Appendix:Turkic word lists

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

The following word lists of Turkic languages are from the NorthEuraLex database (version 0.9).[1] Glosses are provided in English and Russian.

Lists

[edit]
No. English Russian Turkish Azerbaijani Kazakh Bashkir Tatar Uzbek, South Sakha Chuvash
1 eye глаз göz göz көз күҙ күз ko'z харах куҫ
2 ear ухо kulak qulaq құлақ ҡолаҡ колак quloq кулгаах хӑлха
3 nose нос burun burun мұрын танау борын burun мурун сӑмса
4 mouth рот ağız ağız ауыз ауыҙ авыз; тамак og'iz айах ҫӑвар
5 tooth зуб diş diş тіс теш теш tish тиис шӑл
6 tongue язык dil dil тіл тел тел til тыл чӗлхе
7 lip губа dudak dodaq ерін ирен ирен dudoq уос тута
8 cheek щека yanak yanaq ұрт яңаҡ яңак bet иэдэс пит ҫӑмарти
9 face лицо yüz üz бет; бет-аузы бит йөз yuz сирэй пит; пит-куҫ
10 forehead лоб alın alın маңдай маңлай маңгай manglay сүүс ҫамка
11 hair волос saç saç шаш;қыл; түк сәс чәч soch баттах ҫӳҫ
12 moustache усы bıyık bığ мұрт мыйыҡ мыек mo'ylov уос бытыга усси
13 beard борода sakal saqqal сақал һаҡал сакал soqol сэҥийэ бытыга сухал
14 chin подбородок çene çənə иек эйәк ияк ängak сэҥийэ янах
15 jaw челюсть çene çənə жақ яңаҡ һөйәге казналык iyak сыҥаах янах
16 throat горло boğaz boğaz тамақ; алқым; өңеш тамаҡ тамак bo'g'iz тамах; күөмэй пыр; карланкӑ
17 neck шея boyun; gerdan boyun мойын муйын бугаз bo'yin моой пыр
18 nape затылок ense ənsə желке соңҡа җилкә gardan кэтэх ӗнсе
19 head голова baş; kafa baş бас; кәллә баш баш bosh бас пуҫ
20 back спина arka bel арқа арҡа сырт orqa көҕүс ҫурӑм
21 belly живот karın qarın қарын іш; құрсақ эс корсак qorin ис
22 navel пупок göbek göbək кіндік кендек кендек kindik киин кӑвапа
23 bosom грудь koyun məmə омырау күкрәк түш ämchak эмиий кӑкӑр
24 breast грудь göğüs döş кеуде түш имчәк; күкрәк ko'krak түөс умӗ
25 shoulder плечо omuz çiyin иық яурын иңбаш; кулбаш elka сарын хул пуҫҫи
26 arm рука kol qol қол ҡул кул bilak илии алӑ
27 elbow локоть dirsek dirsək шынтақ терһәк терсәк tirsak тоҕонох чавса
28 hand кисть el əl қол ҡул; ҡул суғы кул qo'l илии алӑ сыппи
29 palm ладонь avuç; el ayası ovuc алақан ус уч kaft ытыс ал лаппи
30 finger палец parmak barmaq саусақ бармаҡ бармак barmoq тарбах пӳрне
31 fingernail ноготь на руке el tırnağı barmaq dırnağı тырнақ тырнаҡ тырнак tirnoq тыҥырах чӗрне
32 nail ноготь tırnak dırnak тырнақ тырнаҡ тырнак tirnoq тыҥырах чӗрне
33 toe палец ноги ayak parmağı ayaq barmağı тырнақ; тұяқ бармаҡ бармак oyoq barmog'i тарбах пӳрне
34 foot ступня ayak ayaq табан; бунақ; аяқ-басы табан табан oyoq уллуҥах ура лаппи
35 heel пятка;пята; каблук topuk daban өкше; тақа өкшелік үксә үкчә tovon тилэх кӗле
36 knee колено diz diz тізе тубыҡ тез tiz тобук; дьилбэк чӗркуҫҫи
37 thigh бедро uyluk bud бұт; жамбас; бөксе бот бот son уллук; өттүк пӗҫӗ
38 leg нога bacak qıç аяқ аяҡ аяк oyoq атах ура
39 body тело vücut əndam дене тән тән; җисем badna бэйэ ӳт; ӳт-пӳ
40 skin кожа cilt dəri тері тире тире teri тирии тир
41 blood кровь kan qan қан ҡан кан qon хаан юн
42 vein вена damar damar көктамыр; күретамыр тамыр тамыр qon tomir вена; күөх_тымыр вена
43 sinew сухожилие kiriş vətər сіңір һеңер; тарамыш сеңер tomir иҥиир шӑнӑр
44 bone кость kemik sümük жілік; сүйек һөйәк сөяк suyak уҥуох; уҥгуох шӑмӑ
45 brain мозг beyin beyin ми мейе ми miya мэйии миме
46 heart сердце kalp; yürek ürək жүрек йөрәк йөрәк qalb сүрэх чӗре
47 stomach желудок mide mədə асқазан ашҡаҙан ашказаны oshqozon куртах хырӑмлӑх
48 liver печень karaciğer qara ciyər бауыр бауыр бавыр bag'ir быар пӗвер
49 breath дыхание nefes nəfəs леп һулыш сулыш dam тыын сывлав
50 hunger голод açlık aclıq ашаршылық; аштық аслыҡ ачлык ochlik аас выҫлӑх
51 tear слеза gözyaşı göz yaşı жас йәш яшь yosh харах уута куҫҫуль
52 flavour вкус tat; lezzet tam; ləzzət дәм; татым; талғам тәм тәм; зәвык tam амтан техӗм
53 odour запах koku qoxu иіс еҫ ис jid сыт шӑршӑ
54 sleep сон uyku yuxu ұйқы; ұйықтау йоҡо йокы uyqu утуйуу ыйхӑ
55 dream сновидение düş; rüya röya түс төш төш tush түүл тӗлӗк
56 sky небо gök göy; səma аспан; әуе; көк күк күк osmon халлаан пӗлӗт
57 sun солнце güneş günəş күн ҡояш кояш quyosh күн хӗвел
58 moon луна ay ay ай ай ай oy ый уйӑх
59 star звезда yıldız ulduz жұлдыз йондоҙ йолдыз yulduz сулус ҫӑлтӑр
60 air воздух hava hava әуе һауа һава havo салгын сывлӑш
61 wind ветер yel; rüzgâr yel; külək жел; самал ел җил el тыал ҫил
62 wave волна dalga dalğa толқын тулҡын дулкын to'lqin долгун; балхаан хум
63 water вода su su су һыу су suv уу шыв; шыв-шур
64 stone камень taş daş тас таш таш tosh таас чул
65 ground земля yer; zemin yer; zəmin қыртыс тупраҡ туфрак tuproq сир тӑпра
66 earth земля, почва toprak yer torpaq топырақ; жер ер, тупраҡ җир er буор ҫӗр
67 dust пыль toz toz шаң; тозаң саң, туҙан тузан chang быыл тусан
68 smoke дым duman tüstü түтін; ыс төтөн төтен tutun буруо тӗтӗм
69 spark искра kıvılcım qığılcım ұшқын осҡон очкын yalt кыым хӗм
70 fire огонь ateş od алау; от; өрт; жалын ут ут o't уот вут; ҫулӑм
71 light свет ışık işıq жарық; шұғыла яҡты якты yorug' уот ҫутӑ
72 shadow тень gölge kölgə көлеңке күләгә күләгә soya күлүк сулхӑн
73 weather погода hava hava ауа райы һауа торошо һава havo күн-дьыл ҫанталӑк
74 fog туман pus duman тұман томан томан tuman туман тӗтре
75 cloud облако bulut bulud бұлт болот болыт bulut былыт пӗлӗт
76 rain дождь yağmur yağış; yağmur жаңбыр ямғыр яңгыр yomg'ir самыыр ҫумӑр
77 snow снег kar qar қар ҡар кар qor хаар юр
78 ice лёд buz buz мұз боҙ боз muz муус пӑр
79 frost мороз don ayaz суық һыуыҡ суык; салкын ajoz тымныы сивӗ
80 chill холод soğukluk soyuq ызғар; суықтық һыуыҡ, һалҡын суык; салкын ajoz тымныы сивӗ
81 heat жара sıcaklık coşğunluq аптап эҫе эсселек issiq куйаас вӗри; шӑрӑх
82 hoarfrost иней kırç qırov қырау ҡырау бәс; сыкы qirov кырыа пас
83 rainbow радуга gökkuşağı göy qurşağı кемпірқосақ йәйғор салават күпере kamalak кустук асамат кӗперӗ
84 thunder гром gök gürlemesi göy gurultusu күн күркіреу күк күкрәү күкрәү guldur этиҥ аслати
85 current течение akıntı; cereyan axın ағын; ағым; ағыс ағым агыш'агым oqim сүүрүк юхӑ
86 drop капля damla damcı тамшы тамсы тамчы tomchi таммах; хааппыла тумлам
87 foam пена köpük köpük көбік күбек күбек ko'pik күүгэн кӑпӑк
88 dirt грязь çamur; pislik çamır балшық; кір бысраҡ пычрак gard кир пылчӑк
89 lake озеро göl göl көл күл күл ko'l күөл кӳлӗ
90 swamp топь batak bataqlıq саз һаҙ қорыс; саз botqoq бадараан шур; шурлӑх
91 moor болото cılgıt bataqlıq батпақ; саз һаҙ торфлык qir-adir дьэбэрэ торфлӑ шурлӑх
92 meadow луг çimen çəmən шалғын; шабындық болон болын o'tzor ходуһа улӑх; ҫаран
93 forest лес koru; orman meşə орман; тоғай урман урман o'rmon ойуур вӑрман
94 hill холм tepe təpə төбе; белес; белес-белес түбә калку tepa булгунньах сӑрт; тӗмеске
95 elevation возвышенность tümsek; yükseklik təpə дөң; адыр; қырат түбә; ҡалҡыулыҡ, үр үр adir үрдэл сӑрт
96 mountain гора dağ dağ тау тау тау tog' хайа ту
97 summit вершина zirve zirvə төбе тау башы оч cho'qqi чыпчаал тӳпе
98 cave пещера in; mağara mağara үңгір мәмерйә мәгарә kavak хайа_хаспаҕа; көҥүс ҫӗр хӑвӑлӗ
99 slope склон bayır yamac бауыр бит, ипкен кабырга to'sh эниэ тӑвайкки
100 source источник pınar; kaynak bulaq қайнар шишмә чишмә buloq дьүүктэ ҫӑл куҫ
101 brook ручей çay; dere kiçik çay жылға шишмә елга o'zan үрүйэ пӗчӗк шыв
102 river река nehir çay өзен йылға дәрья daryo өрүс юхан шыв
103 shore берег kıyı; sahil kənar жиек яр су кырые sohil биэрэк ҫыран
104 coast побережье kıyı; sahil sahil жиегі; жағалау яр буйы яр буе qirg'oq кытыл тинӗс ҫыранӗ
105 land суша kara materik құрлық ҡоро ер коры җир materik кураанах сир тип ҫӗр
106 sea море deniz dəniz теңіз диңгеҙ диңгез dengiz муора тинӗс
107 cove, bay бухта koy; körfez körfəz шығанақ ҡултыҡ бухта; култык qo'ltiq хомо; бухта тинӗс кукӑрӗ
108 island остров ada ada арал утрау атау; утрау orol арыы утрав
109 flower цветок çiçek çiçək гүл; шешек сәскә чәчкә gul сибэкки чечек
110 grass трава ot; çim ot от үлән үлән sabza от курӑк
111 root корень kök kök түбір тамыр тамыр tub; tomir силис тымар
112 tree дерево ağaç ağac ағаш; дарақ ағас агач daraxt мас йывӑҫ
113 trunk ствол gövde gövdə сояу; оқпан; дің олон кәүсә o'simta умнас вулӑ
114 bark кора kabuk qabıq қабық ҡабыҡ кабык qobiq хатырык хуйӑр
115 limb сук dal; budak şax бұтақ ботаҡ ботак shox мутук турат
116 twig ветвь dal budaq шыбық ботаҡ ботак; тармак butoq лабаа турат
117 leaf лист yaprak yarpaq жапырақ япраҡ яфрак barg сэбирдэх ҫулҫӑ
118 birch берёза huş tozağacı қайың ҡайын каен qayin хатыҥ хурӑн
119 pine сосна çam şam қарағай ҡарағай нарат qarag'ay бэс хыр
120 willow ива söğüt söyüd тал тал тал shum үөт; талах хӑва
121 fir ель çam; köknar küknar шырша шыршы чыршы archa харыйа чӑрӑш
122 horn рог boynuz buynuz мүйіз мөгөҙ мөгез mugiz муос мӑйрака
123 feather перо tüy tük; lələk қаламұш; қауырсын ҡауырһын йон par куорсун тӗк
124 fur шкура post xəz тері тире тире mo'yna тирии ҫӑм
125 wing крыло kanat qanad қанат ҡанат канат qanot кынат ҫунат
126 claw коготь pençe pəncə тырнақ тырнаҡ тырнак tirnoq тыҥырах чӗрне
127 paw лапа tırnak dırnaq аяқ аяҡ тырнак tirnoq баппаҕай ура
128 tail хвост kuyruk quyruq құйрық ҡойроҡ койрык quyruq кутурук хӳре
129 egg яйцо yumurta yumurta жұмыртқа йомортҡа күкәй; йомырка tuxum сымыыт ҫӑмарта
130 nest гнездо yuva yuva ұя оя оя oshyon уйа йӑва
131 lair нора in yuva жатақ; ін; апан өң, оя өн o'pqon хороон йӗнӗ
132 animal животное hayvan heyvan айуан; хайуан;жануар; аң хайуан; йыртҡыс хайван hayvon кыыл; харамай выльӑх
133 flock стадо sürü sürü пада; табын көтөү көтү gala үөр кӗтӳ
134 cow корова inek inək сиыр һыйыр сыер inak ынах ӗне
135 bull бык boğa öküz өгіз; бұқа үгеҙ үгез ho'kiz оҕус вӑкӑр
136 horse лошадь at; beygir at жылқы ат, йылҡы ат ot сылгы лаша
137 sheep овца koyun qoyun қой һарыҡ сарык qo'y овца сурӑх
138 pig свинья domuz donuz шошқа сусҡа дуңгыз cho'chqa сибиинньэ сысна
139 dog собака it; köpek it; köpək ит эт эт it ыт йытӑ
140 cat кошка kedi pişik мысық бесәй песи mushuk куоска кушак
141 bear медведь ayı ayı аю айыу аю ayiq эһэ упа
142 squirrel белка sincap dələ тиін тейен тиен tiyin тииҥ пакша
143 elk лось büyük kuzey geyiği sığın бұлан; бұғы; марал мышы поши los тайах пӑши
144 fox лиса tilki tülkü түлкі төлкө төлке tulki саһыл тилӗ
145 hare заяц tavşan dovşan қоян ҡуян куян kuyon куобах куян; мулкач
146 mouse мышь fare; sıçan siçan қаптесер; тышқан сысҡан тычкан sichqon кутуйах шӑши
147 wolf волк kurt qurd бөрі; қасқыр бүре бүре bo'ri бөрө кашкӑр
148 bird птица kuş quş құс ҡош кош qush көтөр кайӑк; вӗҫен кайӑк
149 swarm стая sürü sürü топ; үйір туп, өйөр көтү to'da бөлөх ушкӑн
150 chicken курица tavuk toyuq тауық; мекиен тауыҡ тавык tovuq куурусса чӑх; чӑхӑ
151 cock петух horoz xoruz әтеш; қораз әтәс әтәч xo'roz бөтүүк автан
152 goose гусь kaz qaz қаз ҡаҙ каз g'oz хаас хур
153 eagle орёл kartal; karakuş qartal; qaraquş бүркіт; қыран бөркөт каракош burgut хотой ӑмӑрт кайӑк
154 duck утка ördek ördək үйрек өйрәк үрдәк o'rdak кус кӑвакал
155 owl сова baykuş bayquş жапалақ өкө ябалак boyo'g'li мэкчиргэ тӑмана
156 crane журавль turna durna тырна торна торна turna туруйа тӑрна
157 crow ворона karga qarğa қарға ҡарға карга qarg'a тураах ула курак
158 cuckoo кукушка guguk ququ көкек кәкүк күке; кәккүк kakku кэҕэ куккук
159 swan лебедь kuğu qu quşu аққу аҡҡош аккош oqkush куба акӑш
160 fish рыба balık balıq балық балыҡ балык baliq балык пулӑ
161 perch окунь hani; levrek tar алабұға алабуға алабуга olabug'a алыһар уланкӑ
162 pike щука turnabalığı durnabalığı шортан суртан чуртан cho'rtan сордон ҫӑрттан
163 snake змея yılan ilan жылан йылан елан ilon моҕой; эриэн үөн ҫӗлен
164 worm червяк kurt; solucan qurd шұбалшаң ҡорт, селәүсен корт qurt үөн ӑман
165 spider паук örümcek hörümçək өрмекші үрмәксе үрмәкүч o'rgimchak ооҕуй эрешмен
166 ant муравей karınca qarışqa құмырсқа ҡырмыҫҡа кырмыска chumoli кымырдаҕас кӑткӑ
167 louse вошь bit bit бит бет бет bit быт пыйтӑ
168 gnat комар sivrisinek ağcaqanad маса серәкәй черки; озынборын chivin кумаар вӑрӑм туна
169 fly муха sinek milçək шыбын себен чебен pashsha сахсырҕа шӑна
170 butterfly бабочка kelebek kəpənək көбелек күбәләк күбәләк kapalak лыах; үрүмэччи лӗпӗш
171 berry ягода tane gilə жидек еләк җиләк meva отон ҫырла
172 apple яблоко elma alma алма алма алма olma яблоко улма; пан улми
173 mushroom гриб mantar göbələk қозықұйрық; саңырауқұлақ бәшмәк гөмбә qo'ziqorin тэллэй кӑмпа
174 onion луковица soğan soğan жуа һуған суган; суганбаш piyoz луук сухан
175 seed семена ekin əkin тұқым орлоҡ орлык äkin сиэмэ вӑрӑ
176 grain зерно tane taxıl дән иген иген; орлык zarra сиэмэ тӗшӗ; пӗрчӗ
177 hay сено kuru ot quru ot шөп; пішен бесән печән xashak от утӑ
178 peel, husk кожура, шелуха kabuk qabıq қабық; қабығы ҡабыҡ кабык po'choq хах хупӑ
179 pit яма çukur çuxur ор; шұңқыр; шұқыр соҡор баз; чокыр co'ra дьаама шӑтӑк
180 trap ловушка tuzak tələ; duzaq тұзақ; қақпан тоҙаҡ тозак; капкын qopqon сохсо тапӑ; капкӑн
181 noose петля ilmik ilmək ілмек тоҙаҡ элмәк sirtmoq уктаа йӑлӑ
182 track след iz iz із эҙ эз iz суол йӗр
183 ash зола; пепел kül kül күл көл көл kul күл кӗл
184 filth грязь pislik kir былғаныш батҡаҡ пычрак kir бадараан пылчӑк
185 iron железо demir dəmir темір тимер тимер temir тимир тимӗр
186 gold золото altın altun алтын алтын алтын tilla көмүс; кыһыл көмүс ылтӑн
187 silver серебро gümüş gümüş күміс көмөш көмеш kumush көмүс; үрүҥ көмүс кӗмӗл
188 coal уголь kömür kömür көмір күмер күмер ko'mir чох кӑмрӑк
189 glass стекло cam şüşə шыны быяла пыяла oyna өстүөкүлэ кӗленче
190 clay глина balçık gil; palçıq балшық балсыҡ балчык loy туой тӑм
191 sand песок kum qum құм ҡом ком qum кумах хӑйӑр
192 human человек insan adam; insan адам; кісі кеше адәм; инсан odam киһи ҫын; этем
193 man мужчина adam; erkek kişi еркек; ер адам ир ир ärkak эр ар
194 woman женщина bayan qadın бике; бикеш; қатын; келіншек ҡатын хатын ayol дьахтар хӗрарӑм
195 child ребёнок çocuk uşaq бала; перзент бала бала bola; kichkintoy оҕо ача
196 boy мальчик erkek çocuk oğlan бала; ұл бала; [[ер бала малай малай bola уол ача; ар ҫын ача
197 girl девочка; девушка kız qız қыз; қыз бала; бойжеткен ҡыҙ кыз qiz кыыс оҕо хӗр ача
198 family семья aile ailə жанұя; отбасы; әулет ғаилә гаилә oila кэргэн ҫемье; кил-йыш
199 grandfather дедушка; дед dede; büyükbaba baba ата; баба; атай олатай, ҡарттай бабай buva; katta ota эһэ кукаҫи
200 grandmother бабушка nine; büyükanne nənə әже; әжей өләсәй, ҡәртнәй әби buvi; katta oyi эбэ кукамай
201 parents родители ebeveyn; ana baba valideyn ата-ана; әке-шеше ата-әсә ата-ана ota-ona аҕа-ийэ аҫа-ама
202 father отец;папа ata; baba ata әке атай ата ota аҕа атте
203 mother мать;мама ana; anne ana ана; шеше әсәй, инәй ана ona ийэ анне
204 son сын; сынок oğul oğul ұл ул ул o'g'il уол ывӑл
205 daughter дочь; дочка kız; kız evlât qız қыз ҡыҙ кыз qiz кыыс хӗр
206 brother брат abi; erkek kardeş qardaş аға; бауыр ағай, ҡусты, эне кардәш og'a; uka убай; быраат ар тӑван
207 sister сестра abla; kız kardeş bacı әпке; апа апай; һеңле апа; сеңел opa; singil аҕас; балыс аппа; йӑмӑк
208 uncle дядя dayı əmi; dayı көке, ағай ағай дәдә; дәдәй amaki таай; абаҕа мучи; пичче
209 aunt тётя hala; teyze bibi тәте, апай; тәтей апай түти; тәтәй amma; xola эдьиий аппа
210 husband муж koca ər ер; күйеу ир ир är эр упӑшка
211 wife жена karı arvad ашына; зайып; жұбай ҡатын хатын rafiqa ойох арӑм
212 joy радость neşe; sevinç nəşə; sevinc қуаныш; сүйініш; шат; шаттық; шат-думан; қуаныштылық ҡыуаныс, һөйөнөс; шатлыҡ сөенеч ayish үөрүү савӑнӑҫ; хаваслӑх
213 laughter смех gülme; kahkaha gülüş; qəhqəhə күлу; күлкі көлөү көлү; көлеш kulgi күлүү кулӑ
214 happiness счастье mutluluk səadət; xoşbəxtlik бақыт; бақыттылық бәхет бәхет saodat дьол; соргу телей; ӑраскал
215 grief горе dert; keder qəm; kədər аза; қайғы; қасырет; ҡайғы хәсрәт g'am кутурҕан хурлӑх
216 wish желание arzu; istek arzu мүдде; тілек теләк теләк orzu баҕарыы ӗмӗт; кӑмӑл
217 desire влечение arzu; heves həvəs тәбет; ынтызар; құштарлық әүәҫлек теләк; теләү rag'bat баҕа кӑмӑл
218 spirit дух tin ruh аруақ; әруақ; рух аң; рух рух ruh тыын чун-чӗм; ыр-усал; чун хавалӗ
219 thought мысль fikir; düşünce fikir; düşüncə ой уй; фекер уй; фикер fikr санаа шухӑш
220 memory память bellek xatir; hafizə ес; жады; ақыл-ес хәтер хәтер äs өй ас
221 mind ум zekâ ağıl ақыл; парасат аҡыл акыл aql өй ӑс; ӑс-тӑн; ӑс-хакӑл
222 meaning смысл anlam məna мән; маныз; мағына; мән-мағына мәғәня мәгънә ma'ni суолта тупсӑм; пӗлтерӗш
223 reason причина sebep səbəb себеп; кесір сәбәп сәбәп sabab төрүөт сӑлтав
224 truth правда doğruluk; gerçeklik haqq; doğruluq рас; шын дөрөҫлөк хак haq кырдьык чӑнлӑх
225 talk беседа görüşme söhbət; qonuşma әңгіме әңгәмә әңгәмә gap бэсиэдэ; кэпсэтии калаҫу
226 fairy tale сказка masal nağıl ертегі; ертек әкиәт әкият ärtak остуоруйа юмах
227 story рассказ öykü; hikâye hekayə әңгіме хикәйә хикәя rivoyat кэпсээн акалав; каласа пани
228 message сообщение haber xəbər хабар хәбәр хәбәр xabar биллэриллии хыпар
229 news новость haber xəbər; yenilik жаңалық яңылыҡ яңалык yangilik сонун ҫӗнӗ хыпар
230 name имя ad; isim ad ат; атау исем исем ot аат ят
231 puzzle загадка bilmece tapmaca жұмбақ йомаҡ табышмак topishmoq таабырын сутмалли юмах
232 speech речь söylev; konuşma nitq сөз телмәр нотык nutq этии сӑмах
233 language язык dil; lisan dil тіл тел; телмәр тел til тыл чӗлхе
234 voice голос ses səs үн; әуен; дауыс тауыш тавыш ovoz куолас сасӑ
235 word слово kelime söz; kəlmə сөз һүҙ сүз so'z тыл сӑмах
236 sign знак işaret nişan ишара; белгі билдә ишарә alomat бэлиэ паллӑ
237 call зов çağırma çığırtı шақыру; айқай; айғай шақырған дауыс саҡырыу дәшү chaqiriq ыҥырыы йыхрав; чӗнӳ
238 noise шум şamata; gürültü gurultu шу; айқай-шу; айғай-шу; айғай-ұйғай шаулау шау taraq айдаан шав
239 sound звук ses səs дыбыс; дауыс тауыш аваз tovush тыас сасӑ
240 tone тон ses ton әуен яңғырау шалтырату un дорҕоон сасӑ
241 song песня türkü mahnı өлең; әуез; ән; жыр; саз ән-жыр йыр җыр ashula ырыа юрӑ
242 calm покой sakinlik sakitlik тыныштық ял; тыныслыҡ тынлык tinchlik уу чуумпу канӑҫлӑх; лӑпкӑлӑх
243 people люди halk; insanlar xalq кісілер кешеләр халык xaloyiq дьон ҫамрӑксем; ҫамрӑк ҫынсем
244 nation народ ulus; millet millət халық; жұрт халҡ халык xalq дьон; норуот халӑх
245 work работа iş; çalışma iş; əmək еңбек; жұмыс эш эш; хезмәт ish үлэ ӗҫхӗл; ӗҫлев
246 guest гость konuk; misafir qonaq; müsafir қонақ; мейман ҡунаҡ кунак mehmon ыалдьыт хӑна
247 gift подарок hediye; armağan hədiyyə қадия; сыйлық бүләк бүләк hadya бэлэх парне; кучченеҫ
248 game игра oyun oyun; tamaşa ойын уйын уен o'yin оонньуу вӑйӑ
249 company общество çevre; arkadaşlık cəmiyyet қауым; жұртшылық йәмғиәт җәмгыять jamiyat общество общество
250 help помощь; помочь yardım kömək; yardım жәрдем; көмек ярҙам ярдәм; булышлык yordam көмө пулӑшу
251 friend друг dost; arkadaş dost дос; жолдас дуҫ дус do'st доҕор тус
252 companion приятель arkadaş yoldaş дос-жар иптәш иптәш yo'ldosh атас юлташ; тус
253 matter дело iş; husus iş жұмыс; іс әш эш daxl дьыала ӗҫ
254 count количество sayı say сан; саны һан микъдар son ахсаан йыш; хисеп
255 sort вид çeşit çeşid түр төр төр tur биис тӗс
256 piece кусок tane; parça dənə; parça тілім киҫәк кисәк parcha кырбас татӑк
257 part часть kısım qisim үлес; бөлшек өлөш өлеш bo'lak ирээт пай
258 half половина yarı yarım жарты ярты ярым yarim аҥар ҫурӑ
259 circle круг daire dairə шеңбер түңәрәк түгәрәк aylana төгүрүк; төгүрүмтэ ункӑ; ҫавракӑш
260 cross крест haç xaç крест тәре хач; тәре xoch кириэс хӗрес
261 line линия hat; çizgi xətt сызық һыҙыҡ сызык liniya сурааһын йӗр
262 stroke черта çizgi cızıq сызық һыҙат сызык chiziq сурааһын йӗр
263 gap промежуток aralık məsafə ара; аралық ара ара oralik арыт хушӑ
264 distance расстояние mesafe; uzaklık məsafə; uzaqlıq аралық; қашықтық алыҫлыҡ ераклык uzoqlik ыраах хушӑ
265 area местность yöre bölgə өңір урын урын yer сир вырӑн
266 space место yer yer орны арауыҡ бушлык oralig арыт хутлӑх
267 place место yer yer орын ерҙәр; урындар; эш урыны урын joy сир вырӑн
268 side сторона yan; taraf yan; tərəf жақ; бүйір яҡ як yon өрүт; сирэй ен; аяк; айӑк
269 middle середина orta; merkez orta ортасы урталыҡ урта o'rta орто варӑ
270 item предмет şey şey зат; нәрсе нәмә нәрсә ashyo предмет япала
271 thing вещь iş; şey şey бұйым нәмә; әйбер нәрсә buyum мал япала
272 fringe край kenar kənar шет; шеті; өлке сит чит chek кытыы; ойоҕос вӗҫ; хӗрӗ; хӗрри
273 edge ребро kenar tiyə; kənar қыр; қыры ҡабырға; ян кырый tig' кырыы хайкача; хысак
274 corner угол köşe bucaq қыр; қыры; бұрыш мөйөш почмак burchak муннук кӗтес
275 tip кончик uç; baş uc ұшы ос оч uch чыпчаал вӗҫ
276 end конец uç son; axır аяқ; соңы аҙаҡ азак oxir төбө вӗҫ
277 hole дыра oyuk; delik deşik тесік тишек тишек teshik тэһэҕэс; дьөлөҕөс шӑтӑк
278 angle угол köşe guşə мүйіс мөйөш почмак go'sha муннук кӗтес
279 pattern узор örnek ülgü мәнер, өрнек биҙәк парча nusha оһуор эреш
280 size размер büyüklük böyüklük ауқым; көлемдік ҙурлыҡ зурлык kattalik кээмэй пысӑкӑш
281 length длина uzunluk uzunluq бой; ұзындық оҙонлоҡ озынлык uzunlik уста вӑрӑмӑш
282 height высота yükseklik yüksəklik жоғарылық; биіктік бейеклек биеклек yuksaklik үрдүк ҫӳллӗш
283 weight вес ağırlık çəki; ağırlıq салмақ үлсәү авырлык solmoq ыйааһын виҫе; йывӑрӑш
284 amount количество miktar miqdar мөлшер һан микъдар miqdor ахсаан йыш
285 heap куча küme; yığın yığın үйме; үйінді өйөм өем uyum чөмчөх купа
286 row ряд sıra səf; sıra сап; қатар рәт рәт saf кэккэ рет
287 boat лодка kayık; sandal qayıq қайық кәмә каек; көймә qayiq оҥочо кимӗ
288 oar весло kürek kürək ескек ишкәк ишкәк äshkak эрдии кӗсмен
289 sleigh сани kızak kirşə шана сана чана chana сыарҕа ҫуна
290 ski лыжа kayak xizək шаңғы саңгы чаңгы chang'i хайыһар йӗлтӗр
291 campfire костёр kamp ateşi düşərgə tonqalı алау костер костёр gulxan кутаа вут; кӑвайт
292 load тяжесть yük yük ауырлық; ауыр зат ауырлыҡ йөк yuk ыарахан сулмаклӑх; йывӑр япала
293 walk ходьба gidiş; yürüyüş yeriş жүріс барыу йөреш yurish хаамыы куҫӑм
294 step шаг adım addım адым аҙым адым qadam хардыы утӑм; пусӑм
295 north север kuzey şimal солтүстік; терістік төньяҡ төньяк shimol хоту ҫурҫӗр
296 south юг güney cənub оңтүстік көньяҡ көньяк janub соҕуруу кӑнтӑр
297 west запад batı qərb батыс көнбайыш көнбатыш g'arb арҕаа анӑҫ; хӗвел анӑҫ
298 east восток doğu şərq күншығыс көнсығыш шәрык; көнчыгыш sharq илин хӗвел тухӑҫ
299 wood древесина ağaç; tahta ağac; taxta ағаш; сүрек үағас агач yog'och мас йывӑҫ
300 board доска tahta taxta тақта таҡта такта taxta дуоска; хаптаһын хӑма
301 slab плита levha lövhə тақта плита плитә tabaqa билиитэ плита
302 support, rest опора, подпорка dayak; destek dayaq; dəstək тіреу терәк таяу tayanchi тулааһын ура
303 pole жердь çubuk şüvül қада кәртә колга qo'noq ураҕас шерте
304 stick палка sopa; değnek dəyənək сойыл; таяқ таяҡ таяк tayoq мас; баалкы патак
305 staff шест sırık; baston əsa; şüvül сырық ҡолға таяк gavron ураҕас шӑчӑ
306 pipe труба boru boru; truba құбыр торба торба tarnov турба пӑрӑх
307 house дом ev ev үй өй; йорт өй; йорт uy дьиэ ҫурт
308 home дом ev; yurt ev үйлі; шаңырақ өй гаилә; нәсел makon дьиэ кил
309 stove печь soba peç; soba ошақ; пеш мейес мич pechka оһох кӑмака
310 floor пол taban; döşeme döşəmə еден енес идән pol муоста урай
311 table стол masa masa үстел өҫтәл өстәл mosa остуол сӗтел
312 chair стул iskemle; sandalye stul орындық ултырғыс утыргыч o'rindiq устуул пукан
313 cradle колыбель beşik beşik бесік бишек бишек beshik биһик сӑпка
314 bed кровать yatak yataq кереует карауат ятак; урын-җир yotoq кырабаат кравать
315 shelf полка raf rəf сөре кәштә киштә; шүрлек tokcha долбуур ҫӳлӗк; сентре
316 box ящик sandık yeşik; sandıq жәшік йәшинк әрҗә sandiq дьааһык ещӗк; сунтӑх
317 window окно pencere pəncərə түндік; терезе тәҙрә тәрәзә deraza түннүк чӳрече
318 door дверь kapı qapı есік ишек ишек äshik аан алӑк
319 gate ворота kapı darvaza қақпа; дарбаза ҡапҡа капка darvoza аан хапха
320 fence забор çit çəpər қоршау; дуал ҡойма койма panjara соппулуот хӳме
321 roof крыша dam; çatı dam шатыр түбә; ҡыйыҡ түбә tom кырыыса тӑрӑ
322 ladder лестница, стремянка merdiven nərdivan саты; басқыш баҫҡыс баскыч narvon кирилиэс пусма
323 broom метла süpürge süpürgə сыпырғыш; сыпыртқы һепертке себерке supurgi миинньик шӑпӑр
324 spade лопата bel kürək күрек көрәк көрәк bel күрдьэх кӗреҫе
325 shovel совок kürek kürək қалақ; күрекше көрәк көрәк kurak күрдьэх кӗреҫе
326 fork вилка çatal çəngəl аша; айыр шанышқы сәнске чәннечке bilka биилкэ вилка
327 spoon ложка kaşık qaşıq қасық ҡалаҡ кашык qoshiq луоска кашӑк
328 knife нож bıçak bıçaq пышақ бысаҡ пычак pichoq быһах ҫӗҫӗ
329 nail гвоздь çivi mıx мық; шеге сөй кадак mix тоһоҕо пӑта
330 net сеть ağ tor керегекөз ау челтәр to'r илим тетел
331 hook крюк çengel çəngəl ілмек ыргаҡ ыргак ilgak көхө йӑрхах; ҫекӗл
332 handle рукоятка, ручка kulp; tutamak qulp; tutacaq сап; тұтқа тотҡа тотка sop; tutqich ук; тутаах хӑлӑп
333 lock замок kilit qıfıl құлып; бекіткіш йоҙаҡ йозак qulf күлүүс ҫӑра
334 picture картина imaj; resim rəsm сурет; кескін картина рәсем; картина rasm хартыына сӑн; сӑнлӑх; картина
335 figure фигура, изваяние şekil; heykel şəkil; heykəl тұлға һын сын; фигура shakl фигура кӗлетке
336 doll кукла kukla kukla; gəlincik қуыршақ ҡурсаҡ курчак ko'g'irchoq куукула пукане
337 pouch мешок kese; torba kisə; torba қапшық тоҡ луза to'rva мөһөөччук михӗ
338 bundle связка deste bağlama байлам төргәк бәйләм bog'lam баайыы ҫыхӑ; тӗрке
339 bag сумка çanta çanta дорба сумка букча kissa суумка сумка
340 bucket ведро kova vedrə; çəllək шелек биҙрә чиләк chelak биэдэрэ витре
341 cover, lid крышка kapak qapaq жапқыш, қақпақ ҡапҡас капкач qopqoq хаппах хупӑ
342 dishes посуда kap kacak qab-qazan ыдыс һауыт-һаба савыт-саба; кашык-аяк idish иһит савӑт-сапа
343 sack мешок torba çuval қап тоҡ капчык qop куул михӗ
344 cup чашка fincan fincan шыныаяқ; тостақ сынаяҡ чынаяк piyola сэлиэнэй курка
345 pot кастрюля tencere qazan кәстрөл кәстрүл чүлмәк tuvak көстүрүүҥкэ кастрюль
346 kettle котёл kazan qazan қазан ҡаҙан казан qozon хочуол хуран
347 meal еда yemek yemək ас ашау ашау tomoq аһылык апат
348 food пища gıda; besin qida ас; тамақ аҙыҡ азык; тәгам; ашамлык emak ас апат-ҫимӗс
349 dish блюдо yemek xörək тағам аш ризык taom аһылык апат; ҫимӗҫ
350 meat мясо et ət ет ит ит go'sht эт аш; какай
351 corn злак tahıl; hububat taxıl дәнді иген; ашлыҡ ашлык g'alla злактар тырӑ
352 mush каша ezme aş; sıyıq ботқа бутҡа ботка bo'tqa хааһы пӑтӑ
353 bread хлеб ekmek çörək күлше икмәк ипи; икмәк non килиэп ҫӑкӑр
354 slice ломоть dilim dilim тілім телем телем disk куһуок чӗлӗ; касӑк
355 fat жир yağ yağ май май май moy сыа ҫу
356 butter масло tereyağı kərə yağı май май май yog' арыы ҫу
357 oil масло yağ; akar yağ yağ май май буяуы май moy арыы ҫу
358 salt соль tuz duz тұз тоҙ тоз tuz туус тӑвар
359 soup суп çorba şorba көже һурпа шулпа sho'rva мин яшка
360 honey мёд bal bal бал бал бал asal мүөт пыл
361 milk молоко süt süd сүт һөт сөт sut үүт сӗт
362 tea чай çay çay шай сәй чәй choy чэй чей
363 leather кожа deri; meşin dəri көн күн күн charm тирии сӑран
364 wool шерсть yün yun жүн йөн йон jun түү ҫӑм
365 cloth ткань kumaş qumaş мата; кездеме туҡыма тукыма mato таҥас тӗртӗм
366 needle игла iğne iynə ине энә энә igna иннэ йӗп
367 thread нитка tire; iplik sap жіп еп җеп ip сап ҫип
368 button пуговица düğme düymə түйме төймә төймә tugma тимэх тӳме
369 knot узел düğüm düyün түйін төйөн төен tugun түмүк йӑлӑ
370 paint краска boya boya рең; бояу сыр буяу буяу bo'yok кырааска сӑрӑ
371 clothes одежда giyim geyim киім кейем кием kiyim таҥас тум; ҫипуҫ; тум-тир
372 shirt рубашка gömlek köynək жейде күлдәк күлмәк ko'ylak ырбаахы кӗпе
373 collar воротник yaka yaxa жаға яға яка yoqa саҕа ҫуха
374 sleeve рукав yen; elbise kolu qol жең ең җиң yeng сиэх ҫанӑ
375 trousers брюки pantolon şalvar шалбар салбар чалбар shim ыстаан; бүрүүкэ шӑлавар
376 belt пояс kuşak kəmər белбеу; белдік ҡайыш билбау tasma кур пиҫиххи
377 cap шапка bere; kasket şapka қалпақ бүрк бүрек shapka бэргэһэ ҫӗлӗк
378 shoe ботинок kundura; ayakkabı tufli; ayaqqabı кебіс туфли башмак but бачыыҥка пушмак; ботинок
379 boot сапог çizme çəkmə етік итек итек botinka саппыкы атӑ
380 ring кольцо yüzük üzük жүзік йөҙөк; балдаҡ балдак yuzuk биһилэх ҫӗрӗ
381 ribbon лента bağ; şerit lent таспа таҫма тасма rishta лиэнтэ хаю; йӗсме
382 comb расчёска tarak daraq тарақ тараҡ тарак taroq тараах тура
383 mirror зеркало ayna güzgü айна көзгө көзге ko'zgu сиэркилэ тӗкӗр; куҫ кӗски
384 strap ремень kayış qayış қайыс ҡайыш каеш qayish кур чӗн
385 string верёвка ip; sicim ip жіп бау; арқан бау bog'ich быа кантра
386 leash поводок kayış kəmsik тізгін бау тезген etak тэһиин касмӑк
387 blanket одеяло örtü; yorgan ədyal; yorğan көрпе; жамылғы одеяд юрган odyol суорҕан утиял
388 pillow подушка yastık yastıq жастық мендәр мендәр yostiq сыттык ҫытар; минтер
389 scarf платок bez şarf; kaşne жаулық;; орамал; қол сүрткіш яулыҡ яулык gazlama былаат тутӑр
390 towel полотенце havlu dəsmal сүлгі таҫтамал сөлгә sochiq соттор ал шӑлли
391 force сила güç; kuvvet güc қуат; жігер қарқын; әл-шама; әл-дәрмен көс егәр; дәрман kuch сыра вӑй; хӑват
392 strength крепость kuvvet qüvvət әл; күш көс көч; дәрман quvvat күүс хал; хӑват
393 health здоровье sağlık sağlamlıq денсаулык һаулыҡ саулык sog'lik доруобуйа хал; сывлӑх
394 illness болезнь hastalık xəstəlik ауру; сырқау сир; ауырыу чир; хаста; сырхау kasallik ыарыы чир
395 pain боль ağrı; sancı ağrı; sancı ауру; ауырсыну һыҙлау; әрнеү авырту og'riq ыарыы ырату
396 wound рана yara yara зақым; жарақат йәрәхәт яра; җәрәхәт yara баас суран
397 fever лихорадка ateş isitmə; qızdırma безгек; қалтырау; дірілдеу; қалшылдау қызу; қызуы көтерілуі тапма; биҙгәк бизгәк bezgak түрүлгэн; лихорадка; температура сив чир
398 medicine лекарство ilâç ilaç; dərman дәрі; дәрі-дәрмек дарыу дару dori эмп эмел
399 bridge мост köprü körpü көпір күпер күпер ko'prik күргэ кӗпер
400 well колодец kuyu; çeşme quyu құдық ҡоҙоҡ кое buloq холуодьас ҫӑл; пусӑ
401 pasture пастбище otlak otlaq өріс; жайлау жайылым көтөүлек утлавык yaylov мэччирэҥ ҫаран
402 path тропа patika; keçiyolu cığır соқпақ жол; жол һуҡмаҡ сукмак dorojka ыллык йӗр; сукмак
403 way путь yol yol жол юл юл yo'l суол ҫул; ҫул-йӗр
404 road дорога yol; cadde küçə тас жол; күре жол; даңғыл жол; жол урам урам ko'cha суол ҫӳрев; ҫул ҫӳрени
405 village деревня köy kənd ауыл; қыстақ ауыл авыл ovul дэриэбинэ ял
406 town город kent; şehir şəhər орда; қала; шаһар, ҡала шәһәр shahar куорат хула
407 letter письмо mektup məktub хат; жазу хат хат maktub сурук ҫыру
408 book книга kitap kitab кітап: бітік китап; кенәгә китап kitob кинигэ кӗнеке
409 character буква harf hərf әріп; қаріп; таңба хәреф хәреф harf буква сас палли
410 newspaper газета gazete qəzet газет үнқағаз; үнпарақ; үнжария гәзит газет; газета gazet хаһыат хаҫат
411 life жизнь hayat həyat өмір; тіршілік йәшәү гомер; тормыш; тереклек hayot тыын пурнӑҫ
412 death смерть ölüm ölüm опат; ажал; өлім үлем үлем o'lim өлүү вилӗм
413 grave могила kabir qəbir мола; мазар ҡәбер гүр; кабер go'r иин масар шӑтӑкӗ
414 church церковь kilise kilsə шіркеу сиркәү чиркәү cherkov таҥара дьиэтэ чиркӳ
415 sin грех günah günah күнә гөнаһ язык; гөнаһ gunoh айыы ҫылӑх
416 god бог tanrı tanrı тәңір; алла; аллаһ; аллах құдай; раббы; тәңірі; пәруардігер; жаратқан тәңірі алла; хоҙай алла; ходай olloh тангара турӑ
417 worker рабочий işçi işçi жұмысшы эшсе эшче ishchi үлэһит рабочи
418 boss начальник şef; müdür şef; rəis басшы; бастық жұмыс басқарушысы башлыҡ башлык rais баһылык; начальник пуҫлӑх
419 master мастер usta usta шебер; ұста; өнерпаз оҫта оста usta уус; маастар ӑста; мастер
420 doctor врач hekim; doktor həkim; doktor дәрігер; емші; емдеуші; қараушы врач врач; табиб hakim врач врач; тухтӑр
421 teacher учитель hoca; öğretmen müəllim мұғалім; ұстаз; оқытушы уҡытыусы укытучы; мөгаллим muallim учуутал учитель; вӗрентекен
422 money деньги para pul ақша; пұл аҡса акча pul харчы укҫа
423 business бизнес ticaret ticarət бизнес эш эш savdo идэ бизнес
424 shop магазин dükkân dükan дүкен магазин кибет; магазин do'kon маҕаһыын магазин
425 price цена fiyat qiymət ақы; құны; нарық хаҡ бәя; бәһа baho сыана хак
426 ware товар mal mal тауар тауар товар mol табаар тавар
427 benefit выгода fayda fayda пайда файҙа файда foyda туһа пайта
428 wealth богатство servet; zenginlik zənginlik бақ-дәулет байлыҡ байлык boylik баай мул
429 world мир dünya aləm; dünya әлем; жиһан донъя дөнья olam аан дойду тӗнче
430 country страна ülke ölkə аймақ; ел ил ил o'lka дойду ҫӗр-шыв
431 state государство devlet dövlət мемлекет ұлыс; ел дәүләт дәүләт davlat государство патшàлӑх
432 king король kral kral; məlik патша, тақсыр; хан; қаған; бек; Сұлтан король патша qirol король король
433 power власть kudret; iktidar qüdrət билік; өкімет; үкімет; иелік; қожалық власть хакимият iqtidor былаас власть
434 border граница had; sınır hüdud; sərhət шек; шекара; шегара сик чик chegara кыраныысса чикӗ
435 war война savaş hərb; müharibə соғыс; ұрыс һуғыш сугыш harb сэрии вӑрҫӑ
436 enemy враг düşman düşmən жау; қас дұшпан йылан дошман dushman өстөөх тӑшман
437 violence насилие zor; cebir cəbr зорлық; зорлық-зомбылық көслөк көчләү zo'rlik күүһүлээһин ирӗксӗрлӳ
438 fight борьба savaş savaş күрес; алысу; алыспақ көрәш көрәш kurash охсуһуу кӗрешӳ
439 bow лук yay yay садақ; саржа йәйә җәя yoy ох ухӑ
440 arrow стрела ok ox жебе уҡ ук o'q ох ҫӗмрен; ухӑ йӗппи
441 gun ружьё tüfek tüfəng қару мылтыҡ мылтык vintovka саа пӑшал
442 mistake ошибка hata; yanlış xəta бұрыс; әбес; әбестік жаңылыс; қате; қателік; қаталық хата хата xato сыыһа йӑнӑш
443 lie ложь yalan yalan өтірік; жалған ялған ялган yolg'on сымыйа суя; ултав
444 damage вред zarar ziyan зиян; зарар зыян; зарар зыян; зарар ziyon хоромньу сиен
445 misfortune беда felâket; talihsizlik bəla пәле; қасірет; бәле; ауыртпалық; қиындық ҡаза бәла balo алдьархай шар; инкек
446 fault вина suç; kabahat təqsir кінә; айып; айыптылық ғәйеп гаеп ayb буруй айӑп
447 age возраст yaş yaş жас; жас шамасы йәш яшь yosh саас ҫул шучӗ
448 end конец son son соңы; ада; бітуі һуң; аҙаҡ ахыр tamom тиһэх пӗтни; пӗтмӗш
449 time время zaman vaxt; zaman шақ; кез;уақыт мәл; заман заман vaqt бириэмэ вӑхӑт
450 day день gün gün күн; көн көн kun күн кун
451 morning утро sabah sabah таң; таңертең; азаң иртә; иртәнсәк иртә saboh сарсыарда ир
452 noon полдень öğle günorta талтүс; шанқай түс төш өйлә kun tushlik күн ортото кӑнтӑрла
453 evening вечер akşam axşam кеш кис кич oqshom киэһэ каҫ
454 night ночь gece gecə түн төн төн tun түүн каҫ
455 week неделя hafta həftə апта; жеті аҙна атна hafta нэдиэлэ эрне
456 month месяц ay ay ай ай ай oy ый уйӑх
457 year год yıl; sene il жыл йыл ел yil сыл; дьыл ҫулталӑк
458 spring весна ilkbahar yaz; bahar көктем; жазғытұры яҙ яз bahor саас ҫур; ҫуркунне
459 summer лето yaz yay жаз йәй җәй yoz сайын ҫу; ҫулла
460 autumn осень güz; sonbahar payız күз көз көз kuz; xazon күһүн кӗр; кӗркунне
461 winter зима kış qış қыс ҡыш кыш qish кыһын хӗл; хӗлле
462 January январь ocak Janvar каңтар ғинуар гыйнвар yanvar' тохсунньу январь
463 February февраль şubat Fevral ақпан февраль февраль fevral' олунньу февраль; кӗҫӗн кӑрлач
464 March март mart Mart наурыз март март mart кулун тутар март; пуш уйӑхӗ
465 April апрель nisan Aprel сәуір апрель апрель aprel' муус устар ый апрель
466 May май mayıs May мамыр май май may ыам ыйа май
467 June июнь haziran İyun маусым июнь июнь iyun' бэс ыйа июнь
468 July июль temmuz İyul шілде июль июль iyul' от ыйа июль
469 August август ağustos Avqust сүмбіле; тамыз август август avgust атырдьах ыйа август
470 September сентябрь eylül Sentyabr қыркүйек сентябрь сентябрь sentyabr' балаҕан ыйа сентябрь; авӑн уйӑхӗ
471 October октябрь ekim Oktyabr ақырап октябрь октябрь oktyabr' алтынньы октябрь
472 November ноябрь kasım Noyabr қараша; қауыс ноябрь ноябрь noyabr' сэтинньи ноябрь
473 December декабрь aralık Dekabr желтоқсан декабрь декабрь dekabr' ахсынньы раштав; декабрь
474 Monday понедельник pazartesi bazar ertəsi дүйсенбі дүшәмбе дүшәмбе dushanba бэнидиэнньик тунти кун
475 Tuesday вторник salı çərşənbə axşamı сейсенбі шишәмбе сишәмбе seshanba оптуорунньук ытлари кун
476 Wednesday среда çarşamba çərşənbə сәрсенбі шаршамбы чәршәмбе chorshanba сэрэдэ юн кун
477 Thursday четверг perşembe cüme axşamı бейсенбі кесаҙна атнакич; пәнҗешәмбе payshanba чэппиэр кӗҫнерни кун
478 Friday пятница cuma cüme жұма йома җомга juma бээтинсэ эрне кун
479 Saturday суббота cumartesi şənbə сенбі шәмбе шимбә shanba субуота шӑмат кун
480 Sunday воскресенье pazar bazar жексембі йәкшәмбе якшәмбе yakshanba баскыһыанньа вырсарни кун
481 big большой büyük böyük үлкен; алпамсадай; шоң ҙур зур buyuk бөдөҥ; улахан пысӑк
482 little маленький ufak; küçük kiçik кішкене; қарғадай бәләкәс кечкенә kichik кыр пӗчӗк
483 long длинный uzun uzun сопақ; сорайған оҙон озын uzun уһун вӑрӑм
484 short короткий kısa qısa кеспелтек ҡыҫҡа кыска qisqa кылгас кӗске
485 wide широкий enli; geniş enli; geniş кең; айдынды киң киң keng кэтит сарлака
486 narrow узкий dar dar тар; қысық; сығыр тар кысык änsiz кыараҕас ансӑр
487 dense густой sık; yoğun sıx жиі йыш; ҡуйы куе quyuq хойуу йӑвӑ
488 thick толстый kalın; iri qalın қалың; жуан; шомбал ҡалын калын qalin суон; хойуу хулӑн
489 thin тонкий ince nazik жұқа; жіңішке; нәзік йоҡа; нәҙек нечкә ingichka чараас ҫинҫе; ҫӳхе
490 delicate, fine тонкий, хрупкий ince; narin incə сынғыш; морт; қаңылтақ нескә нәзакәтле mayin бытархай; синньигес тарай; вӗлтӗрти
491 firm, solid крепкий, прочный sabit; sağlam bərk; möhkəm берік; мызғымас; мығым ныҡ нык qattiq бөҕө; кытаанах тӗреклӗ
492 flat плоский düz; yassı düz жалпақ; тегіс яҫы; ялпаҡ яссы; ялпак yalpoq хаптаҕай лаптак
493 smooth гладкий düz hamar типыл шыма шома tekis кылааккай такӑр
494 hard твёрдый katı sərt қатты; ҡаты каты qattiq хатан; кытаанах хытӑ
495 soft мягкий yumuşak yumşaq жұмсақ йомшаҡ йомшак yumshoq сымнаҕас ҫемҫе
496 round круглый yuvarlak yuvarlaq домалақ түңәрәк түгәрәк yumaloq төгүрүк ҫавра
497 pointed остроконечный sivri uclu; sivri үшкір; сүйір осло түбәле очлы uchli сытыы; уһуктаах шӗвӗр
498 sharp острый keskin kəskin өткір;сүйрік үткер үткен keskir сытыы ҫивӗч
499 blunt тупой kör küt өтпес; доғал; өтпейтін утмәҫ үтмәс to'mtoq сыппах мӑка; пуклак; тӗрӗнчӗк; ӑнкарусӑр
500 heavy тяжёлый ağır ağır ауыр; салмақты ауыр салмак salmoqli ыарахан йывӑр
501 beautiful красивый güzel gözəl; gəşəng сұлу матур гүзәл go'zal кыраһыабай илемлӗ
502 hot жаркий kızgın isti ыстық; ыссы эҫе эссе qiziq итии вӗри
503 warm тёплый sıcak ilıq жылы йылы җылы issiq ичигэс ӑшӑ
504 cold холодный soğuk soyuq суық; тастай; аяз; мұздай аязды һыуыҡ суык; салкын sovuq тымныы сивӗ
505 cool прохладный serin sərin салқын һалҡынса салкынча salqin сөрүүн уҫӑ
506 fresh свежий taze təzə балғын; таза; жаңа һалҡынса салкынча toza ыраас; сөрүүн; тымныы уҫӑ
507 damp влажный nemli; rutubetli nəm нам; дымқылды; ылғалды; еүеш; дымлы юеш namli сииктээх йӗпе
508 wet мокрый yaş; ıslak yaş сулы еүеш дымлы nam инчэҕэй нӳрӗ
509 dry сухой kuru quru құрғақ кипкән коры quruq кураан типӗ
510 full полный, наполненный dolu; dolmuş dolu толы тулы тулы to'la толору тулли
511 empty пустой boş boş бос буш буш puch иччитэх пушӑ
512 open открытый açık açıq ашық; ашып қойылған асыҡ ачык ochiq аһаҕас уҫӑ
513 closed закрытый kapalı qapalı жабық;жабулы ябыҡ йомык berk бүтэй хупӑ
514 clean чистый pak; temiz təmiz дақсыз; кірсіз; мұнтаздай таҙа пакь; чиста ozoda сэбэр таса
515 dirty грязный pis; kirli kirli лас; айғыз; сатпақ; сатал; кір; қожалақ; сатал-сатал; сатпақ-сатпақ бысраҡ керле; пычрак kir кирдээх пылчӑклӑ; вараланчӑк
516 raw сырой çiğ çiy шикі сей чи xom сиикэй чӗрӗ
517 ripe зрелый olgun yetişmiş піскен өлгөрғән өлгергән pishiq буспут; сиппит-хоппут пулнӑ; пиҫӗхнӗ; аталаннӑ; пиҫсе ҫитнӗ
518 delicious вкусный lezzetli dadlı; ləzzətli дәмді тәмле тәмле shirin минньигэс тутлӑ; техӗмлӗ
519 sweet сладкий tatlı; şekerli şirin тәтті тямле; тәм-том татлы shirin минньигэс пылак
520 bitter горький acı acı ащы әсе ачы achchiq аһыы йӳҫӗ
521 sour кислый ekşi turş қышқыл әсе әче achchiq аһыы йӳҫӗ; йӳҫек; кӑвасак
522 bright светлый aydınlık aydın жарық; жарқын яҡты якты yorug' сырдык ҫутӑ
523 dark тёмный karanlık qaranlıq қараңғы ҡараңғы кара qorong'i хараҥа тӗттӗм
524 black чёрный kara; siyah qara қара ҡара кара qora хара хура
525 white белый ak; beyaz ağ ақ аҡ ак oq үрүҥ; маҥан шурӑ
526 red красный kırmızı qırmızı қызыл матур; һылыу; сибәр кызыл qizil кыһыл хӗрлӗ
527 yellow жёлтый sarı sarı сары һары сары sariq саһархай сарӑ
528 blue синий, голубой mavi göy; mavi көк; көгілдір күк күк zangori күөх кӑвак
529 green зелёный yeşil yaşıl жасыл йәшел яшел yashil күөх; от күөҕэ симӗс; пиҫмен; ӑс пухман
530 grey серый boz boz боз; бозамық; сұр буҙ соры bo'z сиэрэй кӑвак
531 colourful пёстрый renkli əlvan; rəngli ала; алабажақ сыбар; ала-ҡола чуар ola эриэн чӑпар
532 cheap дешёвый ucuz ucuz арзан арзан арзан arzon чэпчэки йӳнӗ
533 expensive дорогой pahalı bahalı бағалы ҡыйбатлы хаклы qimmat сыаналаах хаклӑ
534 precious ценный değerli qiymətli құнды; қымбат ҡиммәтле кыйммәтле qimmat сыаналаах паха
535 blind слепой kör kor көзсіз; көр; соқыр; көр-соқыр һуҡыр сукыр; күзсез ko'r хараҕа суох суккӑр
536 deaf глухой sağır kar керең; саңырау һаңғырау чукрак; саңгырау garang дьүлэй хӑлхасӑр
537 powerful могучий dinç; kuvvetli güclü қуатты; қарымды көслө; ҡеүәтле егәрле kuchli модун хӑватлӑ
538 strong сильный güçlü; kuvvetli qüvvətli білекті көслө; ҡеүәтле нык; базык quvvatli күүстээх вирлӗ
539 weak слабый zayıf; güçsüz zəif; gücsüz әлсіз; күшсіз; қайратсыз көсһөҙ зәгыйфь kuchsiz мөлтөх халсӑр
540 fat жирный, толстый şişman şişman семіз; толық һимеҙ симез semiz эмис самӑр; мӑнтӑр
541 slim стройный narin zərif сынды; мүсінді; пішіндібәденді; жіптіктей; кескінді; сып-сида;ашаң зифа нәзек ingichka дьылҕан; дьыпсаҕай йӑрӑс; яштака
542 pretty красивый, прелестный güzel; sevimli göyçək сұлу; көркем; әдемі; әсем ажарлы; келбетті; көрікті шырайлы матур чибәр ko'rkam олус кэрэ; көрүөхтэн үчүгэй хитре
543 evil злой kötü fəna өш; сұм; жауыз асыулы усал yovuz өһүөннээх усал
544 stupid глупый aptal axmaq есуас; көкми; ала ми; ақымақ; мисыз; миы жоқ; миғұла; милауыт иҫәр акылсыз aqlsiz акаары ухмах
545 lazy ленивый tembel tənbəl жалқау; еріншек иренсәк ялкау; иренчәк ärinchak нэс наян; юлхав; ӳркенчӗк
546 diligent прилежный çalışkan çalışqan ұқыпты тырыш тырыш; тырышучан ishchan кыһамньылаах хастар
547 stingy жадный, скупой cimri xəsis сараң һаран саран qurumsoq иҥсэлээх хытӑ
548 clever умный zekî; akıllı ağıllı жетік; кемеңгер; парасатты ақылды аҡыллы акыллы oqil өйдөөх ӑслӑ
549 skilful искусный becerikli bacarıqlı шебер оҫта маһир äpchil наһаа дьоҕурдаах ӑста
550 dear милый sevimli əziz; sevimli сымбатты; сүйкімді; абзал; айналайын яғымлы сөекле aziz тапталлаах савнӑ
551 merry весёлый neşeli məzəli; gülməli көңілді күңелле күңелле chaqchaq көрдөөх хаваслӑ
552 gentle нежный nazik mülayim биязы; жуас; момын йыуаш басынкы asta намчы; сымнаҕас ачаш
553 hungry голодный aç ac аш ас ач och аччык выҫӑ
554 sick, ill больной hasta; rahatsız xəstə кеселді сирле; ауырыу чирле; сырхау kasal ыалдьар чирлӗ
555 naked голый çıplak çılpaq жалаңаш яланғас шәрә yalang сыгынньах ҫара
556 sad грустный kederli; üzüntülü qəmgin; kədərli қапа яманһыу ямансу xafa санаарҕабыллаах салхуллӑ
557 living живой canlı canlı тірі; жанды тере; йәнле тере hayotiy тыыннаах чӗрӗ
558 good хороший iyi yaxşı жақсы яҡшы яхшы soz үтүө; үчүгэй аван; лайӑх
559 bad плохой kötü pis жаман хөрт; алама начар yomon куһаҕан япӑх; начар
560 correct правильный doğru doğru тура; дұрыс дөрөҫ дөрес rost сөп тӗрӗс
561 nasty, dire страшный, отвратительный kötü fəna жаман хөрт; алама әшәкә yovuz сидьиҥ; быдьар йӗрӗнчӗк
562 true настоящий doğru; gerçek gərçək шынайы; нағыз дөрөҫ чып-чын haqiqiy кырдьык чӑн
563 old старый eski əski; köhnə ескі иҫке; боронғо иске äski былыргы кивӗ
564 new новый yeni yeni жаңа яңы яңа yangi саҥа ҫӗнӗ
565 former бывший önceki əvvəlki өткен; бұрынғы элекке элекке sobiq урукку пулнӑ
566 aged, old пожилой, старый yaşlı qoca кексе ҡарт карт qari кырдьаҕас ватӑ
567 young молодой genç gənc науша йәш яшь navqiron эдэр яш; ҫамрӑк
568 poor бедный fakir kasıb; yoxsul кедей; дәулетсіз фәҡир фәкыйрь abgor дьадаҥы чухӑн
569 rich богатый zengin zəngin малды бай бай boy баай пуян
570 familiar знакомый bilinen tanış таныс; көзтаныс таныш таныш ma'lum билэр пӗлӗш
571 famous знаменитый ünlü; meşhur məşhur атақты атаҡлы; данлыҡлы атаклы mashhur аатырбыт чаплӑ
572 foreign чужой yabancı yad бөтен; бөгде ят; сит ят yot атын ют
573 different разный ayrı; farklı dürlü түрлі төрлө төрле turli араас расна
574 near близкий yakın; bitişik yaxın жақын; жуық; етене яҡын якын yaqindagi чугас ҫывӑх; ҫывӑхри
575 far далёкий uzak uzaq алыс; қашық; шалғай; қиыр; алыстағы алыҫ; йыраҡ ерак uzoq ыраах инҫе; аякри
576 left левый sol sol сол; солшыл һул сул so'l хаҥас сулахай
577 right правый sağ sağ оң; оңшыл уң уң o'ng уҥа сылтӑм
578 other другой diğer başqa өзге; былайғы бутән бүтән boshqa атын урӑх
579 first первый ilk; birinci birinci алғашқы тәүге беренче birinchi маҥнайгы пӗрремӗш
580 second второй ikinci ikinci екінші икенсе икенче ikkinchi иккис иккӗмӗш
581 third третий üçüncü üçüncü үшінші өсөнсө өченче uchinchi үһүс виҫҫӗмӗш
582 last последний son; sonuncu sonuncu; axırıncı соңғы; аяққы; артқы; кейінгі; ақырғы һуңғы ахыргы oxirgi тиһэх юлашки
583 alone один yalnız; tek başına tək; yalqız серіксіз бер үҙе; яңғыҙ ялгыз o'zicha соҕотох пӗччен
584 at once сразу birden birdən бірден бер юлы бердән varakay биирдэ кӗмӗрккен
585 together вместе beraber; birlikte birlikdə бірлесіп бергә бергә barobar холбуу пӗрле
586 long долго çok; uzun uzun ұзақ оҙаҡ озак uzoq уһуннук вӑрах
587 suddenly вдруг ansızın; birdenbire qəfildən кенет ҡапыл искәрмәстән qo'qqisdan эмискэ сасартӑк
588 instantly тотчас hemen; derhal həmən; dərhal әне-міне дегенше шунда уҡ хәзер darrov тута тӳрех
589 later позже daha sonra sonra кейінірек; артынан һуңыраҡ соңрак so'ngra хойут кайран
590 now теперь şimdi indi енді; қазір хәҙер хәзер hozirgina билигин халь; халӗ
591 today сегодня bugün bugün бүгін бөгөн бүген bugun бүгүн паян
592 tomorrow завтра yarın sabah ертең иртәгә иртәгә ärta сарсын ыран
593 soon скоро yakında yaxında; tezliklə тез тиҙҙән тиздән toz өтөр халех; кӗҫех
594 then потом sonra onda онан соң; сонан соң һуңынан аннары keyin кэнна унтан
595 yesterday вчера dün dünən кеше кисә кичә kecha бэҕэһээ ӗнер
596 once однажды eskiden əvvəllər бірде; бір кезде ҡасандыр; бер баҡыт берчак avvallari биир төгүл; арай биирдэ пӗррехинче
597 at that time тогда o zamanlar o vaxt сол кезде; анада; сол уақытта ул саҡта ул вакытта; ул чакта ugal оччоҕо ун чухне; апла пулсан
598 afterwards затем sonradan; ondan sonra sonra сосын; содан соң онан соң; [[сонан соң һуңынан да so'ngra аары; ол кэнниттэн унтан
599 before раньше önce; önceden qabaqcadan бұрын элек элек avval урут малтан
600 at first сперва ilk önce əvvəl әуелі; алдымен башта башта avval маҥнай пирвай
601 once один раз bir defa bir dəfə бір рет; бір жолы бер бер; бер мәртәбә bir marta биирдэ пӗррехинче
602 sometimes иногда bazan hərdənbir кейде ҡайһы берҙә кайчакта onda-sonda арыт хӑш чухне
603 often часто sık sık; çok defa tez-tez; çox vaxt жиі; ылғи йыш еш tez-tez чаастатык тӑтӑш
604 always всегда daima; her zaman daimi; həmişə әрқашан; әрдайым; өнебойы һәр ҡасан һәркайчан har vaqt мэлдьи ялан
605 never никогда asla değil; hiçbir zaman əsla; heç bir zaman ешуақытта бер ҡасан да; бер ваҡытта ла hичбер вакыт hargiz хаһан да нихӑҫан та
606 here здесь burada bura; burada бұнда; осында бында монда; биредә shu erda маныаха кунта
607 hither сюда buraya buraya бермен бында монда beri бэттэх кунта
608 hence отсюда buradan buradan бер жақтан бынан; ошонан моннан shu erdan мантан кунтан
609 there там orada; şurada ora; orada онда; сонда; анда шунда; тегендә анда ana онно унта; ҫавӑнта
610 thither туда oraya; şuraya oraya әрі шунда; тегеләй тегеләй u yerga онно унта; ҫавӑнта
611 ahead прямо doğru düz тіке; тура; тік тура; тік турыдан-туры to'g'ri быһа; быһаччы тикӗс
612 forward вперёд ileri irəli ілгері алға алга ilgari инники малалла
613 backward назад geri geri артқа; кері кирегә кире qoloq төттөру хыҫала
614 back обратно geriye geriyə кейін қарай кирегә кире orqada төттөрү каялла
615 below внизу aşağıda aşağıda төменде түбәндә түбәндә pastda аллара аялта
616 down вниз aşağıya aşağı астына; төмен түбәнгә аска tubanga аллара аялта
617 above наверху yukarıda yuxarıda жоғарыда юғарыла өстә; югарыда ustida үөһэ ҫӳлте
618 up вверх yukarı; yukarıya yuxarı өрге юғарыға өскә yuqorida өрө; үөһэ ҫӳле
619 everywhere везде her yerde hər yerdə әрқайда бөтә урында hәркайда har erda бэйдиэ таҫта та; пур ҫӗрте те; кирек ӑҫта та
620 not не -mi-; değil -ma- емес тугел түгел ämas буолбатах мар
621 a little немного biraz bir az азырақ; аздаған; азғантай аҙ бераз biroz кыратык пӑртак
622 hardly едва dar; hemen hemen değil güclə зорға көскә; саҡ-саҡ көчкә arang нэһиилэ аран
623 very очень pek; gayet çox өте; орасан ифат бик ancha бэрт; наһаа питӗ
624 so так öyle; böyle belə бұлай; былайша шулай алай shunday оччо; оннук апла
625 still ещё hâlâ; henüz hələ әлі йәнә янә; тагын hali өссө татах
626 only только ancak; yalnız yalnız ғана бары фәкать yolg'iz эрэ; сыччах ҫех
627 already уже çoktan artıq түге инде инде endi бэлиэр ӗнтӗ
628 again опять tekrar; yeniden yenə жаңа; қайта; жаңадан тағы янә; тагын yana эмиэ каллех
629 in vain напрасно boşuna boş yerə босқа; текке; бекер бушҡа юкка bekorga таак харам
630 in front of перед önünde önündə алды алдында алдыннан burun иннигэр умӗнче
631 behind позади arkasında arxasında артынан артында арттан ketida кэлин кайра
632 under под altında altında түп; маңында аҫтында астында ostida -ҕа; оһох түгэҕэ айне; айӗпе; айӗнче; ҫитеспе
633 through сквозь, через sayesinde; ortasından içindən арқылы үтә аша bo'ylab курдары витӗр
634 next to возле yanında yanında іргеде; жанында эргәһендә тирәсендә yonida аттыгар патӗнче
635 between между arasında arasında арада араһында арасында orada ыккардынан хушшинче
636 because of из-за dolayı üçün; ötəri үшін өсөн; сәбәпле сәбәпле sababli уҥуортан пула; пирки
637 this это bu bu бұл; бұ; осы был; ошо бу o'sha ити; бу ку; ҫак
638 that то o; şu o сол; со ул ул narigi били ҫав
639 everything всё hepsi; her şey hər şey барлығы; бәрі; дүйім; күллі бөтә һәммә har nima барыта пурте; йӑлт
640 I я ben mən мен мин мин men мин эп
641 thou ты sen sən сен һин син sen эн эс
642 he он o o ол ул ул u кнни вӑл
643 we мы biz biz біз; біздер беҙ без biz биһиги эпир
644 you вы siz siz сіз һеҙ сез siz эһиги эсир
645 they они onlar onlar олар улар ул ular кинилэр вӗсем
646 what что; че; чё; чего ne nə не; немене ә; ни; нәмә ни; нәрсә nima туох мӗн; мӗскер; мӗн те пулин
647 who кто kim kim кім ҡем кем kim ким кам
648 where где nerede harada кәні; қайда ҡайҙа кайда qaerda ханна ӑҫта
649 where to куда nereye haraya қайда ҡайҙа кая qayerga ханна ӑҫта
650 how как nasıl necə калай инидәй ничек qanday хайдах епле; мӗнле
651 why почему neden niyə; nə üçün неғып ин өсөн нигә nega тоҕо ма; мӗншӗн
652 how much сколько kaç; ne kadar neçə; nə qədər неше; қанша күпме ничә qancha төһө миҫе
653 one один bir bir бір; біреу бер бер bir биир пӗр; пӗрре
654 two два iki iki екі; екеу ике; икәү ике ikki икки ик; икӗ; иккӗ
655 three три üç üç үш; үшеу өс өч uch үс виҫ; виҫӗ; виҫҫӗ
656 four четыре dört dörd төрт; төртеу дүрт дүрт to'rt түөрт тӑват
657 five пять beş beş бес; бесеу биш биш besh биэс пилӗк; пиллӗк
658 six шесть altı altı алты; алтау алты; алты olti алта улт; ултӑ; улттӑ
659 seven семь yedi yeddi жеті; жетеу ете җиде etti сэттэ ҫич; ҫичӗ; ҫиччӗ
660 eight восемь sekiz səkkiz сегіз һигеҙ сигез sakkiz аҕыс сакӑр; саккӑр
661 nine девять dokuz doqquz тоғыз туғыҙ тугыз to'qqiz тоҕус тӑхӑр; тӑххӑр
662 ten десять on on он ун ун o'n уон вунӑ; вуннӑ
663 eleven одиннадцать on bir on bir он бір ун бер унбер o'n bir уон биир вун пӗр
664 twelve двенадцать on iki on iki он екі ун ике унике o'n ikki уон икки вун ик; вун икӗ; вун иккӗ
665 twenty двадцать yirmi iyirmi жиырма егерме егерме yigirma сүүрбэ ҫирӗм
666 thirty тридцать otuz otuz отыз утыҙ утыз o'ttiz отут вӑтӑр
667 forty сорок kırk qırx қырық ҡырҡ кырык qirq түөрт уон хӗрӗх
668 fifty пятьдесят elli əlli елу илле илле ällik биэс уон аллӑ
669 sixty шестьдесят altmış altmış алпыс алтмыш алтмыш oltmish алта уон утмӑл
670 seventy семьдесят yetmiş yetmiş жетпіс етмеш җитмеш etmish сэттэ уон ҫитмӗл
671 eighty восемьдесят seksen səksən сексен һикһән сиксән sakson аҕыс уон сакӑр вунӑ; сакӑр вуннӑ
672 ninety девяносто doksan doxsan тоқсан туҡһан туксан to'qson тоҕус уонус тӑхӑр вун; тӑхӑр вунӑ; тӑхӑр вуннӑ
673 a hundred сто yüz yüz жүз йөҙ йөз yuz сүүс ҫӗр
674 a thousand тысяча bin min мың мең мең ming тыһыынча пин
675 and и ve; ile və та да вә va да; уонна; итиэннэ та
676 or или ya; yahut ya әлде; немесе йәки яки; яисә yo эбэтэр е
677 stand стоять durmak durmaq тұру тороу тору turmoq тур тӑр
678 sit сидеть oturmak oturmaq отыру ултырыу утыру o'tirmoq олор лар
679 lie лежать yatmak uzanmaq жату ятыу яту yotmoq сыт вырт
680 hang висеть asılı olmak asılmaq ілу аҫылынып тороу эленү osilmoq санньылый усӑнса тӑр; ҫакӑнса тӑр
681 become стать olmak; olunmak olmaq болу; түрегелу булыу булу bo'lmoq буол пул
682 happen случиться olmak olmaq; baş vermək болу булыу булу bo'lib o'tmoq буол пул
683 begin начаться başlamak başlamaq басталу башлау башлану boshlanmoq саҕалан пуҫлан
684 end кончиться bitmek; sona ermek bitmək ада болу бөтөү; тамамланыү бетү bitmoq бүт пӗт; вӗҫлен
685 change меняться değişmek dəyişmək құбылу; өзгеру үҙгәреү үзгәртү o'zgarmoq уларый улшӑн
686 rise взойти doğmak doğmaq шығу ҡалҡыу чыгу chiqmoq ой тух
687 set зайти batmak batmaq батыру байыу бату botmoq киир анса лар
688 shine светить parlamak parlamaq жылтырау яҡтыртып тороу яктырту yaraqlamoq сырдат пӑх
689 thunder греметь gök gürlemek guruldamaq күркіреу күкрәү күкрәү gulduramoq эт кӗмсӗртет; авӑт
690 blow дуть esmek əsmək огып тур иҫеү исү elpimoq үр варкӑш
691 stream литься akmak axmaq сорғалау ташыу агу oqmoq кутулун тӑкӑн
692 flow течь akmak axmaq ағу ағыу агу oqmoq сүүр юх
693 revolve вращаться dönmek dönmək айналу әйләнеү бөтерелү aylanmoq эргий ҫаврӑн
694 sway качаться sallanmak yellənmək толықсу тирбәлеү икеләнү qoqilmoq биэтэҥнээ чӳхен
695 swing колебаться titremek yellənmək тербелу бәүетеү тирбәлү lopillamoq эйэҥнээ суллан
696 fall падать düşmek düşmek құлау; жығылу; төмендеу йығылыу егылу tushmoq оҕут кип; тӳр кип; татӑлса ан
697 burn гореть yanmak yanmaq жану яныу яну yonmoq умай ҫун
698 smoke дымить tütmek tüstüləmək түтету төтәү төтәү; төтенләү tutamoq буруолаа мӑкӑрлан; тӗтӗм кӑлар
699 rain идти yağmak yağmaq жауу ямғыр яуа яву yomg'ir yog'moq самыырдаа ҫумӑр ҫӑвать
700 freeze замёрзнуть donmak donmaq мұздай қату; мұз боп қату туңыү кату muzlamoq тоҥ шӑн
701 thaw таять erimek ərimək жібу иреү эрү; эретү ärimoq ир ирӗл
702 melt плавиться erimek ərimək еру иреү эрү; эретү ärimoq уулун ирӗл
703 dry сохнуть kurumak qurumaq курау кибеү кибү qurimoq куур тип
704 boil кипеть kaynamak qaynamaq қайнау ҡайнау ургылу qaynamoq оргуй вӗре
705 rot гнить çürümek çürümək иістену сереу черү chirimoq сытый ҫӗр
706 decay сгнить çürümek çürümək шіру сереу черү chirimoq сытыйан_хаал ҫӗр
707 snap рваться yırtılmak yırtılmaq жыртылу өҙөү; йыртылыу өзелү qayt qilmoq хайыт; быһытталан ҫурӑл
708 sink тонуть batmak batmaq малтығу батыу бату g'arq bo'lmoq тимир; батылын пут
709 pass проходить geçmek ötmək өту үтеү авышу o'tmoq дьай ирт
710 appear появиться görünmek görünmək көріну; көрініп қалу килеп сығыу пәйда булу zuhur ätmoq көһүн курӑн; курӑнса кай
711 disappear исчезнуть kaybolmak yox olmaq ғайып_болу юғалыу югалу; юк булу yo'qolmoq сүт ҫухал
712 drop, descend спадать inmek enmək ылдилау; төмендеу түбәнәйеү кимү; кайту pasaymoq намтаа чак
713 decrease уменьшиться azalmak azalmaq кемітілу кәметеү азаю kamaymoq аччаа чак
714 increase увеличиться artmak; çoğalmak artmaq көбею артыу арту; күбәю; ишәю urchimoq элбээ пысӑклан
715 rise подниматься artmak; yükselmek yüksəlmək қобу; көтерілу; жоғарылау күтәрелеү үсү oshmoq үрдээ ҫӗклен
716 grow расти büyümek; gelişmek böyümək өсу үҫеү үсү o'smoq үүн ӳс
717 shine блестеть parlamak parlamaq жалтырау ялтырау ялкылдау porlamoq кылбай ҫиҫ
718 sparkle, twinkle сверкать parıldamak parıldamaq жарқырау; нұрлану; жылтылдау баҙлау ялтырау yalt ätmoq күлүмнээ; күлүмүрдээ ялкӑш; йӑлтӑртат
719 be noisy шуметь gürültü yapmak səs-küy etmək шулау; шуылдау шаулау шаулау taraq ätmoq тыаһаа шавла
720 chime звонить çalmak çalmaq қоңыраулату ҡағыу шалтырату jiringlamoq собуоннаа шӑнкӑравла
721 ring звонить zil çalmak zəng etmək дыңғырлау ҡағыу; шылтыратыу шалтырату jiringlamoq линкинээ шӑнкӑравла
722 tinkle звякать şakırdamak; zangırdamak cingildəmək дыңылдату шылтыратыу чылтырау sharaqlamoq айгырат калтлат; шӑнкӑлтат
723 roar бушевать köpürmek; kükremek gurlamaq тасу ҡотороноу давыллау; дулау vag'illamoq сирилээ ахӑр
724 rustle шелестеть fışırdamak xışıldamaq сусылдау; сыбдырлау шыптырлау кыштырдау shitirlamoq суугунаа вашӑлтат; чашӑлтат
725 sound звучать tınlamak səslənmək дыбыс шығару яңғырау ишетелү yangramoq доргуй янӑра
726 bark лаять havlamak hürmək үру өрөү өрү hurmoq үр вӗр
727 howl выть ulumak ulamaq ұлу олоу улау uvlamoq улуй ула
728 blow дунуть üflemek üfləmək үру өрөү өрү puflamoq үр вӗр
729 whistle свистеть düdük çalmak fit vermek ысқыру һызғырып ебәреү сызгырту xushtak chalmoq иһиир шӑхӑр
730 shout кричать bağırmak; haykırmak bağırmaq; qışqırmaq шыңғыру; айғайлау; байбайлау; бажалақтау ҡысҡырыу кычкыру qiyqirmoq кылан; хаһыытаа кӑшкӑр
731 groan стонать inlemek inləmək ыңырсу; ыңкылдау уңғырашыу ыңгырашу nola qilmoq ынчыктаа йынӑш
732 tremble дрожать titremek titrəmək қалш; қалшылдату ҡалтырау калтырау; калтырану titramoq титирээ; дьигиһий чӗтре
733 live жить yaşamak; hayatta olmak yaşamaq жасау; күнелту; күн көру; тіршілік ету йәшәү яшәү; гомер итү yashamoq олор пурӑн
734 be born родиться doğmak doğmaq туу тыуыу туу tug'ilmoq төрөө ҫурал
735 breathe дышать solunmak; nefes almak nəfəs almaq дем алу; ауа жұту тын алыү сулау nafas chiqarmoq тыын сывла
736 drink пить içmek içmek ішу; ұрттау эсеү эчү ichmoq ис ӗҫ
737 eat кушать, есть yemek yemək жеу; тамақтану ашау ашау emoq аһаа ҫи
738 swallow глотать yutmak udmaq жұту йотоу йоту yutmoq ыйыһын ҫӑт
739 get tired устать yorulmak yorulmaq болдыру арыу ялыгу; йөгенү horimoq сылай ӗшен
740 fall asleep заснуть uykuya dalmak yuxuya getmək үйыктап калу йоҡлап китеү йокыга китү uxlab qolmoq утуйан хаал ыйха пут; ҫывӑрса кай
741 sleep спать uyumak uyumaq ұйықтау йоҡлау йоклау uxlamoq утуй; утуйа сыт ҫывӑр
742 wake up проснуться uyanmak oyanmaq ояну уяныу уяну uyg'onmoq уһугун вӑран
743 get up встать kalkmak; yataktan kalkmak yuxudan durmaq ояну тороу тору qo'pmoq тур тӑр
744 relax отдыхать dinlenmek dincəlmək тынығу ял итеү ял алу; истирахәт итү dam olmoq сынньан кан
745 fall ill заболеть hastalanmak xəstə olmaq кеселдену; сырқаттану; ауырып қалу; ауыра бастау; кеселге ұшырау; сырқаттанып қалу сирләү чирләү kasallanmoq ыарый чирле
746 be ill болеть hasta olmak azarlamaq; xəstələnmək ауыру; сырқаттану сирләү чирләү betob yotmoq ыарый; ыарыт чирле
747 ache болеть ağrımak ağrimaq ауырады ауыртыу авырту og'rimoq ыарыт сур; ырат
748 cough кашлять öksürmek öksürmək жөтелу йүтәлләү ютәлләү yo'talmoq сөтөлүн ӳсӗр
749 recover поправиться şifa bulmak sağalmaq айығу һауығыу савыгу; сәламәтләнү tuzalmoq көн сывал; тӳрлен
750 die умереть ölmek; vefat etmek ölmək; vəfat etmək өлу; қайтыс; жантапсыру үлеү үлү; дөнья кую; вафат булу o'lmoq өл вил
751 perish погибнуть ölmek həlak olmaq өлу; қаза табу һәләк булыу үлү halok bo'lmoq өл; оҕут вил
752 move двигаться hareket etmek hərəkət etmək жылжу хәрәкәт итеү йөрү harakat qilmoq хамсаа куҫ
753 budge шевельнуться kımıldanmak tərpənmək қыбырлау ҡуҙғалыу кыймылдау qimirlamoq хамсаа хускал
754 stand up встать kalkmak; ayağa kalkmak qalxmaq тұру тороу басу qo'pmoq тур тӑр
755 sit down сесть oturmak oturmaq отыру ултырыу утыру o'tirmoq олор лар
756 tumble упасть yere düşmek yıxılmaq жығылу ҡолау егылу yiqilmoq оҕут ӳк
757 walk ходить yürümek yerimək жояу жүру йөрөү җәяүләү yurmoq хаам ут
758 step шагать yürümek; adım atmak addım atmaq кадамдау атлау атлау yurmoq атыллаа ут
759 take a walk гулять gezmek; dolaşmak gəzmək қыдыру ял итеп йороү йөрү; йөргенү sayr ätmoq дьаарбай уҫӑлса ҫӳре; уткаласа ҫӳре
760 rush спешить seğirtmek atılmaq асығу; жеделдену; жедепдеу ашығыу; ҡабаланыу ашыгу tezlamoq тиэтэй васка; хыпалан
761 hurry торопиться acele etmek tələsmək асығу; жеделдену ашығыу; ҡабаланыу ашыгу; кызулау shoshmoq ыксаа васка; хыпалан
762 dash мчаться hızla gitmek çırpmaq заулау елеү җилдерү chopqillamoq элээр ыткӑн; вӗҫтер
763 run бегать koşmak qaçmaq жүгіру йүгеп йөрөү йөгерү yugurmoq сүүрэкэлээ чуп
764 jump прыгать atlamak; sıçramak sıçramaq секіру һикереү сикерү sakramoq ой; ыстан сик
765 climb лазать tırmanmak dırmanmaq өрмелеп шығу үрмәләү; үрмәләп менеү үрмәләү yuqorilamoq ытын улӑх
766 seesaw качаться, раскачиваться sallanmak sallanmaq тербелу сайҡалыу атыну irg'amoq эйэҥнээ; биэрэҥнээ йӳрӗн
767 creep ползать sürünmek sürünmək еңбектеу шыуышыу шуышу; үрмәләү ämaklamoq сыыл шу; упален
768 swim плавать yüzmek üzmek жүзу; малту; қалықтау йоҙөү йөзү suzmoq уһун; харбаа иш
769 dive нырять dalmak dalmaq сүңгу сумыу чуму chu'mmoq умус чӑм
770 row грести kürek çekmek avarlamaq есу ишеү ишү eshkak eshmoq эрт авӑс
771 drive ехать gitmek sürmək бару йөрөү бару haydamoq айаннаа пыр
772 fly летать uçmak uçmaq ұшу осоу очу uchmoq көт вӗҫ
773 go идти gitmek getmək бару барыу йөрү bormoq бар кай
774 go away уйти gitmek getmək кету китеү китү ketoq бар кай
775 depart отправиться kalkmak yola düşmək жөнелу сығыу кузгалу jo'namoq бар тапран
776 stop остановиться durmak saxlamaq тоқтау тукталыу тукталу to'xtamoq тохтоо чарӑн
777 go in входить içeri girmek girmək кіру инеү инү kirmoq киир кӗр
778 enter войти girmek girmək; daxil olmaq ену инеү инү kirmoq киир кӗр
779 come прийти gelmek gəlmək жету килеү килү kelmoq кэл кил
780 arrive прибыть varmak gəlib çatmaq келу килеү бару etib kelmoq кэл; тиий ҫит
781 come back возвратиться dönmek qayıtmaq қайту ҡайтыу кире кайту qaytib kelmoq төнүн таврӑн; каялла кил
782 stay остаться kalmak qalmaq қалу ҡалыу калу qolmoq хаал юл
783 wait ожидать beklemek gözləmək тосу көтөп тороу көтү poylamoq көһүт кӗт
784 await ждать beklemek bəkləmək күту көтөү көтү kutmoq күүт; көһүт кӗт
785 look for искать aramak aramaq; axtarmaq іздеу эҙләү эзләү izlamoq ирдээ; көрдөө шыра
786 find найти bulmak tapmaq табу табыу табу topmoq бул туп
787 try пытаться denemek çalışmaq талпыну тырышып ҡарау маташу chalishmoq сорун пикен
788 prepare подготовить hazırlamak hazırlamaq әзірлеу әҙерләү хәзерләү hozirlamoq бэлэмнээ хатӗрле
789 love любить sevmek sevmək сүю яратыу сөю; ярату sevmoq таптаа юрат
790 like любить beğenmek xoşlamaq жарату; жақсы_көру һөйөү; яратыу өнәү ardoqlamoq сөбүл кӑмӑлла; килӗштер
791 laugh смеяться gülmek gülmək күлу; күлісу көлөү көлү kulmoq күл кул; ахӑлтат
792 move растрогать dokunmak; duygulandırmak həyəcanlandırmaq көңілін бұзу ҡағылыу дулкынландыру ta'sirlantirmoq долгут ҫулӑх
793 weep, cry плакать ağlamak ağlamaq жылау илау елау yig'lamoq ытаа йӗр; макӑр
794 grumble ругаться küfretmek küfr etmək ақырып-бақыру һүгенеү; тиргәнеү; һуҡраныу сүгү; сүгенү koyinmoq үөҕүс вӑрҫ; ятлаҫ
795 be annoyed сердиться kızmak acıqlanmaq ашулану асыуланыу ачулану g'azab qilmoq кыыһыр; кыйахан ҫиллен
796 be afraid бояться, опасаться korkmak qorxmaq сескену ҡурҡыу курку hurkmoq куттан; дьиксин шиклен
797 be afraid of бояться, страшиться korkmak qorxmaq қауіптену; сақсыну ҡурҡыу калтырау; калтырану qo'rqmoq дьиксин; куттан хӑра
798 flee убегать kaçmak qaçmaq қашу; қашып кету ҡасыу арка бирү qochmoq күрээ тар
799 escape убежать, сбежать kaçmak qaçmaq қашу; қашып кету ҡасыу качу qochmoq күрээ чупса тар
800 see видеть görmek görmək көру күреү күрү ko'rmoq көр кур
801 look at посмотреть seyretmek baxmaq назар салу ҡарау карау razm solmoq көр пӑхса ил
802 watch смотреть bakmak baxmaq тамашалау ҡарау; тикшереү карау; күзәтү razm qilmoq көр пӑх
803 hear слышать duymak; işitmek duymaq; eşitmək есту ишетеү ишетү äshitmoq бил; иһит илт
804 listen слушать dinlemek dinləmək тыңдау; құлақ қою тыңлау тыңлау tinglamoq иһит итле; тӑнла
805 taste пробовать denemek; tadına bakmak dadına baxmaq тату; дәм тату татыу тату tatib ko'rmoq боруобалаан көр; амсайан көр астив
806 smell нюхать kokusunu almak qoxlamaq иіскеу еҫкәү иснәү iskamoq сытырҕаа шӑршла
807 feel чувствовать duymak; hissetmek duymaq сезу; сезіну тойоу тою; сизү sezmoq бил туй; сис
808 seem казаться görünmek görünmək болып көріну кеүек күренеү; тойолоу күренү tuyilmoq көһүн туйӑн
809 show виднеться görünmek görünmək көріну күренеү күренү ko'rinmoq көһүн курӑн
810 hear услышать, узнать haber almak eşitmək есту; есітіп қалу ишетеү ишетү äshitmoq иһит пӑл
811 be cold холодно üşümek üşümək тоңу; жаурау туңыү өшү; күшегү sovuq qotmoq тоҥ; үлүй йӳтен
812 do делать etmek; yapmak etmək ету; істеу яһау; әшләү итү ätmoq гын ту
813 can мочь bilmek bilmək; bacarmaq білу алыу; мөмкин булыу алу -a olmoq; -y olmoq кыай пултар
814 want хотеть istemek istəmək қалау теләү теләү istamoq баҕар те
815 start начать başlamak başlamaq бастау башлау керешү boshlamoq саҕалаа пуҫла
816 finish закончить bitirmek bitirmək бітіру; адақтау; тамамдау; аяқтап шығу бөтөрөү; тамамлау бетерү; тәмамлау bitirmoq бүтэр пӗтер
817 stop перестать bitmek bitmək; qurtarmaq доғару туктау бетү tinmoq уурай пӑрах
818 succeed удаться başarmak müvəffəq olmaq жолы түсу уңышлы булыу уңу muvaffaqiyat qozonmoq сатан ӑн
819 turn out оказаться düşmek düşmək калу булып сығыу сабышу bo'lmoq баар буолан биэр; баар буола тус; буолан таҕыс пул
820 open открыть açmak açmaq ашу; ашып қою асыу ачу ochmoq ас уҫ
821 close закрыть kapamak qapamaq жабу йомоу ябу yopmoq сап; хатаа хуп
822 put поставить koymak qoymaq қою; қойдыру ҡуйыу кую qo'ymoq уур; туруор ларт; тӑрат
823 place посадить koymak; oturtmak oturtmaq отырғызу урынлаштырыу утырту o'tqazmoq туруор; уур ларт
824 lay класть koymak; yatırmak qoymaq салу; калау һалыу яткыру yotqizmoq уур хур
825 touch трогать dokunmak toxunmaq тию тейеү; ҡағылыу тию tegmoq тыыт; таарый перӗн
826 connect связать bağlamak; birleştirmek bağlamaq байлап алу; сабақтастыру ҡушыу; бәйләү ялгау ulamoq кэлгий сып
827 cover покрыть örtmek; kaplamak örtmək бүркеу ҡаплау өрту; каплау; томалау bekitmoq бүрүй вит
828 hang up повесить asmak asmaq ілу; асып қою элеү асу ildirmoq ыйаа ҫак
829 light зажечь yakmak; ateşlemek yandırmaq тұтату тоҡандырыу кабызу yondirmoq умат ҫут
830 pick up поднять kaldırmak qaldırmaq көтеру мендереү күтәрү ko'tarmoq өрө тарт ҫӗкле
831 leave оставить geride bırakmak buraxmaq қалдыру ҡалдырыу калдыру ayrilmoq бырах манса хӑвар
832 lose потерять yitirmek; kaybetmek itirmək жоғалту юғалтыу югалту yo'qotmoq сүтэр ҫӗтер
833 drop уронить düşürmek düşürmək құлатып алу; қолдан түсіріп алу төшөрөп ебәреү төшерү tushirmoq түһэр; мүлчү тут ӳкер
834 make сделать yapmak etmək ету; жасау; жасап шығару яһау; эшләү ясау; эшләү qilmoq оҥор; оҥоһун ту
835 produce изготовить yapmak; imal etmek istehsal etmək жасап шығару эшләп сығарыу ясау chiqarmoq оҥор ӑстала
836 build строить kurmak; inşa etmek tikmək тұрғызу төҙөү кору solmoq тут ту
837 repair, mend чинить onarmak; tamir etmek təmir etmək оңдау төҙәтеү төзәтү tuzatmoq абырахтаа юса
838 improve улучшить düzeltmek düzəltmək дұрыстау яҡшыртыу яхшырту isloh qilmoq тупсар лайӑхлат
839 alter изменить değiştirmek dəyişdirmək өзгерту үҙгәртеү үзгәртү o'zgartirmoq уларыт улӑштар
840 dig копать, рыть kazmak qazımaq үңгу ҡаҙыу казу qazimoq хас чав; чакала
841 bow согнуть eğmek əymək буғу бөгөү ию bukmoq бокут; токурут; бүк баттаа кукӑрт
842 bend погнуть bükmek bükmək ию; майыстыру бөгөү бөгү bukmoq иэх; өҕүлүннэр ав; кукӑрт
843 spin вертеть çevirmek; döndürmek döndərmək айналдыру өйрөлтөү; әйләндереү бору; бөтерү aylantirmoq эргит; эргичит ҫавӑр
844 turn over перевернуть çevirmek çevirmək екінші жағын айналдыру әйләндереү бору burmoq эргилин ӳпӗнтер
845 turn, turn around повернуть, поворачивать çevirmek çevirmək бұру түңкәреү түнтәрү ag'darmoq түҥнэр ҫавӑр
846 raise поднимать kaldırmak qaldırmaq көтеру күтәреү; мендереү күтәрү yuksaltirmoq көтөх хӑпарт
847 lift поднять yukarı kaldırmak qaldırmaq жоғарылату; көтеру күтәреү күтәрү ko'tarmoq таһаар йӑт
848 seize схватить tutmak; yakalamak tutmaq бас_салу; шап_беріп_ұстап_алу; шап_беру; шап_ете_түсу тотоп алыу эләктерү tutamlamoq тут тыт
849 hold держать tutmak saxlamaq тұту; ұстау тотоу тоту tutmoq тут тыт
850 press нажимать sıkmak sıxmaq басу ҡыҫыу кысу bosmoq ык пус
851 push толкать itmek; sürmek sürmək итеру этеү; төртөү кузгату surmoq ас тӗк; тӗрт
852 scrape скрести kaşımak qaşımaq қыру ҡырыу тырнау qashimoq кыһыы хыр
853 lick лизать yalamak yalamaq жалау ялау ялау mijimoq салаа ҫула
854 bite кусать, укусить ısırmak dişləmək қабу; тістеу; қауып алу тешләү тешләү tishlamoq ытыр ҫырт; хып
855 tear off оторвать koparmak qoparmaq үзу өҙөү өзү emirmoq быһа тарт; туура тарт тат
856 cut off отрезать keserek ayırmak ayırmaq қырқу ҡырҡыу кыю; кисү cho'rt kesmoq быс; быһан ыл; быһа баттаа кас
857 tie связать bağlamak bağlamaq байланыстыру; байлап_алу; байластыру; байлау; буу; матау; сабақтастыру; ұштастыру бәйләү бәйләү bog'lamoq кэлгий ҫых
858 stick воткнуть sokmak soxmaq сұғу ҡаҙау төртү; тыгу suqmoq батары ас чик
859 break сломать kırmak qırmaq сындыру боҙоу сындыру sindirmoq тоһут хуҫ
860 knock стучать çalmak sındırmaq қағу шаҡылдау шаку; шакылдау dukurlamoq тоҥсуй такка
861 hit ударить vurmak vurmaq соғу туҡмау кыйнау urmoq оҕус шакка
862 glue клеить, приклеить yapıştırmak apışdırmaq желімдеу йәбештереү ябыштыру yopishtirmoq силимнээ ҫыпӑҫтар
863 rub тереть ovmak; sürtmek ovmaq үйкеу ыуыу; ышҡыу ышку surkamoq аал сӑтӑр
864 spread намазать sürmek sürtmək сүйкеу яғыу ягу surkamoq сыбаа сӗр
865 sharpen точить bilemek bülövləmək егеу; қайрау; егеулеу үткерләү кайрау qayramoq чочуй хӑйра
866 cut резать kesmek kəsmək кесу ҡырҡыу кисү kesmoq быс кас
867 jog шатать sallamak sirkələmək қозғау; жұлмалау һелкетеү селкетү chayqamoq иэҕэҥнэт лӑка; силлентер
868 shake трясти sarsmak; çalkamak çalxalamaq дірілдету; селкілдету һелкетеү селкетү chayqamoq сахсый лӑка; силлентер
869 swing махать sallamak yelləmək бұлғау; сермеу болғау болгау chayqatmoq дайбаа сулла
870 pour налить dökmek; akıtmak tökmək құю ҡойоу кою quymoq кут тултар
871 fill наполнить doldurmak doldurmaq толтыру тултырыу тутыру to'ldirmoq толор тултар
872 wrap завернуть sarmak sarımaq орау төрөү төрү chulg'amoq суулаа чӗрке
873 carry нести taşımak daşımaq алып жүру алып барыу ташу tashimoq ит ҫӗкле
874 drag тащить sürüklemek sürükləmək тарту һөйрәү сөйрәү; өстерәү sudramoq сос сӗтӗр
875 pull тянуть çekmek çəkmək тарту тартыу тарту tortmoq тарт тӑс
876 keep хранить saklamak gizlətmək сақтау һаҡлау саклау tutmoq уур; харай усра
877 throw бросать atmak atmaq лақтыру ырғытыу ыргыту tashlamoq бырах пӑрах
878 catch ловить tutmak; yakalamak tutmaq қармау; қағып алу тотоу тоту tutmoq хап тыт
879 grab схватить tutmak; yakalamak yaxalamaq шап беру; шап ете түсу; шап беріп ұстап алу]] етеү; тотоп алыу эләктерү opqochmoq тут тыт
880 hide спрятать saklamak gizlətmək тығу; жасыру йәшереү яшерү yashirmoq саһыар пытарса хур
881 divide разделить bölmek; ayırmak bölmək бөлу бүлеү бүлү bo'lmoq үллэр уйӑр; пайла
882 send посылать yollamak; göndermek yollamaq; göndərmək жіберу ебәреү җибәрү yubormoq ыыт яр
883 bring принести getirmek gətirmək әкелу; алып келу килтереү китерү keltirmoq аҕал кӳр
884 add добавить katmak; eklemek əlavə etmək қосу; үстеу өтәү өстәү tirkamoq эп хуш
885 get достать almak; eline geçmek almaq; əldə etmək алу алыу алу olmoq ыл; булун ил; туян
886 receive получить almak almaq алмақ алыу алу olmoq ыл ил; туян
887 take взять almak almaq алу; алмақ алыу алу olmoq ыл ил
888 choose выбрать seçmek seçmək таңдау һайлаү сайлау saylamoq быыбардаа суйла
889 select отобрать seçmek; ayırmak arımaq екшеу; саралау; сұрыптау; сайлап алу һайлап алыу сайлау saylamoq тал суйла
890 preserve сохранить korumak qorumaq сақтау һаҡлау саклау saqlamoq харай упра
891 hinder препятствовать engellemek mane olmaq оралғы болу тотҡарлыҡ яһау комачаулау xalal bermoq мэһэйдээ кансӗрле; чӑрмантар
892 spoil испортить bozmak pozmaq бүлдіру боҙоу бозу xazon qilmoq буорту гын пӑс
893 damage повредить zedelemek; ziyan vermek zədələmək бұзу боҙоу бозу buzmoq алдьат пӑс
894 break разбить kırmak qırmaq; sındırmaq уату ҡыйратыу вату sindirmoq үлтүрүт ват; ҫӗмӗр
895 tear разорвать yırtmak yırtmaq жырту йыртыу өзү; ерту yirtmoq хайыта тарт ҫур
896 destroy разрушить yıkmak; tahrip etmek dağıtmaq қирату; талқандау емереү җимерү vayron qilmoq алдьат иш
897 burn сжечь yakmak yandırmaq өртеу; жандыру; өртеп жіберу; жандырып жіберу үртәү яндыру; көйдерү kuydirmoq уоттаа ҫунтар
898 give дать vermek vermək беру биреү бирү bermoq биэр пар
899 hand передать uzatmak uzatmaq беру биреү тапшыру bermoq аҕал пар
900 give дарить hediye etmek vermək тарту бүләк итеү бүләкләү sovg'a qilmoq бэлэхтээ парнеле
901 promise обещать vaat etmek vəd vermək уәде беру вәғәҙә биреү вәгъдә бирү va'da bermoq эрэннэр тума пул; сӑмах пар
902 wish желать kutlamak arzulamaq тілеу теләу котлау orziqmoq баҕар сун
903 praise хвалить övmek tərifləmək мақтау; дәріптеу маҡтау мактау maqtamoq хайҕаа ырла
904 kiss целовать öpmek öpmək сүю үбеү үбү o'pmoq уураа чуп ту
905 rock качать sallamak tərpətmək тербеу бәүетеү; тирбәтеү тирбәтү tebratmoq бигээ сиктер; силле
906 cover накрыть örtmek örtmək бүркеу ҡаплау ябу; бөркәү yopmoq сап; бүрүй вит
907 wake разбудить uyandırmak oyatmaq ояту уятыу уяту uyg'otmoq уһугуннар вӑрат
908 show показать göstermek göstərmək көрсету күрһәтеү күрсәтү ko'rsatmoq көрдөр кӑтарт
909 guide вести gezdirmek; yol göstermek rəhbərlik etmək ерту; жетектеу етәкләү йөртү boshlik bo'lmoq салай илсе пыр; ҫавӑтса пыр
910 teach учить okutmak; öğretmek öyrətmək оқыту уҡытыу; өйрәтеү өйрәтү o'rgatmoq үөрэт вёрент
911 instruct преподавать, обучать öğretmek öyrətmək; dərs vermək оқыту уҡытыу укыту dars bermoq үөрэт вёрент
912 bring up растить yetiştirmek tərbiyə etmək бағу тәрбиәле асрау o'stirmoq иит вӗрент
913 lead руководить yönetmek; idare etmek idarə etmək басқару; жетекшілік ету етәкләү; етәкселек итеү җитәкләү boshqarmoq салай тытса пыр
914 urge подгонять teşvik etmek bizləmək асықтыру ашыҡтырыу куалау; әйдәләү; ашыктыру shoshiltirmoq кыһай васкат
915 let заставить -tırmak -tırmaq -ткізу; мәжбүр ету мәжбүр итеү мәҗбүр итү ruxsat bermoq күһэй пусахла; хуш
916 invite пригласить davet etmek dəvət etmək шақыру саҡырыу чакыру taklif kilmoq ыҥыр чӗн
917 unite объединить birleştirmek birləşdirmək біріктіру; біріктіріп қою берләштереү берләштерү qo'shmoq холбоо; түм пӗрлештер
918 visit повидать, посетить uğramak; ziyaret etmek; görmeye gitmek baş çəkmək; ziyarət etmək кіріп шығу; барып шығу килеп сығыу керешү mehmonga bormoq сырыт; билсэ сырыт ҫит; кӗрсе кур
919 meet встретить rastlamak; isabet etmek rastlaşmaq; rast gəlmək кездесу тойоү; осратыу; ҡаршылау очрату duchor bo'lmoq көрүс тӗл пул
920 assemble собраться toplanmak toplanmaq топталу йыйылыу җыелышу to'planmoq мүһүн; түмүс пуҫтарӑн
921 play играть oynamak oynamaq ойнау тартыу уйнау o'ynamoq оонньоо выля
922 sing петь söylemek; şarkı söylemek oxumaq сайрау йырлау җырлау yalla qilmoq ыллаа юрла
923 dance плясать, танцевать oynamak; dans etmek oynamaq; rəqs etmək билеу бейеү бию raqs qilmoq үҥкүүлээ ташла
924 separate разойтись ayrılmak ayrılmaq айрылысу айырылышыу аерылу; ташлашу yakkalanmoq араҕыс уйрӑл
925 leave покинуть bırakmak; terk etmek tərk etmək тастау ташлау; ташлап китеү ташлау; калдыру qoldirmoq хааллар хӑвар
926 rescue спасти kurtarmak xilas etmək құтқару ҡотҡарыу коткару qutqazmoq өрүһүй ҫӑл
927 guard охранять gözetmek gözətmək күзету һаҡлау каравыллау qo'rimoq араҥаччылаа хуралла
928 protect уберегать korumak qorumaq жақтау; жақтасу һаҡлау ышыклау yoniga olmoq көмүскээ сыхла
929 defend защитить savunmak qorumaq қорғау яҡлау яклау; саклау yoqlamoq көмүскээ хӳтӗле
930 brawl драться dövüşmek döyüşmək алысу һуғышыу сугышу yoqalashmoq охсус ҫапӑҫ
931 shoot стрелять ateş etmek atmaq; atəş açmaq ату атыу ату otmoq ытыалаа пер
932 win победить yenmek yenmək жеңу еңеү җиңү engmoq хот; кыай ҫӗн; ҫӗнтер
933 annoy сердить kızdırmak acışdırmaq ашуландыру асыуландырыу ачуландыру jahl chiqarmoq кыыһырт тарӑхтар; ҫиллентер
934 beat ударить dövmek döymək ұру бәреү; туҡмау ору; бәрү; тукмау urmoq оҕус ҫап
935 kick пнуть tepmek təpmək тебу тибеү; типкеләү тибү tepmoq тэп тап
936 sting уколоть sokmak; batırmak soxmaq шаншу сәнсеү кадау qadamoq кэй чик
937 shove толкнуть itmek itələmək түрту этеү; төртөү этү turtmoq кэп; үтүрүй чыш
938 steal украсть çalmak çalmaq; oğurlamaq ұрлау урлау урлау o'g'rilamoq уор вӑрла
939 disturb помешать bozmak; etkilemek pozmaq кесірлен ҡамасаулау комачаулау tebratmoq мэһэйдээ кансӗрле
940 bother беспокоить, потревожить rahatsız etmek narahat etmək мазасын алу бимазалау; ҡамасаулау борчу; билмазалау g'ashini keltirmoq батар аптӑрат; хупла
941 conceal скрыть saklamak gizləmək сездірмеу йәшереү яшерү berkitmoq кистээ пытар
942 deceive обмануть aldatmak aldatmaq жалған айту ултыртыу алдату aldamoq албыннаа суй
943 cheat смошенничать aldatmak; dolandırmak aldatmaq алдау; алдап кету; ақымақ қылу алдау хәрәмләшү tirriq qilmoq албыннаа ултала
944 kill убить öldürmek öldürmək құрту; өлтіру үлтереү үтерү o'ldirmoq өлөр вӗлер
945 dwell проживать, жить oturmak yaşamaq мекендеу; өмір сүру йәшәү яшәү istiqomat qilmoq олор чуна пар; парӑнса тӑр
946 work работать çalışmak işləmək; çalışmaq істеу; еңбектену эшләү эшләү ishlamoq үлэлээ ӗҫле
947 gather собрать toplamak yığmaq; toplamaq жыю йыйыу туплау yig'moq мус; хомуй пух
948 pick рвать koparmak qoparmaq жұлу өҙөү өзү termoq үргээ тат
949 hunt охотиться avlanmak ovlamaq аулау аулау аулау ov qilmoq бултаа сунара ҫӳре
950 fish рыбачить balık tutmak balıq tutmaq балык_аулау аулау балык тоту baliq ovlamoq балыктаа пулӑ тыт
951 catch поймать tutmak; yakalamak tutmaq ұстау тотоу тоту ilinmoq тут тыт
952 herd пасти otlatmak güdmək жаю; бағу көтөү көтү boqtirmoq манаа кӗт
953 drive гнать gütmek haylamaq айдау ҡыуыу куалау haydamoq үүр хӑвала
954 tie up привязать bağlamak bağlamaq байлау бәйләү бәйләү bog'lamoq баай кӑкар
955 feed кормить beslemek bəsləmək ас ішкізу; азықтандыру; қоректендіру ашатыу туйдыру edirmoq аһат ҫитер
956 milk доить sağmak sağmaq сауу һауыү саву sog'moq ыа су
957 chop рубить yarmak yarmaq турау турау; тапау чабу chopmoq кэрт вакла
958 water полить sulamak sulamaq суару ҡойоу сугару oqizmoq сиигирт шӑвар
959 ripen созреть olgunlaşmak dəymək жетілу өлғөрөү җитешү qizarmoq бус пиҫ
960 cook приготовить hazırlamak bişirmək даяр ету бешереү пешеренү pishirmoq бэлэмнээ пӗҫер
961 boil варить pişirmek; kaynatmak qaynatmaq асу бешереү пешерү; кайнату qaynatmoq буһар пӗҫер
962 bake печь pişirmek; fırında pişirmek bişirmək пісіру бешереү пешерү yopmoq буһар пӗҫер
963 fry жарить kızartmak qızartmaq қуыру ҡурыу куыру; кыздыру qovurmoq хооруй; ыһаарылаа; соркуойдаа ӑшала
964 stir помешать, перемешать karıştırmak qarışdırmaq былғалау; сапырылыстыру ҡатнаштырыу бутау; болгату atalamoq былаа хутӑштар
965 knit вязать örmek hörmək торлау; тоқу бәйләү бәйләү to'qimoq өр ҫых
966 sew шить dikmek tikmək тігу тегеү тегү tikmoq иистэн ҫӗле
967 dye покрасить boyamak boyamaq бояу; сырлау буяу ману bo'yoqlamoq кырааскалаа пӗвет
968 clean очистить, почистить temizlemek təmizləmək аршу; тазалау таҙартыу чистарту tozalamoq ыраастаа тасат
969 wash стирать yıkamak yumaq жуу йыуыу юу yuvmoq сууй ҫу
970 wipe вытереть silmek silmək сүрту һөртөү сөртү surkamoq сот шӑл
971 rinse полоскать çalkamak çalxamaq шаю сайҡау чайкау chaymoq сайҕаа чӳхе
972 sweep подметать süpürmek süpürmək сыпыру һепереү себерү cho'tkalamoq сиппий шӑл
973 sweep мести süpürmek süpürmək сыпыру һепереү себерү supurmoq харбаа шӑл
974 bath купаться yıkanmak; banyo yapmak çimmək шомылу һыу инеү коену cho'milmoq сөтүөлээ шыва кӗр
975 wash мыться yıkanmak yuyunmaq жуыну йыуыныу юыну yuvinmoq суун ҫӑвӑн
976 take off снять çıkarmak soyunmaq шешу сисеү чишенү echintirmoq уһул салан
977 put on надеть giymek geymək кигізу кейеү кию kiymoq кэтэрт тӑхӑн
978 get dressed одеться giyinmek geyinmək киіну кейенеү киенү kiyinmoq таҥын тӑхӑн
979 comb причесать taramak daramaq тарау тарау тарау taramoq тараа тура
980 decorate украсить süslemek bəzəmək әсемдеу; мәнерлеу; көріктендіру биҙәү бизәү; бизәкләү yasatmoq симээ илемлет
981 say сказать demek; söylemek demək; söymek деу; айту әйтеү дию; әйтү aytmoq диэ те
982 speak говорить konuşmak danışmaq деу; айту әйтеү; һөйләшеү сөйләү; сөйләшү so'zlamoq эт; саҥар кала
983 talk разговаривать konuşmak danışmaq сөйлеу; сөйлесу; тіл қатысу һөйләшеү сөйләү gapirmoq кэпсэт сӑмахла; калаҫ
984 chat беседовать sohbet etmek söhbət etmək сұхбаттасу әңгәмәләшеү сөйләшү suhbatlashmoq кэпсэт пупле
985 ask спросить sormak soruşmaq сұрау һорау сорау; сорашу so'ramoq ыйыт ыйт
986 request просить dilemek; rica etmek diləmək; xahiş etmək өтіну; жалыну үтенеү үтенү iltimos qilmoq көрдөс ыйт
987 tell рассказать bahsetmek; hikâye etmek bəhs etmək айту һөйләү сөйләү aytib bermoq кэпсээ; сэһэргээ каласа пар
988 convey сообщить bildirmek bildirmək білдіру әйтеү белдерү bildirmoq биллэр пӗлтер; хыпарла
989 name назвать adlandırmak adlandırmaq атау атау; исемләү дию atamoq ааттаа те; чӗн
990 call звать, позвать çağırmak çağırmaq шақыру саҡырыу дәшү chaqirmoq ыҥыр чӗн
991 brag хвастаться övünmek öyünmək бөсу маҡтаныу; шапырыныу мактану; шапырыну gerdaymoq чабылан; киһиргээ мухтан; вӗҫкӗнлен
992 translate перевести çevirmek; tercüme etmek tərcümə etmək аудару тәржемә итеү күчерү tarjima qilmoq тылбаастаа куҫар
993 think думать düşünmek düşünmək; fikirləşmək ойлау уйлау уйлау o'ylamoq санаа; толкуйдаа шухӑшла
994 believe верить inanmak; zannetmek inanmaq нану; илану ышаныу инану ishonmoq итэҕэй ӗнен
995 notice заметить farkına varmak qeyd etmək аңғару күреү искәрү payqamoq бэлиэтээ асӑрха
996 recognize узнать tanımak tanımaq тану таныу тану tanimoq бил палла
997 grasp постичь, понять anlamak; kavramak anlamaq ұғу; аңғарып алу аңлау аңлау; төшенү tushunmoq өйдөө ӑнлан
998 understand услышать duymak; anlamak duymaq пайым; түсіну аңлау аңлау; төшенү anglamoq өйдөө пӗл
999 learn учиться öğrenmek öyrənmək оқу өйрәнеү уку; өйрәнү o'qimoq үөрэн вӗрен
1000 know знать bilmek bilmək хабардар болу белеү белү bilmoq бил пӗл; ӑнкар
1001 remember вспомнить hatırlamak xatırlamaq еске түсіру хәтергә алыу хәтерләү äsni tanimoq аҕын аса ил
1002 forget забыть unutmak unutmaq ұмыту онотоу оныту unutmoq умун ман; манса кай
1003 measure мерить ölçmek ölçmək өлшеу үлсәү үлчәү o'lchamoq кэмнээ; кээмэйдээ виҫ
1004 count считать saymak saymaq санау һанау санау raqamlamoq аах шутла
1005 calculate считать hesap etmek hesablamaq санап шығару; санап шығу; санау һанау исәпләү cho'tlamoq аах шутла
1006 read читать okumak oxumaq оқу уҡыу уку o'qimoq аах вула
1007 paint рисовать resmini yapmak şəkil çəkmək сурет салу һүрәт яһау; рәсем төшөрөү рәсем ясау; сурәт ясау; сурәтләү rasm solmoq уруһуйдаа ӳкер
1008 draw рисовать çizmek cızmaq сурет салу һүрәт яһау; рәсем төшөрөү язу-сызу; сурәт ясау chizmoq уруһуйдаа ӳкер
1009 write писать yazmak yazmaq жазу яҙыу язу yozmoq суруй ҫыр
1010 own иметь haiz olmak; sahip olmak yiyələnmək; malik olmaq болу биләү биләү ägalamoq баһылаа тыт
1011 buy купить almak satın almaq алу; әперу һатып алыу алу olmoq атыылас ил; туян
1012 sell продать satmak satmaq сату һатыу сату sotmoq атыылаа сут
1013 pay for заплатить ödemek ödəmək төлеу; ақы беру; ақы төлеу түләү түләү to'lamoq төлөө тӳле
1014 pay платить ödemek ödəmək төлеу түләү түләү to'lamoq төлөө тӳле
1015 rule владеть hâkim olmak idarə etmək билеу биләү ия булу ägalamoq баһылаа тыт
1016 endure вытерпеть dayanmak; katlanmak dözmək төзу; шыдау түҙеү чыдау chidamoq тулуй тӳс

References

[edit]
  1. ^ Dellert, J., Daneyko, T., Münch, A. et al. NorthEuraLex: a wide-coverage lexical database of Northern Eurasia. Lang Resources & Evaluation 54, 273–301 (2020). https://doi.org/10.1007/s10579-019-09480-6

The NorthEuraLex data, which is edited by Johannes Dellert and Gerhard Jäger and is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License, comes from the following sources.

Language Source
Bashkir Ахмеров, К. З. and Баишев, Т. Г. and Бикмурзин, А. М. and Каюмова, У. М. and Саяргалеев, Б. С. and Терегулова Р. Н. 1958. Башкирско-русский словарь. In Медведкова, Т. Ф. and Османов, М. М. (eds.) Москва: Государственное издательство иностранных и национальных словарей.
Bashkir Ураксин, З. Г. 1994. Краткий русско-башкирский словарь.
Bashkir Ураксин, Зиннур Газизович. 2005. Русско-башкирский словарь.
Tatar Dawletschin, Tamurbek and Dawletschin, Irma and Tezcan, Semih. 1989. Tatarisch-Deutsches Wörterbuch. Wiesbaden: Harrassowitz.
Tatar Ахунзянов, Э. М. and Газизов, П. С. and Ганиев, Ф. А. 1997. краткий осетинско-русский словарь. Краткий русско-осетинский словарь. Москва: Ганиев, Ф. А.
Tatar Сафиуллина, Ф. С. 2000. Базовый татарско-русский и русско-татарский словарь для школьников. Казань: ТаРИХ.
Sakha Афанасьев, П. С. and Харитонов, Л. Н. 1968. Нууччалыы-сахалыы тылдьыт. Москва: Советская энциклопедия.
Sakha Straughn, Christopher A. 2006. Sakha-English Dictionary.
Sakha Слепцова, П. А. (ed.) 1972. Якутско-русский словарь. Москва: Советская энциклопедия.
Chuvash Скворцов, Михаил Иванович and Скворцова, А. В. 1999. Чувашско-русский и русско-чувашский словарь. Чебоксары: Чувашское книжное издательство.
[edit]
Vocabulary lists of North Eurasian languages

European • Balkan • Hurro-Urartian • Hattic • Sumerian (Swadesh) • Elamite • Etruscan • Burushaski • Ural-Altaic • Paleosiberian • p-Japanese • p-Ainu • p-Nivkh • p-Chukotko-Kamchatkan • p-Yukaghir • p-Yeniseian

Caucasian

Caucasian • p-Northwest Caucasian • p-Nakh-Daghestanian • p-Kartvelian

Uralic

p-Uralic (stable roots) • Finnic • Saami • Mordvinic • Mari • Permic • Ugric • Samoyedic

"Altaic" linguistic area

"Altaic" • "p-Altaic" • Turkic • Mongolic • Common Mongolic • Khitan • Taghbach

Indo-European

Germanic • Celtic • Romance • Baltic • East Slavic • West Slavic • South Slavic

Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Appendix:Turkic_word_lists&oldid=72621448"