yakmak
Turkish
[edit]Pronunciation
[edit]Etymology 1
[edit]From Ottoman Turkish یاقمق (yakmak, “to burn”), from Proto-Turkic *yak- (“to burn”).[1]
Cognate with Karakhanid [script needed] (yak-, “to burn”), Chuvash ҫут (śut, “to set on fire, light”), Kazakh жағу (jağu, “to burn”), Kyrgyz жагуу (jaguu, “to burn”), Turkmen ýakmak (“to burn”), Uyghur ياقماق (yaqmaq, “to kindle, light”), Uzbek yoqmoq (“to burn”), Yakut сах (saq, “to strike fire”).
Verb
[edit]yakmak (third-person singular simple present yakar)
- (transitive) to light; to ignite; to set fire to, set on fire
- (transitive) to scorch, sear, burn
- (transitive) to burn down, incinerate
- (transitive) to turn on, light (electric lights)
- (transitive) to burn; to irritate, bite, scathe
Derived terms
[edit]Related terms
[edit]- (?) yanmak
See also
[edit]Etymology 2
[edit]Akin to Karakhanid [script needed] (yak-, “to come near, touch, smear on”), Uyghur ياقماق (yaqmaq, “to stick, adhere, smear on, apply to”).
Verb
[edit]yakmak (third-person singular simple present yakar)
- (transitive) to apply to, smear on
Synonyms
[edit]Related terms
[edit]Conjugation
[edit]Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | yakmak | |||||||
impersonal participle | imperfective | yakan | ||||||
perfective | yakmış | |||||||
prospective | yakacak | |||||||
personal participle | non-prospective | yaktığım | yaktığın | yaktığı | yaktığımız | yaktığınız | yaktıkları | |
prospective | yakacağım | yakacağın | yakacağı | yakacağımız | yakacağınız | yakacakları | ||
verbal noun | yakma | |||||||
way of doing | yakış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | yakarım | yakarsın | yakar | yakarız | yakarsınız | yakarlar |
imperfective | yakıyorum | yakıyorsun | yakıyor | yakıyoruz | yakıyorsunuz | yakıyorlar | ||
past | perfective | yaktım | yaktın | yaktı | yaktık | yaktınız | yaktılar | |
imperfective | yakıyordum | yakıyordun | yakıyordu | yakıyorduk | yakıyordunuz | yakıyorlardı (or yakıyordular) | ||
future | yakacağım | yakacaksın | yakacak | yakacağız | yakacaksınız | yakacaklar | ||
future-in-the-past | definite | yakacaktım | yakacaktın | yakacaktı | yakacaktık | yakacaktınız | yakacaklardı | |
indefinite | yakardım | yakardın | yakardı | yakardık | yakardınız | yakarlardı | ||
inferential | perfective | yakmışım | yakmışsın | yakmış | yakmışız | yakmışsınız | yakmışlar | |
aorist | yakarmışım | yakarmışsın | yakarmış | yakarmışız | yakarmışsınız | yakarlarmış (or yakarmışlar) | ||
imperfective | yakıyormuşum | yakıyormuşsun | yakıyormuş | yakıyormuşuz | yakıyormuşsunuz | yakıyorlarmış | ||
conditional | simple | yaksam | yaksan | yaksa | yaksak | yaksanız | yaksalar | |
perfective | yaksaydım | yaksaydın | yaksaydı | yaksaydık | yaksaydınız | yaksaydılar | ||
optative | yakayım | yakasın | yaka | yakalım | yakasınız | yakalar | ||
progressive | yakmaktayım | yakmaktasın | yakmakta | yakmaktayız | yakmaktasınız | yakmaktalar | ||
necessitative | yakmalıyım | yakmalısın | yakmalı | yakmalıyız | yakmalısınız | yakmalılar | ||
imperative | yak | yaksın | yakın | yaksınlar | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | yakar mıyım? | yakar mısın? | yakar mı? | yakar mıyız? | yakar mısınız? | yakarlar mı? |
imperfective | yakıyor muyum? | yakıyor musun? | yakıyor mu? | yakıyor muyuz? | yakıyor musunuz? | yakıyorlar mı? | ||
past | perfective | yaktım mı? | yaktın mı? | yaktı mı? | yaktık mı? | yaktınız mı? | yaktılar mı? | |
imperfective | yakıyor muydum? | yakıyor muydun? | yakıyor muydu? | yakıyor muyduk? | yakıyor muydunuz? | yakıyorlar mıydı? | ||
future | yakacak mıyım? | yakacak mısın? | yakacak mı? | yakacak mıyız? | yakacak mısınız? | yakacaklar mı? | ||
inferential | perfective | yakmış mıyım? | yakmış mısın? | yakmış mı? | yakmış mıyız? | yakmış mısınız? | yakmışlar mı? | |
aorist | yakar mıymışım? | yakar mıymışsın? | yakar mıymış? | yakar mıymışız? | yakar mıymışsınız? | yakarlar mıymış? | ||
imperfective | yakıyor muymuşum? | yakıyor muymuşsun? | yakıyor muymuş? | yakıyor muymuşuz? | yakıyor muymuşsunuz? | yakıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | yaksam mı? | yaksan mı? | yaksa mı? | yaksak mı? | yaksanız mı? | yaksalar mı? | |
perfective | yaksa mıydım? | yaksa mıydın? | yaksa mıydı? | yaksa mıydık? | yaksa mıydınız? | yaksalar mıydı? | ||
progressive | yakmakta mıyım? | yakmakta mısın? | yakmakta mı? | yakmakta mıyız? | yakmakta mısınız? | yakmaktalar mı? | ||
necessitative | yakmalı mıyım? | yakmalı mısın? | yakmalı mı? | yakmalı mıyız? | yakmalı mısınız? | yakmalılar mı? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | yakmamak | |||||||
impersonal participle | imperfective | yakmayan | ||||||
perfective | yakmamış | |||||||
prospective | yakmayacak | |||||||
personal participle | non-prospective | yakmadığım | yakmadığın | yakmadığı | yakmadığımız | yakmadığınız | yakmadıkları | |
prospective | yakmayacağım | yakmayacağın | yakmayacağı | yakmayacağımız | yakmayacağınız | yakmayacakları | ||
verbal noun | yakmama | |||||||
way of doing | yakmayış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | yakmam | yakmazsın | yakmaz | yakmayız | yakmazsınız | yakmazlar |
imperfective | yakmıyorum | yakmıyorsun | yakmıyor | yakmıyoruz | yakmıyorsunuz | yakmıyorlar | ||
past | perfective | yakmadım | yakmadın | yakmadı | yakmadık | yakmadınız | yakmadılar | |
imperfective | yakmıyordum | yakmıyordun | yakmıyordu | yakmıyorduk | yakmıyordunuz | yakmıyorlardı | ||
future | yakmayacağım | yakmayacaksın | yakmayacak | yakmayacağız | yakmayacaksınız | yakmayacaklar | ||
inferential | perfective | yakmamışım | yakmamışsın | yakmamış | yakmamışız | yakmamışsınız | yakmamışlar | |
aorist | yakmazmışım | yakmazmışsın | yakmazmış | yakmazmışız | yakmazmışsınız | yakmazlarmış | ||
imperfective | yakmıyormuşum | yakmıyormuşsun | yakmıyormuş | yakmıyormuşuz | yakmıyormuşsunuz | yakmıyorlarmış | ||
conditional | simple | yakmasam | yakmasan | yakmasa | yakmasak | yakmasanız | yakmasalar | |
perfective | yakmasaydım | yakmasaydın | yakmasaydı | yakmasaydık | yakmasaydınız | yakmasaydılar | ||
optative | yakmayayım | yakmayasın | yakmaya | yakmayalım | yakmayasınız | yakmayalar | ||
progressive | yakmamaktayım | yakmamaktasın | yakmamakta | yakmamaktayız | yakmamaktasınız | yakmamaktalar | ||
necessitative | yakmamalıyım | yakmamalısın | yakmamalı | yakmamalıyız | yakmamalısınız | yakmamalılar | ||
imperative | yakma | yakmasın | yakmayın | yakmasınlar | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | yakmaz mıyım? | yakmaz mısın? | yakmaz mı? | yakmaz mıyız? | yakmaz mısınız? | yakmazlar mı? |
imperfective | yakmıyor muyum? | yakmıyor musun? | yakmıyor mu? | yakmıyor muyuz? | yakmıyor musunuz? | yakmıyorlar mı? | ||
past | perfective | yakmadım mı? | yakmadın mı? | yakmadı mı? | yakmadık mı? | yakmadınız mı? | yakmadılar mı? | |
imperfective | yakmıyor muydum? | yakmıyor muydun? | yakmıyor muydu? | yakmıyor muyduk? | yakmıyor muydunuz? | yakmıyorlar mıydı? | ||
future | yakmayacak mıyım? | yakmayacak mısın? | yakmayacak mı? | yakmayacak mıyız? | yakmayacak mısınız? | yakmayacaklar mı? | ||
inferential | perfective | yakmamış mıyım? | yakmamış mısın? | yakmamış mı? | yakmamış mıyız? | yakmamış mısınız? | yakmamışlar mı? | |
aorist | yakmaz mıymışım? | yakmaz mıymışsın? | yakmaz mıymış? | yakmaz mıymışız? | yakmaz mıymışsınız? | yakmazlar mıymış? | ||
imperfective | yakmıyor muymuşum? | yakmıyor muymuşsun? | yakmıyor muymuş? | yakmıyor muymuşuz? | yakmıyor muymuşsunuz? | yakmıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | yakmasam mı? | yakmasan mı? | yakmasa mı? | yakmasak mı? | yakmasanız mı? | yakmasalar mı? | |
perfective | yakmasa mıydım? | yakmasa mıydın? | yakmasa mıydı? | yakmasa mıydık? | yakmasa mıydınız? | yakmasalar mıydı? | ||
progressive | yakmamakta mıyım? | yakmamakta mısın? | yakmamakta mı? | yakmamakta mıyız? | yakmamakta mısınız? | yakmamaktalar mı? | ||
necessitative | yakmamalı mıyım? | yakmamalı mısın? | yakmamalı mı? | yakmamalı mıyız? | yakmamalı mısınız? | yakmamalılar mı? |
References
[edit]- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*jak-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill