kəsmək

See also: kesmek

Azerbaijani

Other scripts
Cyrillic		кәсмәк
Abjad		کسمک

Etymology

Ultimately from Proto-Turkic *kes- (“to cut”).^[1] Cognate with Karakhanid کـَسْماكْ (kesmēk, “to cut”), Turkish kesmek etc.

Pronunciation

IPA^(key): [cæsˈmæk], [-æj], [-ej]
(Tabriz) IPA^(key): [t͡ʃæsˈmɑχ]^[2]
Audio: (file)
Hyphenation: kəs‧mək

Verb

kəsmək

(transitive) to cut^[3]
Synonym: doğramaq (to chop)

meşədə ağac kəsmək. ― To cut trees in the forest.

Bərbər saç kəsir. ― A barber cuts hair.^{[usage 1]}
(transitive) to slaughter
qoyun kəsmək. ― to slaughter a lamb.

qurban kəsmək. ― to make an animal sacrifise.
(transitive) to block, cut off (a way etc.)
Oğlan müəllimin qabağını kəsdi və ona otaqdan çıxmaqa yol vermədi.
The boy blocked the teacher's way and didn't let him leave the room.

Onlar işıq pulunu verə bilməyiblər və işıqlarını kəsiblər
They couldn't pay the electricity bill and their electricity was cut off.
(transitive) to interrupt (mostly with söz (“word”))
Atanın sözünü kəsmə!
Don't interrupt your father!
(literally, “Don't cut off your father's word”)
(transitive, law) to sentence, to return a verdict (mostly with hökm (“verdict”))
Synonyms: hökm etmək, hökm vermək, iş vermək

Məhkəmə oğruya üç il hökm kəsib.
The court sentenced the thief to three years.
to mint, to coin, to issue (money)
Hanı məndə bu qədər pul, mən pul kəsmirəm!
Where would I get this much money, I'm not made of maney!
(literally, “I don't issue money!”)
Only used in ağlı kəsməmək (“to (not) understand, (not) get it, (not) comprehend”)

Usage notes

^ kəsmək is only used if the person is cutting the hair himself/herself. In sentences like 'I will cut my hair tomorrow' and alike, where what is meant is that the person is going to get a haircut by a hairdresser, the verb form with the causative suffix -dir, kəsdirmək, is used instead

Conjugation

Conjugation of kəsmək

positive
subject non-past participle			kəsən
subject past participle			kəsmiş
subject future definite participle			kəsəcək
non-subject future participle			(mənim +) kəsəcəyim	(sənin +) kəsəcəyin	(onun +) kəsəcəyi	(bizim +) kəsəcəyimiz	(sizin +) kəsəcəyiniz	(onların +) kəsəcəyi or kəsəcəkləri
non-subject past participle			(mənim +) kəsdiyim	(sənin +) kəsdiyin	(onun +) kəsdiyi	(bizim +) kəsdiyimiz	(sizin +) kəsdiyiniz	(onların +) kəsdiyi or kəsdikləri
converb			kəsib
general temporal participle			kəsəndə
participle of intensification			kəsdikcə
specific temporal participle			kəsərkən
reduplicated participle			kəsə-kəsə
modal participle			kəsərək
infinitive			kəsmək
verbal noun			kəsmə
			singular			plural
			first	second	third	first	second	third
indicative	present	simple	kəsirəm	kəsirsən	kəsir	kəsirik	kəsirsiniz	kəsirlər
		perfect 1	kəsmişəm	kəsmisən, kəsmişsən*	kəsmişdir	kəsmişik	kəsmisiniz, kəsmişsiniz*	kəsmişlər
		perfect 2	–	kəsibsən	kəsib(dir)	–	kəsibsiniz	kəsib(dir)lər
	past	simple	kəsdim	kəsdin	kəsdi	kəsdik	kəsdiniz	kəsdilər
		continuous	kəsirdim	kəsirdin	kəsirdi	kəsirdik	kəsirdiniz	kəsirdilər
		perfect	kəsmişdim	kəsmişdin	kəsmişdi	kəsmişdik	kəsmişdiniz	kəsmişdilər
	future	definite	kəsəcəyəm	kəsəcəksən	kəsəcək	kəsəcəyik	kəsəcəksiniz	kəsəcəklər
	future	indefinite	kəsərəm	kəsərsən	kəsər	kəsərik	kəsərsiniz	kəsərlər
	future-in-the-past	definite	kəsəcəkdim	kəsəcəkdin	kəsəcəkdi	kəsəcəkdik	kəsəcəkdiniz	kəsəcəkdilər
	future-in-the-past	indefinite	kəsərdim	kəsərdin	kəsərdi	kəsərdik	kəsərdiniz	kəsərdilər
conditional	present		kəssəm	kəssən	kəssə	kəssək	kəssəniz	kəssələr
conditional	past		kəssəydim	kəssəydin	kəssəydi	kəssəydik	kəssəydiniz	kəssəydilər
subjunctive			kəsəm	kəsəsən	kəsə	kəsək	kəsəsiniz	kəsələr
hortative			kəsəsiyəm	kəsəsisən	kəsəsidir	kəsəsiyik	kəsəsisiniz	kəsəsidirlər
obligational	present		kəsməliyəm	kəsməlisən	kəsməlidir	kəsməliyik	kəsməlisiniz	kəsməlidirlər
obligational	past		kəsməliydim	kəsməliydin	kəsməliydi	kəsməliydik	kəsməliydiniz	kəsməliydilər
evidential	present		kəsirmişəm	kəsirmişsən	kəsirmiş	kəsirmişik	kəsirmişsiniz	kəsirmişlər
evidential	past		kəsibmişəm	kəsibmişsən	kəsibmiş	kəsibmişik	kəsibmişsiniz	kəsibmişlər
imperative			kəsim	kəs	kəssin	kəsək, kəsəlim*	kəsin	kəssinlər

negative
subject non-past participle			kəsməyən
subject past participle			kəsməmiş
subject future definite participle			kəsməyəcək
non-subject future participle			(mənim +) kəsməyəcəyim	(sənin +) kəsməyəcəyin	(onun +) kəsməyəcəyi	(bizim +) kəsməyəcəyimiz	(sizin +) kəsməyəcəyiniz	(onların +) kəsməyəcəyi or kəsməyəcəkləri
non-subject participle			(mənim +) kəsmədiyim	(sənin +) kəsmədiyin	(onun +) kəsmədiyi	(bizim +) kəsmədiyimiz	(sizin +) kəsmədiyiniz	(onların +) kəsmədiyi or kəsmədikləri
negative converb			-
caritive converb			kəsmədən
general temporal participle			kəsməyəndə
participle of intensification			kəsmədikcə
specific temporal participle			kəsməyərkən
modal participle			kəsməyərək
infinitive			kəsməmək
			singular			plural
			first	second	third	first	second	third
indicative	present	simple	kəsmirəm	kəsmirsən	kəsmir	kəsmirik	kəsmirsiniz	kəsmirlər
		perfect 1	kəsməmişəm	kəsməmisən, kəsməmişsən*	kəsməmiş	kəsməmişik	kəsməmisiniz, kəsməmişsiniz*	kəsməmişlər
		perfect 2	–	kəsməyibsən	kəsməyib(dir)	–	kəsməyibsiniz	kəsməyib(dir)lər
	past	simple	kəsmədim	kəsmədin	kəsmədi	kəsmədik	kəsmədiniz	kəsmədilər
		continuous	kəsmirdim	kəsmirdin	kəsmirdi	kəsmirdik	kəsmirdiniz	kəsmirdilər
		perfect	kəsməmişdim	kəsməmişdin	kəsməmişdi	kəsməmişdik	kəsməmişdiniz	kəsməmişdilər
	future	definite	kəsməyəcəyəm	kəsməyəcəksən	kəsməyəcək	kəsməyəcəyik	kəsməyəcəksiniz	kəsməyəcəklər
	future	indefinite	kəsmərəm	kəsmərsən, kəsməzsən	kəsməz	kəsmərik	kəsmərsiniz, kəsməzsiniz	kəsməzlər
	future-in-the-past	definite	kəsməyəcəkdim	kəsməyəcəkdin	kəsməyəcəkdi	kəsməyəcəkdik	kəsməyəcəkdiniz	kəsməyəcəkdilər
	future-in-the-past	indefinite	kəsməzdim	kəsməzdin	kəsməzdi	kəsməzdik	kəsməzdiniz	kəsməzdilər
conditional	present		kəsməsəm	kəsməsən	kəsməsə	kəsməsək	kəsməsəniz	kəsməsələr
conditional	past		kəsməsəydim	kəsməsəydin	kəsməsəydi	kəsməsəydik	kəsməsəydiniz	kəsməsəydilər
subjunctive			kəsməyəm	kəsməyəsən	kəsməyə	kəsməyək	kəsməyəsiniz	kəsməyələr
hortative			kəsməyəsiyəm	kəsməyəsisən	kəsməyəsi	kəsməyəsiyik	kəsməyəsisiniz	kəsməyəsilər
obligational	present		kəsməməliyəm	kəsməməlisən	kəsməməli	kəsməməliyik	kəsməməlisiniz	kəsməməlilər
obligational	past		kəsməməliydim	kəsməməliydin	kəsməməliydi	kəsməməliydik	kəsməməliydiniz	kəsməməliydilər
evidential	present		kəsməyirmişəm	kəsməyirmişsən	kəsməyirmiş	kəsməyirmişik	kəsməyirmişsiniz	kəsməyirmişlər
evidential	past		kəsməyibmişəm	kəsməyibmişsən	kəsməyibmiş	kəsməyibmişik	kəsməyibmişsiniz	kəsməyibmişlər
imperative			kəsməyim	kəsmə	kəsməsin	kəsməyək kəsməyəlim*	kəsməyin	kəsməsinlər

negative potential
subject non-past participle			kəsəmməyən
subject future definite participle			kəsəmməyəcəq
non-subject participle			(mənim +) kəsəmmədiyim	(sənin +) kəsəmmədiyin	(onun +) kəsəmmədiyi	(bizim +) kəsəmmədiyimiz	(sizin +) kəsəmmədiyiniz	(onların +) kəsəmmədiyi or kəsəmmədikləri
converb			-
caritive converb			kəsəmmədən
general temporal participle			kəsəmməyəndə
participle of intensification			kəsəmmədikcə
specific temporal participle			kəsəmməyərkən
modal participle			kəsəmməyərək
infinitive			kəsəmməmək
			singular			plural
			first	second	third	first	second	third
indicative	present	simple	kəsəmmirəm	kəsəmmirsən	kəsəmmir	kəsəmmirik	kəsəmmirsiniz	kəsəmmirlər
		perfect 1	kəsəmməmişəm	kəsəmməmisən, kəsəmməmişsən*	kəsəmməmişdir	kəsəmməmişik	kəsəmməmisiniz, kəsəmməmişsiniz*	kəsəmməşmilər
		perfect 2	–	kəsəmməyibsən	kəsəmməyib(dir)	–	kəsəmməyibsiniz	kəsəmməyib(dir)lər
	past	simple	kəsəmmədim	kəsəmmədin	kəsəmmədi	kəsəmmədik	kəsəmmədiniz	kəsəmmədilər
		continuous	kəsəmmirdim	kəsəmmirdin	kəsəmmirdi	kəsəmmirdik	kəsəmmirdiniz	kəsəmmirdilir
		perfect	kəsəmməmişdim	kəsəmməmişdin	kəsəmməmişdi	kəsəmməmişdik	kəsəmməmişdiniz	kəsəmməmişdilər
	future	definite	kəsəmməyəcəyəm	kəsəmməyəcəksən	kəsəmməyəcək	kəsəmməyəcəyik	kəsəmməyəcəksiniz	kəsəmməyəcəklər
	future	indefinite	kəsəmmərəm	kəsəmmərsən, kəsəmməzsən	kəsəmməz	kəsəmmərik	kəsəmmərsiniz, kəsəmməzsiniz	kəsəmməzlər
	future-in-the-past	definite	kəsəmməyəcəkdim	kəsəmməyəcəkdin	kəsəmməyəcəkdi	kəsəmməyəcəkdik	kəsəmməyəcəkdiniz	kəsəmməyəcəkdilər
	future-in-the-past	indefinite	kəsəmməzdim	kəsəmməzdin	kəsəmməzdi	kəsəmməzdik	kəsəmməzdiniz	kəsəmməzdilər
conditional	present		kəsəmməsəm	kəsəmməsən	kəsəmməsə	kəsəmməsək	kəsəmməsəniz	kəsəmməsələr
conditional	past		kəsəmməsəydim	kəsəmməsəydin	kəsəmməsəydi	kəsəmməsəydik	kəsəmməsəydiniz	kəsəmməsəydilər
subjunctive			kəsəmməyəm	kəsəmməyəsən	kəsəmməyə	kəsəmməyək	kəsəmməyəsiniz	kəsəmməyələr
imperative			kəsəmməyim	kəsəmmə	kəsəmməsin	kəsəmməyək	kəsəmməyin	kəsəmməsinlər
* dated or highly formal

Derived terms

References

^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*kes-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
^ Haneda, Koichi (2009—2010) “kəsmək”, in لغات لهجه‌ی تبریز [Vocabulary of Tabrizi Dialect] (in Persian), Tabriz: یاران, →ISBN, page 90
^ Əzizbəyov X. Ə. (1965) “кәсмәк”, in Азәрбајҹанҹа-русҹа лүғәт [Azerbaijani-Russian Dictionary], Baku: Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı, page 208

Khalaj

Perso-Arabic		کَسمَک

Etymology

From Proto-Turkic *kes- (“to cut”).

Pronunciation

(Talxâbî) IPA^(key): [kæ̞sˈmæk]
(Xarrâbî) IPA^(key): [kæsˈmæk]

Verb

kəsmək (third-person singular aorist kəsər, second person singular imperative kəsi)

to cut

Conjugation

Conjugation of kəsmək [thematic vowel -V², imperative -V¹]

Positive

infinitive			kəsmək
verbal noun			kəsmə
verbal adverb			kəsdü
repeated verbal adverb			kəsə
impersonal participle			kəsgülü, kəsən
personal participle			kəsdük
perfective participle			kəsmüş
necessitative participle			kəsgülük, kəsməlüg, kəsməlü
optative / imprecative participle			kəsgür
			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			mən	sən	ô	biz	siz	ullar
indicative	aorist	simple	kəsəm	kəsəñ	kəsər	kəsəmüz	kəsəñüz	kəsələr
		aorist past / past imperfect	kəsər-ərtüm	kəsər-ərtü̂ñ	kəsər-ərti	kəsər-ərtük	kəsər-ərtüñüz	kəsər-ərtilər
		perfect continous	kəsər-əmüşəm	kəsər-əmüşəñ	kəsər-əmüş	kəsər-əmüşək	kəsər-əmüşəñüz	kəsər-əmüşəllər
	present	simple	kəsəyôrım	kəsəyôrııñ	kəsəyôr, kəsəyôrı	kəsəyôrıq	kəsəyôrıñız	kəsəyullar
		past progressive	kəsəyôr-artım	kəsəyôr-artııñ	kəsəyôr-artı	kəsəyôr-artıq	kəsəyôr-artıñız	kəsəyôr-aortılar
		perfect progressive	kəsəyôr-amışam	kəsəyôr-amışañ	kəsəyôr-amış	kəsəyôr-amışaq	kəsəyôr-amışañız	kəsəyôr-amışallar
	past	form 1	kəsdüm	kəsdü̂ñ	kəsdi	kəsdük	kəsdüñüz	kəsdilər
	past	form 2	kəsitüm	kəsitü̂ñ, kəstü̂ñ	kəsiti, kəsti	kəsitük, kəstük	kəsitüñüz, kəstüñüz	kəsitilər, kəstilər
	perfect	simple	kəsmüşəm	kəsmüşəñ	kəsmüş	kəsmüşək	kəsmüşəñüz	kəsmüşəllər
		pluperfect	kəsmüş-ərtüm	kəsmüş-ərtü̂ñ	kəsmüş-ərti	kəsmüş-ərtük	kəsmüş-ərtüñüz	kəsmüş-ərtilər
		perfect pluperfect	kəsmüş-əmüşəm	kəsmüş-əmüşəñ	kəsmüş-əmüş	kəsmüş-əmüşək	kəsmüş-əmüşəñüz	kəsmüş-əmüşəllər
conditional			kəssəm	kəssəñ	kəssə	kəssək	kəssəñüz	kəssələr
intentional			kəsigəm, kəsgəm	kəsigəñ, kəsgəñ	kəsigə, kəsgə	kəsigək, kəsgək	kəsigəñüz, kəsgəñüz	kəsigələr, kəsgələr
imperative			kəsidüm, kəsdüm	kəsi, kəs	kəsitə, kəstə	kəsidük, kəsdük	kəsidü̂ñ, kəsdü̂ñ	kəsitələr, kəstələr

Negative

infinitive			kəsməmək
			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			mən	sən	ô	biz	siz	ullar
indicative	aorist	simple	kəsməm	kəsməñ	kəsməz	kəsməmüz	kəsməñüz	kəsməzlər
		aorist past / past imperfect	kəsməz-ərtüm	kəsməz-ərtü̂ñ	kəsməz-ərti	kəsməz-ərtük	kəsməz-ərtüñüz	kəsməz-ərtilər
		perfect continous	kəsməz-əmüşəm	kəsməz-əmüşəñ	kəsməz-əmüş	kəsməz-əmüşək	kəsməz-əmüşəñüz	kəsməz-əmüşəllər
	present	simple	kəsməyôrım	kəsməyôrııñ	kəsməyôr, kəsməyôrı	kəsməyôrıq	kəsməyôrıñız	kəsməyullar
		past progressive	kəsməyôr-artım	kəsməyôr-artııñ	kəsməyôr-artı	kəsməyôr-artıq	kəsməyôr-artıñız	kəsməyôr-artılar
		perfect progressive	kəsməyôr-amışam	kəsməyôr-amışañ	kəsməyôr-amış	kəsməyôr-amışaq	kəsməyôr-amışañız	kəsməyôr-amışallar
	past		kəsmədüm	kəsmədü̂ñ	kəsmədi	kəsmədük	kəsmədüñüz	kəsmədilər
	perfect	basic	kəsmədükəm	kəsmədükəñ	kəsmədük	kəsmədükək	kəsmədükəñüz	kəsmədükəllər
		pluperfect	kəsmədük-ərtüm	kəsmədük-ərtü̂ñ	kəsmədük-ərti	kəsmədük-ərtük	kəsmədük-ərtüñüz	kəsmədük-ərtilər
		perfect pluperfect	kəsmədük-əmüşəm	kəsmədük-əmüşəñ	kəsmədük-əmüş	kəsmədük-əmüşək	kəsmədük-əmüşəñüz	kəsmədük-əmüşəllər
conditional			kəsməsəm	kəsməsəñ	kəsməsə	kəsməsək	kəsməsəñüz	kəsməsələr
intentional			kəsməgəm	kəsməgəñ	kəsməgə	kəsməgək	kəsməgəñüz	kəsməgələr
imperative			kəsmədüm	kəsmə	kəsmətə	kəsmədük	kəsmədü̂ñ	kəsmətələr

References

Doerfer, Gerhard (1971) Khalaj Materials, Indiana University, →ISBN
Doerfer, Gerhard (1980) Wörterbuch des Chaladsch (Dialekt von Charrab) [Khalaj dictionary] (in German), Budapest: Akadémiai Kiadó

[4] kəsmək is only used if the person is cutting the hair himself/herself. In sentences like 'I will cut my hair tomorrow' and alike, where what is meant is that the person is going to get a haircut by a hairdresser, the verb form with the causative suffix -dir, kəsdirmək, is used instead

[1] Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*kes-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill

[2] Haneda, Koichi (2009—2010) “kəsmək”, in لغات لهجه‌ی تبریز [Vocabulary of Tabrizi Dialect] (in Persian), Tabriz: یاران, →ISBN, page 90

[3] Əzizbəyov X. Ə. (1965) “кәсмәк”, in Азәрбајҹанҹа-русҹа лүғәт [Azerbaijani-Russian Dictionary], Baku: Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı, page 208

[1]

[2]

[3]

[usage 1]