-dir

See also: Appendix:Variations of "dir"

Azerbaijani

Etymology 1

From Proto-Turkic *tur- (“to stand”).

Suffix

preceding vowel
A / I	E / Ə / İ	O / U	Ö / Ü
-dır	-dir	-dur	-dür

-dir

1. Third-person singular present simple copula (used suppletively in place of *imək):
   1. [he/she/it] is

Etymology 2

Suffix

preceding vowel
A / I	E / Ə / İ	O / U	Ö / Ü
-dır	-dir	-dur	-dür

-dir

1. Causative suffix.

   ‎gəzmək (“to walk”) + ‎-dir → ‎gəzdirmək (“to take out for a walk”)

   ‎bilmək (“to know”) + ‎-dir → ‎bildirmək (“to inform”)

Derived terms

Azerbaijani terms suffixed with -dir

abadlaşdırmaq

acıqlandırmaq

adlandırmaq

ağırlaşdırmaq

aktivləşdirmək

aldırmaq

aradan qaldırmaq

araşdırmaq

arxaikləşdirmək

arxivləşdirmək

artırmaq

aşırmaq

aydınlaşdırmaq

barışdırmaq

basdırmaq

batırmaq

bezdirmək

bərabərləşdirmək

bildirmək

birləşdirmək

bişirmək

bitirmək

canlandırmaq

cavablandırmaq

cavanlaşdırmaq

cəzalandırmaq

çaşdırmaq

çatdırmaq

çırpışdırmaq

çimizdirmək

daldırmaq

danışdırmaq

davam etdirmək

dayandırmaq

deaktivləşdirmək

dəyərləndirmək

dəyişdirmək

dindirmək

doğurmaq

dolandırmaq

dolaşdırmaq

doldurmaq

dondurmaq

doydurmaq

doyurmaq

dölləndirmək

döndərmək

döydürmək

durdurmaq

duzsuzlaşdırmaq

düşürmək

endirmək

eşitdirmək

etdirmək

eyniləşdirmək

əlaqələndirmək

əmizdirmək

əsaslandırmaq

əyləndirmək

fərqləndirmək

geydirmək

gətirmək

gətizdirmək

gəzdirmək

girdirmək

gördürmək

görüşdürmək

göstərmək

gözəlləşdirilmək

gözəlləşdirmək

gücləndirmək

güldürmək

hallandırmaq

həvəsləndirmək

hopdurmaq

ictimailəşdirmək

içizdirmək

ilahiləşdirmək

ilişdirmək

inandırmaq

inkişaf etdirmək

işıqlandırmaq

itirmək

keçirmək

kəsdirmək

köçürmək

qaçırmaq

qaldırmaq

qarışdırmaq

qarşılaşdırmaq

qatışdırmaq

qəbul etdirmək

qəşəngləşdirmək

qəzəbləndirmək

qıcıqlandırmaq

qıldırmaq

qırdırmaq

qırmızılaşdırmaq

qızdırmaq

qidalandırmaq

qiymətləndirmək

qovuşdurmaq

qoydurmaq

quraşdırmaq

maarifləndirmək

maliyyələşdirmək

mayalandırmaq

məlumatlandırmaq

məskunlaşdırmaq

mindirmək

müstəmləkələşdirmək

oxutdurmaq

otuzdurmaq

ovundurmaq

ovuşdurmaq

öldürmək

ötürmək

özəlləşdirmək

özgələşdirmək

planlaşdırmaq

proqnozlaşdırmaq

razılaşdırmaq

rəmziləşdirmək

rəsmiləşdirmək

ruhlandırmaq

sakitləşdirmək

saldırmaq

sevindirmək

sənədləşdirmək

sındırmaq

silahlandırmaq

simvollaşdırmaq

söndürmək

susdurmaq

sürətləndirmək

tezləşdirmək

təəccübləndirmək

təkmilləşdirmək

tələsdirmək

tərbiyələndirmək

tikdirmək

tutuşdurmaq

uçurmaq

uddurmaq

unutdurmaq

usandırmaq

utandırmaq

uydurmaq

vurdurmaq

yaxşılaşdırmaq

yandırmaq

yapışdırmaq

yaşıllaşdırmaq

yatırmaq

yatızdırmaq

yayındırmaq

yazdırmaq

yekunlaşdırmaq

yerləşdirmək

yetirmək

yetişdirmək

yığışdırmaq

yüngülləşdirmək

zərərsizləşdirmək

Gagauz

Pronunciation

• IPA^(key): /diɾ/

Etymology 1

Inherited from Old Anatolian Turkish طورمق (durmaq), ـدر (-dur, -dür), from Proto-Turkic *tur-. Compare Turkish durmak, -dir; Azerbaijani durmaq, -dir; and durmaa.

Suffix

-dir

1. (copulative) Third-person singular present simple copula, is

Usage notes

• Usually dropped during colloquial speech; mostly used to emphasize.

Etymology 2

Ultimately from Proto-Turkic *-tur

Suffix

-dir

1. forms causative verbs

Further reading

• N. A Baskakov, editor (1972), “-дир”, in Gagauzsko-Russko-Moldavskij Slovarʹ [Gagauz-Russian-Moldovan Dictionary], Moskva: Izdatelʹstvo Sovetskaja Enciklopedija, →ISBN, page 635

Turkish

Pronunciation

• IPA^(key): /diɾ/

Etymology 1

From Ottoman Turkish ـدر (-dir), from Proto-Turkic *tur- (“to stand”). Cognate with Turkish durmak (“to stand, to stop”).

Suffix

	preceding vowel
	A / I	E / İ	O / U	Ö / Ü
default	-dır	-dir	-dur	-dür
assimilated	-tır	-tir	-tur	-tür

-dir

2. (auxiliary, defective, + noun) is

   Bu benim evimdir. ― This is my house.

Etymology 2

From Proto-Turkic *-tur (causative suffix).

Suffix

	preceding vowel
	A / I	E / İ	O / U	Ö / Ü
default	-dır	-dir	-dur	-dür
assimilated	-tır	-tir	-tur	-tür

-dir

2. Causative suffix.

   ‎gezmek (“to walk”) + ‎-dir → ‎gezdirmek (“to take (one) out for a walk”)

   ‎bilmek (“to know”) + ‎-dir → ‎bildirmek (“to inform”)