görmek
Turkish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Ottoman Turkish گورمك (görmek, “to see”),[1] from Proto-Turkic *köri-, *kör- (“to see, look”).[2] Cognate with göz (“eye”).
Cognate with Old Turkic 𐰚𐰇𐰼𐰇𐰼 (körür, “seeing”), Karakhanid [script needed] (körmēk, “to see, look at”), Old Uyghur [script needed] (kör-, “to see, consult”), Azerbaijani görmək (“to see”), Bashkir күреү (kürew, “to see”), Chagatai [script needed] (körmek, “to see”), Chuvash курма (kurma, “to see”), Kazakh көру (köru, “to see”), Khakas кӧрерге (“to see”), Kipchak [Arabic needed] (kör-, “to see”), Kyrgyz көрүү (körüü, “to see”), Southern Altai кӧрӧр (körör, “to see”), Tatar күрү (kürü, “to see”), Turkmen görmek (“to see”), Tuvan көөр (köör, “to see”), Uyghur كۆرمەك (körmek, “to see”), Uzbek koʻrmoq (“to see”), Yakut көр (kör, “to see”).
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]görmek (third-person singular simple present görür)
- (transitive) to see, watch
- (transitive) to see, perceive, discern
- (transitive) to see, meet and talk to/with
- (transitive) to see (something) as, view (something) as, find, consider (something) to be, judge (something) to be
- (transitive) to regard as, consider, deem
- (transitive) to experience, live through
- (transitive) to perform, do, attend to (a duty, task, etc.); to pay (an expense)
- to get, acquire
- to undergo
- (transitive, slang) to bribe
Conjugation
[edit]Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | görmek | |||||||
impersonal participle | imperfective | gören | ||||||
perfective | görmüş | |||||||
prospective | görecek | |||||||
personal participle | non-prospective | gördüğüm | gördüğün | gördüğü | gördüğümüz | gördüğünüz | gördükleri | |
prospective | göreceğim | göreceğin | göreceği | göreceğimiz | göreceğiniz | görecekleri | ||
verbal noun | görme | |||||||
way of doing | görüş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | görürüm | görürsün | görür | görürüz | görürsünüz | görürler |
imperfective | görüyorum | görüyorsun | görüyor | görüyoruz | görüyorsunuz | görüyorlar | ||
past | perfective | gördüm | gördün | gördü | gördük | gördünüz | gördüler | |
imperfective | görüyordum | görüyordun | görüyordu | görüyorduk | görüyordunuz | görüyorlardı (or görüyordular) | ||
future | göreceğim | göreceksin | görecek | göreceğiz | göreceksiniz | görecekler | ||
future-in-the-past | definite | görecektim | görecektin | görecekti | görecektik | görecektiniz | göreceklerdi | |
indefinite | görürdüm | görürdün | görürdü | görürdük | görürdünüz | görürlerdi | ||
inferential | perfective | görmüşüm | görmüşsün | görmüş | görmüşüz | görmüşsünüz | görmüşler | |
aorist | görürmüşüm | görürmüşsün | görürmüş | görürmüşüz | görürmüşsünüz | görürlermiş (or görürmüşlar) | ||
imperfective | görüyormuşum | görüyormuşsun | görüyormuş | görüyormuşuz | görüyormuşsunuz | görüyorlarmış | ||
conditional | simple | görsem | görsen | görse | görsek | görseniz | görseler | |
perfective | görseydim | görseydin | görseydi | görseydik | görseydiniz | görseydiler | ||
optative | göreyim | göresin | göre | görelim | göresiniz | göreler | ||
progressive | görmekteyim | görmektesin | görmekte | görmekteyiz | görmektesiniz | görmekteler | ||
necessitative | görmeliyim | görmelisin | görmeli | görmeliyiz | görmelisiniz | görmeliler | ||
imperative | gör | görsün | görün | görsünler | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | görür müyüm? | görür müsün? | görür mü? | görür müyüz? | görür müsünüz? | görürler mi? |
imperfective | görüyor muyum? | görüyor musun? | görüyor mu? | görüyor muyuz? | görüyor musunuz? | görüyorlar mı? | ||
past | perfective | gördüm mü? | gördün mü? | gördü mü? | gördük mü? | gördünüz mü? | gördüler mi? | |
imperfective | görüyor muydum? | görüyor muydun? | görüyor muydu? | görüyor muyduk? | görüyor muydunuz? | görüyorlar mıydı? | ||
future | görecek miyim? | görecek misin? | görecek mi? | görecek miyiz? | görecek misiniz? | görecekler mi? | ||
inferential | perfective | görmüş müyüm? | görmüş müsün? | görmüş mü? | görmüş müyüz? | görmüş müsünüz? | görmüşler mi? | |
aorist | görür müymüşüm? | görür müymüşsün? | görür müymüş? | görür müymüşüz? | görür müymüşsünüz? | görürler miymiş? | ||
imperfective | görüyor muymuşum? | görüyor muymuşsun? | görüyor muymuş? | görüyor muymuşuz? | görüyor muymuşsunuz? | görüyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | görsem mi? | görsen mi? | görse mi? | görsek mi? | görseniz mi? | görseler mi? | |
perfective | görse miydim? | görse miydin? | görse miydi? | görse miydik? | görse miydiniz? | görseler miydi? | ||
progressive | görmekte miyim? | görmekte misin? | görmekte mi? | görmekte miyiz? | görmekte misiniz? | görmekteler mi? | ||
necessitative | görmeli miyim? | görmeli misin? | görmeli mi? | görmeli miyiz? | görmeli misiniz? | görmeliler mi? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | görmemek | |||||||
impersonal participle | imperfective | görmeyen | ||||||
perfective | görmemiş | |||||||
prospective | görmeyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | görmediğim | görmediğin | görmediği | görmediğimiz | görmediğiniz | görmedikleri | |
prospective | görmeyeceğim | görmeyeceğin | görmeyeceği | görmeyeceğimiz | görmeyeceğiniz | görmeyecekleri | ||
verbal noun | görmeme | |||||||
way of doing | görmeyüş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | görmem | görmezsin | görmez | görmeyiz | görmezsiniz | görmezler |
imperfective | görmüyorum | görmüyorsun | görmüyor | görmüyoruz | görmüyorsunuz | görmüyorlar | ||
past | perfective | görmedim | görmedin | görmedi | görmedik | görmediniz | görmediler | |
imperfective | görmüyordum | görmüyordun | görmüyordu | görmüyorduk | görmüyordunuz | görmüyorlardı | ||
future | görmeyeceğim | görmeyeceksin | görmeyecek | görmeyeceğiz | görmeyeceksiniz | görmeyecekler | ||
inferential | perfective | görmemişim | görmemişsin | görmemiş | görmemişiz | görmemişsiniz | görmemişler | |
aorist | görmezmişim | görmezmişsin | görmezmiş | görmezmişiz | görmezmişsiniz | görmezlermiş | ||
imperfective | görmüyormuşum | görmüyormuşsun | görmüyormuş | görmüyormuşuz | görmüyormuşsunuz | görmüyorlarmış | ||
conditional | simple | görmesem | görmesen | görmese | görmesek | görmeseniz | görmeseler | |
perfective | görmeseydim | görmeseydin | görmeseydi | görmeseydik | görmeseydiniz | görmeseydiler | ||
optative | görmeyeyim | görmeyesin | görmeye | görmeyelim | görmeyesiniz | görmeyeler | ||
progressive | görmemekteyim | görmemektesin | görmemekte | görmemekteyiz | görmemektesiniz | görmemekteler | ||
necessitative | görmemeliyim | görmemelisin | görmemeli | görmemeliyiz | görmemelisiniz | görmemeliler | ||
imperative | görme | görmesin | görmeyin | görmesinler | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | görmez miyim? | görmez misin? | görmez mi? | görmez miyiz? | görmez misiniz? | görmezler mi? |
imperfective | görmüyor muyum? | görmüyor musun? | görmüyor mu? | görmüyor muyuz? | görmüyor musunuz? | görmüyorlar mı? | ||
past | perfective | görmedim mi? | görmedin mi? | görmedi mi? | görmedik mi? | görmediniz mi? | görmediler mi? | |
imperfective | görmüyor muydum? | görmüyor muydun? | görmüyor muydu? | görmüyor muyduk? | görmüyor muydunuz? | görmüyorlar mıydı? | ||
future | görmeyecek miyim? | görmeyecek misin? | görmeyecek mi? | görmeyecek miyiz? | görmeyecek misiniz? | görmeyecekler mi? | ||
inferential | perfective | görmemiş miyim? | görmemiş misin? | görmemiş mi? | görmemiş miyiz? | görmemiş misiniz? | görmemişler mi? | |
aorist | görmez miymişim? | görmez miymişsin? | görmez miymiş? | görmez miymişiz? | görmez miymişsiniz? | görmezler miymiş? | ||
imperfective | görmüyor muymuşum? | görmüyor muymuşsun? | görmüyor muymuş? | görmüyor muymuşuz? | görmüyor muymuşsunuz? | görmüyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | görmesem mi? | görmesen mi? | görmese mi? | görmesek mi? | görmeseniz mi? | görmeseler mi? | |
perfective | görmese miydim? | görmese miydin? | görmese miydi? | görmese miydik? | görmese miydiniz? | görmeseler miydi? | ||
progressive | görmemekte miyim? | görmemekte misin? | görmemekte mi? | görmemekte miyiz? | görmemekte misiniz? | görmemekteler mi? | ||
necessitative | görmemeli miyim? | görmemeli misin? | görmemeli mi? | görmemeli miyiz? | görmemeli misiniz? | görmemeliler mi? |
Derived terms
[edit]Related terms
[edit]- dar görüşlü
- gördürmek
- göre
- görebilmek
- göreceli
- görememek
- görenek
- görgü
- görgüsüz
- görkem
- görkemli
- görme
- görmemek
- görmemiş
- görmüş
- görü
- görücü
- görücüye çıkmak
- görükmek
- görülmek
- görüm
- görümce
- görünmek
- görüntü
- görüş
- görüş açısı
- görüş alanı
- görüş beyan etmek
- görüş mesafesi
- görüşmek
- görüşmek
- gösteriş budalası
- gösterişli
- göstermek
- göstertmek
- göz
- göze gelmek
- gözenek
- gözetmek
- gözgü
- gözü pek
- gözükmek
- ileri görüşlü
- ön görüşlü
- öngörmek
- öngörü
- sonradan görme
See also
[edit]References
[edit]- ^ Redhouse, James W. (1890) “كورمك”, in A Turkish and English Lexicon[1], Constantinople: A. H. Boyajian, page 1588
- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*gör-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
- Turkish terms inherited from Ottoman Turkish
- Turkish terms derived from Ottoman Turkish
- Turkish terms inherited from Proto-Turkic
- Turkish terms derived from Proto-Turkic
- Turkish terms with IPA pronunciation
- Turkish terms with audio pronunciation
- Turkish lemmas
- Turkish verbs
- Turkish transitive verbs
- Turkish slang
- Turkish verbs with aorist in -V⁴r