gütmek
Appearance
Turkish
[edit]Etymology
[edit]From Proto-Turkic *kǖt- (“to wait; to attend; to respect; to graze”).[1]
Cognate with Old Turkic [script needed] (kǖt-), [script needed] (küd-, “to wait, watch, graze”),[2] Kazakh күту (kütu, “to wait”), Kyrgyz күтүү (kütüü, “to wait; to tend to (cattle)”), Azerbaijani güdmək (“to graze”), Bashkir көтөү (kötöw, “to wait, graze”), Yakut күүт (küüt, “to wait”) / көһүт (köhüt, “to wait”), etc.
Verb
[edit]gütmek (third-person singular simple present güder)
- (transitive) to herd, tend, drive, shepherd, graze
- (transitive) to cherish, nourish (a grudge, an ambition, an aim)
- (transitive) to manage, administer; to control
Conjugation
[edit]Conjugation of gütmek (aorist in -V²r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | gütmek | |||||||
impersonal participle | imperfective | güten | ||||||
perfective | gütmüş | |||||||
prospective | gütecek | |||||||
personal participle | non-prospective | güttüğüm | güttüğün | güttüğü | güttüğümüz | güttüğünüz | güttükleri | |
prospective | güteceğim | güteceğin | güteceği | güteceğimiz | güteceğiniz | gütecekleri | ||
verbal noun | gütme | |||||||
way of doing | gütüş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | güderim | güdersin | güder | güderiz | güdersiniz | güderler |
imperfective | gütüyorum | gütüyorsun | gütüyor | gütüyoruz | gütüyorsunuz | gütüyorlar | ||
past | perfective | güttüm | güttün | güttü | güttük | güttünüz | güttüler | |
imperfective | gütüyordum | gütüyordun | gütüyordu | gütüyorduk | gütüyordunuz | gütüyorlardı (or gütüyordular) | ||
future | güteceğim | güteceksin | gütecek | güteceğiz | güteceksiniz | gütecekler | ||
future-in-the-past | definite | gütecektim | gütecektin | gütecekti | gütecektik | gütecektiniz | güteceklerdi | |
indefinite | güderdüm | güderdün | güderdü | güderdük | güderdüniz | güderlerdi | ||
inferential | perfective | gütmişim | gütmişsin | gütmiş | gütmişiz | gütmişsinüz | gütmişler | |
aorist | güdermişim | güdermişsin | güdermiş | güdermişiz | güdermişsiniz | güderlermiş (or güdermişlar) | ||
imperfective | gütüyormuşum | gütüyormuşsun | gütüyormuş | gütüyormuşuz | gütüyormuşsunuz | gütüyorlarmış | ||
conditional | simple | gütsem | gütsen | gütse | gütsek | gütseniz | gütseler | |
perfective | gütseydim | gütseydin | gütseydi | gütseydik | gütseydiniz | gütseydiler | ||
optative | güteyim | gütesin | güte | gütelim | gütesiniz | güteler | ||
progressive | gütmekteyim | gütmektesin | gütmekte | gütmekteyiz | gütmektesiniz | gütmekteler | ||
necessitative | gütmeliyim | gütmelisin | gütmeli | gütmeliyiz | gütmelisiniz | gütmeliler | ||
imperative | güt | gütsün | gütün | gütsünler | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | güder miyim? | güder misin? | güder mi? | güder miyiz? | güder misiniz? | güderler mi? |
imperfective | gütüyor muyum? | gütüyor musun? | gütüyor mu? | gütüyor muyuz? | gütüyor musunuz? | gütüyorlar mı? | ||
past | perfective | güttüm mü? | güttün mü? | güttü mü? | güttük mü? | güttünüz mü? | güttüler mi? | |
imperfective | gütüyor muydum? | gütüyor muydun? | gütüyor muydu? | gütüyor muyduk? | gütüyor muydunuz? | gütüyorlar mıydı? | ||
future | gütecek miyim? | gütecek misin? | gütecek mi? | gütecek miyiz? | gütecek misiniz? | gütecekler mi? | ||
inferential | perfective | gütmüş müyüm? | gütmüş müsün? | gütmüş mü? | gütmüş müyüz? | gütmüş müsünüz? | gütmüşler mi? | |
aorist | güder miymüşim? | güder miymüşsin? | güder miymüş? | güder miymüşiz? | güder miymüşsiniz? | güderler miymiş? | ||
imperfective | gütüyor muymuşum? | gütüyor muymuşsun? | gütüyor muymuş? | gütüyor muymuşuz? | gütüyor muymuşsunuz? | gütüyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | gütsem mi? | gütsen mi? | gütse mi? | gütsek mi? | gütseniz mi? | gütseler mi? | |
perfective | gütse miydim? | gütse miydin? | gütse miydi? | gütse miydik? | gütse miydiniz? | gütseler miydi? | ||
progressive | gütmekte miyim? | gütmekte misin? | gütmekte mi? | gütmekte miyiz? | gütmekte misiniz? | gütmekteler mi? | ||
necessitative | gütmeli miyim? | gütmeli misin? | gütmeli mi? | gütmeli miyiz? | gütmeli misiniz? | gütmeliler mi? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | gütmemek | |||||||
impersonal participle | imperfective | gütmeyen | ||||||
perfective | gütmemiş | |||||||
prospective | gütmeyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | gütmediğim | gütmediğin | gütmediği | gütmediğimiz | gütmediğiniz | gütmedikleri | |
prospective | gütmeyeceğim | gütmeyeceğin | gütmeyeceği | gütmeyeceğimiz | gütmeyeceğiniz | gütmeyecekleri | ||
verbal noun | gütmeme | |||||||
way of doing | gütmeyüş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | gütmem | gütmezsin | gütmez | gütmeyiz | gütmezsiniz | gütmezler |
imperfective | gütmüyorum | gütmüyorsun | gütmüyor | gütmüyoruz | gütmüyorsunuz | gütmüyorlar | ||
past | perfective | gütmedim | gütmedin | gütmedi | gütmedik | gütmediniz | gütmediler | |
imperfective | gütmüyordum | gütmüyordun | gütmüyordu | gütmüyorduk | gütmüyordunuz | gütmüyorlardı | ||
future | gütmeyeceğim | gütmeyeceksin | gütmeyecek | gütmeyeceğiz | gütmeyeceksiniz | gütmeyecekler | ||
inferential | perfective | gütmemişim | gütmemişsin | gütmemiş | gütmemişiz | gütmemişsiniz | gütmemişler | |
aorist | gütmezmişim | gütmezmişsin | gütmezmiş | gütmezmişiz | gütmezmişsiniz | gütmezlermiş | ||
imperfective | gütmüyormuşum | gütmüyormuşsun | gütmüyormuş | gütmüyormuşuz | gütmüyormuşsunuz | gütmüyorlarmış | ||
conditional | simple | gütmesem | gütmesen | gütmese | gütmesek | gütmeseniz | gütmeseler | |
perfective | gütmeseydim | gütmeseydin | gütmeseydi | gütmeseydik | gütmeseydiniz | gütmeseydiler | ||
optative | gütmeyeyim | gütmeyesin | gütmeye | gütmeyelim | gütmeyesiniz | gütmeyeler | ||
progressive | gütmemekteyim | gütmemektesin | gütmemekte | gütmemekteyiz | gütmemektesiniz | gütmemekteler | ||
necessitative | gütmemeliyim | gütmemelisin | gütmemeli | gütmemeliyiz | gütmemelisiniz | gütmemeliler | ||
imperative | gütme | gütmesin | gütmeyin | gütmesinler | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | gütmez miyim? | gütmez misin? | gütmez mi? | gütmez miyiz? | gütmez misiniz? | gütmezler mi? |
imperfective | gütmüyor muyum? | gütmüyor musun? | gütmüyor mu? | gütmüyor muyuz? | gütmüyor musunuz? | gütmüyorlar mı? | ||
past | perfective | gütmedim mi? | gütmedin mi? | gütmedi mi? | gütmedik mi? | gütmediniz mi? | gütmediler mi? | |
imperfective | gütmüyor muydum? | gütmüyor muydun? | gütmüyor muydu? | gütmüyor muyduk? | gütmüyor muydunuz? | gütmüyorlar mıydı? | ||
future | gütmeyecek miyim? | gütmeyecek misin? | gütmeyecek mi? | gütmeyecek miyiz? | gütmeyecek misiniz? | gütmeyecekler mi? | ||
inferential | perfective | gütmemiş miyim? | gütmemiş misin? | gütmemiş mi? | gütmemiş miyiz? | gütmemiş misiniz? | gütmemişler mi? | |
aorist | gütmez miymişim? | gütmez miymişsin? | gütmez miymiş? | gütmez miymişiz? | gütmez miymişsiniz? | gütmezler miymiş? | ||
imperfective | gütmüyor muymuşum? | gütmüyor muymuşsun? | gütmüyor muymuş? | gütmüyor muymuşuz? | gütmüyor muymuşsunuz? | gütmüyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | gütmesem mi? | gütmesen mi? | gütmese mi? | gütmesek mi? | gütmeseniz mi? | gütmeseler mi? | |
perfective | gütmese miydim? | gütmese miydin? | gütmese miydi? | gütmese miydik? | gütmese miydiniz? | gütmeseler miydi? | ||
progressive | gütmemekte miyim? | gütmemekte misin? | gütmemekte mi? | gütmemekte miyiz? | gütmemekte misiniz? | gütmemekteler mi? | ||
necessitative | gütmemeli miyim? | gütmemeli misin? | gütmemeli mi? | gütmemeli miyiz? | gütmemeli misiniz? | gütmemeliler mi? |
Derived terms
[edit]Related terms
[edit]See also
[edit]References
[edit]- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill: “*ki̯ū́di”
- ^ "gütmek" - nişanyansözlük