sarsmak
Jump to navigation
Jump to search
Turkish
[edit]Etymology
[edit]From Ottoman Turkish صارسمق, صارصمق (sarsmak, “to shake with a shock, to joggle”), from Proto-Turkic [Term?]. Cognate to Karakhanid [script needed] (sarsıtmāk, “to ill-use, treat harshly”), [script needed] (sarsıɣlı, “violent”), Old Uyghur [script needed] (sarsıɣ, “harsh”), Azerbaijani sarsımaq (“to be shaken, shocked”), Chagatai [script needed] (sarsamaq, “to be shaken, quiver”), Turkmen sarsmak (“to shudder, quiver”). Clauson thinks there is no obvious semantic connection to modern Turkish, Azeri and Turkmen forms.[1]
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]sarsmak (third-person singular simple present sarsar)
- (transitive) to shake, convulse, jar, jolt
- (transitive) to shock
- (transitive) to affect, weaken, upset, afflict
Conjugation
[edit]Conjugation of sarsmak (aorist in -V²r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | sarsmak | |||||||
impersonal participle | imperfective | sarsan | ||||||
perfective | sarsmış | |||||||
prospective | sarsacak | |||||||
personal participle | non-prospective | sarstığım | sarstığın | sarstığı | sarstığımız | sarstığınız | sarstıkları | |
prospective | sarsacağım | sarsacağın | sarsacağı | sarsacağımız | sarsacağınız | sarsacakları | ||
verbal noun | sarsma | |||||||
way of doing | sarsış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sarsarım | sarsarsın | sarsar | sarsarız | sarsarsınız | sarsarlar |
imperfective | sarsıyorum | sarsıyorsun | sarsıyor | sarsıyoruz | sarsıyorsunuz | sarsıyorlar | ||
past | perfective | sarstım | sarstın | sarstı | sarstık | sarstınız | sarstılar | |
imperfective | sarsıyordum | sarsıyordun | sarsıyordu | sarsıyorduk | sarsıyordunuz | sarsıyorlardı (or sarsıyordular) | ||
future | sarsacağım | sarsacaksın | sarsacak | sarsacağız | sarsacaksınız | sarsacaklar | ||
inferential | perfective | sarsmışım | sarsmışsın | sarsmış | sarsmışız | sarsmışsınız | sarsmışlar | |
aorist | sarsarmışım | sarsarmışsın | sarsarmış | sarsarmışız | sarsarmışsınız | sarsarlarmış (or sarsarmışlar) | ||
imperfective | sarsıyormuşum | sarsıyormuşsun | sarsıyormuş | sarsıyormuşuz | sarsıyormuşsunuz | sarsıyorlarmış | ||
conditional | simple | sarssam | sarssan | sarssa | sarssak | sarssanız | sarssalar | |
perfective | sarssaydım | sarssaydın | sarssaydı | sarssaydık | sarssaydınız | sarssaydılar | ||
optative | sarsayım | sarsasın | sarsa | sarsalım | sarsasınız | sarsalar | ||
progressive | sarsmaktayım | sarsmaktasın | sarsmakta | sarsmaktayız | sarsmaktasınız | sarsmaktalar | ||
necessitative | sarsmalıyım | sarsmalısın | sarsmalı | sarsmalıyız | sarsmalısınız | sarsmalılar | ||
imperative | sars | sarssın | sarsın | sarssınlar | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sarsar mıyım? | sarsar mısın? | sarsar mı? | sarsar mıyız? | sarsar mısınız? | sarsarlar mı? |
imperfective | sarsıyor muyum? | sarsıyor musun? | sarsıyor mu? | sarsıyor muyuz? | sarsıyor musunuz? | sarsıyorlar mı? | ||
past | perfective | sarstım mı? | sarstın mı? | sarstı mı? | sarstık mı? | sarstınız mı? | sarstılar mı? | |
imperfective | sarsıyor muydum? | sarsıyor muydun? | sarsıyor muydu? | sarsıyor muyduk? | sarsıyor muydunuz? | sarsıyorlar mıydı? | ||
future | sarsacak mıyım? | sarsacak mısın? | sarsacak mı? | sarsacak mıyız? | sarsacak mısınız? | sarsacaklar mı? | ||
inferential | perfective | sarsmış mıyım? | sarsmış mısın? | sarsmış mı? | sarsmış mıyız? | sarsmış mısınız? | sarsmışlar mı? | |
aorist | sarsar mıymışım? | sarsar mıymışsın? | sarsar mıymış? | sarsar mıymışız? | sarsar mıymışsınız? | sarsarlar mıymış? | ||
imperfective | sarsıyor muymuşum? | sarsıyor muymuşsun? | sarsıyor muymuş? | sarsıyor muymuşuz? | sarsıyor muymuşsunuz? | sarsıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | sarssam mı? | sarssan mı? | sarssa mı? | sarssak mı? | sarssanız mı? | sarssalar mı? | |
perfective | sarssa mıydım? | sarssa mıydın? | sarssa mıydı? | sarssa mıydık? | sarssa mıydınız? | sarssalar mıydı? | ||
progressive | sarsmakta mıyım? | sarsmakta mısın? | sarsmakta mı? | sarsmakta mıyız? | sarsmakta mısınız? | sarsmaktalar mı? | ||
necessitative | sarsmalı mıyım? | sarsmalı mısın? | sarsmalı mı? | sarsmalı mıyız? | sarsmalı mısınız? | sarsmalılar mı? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | sarsmamak | |||||||
impersonal participle | imperfective | sarsmayan | ||||||
perfective | sarsmamış | |||||||
prospective | sarsmayacak | |||||||
personal participle | non-prospective | sarsmadığım | sarsmadığın | sarsmadığı | sarsmadığımız | sarsmadığınız | sarsmadıkları | |
prospective | sarsmayacağım | sarsmayacağın | sarsmayacağı | sarsmayacağımız | sarsmayacağınız | sarsmayacakları | ||
verbal noun | sarsmama | |||||||
way of doing | sarsmayış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sarsmam | sarsmazsın | sarsmaz | sarsmayız | sarsmazsınız | sarsmazlar |
imperfective | sarsmıyorum | sarsmıyorsun | sarsmıyor | sarsmıyoruz | sarsmıyorsunuz | sarsmıyorlar | ||
past | perfective | sarsmadım | sarsmadın | sarsmadı | sarsmadık | sarsmadınız | sarsmadılar | |
imperfective | sarsmıyordum | sarsmıyordun | sarsmıyordu | sarsmıyorduk | sarsmıyordunuz | sarsmıyorlardı | ||
future | sarsmayacağım | sarsmayacaksın | sarsmayacak | sarsmayacağız | sarsmayacaksınız | sarsmayacaklar | ||
inferential | perfective | sarsmamışım | sarsmamışsın | sarsmamış | sarsmamışız | sarsmamışsınız | sarsmamışlar | |
aorist | sarsmazmışım | sarsmazmışsın | sarsmazmış | sarsmazmışız | sarsmazmışsınız | sarsmazlarmış | ||
imperfective | sarsmıyormuşum | sarsmıyormuşsun | sarsmıyormuş | sarsmıyormuşuz | sarsmıyormuşsunuz | sarsmıyorlarmış | ||
conditional | simple | sarsmasam | sarsmasan | sarsmasa | sarsmasak | sarsmasanız | sarsmasalar | |
perfective | sarsmasaydım | sarsmasaydın | sarsmasaydı | sarsmasaydık | sarsmasaydınız | sarsmasaydılar | ||
optative | sarsmayayım | sarsmayasın | sarsmaya | sarsmayalım | sarsmayasınız | sarsmayalar | ||
progressive | sarsmamaktayım | sarsmamaktasın | sarsmamakta | sarsmamaktayız | sarsmamaktasınız | sarsmamaktalar | ||
necessitative | sarsmamalıyım | sarsmamalısın | sarsmamalı | sarsmamalıyız | sarsmamalısınız | sarsmamalılar | ||
imperative | sarsma | sarsmasın | sarsmayın | sarsmasınlar | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sarsmaz mıyım? | sarsmaz mısın? | sarsmaz mı? | sarsmaz mıyız? | sarsmaz mısınız? | sarsmazlar mı? |
imperfective | sarsmıyor muyum? | sarsmıyor musun? | sarsmıyor mu? | sarsmıyor muyuz? | sarsmıyor musunuz? | sarsmıyorlar mı? | ||
past | perfective | sarsmadım mı? | sarsmadın mı? | sarsmadı mı? | sarsmadık mı? | sarsmadınız mı? | sarsmadılar mı? | |
imperfective | sarsmıyor muydum? | sarsmıyor muydun? | sarsmıyor muydu? | sarsmıyor muyduk? | sarsmıyor muydunuz? | sarsmıyorlar mıydı? | ||
future | sarsmayacak mıyım? | sarsmayacak mısın? | sarsmayacak mı? | sarsmayacak mıyız? | sarsmayacak mısınız? | sarsmayacaklar mı? | ||
inferential | perfective | sarsmamış mıyım? | sarsmamış mısın? | sarsmamış mı? | sarsmamış mıyız? | sarsmamış mısınız? | sarsmamışlar mı? | |
aorist | sarsmaz mıymışım? | sarsmaz mıymışsın? | sarsmaz mıymış? | sarsmaz mıymışız? | sarsmaz mıymışsınız? | sarsmazlar mıymış? | ||
imperfective | sarsmıyor muymuşum? | sarsmıyor muymuşsun? | sarsmıyor muymuş? | sarsmıyor muymuşuz? | sarsmıyor muymuşsunuz? | sarsmıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | sarsmasam mı? | sarsmasan mı? | sarsmasa mı? | sarsmasak mı? | sarsmasanız mı? | sarsmasalar mı? | |
perfective | sarsmasa mıydım? | sarsmasa mıydın? | sarsmasa mıydı? | sarsmasa mıydık? | sarsmasa mıydınız? | sarsmasalar mıydı? | ||
progressive | sarsmamakta mıyım? | sarsmamakta mısın? | sarsmamakta mı? | sarsmamakta mıyız? | sarsmamakta mısınız? | sarsmamaktalar mı? | ||
necessitative | sarsmamalı mıyım? | sarsmamalı mısın? | sarsmamalı mı? | sarsmamalı mıyız? | sarsmamalı mısınız? | sarsmamalılar mı? |
Synonyms
[edit]Related terms
[edit]References
[edit]- Nişanyan, Sevan (2002–) “sarsmak”, in Nişanyan Sözlük
- ^ Clauson, Gerard (1972) “sarsı:-”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, page 854
Further reading
[edit]- “sarsmak”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu