uyandırmak
Appearance
Turkish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Ottoman Turkish اویاندرمق (uyandırmak). Equivalent to uyan- (“to wake up”) + -dır.
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]uyandırmak (third-person singular simple present uyandırır)
- causative of uyanmak: to awaken, wake (to cause someone to stop sleeping)
- c. 1910-1920, Mehmet Âkif Ersoy, Hüsran
- en böyle bakıp durmayacaktım, dili bağlı,
İslam'ı uyandırmak için haykıracaktım.- (please add an English translation of this quotation)
- c. 1910-1920, Mehmet Âkif Ersoy, Hüsran
Conjugation
[edit]Conjugation of uyandırmak (aorist in -V⁴r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | uyandırmak | |||||||
impersonal participle | imperfective | uyandıran | ||||||
perfective | uyandırmış | |||||||
prospective | uyandıracak | |||||||
personal participle | non-prospective | uyandırdığım | uyandırdığın | uyandırdığı | uyandırdığımız | uyandırdığınız | uyandırdıkları | |
prospective | uyandıracağım | uyandıracağın | uyandıracağı | uyandıracağımız | uyandıracağınız | uyandıracakları | ||
verbal noun | uyandırma | |||||||
way of doing | uyandırış | |||||||
adverbial gerund | uyandırarak | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | uyandırırım | uyandırırsın | uyandırır | uyandırırız | uyandırırsınız | uyandırırlar |
imperfective | uyandırıyorum | uyandırıyorsun | uyandırıyor | uyandırıyoruz | uyandırıyorsunuz | uyandırıyorlar | ||
past | perfective | uyandırdım | uyandırdın | uyandırdı | uyandırdık | uyandırdınız | uyandırdılar | |
imperfective | uyandırıyordum | uyandırıyordun | uyandırıyordu | uyandırıyorduk | uyandırıyordunuz | uyandırıyorlardı (or uyandırıyordular) | ||
future | uyandıracağım | uyandıracaksın | uyandıracak | uyandıracağız | uyandıracaksınız | uyandıracaklar | ||
future-in-the-past | definite | uyandıracaktım | uyandıracaktın | uyandıracaktı | uyandıracaktık | uyandıracaktınız | uyandıracaklardı | |
indefinite | uyandırırdım | uyandırırdın | uyandırırdı | uyandırırdık | uyandırırdınız | uyandırırlardı | ||
inferential | perfective | uyandırmışım | uyandırmışsın | uyandırmış | uyandırmışız | uyandırmışsınız | uyandırmışlar | |
aorist | uyandırırmışım | uyandırırmışsın | uyandırırmış | uyandırırmışız | uyandırırmışsınız | uyandırırlarmış (or uyandırırmışlar) | ||
imperfective | uyandırıyormuşum | uyandırıyormuşsun | uyandırıyormuş | uyandırıyormuşuz | uyandırıyormuşsunuz | uyandırıyorlarmış | ||
conditional | simple | uyandırsam | uyandırsan | uyandırsa | uyandırsak | uyandırsanız | uyandırsalar | |
perfective | uyandırsaydım | uyandırsaydın | uyandırsaydı | uyandırsaydık | uyandırsaydınız | uyandırsaydılar | ||
optative | uyandırayım | uyandırasın | uyandıra | uyandıralım | uyandırasınız | uyandıralar | ||
progressive | uyandırmaktayım | uyandırmaktasın | uyandırmakta | uyandırmaktayız | uyandırmaktasınız | uyandırmaktalar | ||
necessitative | uyandırmalıyım | uyandırmalısın | uyandırmalı | uyandırmalıyız | uyandırmalısınız | uyandırmalılar | ||
imperative | uyandır | uyandırsın | uyandırın | uyandırsınlar | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | uyandırır mıyım? | uyandırır mısın? | uyandırır mı? | uyandırır mıyız? | uyandırır mısınız? | uyandırırlar mı? |
imperfective | uyandırıyor muyum? | uyandırıyor musun? | uyandırıyor mu? | uyandırıyor muyuz? | uyandırıyor musunuz? | uyandırıyorlar mı? | ||
past | perfective | uyandırdım mı? | uyandırdın mı? | uyandırdı mı? | uyandırdık mı? | uyandırdınız mı? | uyandırdılar mı? | |
imperfective | uyandırıyor muydum? | uyandırıyor muydun? | uyandırıyor muydu? | uyandırıyor muyduk? | uyandırıyor muydunuz? | uyandırıyorlar mıydı? | ||
future | uyandıracak mıyım? | uyandıracak mısın? | uyandıracak mı? | uyandıracak mıyız? | uyandıracak mısınız? | uyandıracaklar mı? | ||
inferential | perfective | uyandırmış mıyım? | uyandırmış mısın? | uyandırmış mı? | uyandırmış mıyız? | uyandırmış mısınız? | uyandırmışlar mı? | |
aorist | uyandırır mıymışım? | uyandırır mıymışsın? | uyandırır mıymış? | uyandırır mıymışız? | uyandırır mıymışsınız? | uyandırırlar mıymış? | ||
imperfective | uyandırıyor muymuşum? | uyandırıyor muymuşsun? | uyandırıyor muymuş? | uyandırıyor muymuşuz? | uyandırıyor muymuşsunuz? | uyandırıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | uyandırsam mı? | uyandırsan mı? | uyandırsa mı? | uyandırsak mı? | uyandırsanız mı? | uyandırsalar mı? | |
perfective | uyandırsa mıydım? | uyandırsa mıydın? | uyandırsa mıydı? | uyandırsa mıydık? | uyandırsa mıydınız? | uyandırsalar mıydı? | ||
progressive | uyandırmakta mıyım? | uyandırmakta mısın? | uyandırmakta mı? | uyandırmakta mıyız? | uyandırmakta mısınız? | uyandırmaktalar mı? | ||
necessitative | uyandırmalı mıyım? | uyandırmalı mısın? | uyandırmalı mı? | uyandırmalı mıyız? | uyandırmalı mısınız? | uyandırmalılar mı? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | uyandırmamak | |||||||
impersonal participle | imperfective | uyandırmayan | ||||||
perfective | uyandırmamış | |||||||
prospective | uyandırmayacak | |||||||
personal participle | non-prospective | uyandırmadığım | uyandırmadığın | uyandırmadığı | uyandırmadığımız | uyandırmadığınız | uyandırmadıkları | |
prospective | uyandırmayacağım | uyandırmayacağın | uyandırmayacağı | uyandırmayacağımız | uyandırmayacağınız | uyandırmayacakları | ||
verbal noun | uyandırmama | |||||||
way of doing | uyandırmayış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | uyandırmam | uyandırmazsın | uyandırmaz | uyandırmayız | uyandırmazsınız | uyandırmazlar |
imperfective | uyandırmıyorum | uyandırmıyorsun | uyandırmıyor | uyandırmıyoruz | uyandırmıyorsunuz | uyandırmıyorlar | ||
past | perfective | uyandırmadım | uyandırmadın | uyandırmadı | uyandırmadık | uyandırmadınız | uyandırmadılar | |
imperfective | uyandırmıyordum | uyandırmıyordun | uyandırmıyordu | uyandırmıyorduk | uyandırmıyordunuz | uyandırmıyorlardı | ||
future | uyandırmayacağım | uyandırmayacaksın | uyandırmayacak | uyandırmayacağız | uyandırmayacaksınız | uyandırmayacaklar | ||
inferential | perfective | uyandırmamışım | uyandırmamışsın | uyandırmamış | uyandırmamışız | uyandırmamışsınız | uyandırmamışlar | |
aorist | uyandırmazmışım | uyandırmazmışsın | uyandırmazmış | uyandırmazmışız | uyandırmazmışsınız | uyandırmazlarmış | ||
imperfective | uyandırmıyormuşum | uyandırmıyormuşsun | uyandırmıyormuş | uyandırmıyormuşuz | uyandırmıyormuşsunuz | uyandırmıyorlarmış | ||
conditional | simple | uyandırmasam | uyandırmasan | uyandırmasa | uyandırmasak | uyandırmasanız | uyandırmasalar | |
perfective | uyandırmasaydım | uyandırmasaydın | uyandırmasaydı | uyandırmasaydık | uyandırmasaydınız | uyandırmasaydılar | ||
optative | uyandırmayayım | uyandırmayasın | uyandırmaya | uyandırmayalım | uyandırmayasınız | uyandırmayalar | ||
progressive | uyandırmamaktayım | uyandırmamaktasın | uyandırmamakta | uyandırmamaktayız | uyandırmamaktasınız | uyandırmamaktalar | ||
necessitative | uyandırmamalıyım | uyandırmamalısın | uyandırmamalı | uyandırmamalıyız | uyandırmamalısınız | uyandırmamalılar | ||
imperative | uyandırma | uyandırmasın | uyandırmayın | uyandırmasınlar | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | uyandırmaz mıyım? | uyandırmaz mısın? | uyandırmaz mı? | uyandırmaz mıyız? | uyandırmaz mısınız? | uyandırmazlar mı? |
imperfective | uyandırmıyor muyum? | uyandırmıyor musun? | uyandırmıyor mu? | uyandırmıyor muyuz? | uyandırmıyor musunuz? | uyandırmıyorlar mı? | ||
past | perfective | uyandırmadım mı? | uyandırmadın mı? | uyandırmadı mı? | uyandırmadık mı? | uyandırmadınız mı? | uyandırmadılar mı? | |
imperfective | uyandırmıyor muydum? | uyandırmıyor muydun? | uyandırmıyor muydu? | uyandırmıyor muyduk? | uyandırmıyor muydunuz? | uyandırmıyorlar mıydı? | ||
future | uyandırmayacak mıyım? | uyandırmayacak mısın? | uyandırmayacak mı? | uyandırmayacak mıyız? | uyandırmayacak mısınız? | uyandırmayacaklar mı? | ||
inferential | perfective | uyandırmamış mıyım? | uyandırmamış mısın? | uyandırmamış mı? | uyandırmamış mıyız? | uyandırmamış mısınız? | uyandırmamışlar mı? | |
aorist | uyandırmaz mıymışım? | uyandırmaz mıymışsın? | uyandırmaz mıymış? | uyandırmaz mıymışız? | uyandırmaz mıymışsınız? | uyandırmazlar mıymış? | ||
imperfective | uyandırmıyor muymuşum? | uyandırmıyor muymuşsun? | uyandırmıyor muymuş? | uyandırmıyor muymuşuz? | uyandırmıyor muymuşsunuz? | uyandırmıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | uyandırmasam mı? | uyandırmasan mı? | uyandırmasa mı? | uyandırmasak mı? | uyandırmasanız mı? | uyandırmasalar mı? | |
perfective | uyandırmasa mıydım? | uyandırmasa mıydın? | uyandırmasa mıydı? | uyandırmasa mıydık? | uyandırmasa mıydınız? | uyandırmasalar mıydı? | ||
progressive | uyandırmamakta mıyım? | uyandırmamakta mısın? | uyandırmamakta mı? | uyandırmamakta mıyız? | uyandırmamakta mısınız? | uyandırmamaktalar mı? | ||
necessitative | uyandırmamalı mıyım? | uyandırmamalı mısın? | uyandırmamalı mı? | uyandırmamalı mıyız? | uyandırmamalı mısınız? | uyandırmamalılar mı? |
Derived terms
[edit]- uyandırıcı (“arousing”)
Further reading
[edit]- “uyandırmak”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
- Redhouse, James W. (1890) “اویاندرمق”, in A Turkish and English Lexicon[1], Constantinople: A. H. Boyajian, page 273
- Avery, Robert et al., editors (2013), The Redhouse Dictionary Turkish/Ottoman English, 21st edition, Istanbul: Sev Yayıncılık, →ISBN