ел

See also: эл, ёл, and Appendix:Variations of "el"

Bashkir

Etymology

From Proto-Turkic *yel (“wind”). Cognate with Tatar җил (cil), Southern Altai јел (ǰel) .

Pronunciation

• IPA^(key): /jɪ̞l/

• Audio:

  (file)

• Hyphenation: ел (one syllable)

Noun

ел • (yel)

1. wind

   Ел тирмәне.

   Yel tirməne.

   Windmill.

   Ел ҡайһы яҡтан өрә?

   Yel qayhı yaqtan örə?

   From which direction is the wind blowing?

   • Ural-batyr (Bashkir folk epic):

   Мин сапҡанда ел ҡубыр,// Таш та ятып түҙәлмәҫ, // Һыу тулҡыныр-ҡайнашыр, // Һыуҙа балыҡ йөҙәлмәҫ.

   Min sapqanda yel qubır,// Taş ta yatıp tüźəlməś, // Hıw tulqınır-qaynaşır, // Hıwźa balıq yöźəlməś.

   When I gallop, the wind will rise, a stone won't rest unmoved, the water will run high and boil, the fish won't be able to swim in the water.

Declension

Declension of ел (yel)

	singular	plural
absolute	ел (yel)	елдәр (yeldər)
definite genitive	елдең (yeldeñ)	елдәрҙең (yeldərźeñ)
dative	елгә (yelgə)	елдәргә (yeldərgə)
definite accusative	елде (yelde)	елдәрҙе (yeldərźe)
locative	елдә (yeldə)	елдәрҙә (yeldərźə)
ablative	елдән (yeldən)	елдәрҙән (yeldərźən)

Derived terms

• хәйерсегә ел ҡаршы (xəyersegə yel qarşı)

Kazakh

Alternative scripts
Arabic	ەل
Cyrillic	ел
Latin	el

Etymology

Inherited from Kipchak [Term?], from Common Turkic *ǟl, from Proto-Turkic *ǟl. Cognate with Turkish el and il, etc.

Pronunciation

• IPA^(key): /el/, [jel]
• Hyphenation: ел

Noun

ел • (el)

1. people, mass
2. population
3. nation, country

   дамыған елдер ― damyğan elder ― developed countries

   дамушы елдер ― damuşy elder ― developing countries

   неғұрлым аз дамыған елдер ― neğūrlym az damyğan elder ― least developing countries

Declension

declension of ел

	singular (жекеше)	plural (көпше)
nominative (атау септік)	ел (el)	елдер (elder)
genitive (ілік септік)	елдің (eldıñ)	елдердің (elderdıñ)
dative (барыс септік)	елге (elge)	елдерге (elderge)
accusative (табыс септік)	елді (eldı)	елдерді (elderdı)
locative (жатыс септік)	елде (elde)	елдерде (elderde)
ablative (шығыс септік)	елден (elden)	елдерден (elderden)
instrumental (көмектес септік)	елмен (elmen)	елдермен (eldermen)

See also

• дүние (dünie, “kingdom, world”)
• мемлекет (memleket, “country, state”)
• жер (jer, “land”)
• патшалық (patşalyq, “tsardom”)
• штат (ştat, “(federated) state”)

Kumyk

Etymology

From Proto-Turkic *yẹl.

Noun

ел • (yel)

1. wind
2. intestinal gas

Declension

Declension of ел (yel)

	Singular	Plural
nominative	ел (yel)	еллер (yeller)
accusative	елни (yelni)	еллени (yelleni)
dative	елге (yelge)	еллеге (yellege)
locative	елде (yelde)	еллерде (yellerde)
ablative	елден (yelden)	еллерден (yellerden)
genitive	елни (yelni)	еллени (yelleni)

Possessive forms of ел (yel)

1sg	Singular	Plural
nominative	елим (yelim)	еллерим (yellerim)
accusative	елимни (yelimni)	еллеримни (yellerimni)
dative	елимге (yelimge)	еллериме (yellerime)
locative	елимде (yelimde)	еллеримде (yellerimde)
ablative	елимден (yelimden)	еллеримден (yellerimden)
genitive	елимни (yelimni)	еллеримни (yellerimni)
1pl	Singular	Plural
nominative	елибиз (yelibiz)	еллерибиз (yelleribiz)
accusative	елибизни (yelibizni)	еллерибизни (yelleribizni)
dative	елибизге (yelibizge)	еллерибизге (yelleribizge)
locative	елибизде (yelibizde)	еллерибизде (yelleribizde)
ablative	елибизден (yelibizden)	еллерибизден (yelleribizden)
genitive	елибизни (yelibizni)	еллерибизни (yelleribizni)
2sg	Singular	Plural
nominative	елинг (yeliñ)	еллеринг (yelleriñ)
accusative	елингни (yeliñni)	еллерингни (yelleriñni)
dative	елинге (yeliñe)	еллеринге (yelleriñe)
locative	елингде (yeliñde)	еллерингде (yelleriñde)
ablative	елингден (yeliñden)	еллерингден (yelleriñden)
genitive	елингни (yeliñni)	еллерингни (yelleriñni)
2pl	Singular	Plural
nominative	елигиз (yeligiz)	еллеригиз (yellerigiz)
accusative	елигизни (yeligizni)	еллеригизни (yellerigizni)
dative	елигизге (yeligizge)	еллеригизге (yellerigizge)
locative	елигизде (yeligizde)	еллеригизде (yellerigizde)
ablative	елигизден (yeligizden)	еллерибизден (yelleribizden)
genitive	елигизни (yeligizni)	еллеригизни (yellerigizni)
3	Singular	Plural
nominative	ели (yeli)	еллери (yelleri)
accusative	елин (yelin)	еллерин (yellerin)
dative	елине (yeline)	еллерине (yellerine)
locative	елинде (yelinde)	еллеринде (yellerinde)
ablative	елинден (yelinden)	еллеринден (yellerinden)
genitive	елини (yelini)	еллерини (yellerini)

Further reading

• Бамматов Б.Г., editor (2013), “ел”, in Кумыкско-русский словарь [Kumyk–Russian dictionary], Makhachkala: ИЯЛИ ДНЦ РАН

Nogai

Etymology

From Proto-Turkic *yẹl.

Noun

ел • (yel)

1. wind

References

• N. A. Baskakov, S.A Kalmykov, editor (1963), “ел”, in Nogajsko-Russkij Slovarʹ [Nogai-Russian Dictionary], Moscow: karačajevo-čerkesskij naučno- issledovatelʹskij institut jazyka, literatury i istorii, →ISBN

Russian

Pronunciation

• IPA^(key): [jeɫ]

Verb

ел • (jel)

1. masculine singular past indicative imperfective of есть (jestʹ)
   • 1876, Russian Synodal Bible, Mark 1:6:

     Иоанн же носил одежду из верблюжьего волоса и пояс кожаный на чреслах своих и ел акриды и дикий мед.

     Ioann že nosil odeždu iz verbljužʹjevo volosa i pojas kožanyj na čreslax svoix i jel akridy i dikij med.

     John wore clothing made of camel's hair, with a leather belt around his waist, and he ate locusts and wild honey.

Tatar

Etymology

From Proto-Turkic *yïl (“year”). Cognate with Azerbaijani il, Bashkir йыл (yıl), Kazakh жыл (jyl), Turkish yıl.

Noun

ел • (yel)

1. year

Udi

Etymology

From Aghwan 𐔴𐔾 (el, “salt”)

Noun

ел • (el)

1. salt

Further reading

• Gippert, Jost, Schulze, Wolfgang (2023) “The Language of the Caucasian Albanians”, in Jost Gippert and Jasmine Dum-Tragut, editors, The Language of the Caucasian Albanians, Berlin and Boston: De Gruyter Mouton, →DOI, pages 167–229
• Gukasjan, Vorošil (1974) “ел”, in Удинско-азербайджанско-русский словарь [Udi–Azerbaijani–Russian Dictionary]‎^[1], Baku: Academy Press, page 121