tütmek
Appearance
Turkish
[edit]Etymology
[edit]From Ottoman Turkish توتمك (tütmek, “to give out smoke”), from Proto-Turkic *tüt(e)- (“to smoke”).[1]
Cognate with Old Turkic [script needed] (tüt(e)-, “to smoke”), Bashkir төтәү (tötəw, “to smoke”), Kazakh түтеу (tüteu, “to smoke”), Khakas тӱдирге (tüdirge, “to smoke”), Kyrgyz түтөө (tütöö, “to smoke”), Turkmen tütemek (“to smoke, steam”).
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]tütmek (third-person singular simple present tüter)
- (intransitive) to smoke, give off smoke
- (intransitive) (for smoke) to rise
- (intransitive, dialectal) to smell (good or bad)
Conjugation
[edit]Conjugation of tütmek (aorist in -V²r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | tütmek | |||||||
impersonal participle | imperfective | tüten | ||||||
perfective | tütmüş | |||||||
prospective | tütecek | |||||||
personal participle | non-prospective | tüttüğüm | tüttüğün | tüttüğü | tüttüğümüz | tüttüğünüz | tüttükleri | |
prospective | tüteceğim | tüteceğin | tüteceği | tüteceğimiz | tüteceğiniz | tütecekleri | ||
verbal noun | tütme | |||||||
way of doing | tütüş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | tüterim | tütersin | tüter | tüteriz | tütersiniz | tüterler |
imperfective | tütüyorum | tütüyorsun | tütüyor | tütüyoruz | tütüyorsunuz | tütüyorlar | ||
past | perfective | tüttüm | tüttün | tüttü | tüttük | tüttünüz | tüttüler | |
imperfective | tütüyordum | tütüyordun | tütüyordu | tütüyorduk | tütüyordunuz | tütüyorlardı (or tütüyordular) | ||
future | tüteceğim | tüteceksin | tütecek | tüteceğiz | tüteceksiniz | tütecekler | ||
inferential | perfective | tütmişim | tütmişsin | tütmiş | tütmişiz | tütmişsinüz | tütmişler | |
aorist | tütermişim | tütermişsin | tütermiş | tütermişiz | tütermişsiniz | tüterlermiş (or tütermişlar) | ||
imperfective | tütüyormuşum | tütüyormuşsun | tütüyormuş | tütüyormuşuz | tütüyormuşsunuz | tütüyorlarmış | ||
conditional | simple | tütsem | tütsen | tütse | tütsek | tütseniz | tütseler | |
perfective | tütseydim | tütseydin | tütseydi | tütseydik | tütseydiniz | tütseydiler | ||
optative | tüteyim | tütesin | tüte | tütelim | tütesiniz | tüteler | ||
progressive | tütmekteyim | tütmektesin | tütmekte | tütmekteyiz | tütmektesiniz | tütmekteler | ||
necessitative | tütmeliyim | tütmelisin | tütmeli | tütmeliyiz | tütmelisiniz | tütmeliler | ||
imperative | tüt | tütsün | tütün | tütsünler | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | tüter miyim? | tüter misin? | tüter mi? | tüter miyiz? | tüter misiniz? | tüterler mi? |
imperfective | tütüyor muyum? | tütüyor musun? | tütüyor mu? | tütüyor muyuz? | tütüyor musunuz? | tütüyorlar mı? | ||
past | perfective | tüttüm mü? | tüttün mü? | tüttü mü? | tüttük mü? | tüttünüz mü? | tüttüler mi? | |
imperfective | tütüyor muydum? | tütüyor muydun? | tütüyor muydu? | tütüyor muyduk? | tütüyor muydunuz? | tütüyorlar mıydı? | ||
future | tütecek miyim? | tütecek misin? | tütecek mi? | tütecek miyiz? | tütecek misiniz? | tütecekler mi? | ||
inferential | perfective | tütmüş müyüm? | tütmüş müsün? | tütmüş mü? | tütmüş müyüz? | tütmüş müsünüz? | tütmüşler mi? | |
aorist | tüter miymüşim? | tüter miymüşsin? | tüter miymüş? | tüter miymüşiz? | tüter miymüşsiniz? | tüterler miymiş? | ||
imperfective | tütüyor muymuşum? | tütüyor muymuşsun? | tütüyor muymuş? | tütüyor muymuşuz? | tütüyor muymuşsunuz? | tütüyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | tütsem mi? | tütsen mi? | tütse mi? | tütsek mi? | tütseniz mi? | tütseler mi? | |
perfective | tütse miydim? | tütse miydin? | tütse miydi? | tütse miydik? | tütse miydiniz? | tütseler miydi? | ||
progressive | tütmekte miyim? | tütmekte misin? | tütmekte mi? | tütmekte miyiz? | tütmekte misiniz? | tütmekteler mi? | ||
necessitative | tütmeli miyim? | tütmeli misin? | tütmeli mi? | tütmeli miyiz? | tütmeli misiniz? | tütmeliler mi? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | tütmemek | |||||||
impersonal participle | imperfective | tütmeyen | ||||||
perfective | tütmemiş | |||||||
prospective | tütmeyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | tütmediğim | tütmediğin | tütmediği | tütmediğimiz | tütmediğiniz | tütmedikleri | |
prospective | tütmeyeceğim | tütmeyeceğin | tütmeyeceği | tütmeyeceğimiz | tütmeyeceğiniz | tütmeyecekleri | ||
verbal noun | tütmeme | |||||||
way of doing | tütmeyüş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | tütmem | tütmezsin | tütmez | tütmeyiz | tütmezsiniz | tütmezler |
imperfective | tütmüyorum | tütmüyorsun | tütmüyor | tütmüyoruz | tütmüyorsunuz | tütmüyorlar | ||
past | perfective | tütmedim | tütmedin | tütmedi | tütmedik | tütmediniz | tütmediler | |
imperfective | tütmüyordum | tütmüyordun | tütmüyordu | tütmüyorduk | tütmüyordunuz | tütmüyorlardı | ||
future | tütmeyeceğim | tütmeyeceksin | tütmeyecek | tütmeyeceğiz | tütmeyeceksiniz | tütmeyecekler | ||
inferential | perfective | tütmemişim | tütmemişsin | tütmemiş | tütmemişiz | tütmemişsiniz | tütmemişler | |
aorist | tütmezmişim | tütmezmişsin | tütmezmiş | tütmezmişiz | tütmezmişsiniz | tütmezlermiş | ||
imperfective | tütmüyormuşum | tütmüyormuşsun | tütmüyormuş | tütmüyormuşuz | tütmüyormuşsunuz | tütmüyorlarmış | ||
conditional | simple | tütmesem | tütmesen | tütmese | tütmesek | tütmeseniz | tütmeseler | |
perfective | tütmeseydim | tütmeseydin | tütmeseydi | tütmeseydik | tütmeseydiniz | tütmeseydiler | ||
optative | tütmeyeyim | tütmeyesin | tütmeye | tütmeyelim | tütmeyesiniz | tütmeyeler | ||
progressive | tütmemekteyim | tütmemektesin | tütmemekte | tütmemekteyiz | tütmemektesiniz | tütmemekteler | ||
necessitative | tütmemeliyim | tütmemelisin | tütmemeli | tütmemeliyiz | tütmemelisiniz | tütmemeliler | ||
imperative | tütme | tütmesin | tütmeyin | tütmesinler | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | tütmez miyim? | tütmez misin? | tütmez mi? | tütmez miyiz? | tütmez misiniz? | tütmezler mi? |
imperfective | tütmüyor muyum? | tütmüyor musun? | tütmüyor mu? | tütmüyor muyuz? | tütmüyor musunuz? | tütmüyorlar mı? | ||
past | perfective | tütmedim mi? | tütmedin mi? | tütmedi mi? | tütmedik mi? | tütmediniz mi? | tütmediler mi? | |
imperfective | tütmüyor muydum? | tütmüyor muydun? | tütmüyor muydu? | tütmüyor muyduk? | tütmüyor muydunuz? | tütmüyorlar mıydı? | ||
future | tütmeyecek miyim? | tütmeyecek misin? | tütmeyecek mi? | tütmeyecek miyiz? | tütmeyecek misiniz? | tütmeyecekler mi? | ||
inferential | perfective | tütmemiş miyim? | tütmemiş misin? | tütmemiş mi? | tütmemiş miyiz? | tütmemiş misiniz? | tütmemişler mi? | |
aorist | tütmez miymişim? | tütmez miymişsin? | tütmez miymiş? | tütmez miymişiz? | tütmez miymişsiniz? | tütmezler miymiş? | ||
imperfective | tütmüyor muymuşum? | tütmüyor muymuşsun? | tütmüyor muymuş? | tütmüyor muymuşuz? | tütmüyor muymuşsunuz? | tütmüyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | tütmesem mi? | tütmesen mi? | tütmese mi? | tütmesek mi? | tütmeseniz mi? | tütmeseler mi? | |
perfective | tütmese miydim? | tütmese miydin? | tütmese miydi? | tütmese miydik? | tütmese miydiniz? | tütmeseler miydi? | ||
progressive | tütmemekte miyim? | tütmemekte misin? | tütmemekte mi? | tütmemekte miyiz? | tütmemekte misiniz? | tütmemekteler mi? | ||
necessitative | tütmemeli miyim? | tütmemeli misin? | tütmemeli mi? | tütmemeli miyiz? | tütmemeli misiniz? | tütmemeliler mi? |
Derived terms
[edit]Related terms
[edit]See also
[edit]- duman
- burnunda tütmek: (to fume ine one's nose; to long (for), to pine (for), to miss)
References
[edit]- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*tüt-ün, *tüt-süg”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
Categories:
- Turkish terms inherited from Ottoman Turkish
- Turkish terms derived from Ottoman Turkish
- Turkish terms inherited from Proto-Turkic
- Turkish terms derived from Proto-Turkic
- Turkish terms with IPA pronunciation
- Turkish lemmas
- Turkish verbs
- Turkish intransitive verbs
- Turkish dialectal terms
- Turkish verbs with aorist in -V²r