түгел
Appearance
Bashkir
[edit]Etymology
[edit]From Proto-Turkic *tegül (“is not”).
Cognate with Old Turkic [script needed] (tügül, “is not; not only”) (in Kul Tigin inscription); Karakhanid [script needed] (tegül, “is not”); Kazakh түгіл (tügıl), Kyrgyz түгүл (tügül), Kumyk тюгюл (tügül), Karachay-Balkar тюл (tül), Turkish değil (“is not”).
Pronunciation
[edit]Predicative
[edit]түгел • (tügel)
- be not
- Ҡәнәғәт түгелһең икән — үҙ һүҙеңде әйт, тәңҡитлә, фекер алыш.
- Qənəğət tügelheñ ikən — üź hüźeñde əyt, təñqitlə, feker alış.
- If you are not content — (then) give your comment, criticize, exchange opinions.
- Баҡтиһәң, кеше беҙ күреп белгән материаль тән генә түгел икән.
- Baqtihəñ, keşe beź kürep belgən materialʹ tən genə tügel ikən.
- As it emerges, a human is not only the material body that we see and know.
- is not ..., but (rather) is ...
- Был һүҙем үләң түгел — бер нәсихәт.(Aqmulla)
- Bıl hüźem üləñ tügel — ber nəsixət.
- This speech of mine is not a song, but an edification.
- Былар ябай сәскә түгел, дарыу үләндәре.
- Bılar yabay səskə tügel, darıw üləndəre.
- these are not simple flowers, but medicinal herbs.
Conjunction
[edit]түгел • (tügel)
- (typically preceded by ғына/генә) not (only), but (also)
- Кешене атай-әсәй генә түгел, мөхит тә тәрбиәләй.
- Keşene atay-əsəy genə tügel, möxit tə tərbiələy.
- It not only the parents, but also the environment that raises a person.
- Тап шундай берәҙәк эттәр ваҡ мал һәм ҡош-ҡорт өсөн генә түгел, кеше өсөн дә хәүефле.
- Tap şunday berəźək ettər vaq mal həm qoş-qort ösön genə tügel, keşe ösön də xəwefle.
- Exactly this type of stray dogs is dangerous not only to small cattle and poultry, but also to humans.
- Бөгөнгө көндә ҡул сәғәте ваҡытты ғына түгел, кешенең абруйын да күрһәтеп тора.
- Bögöngö köndə qul səğəte vaqıttı ğına tügel, keşeneñ abruyın da kürhətep tora.
- These days, a watch not only shows the time, but also the person's social status.
- not (only), but (even); let alone
- Беҙҙең илебеҙҙә Интернет түгел, гәзит барып етмәгән, почтальон аяғы баҫмаған мөйөштәр бар һаман.
- Beźźeñ ilebeźźə İnternet tügel, gəzit barıp yetməgən, poçtalʹon ayağı baśmağan möyöştər bar haman.
- There are still locations in our country where newspapers do not reach, (where) postman's feet hasn't touched yet, let alone the Internet.
- Шартлау тулҡынына биш ҡатлы йорттарҙа быялалар ватылыу ғына түгел, хатта эске металл ишектәр ҙә емерелгән.
- Şartlaw tulqınına biş qatlı yorttarźa bıyalalar vatılıw ğına tügel, xatta eske metall işektər źə yemerelgən.
- (As a result of) the air blast wave, not only did window panes shatter in the 5-storeyed buildings, but even the internal metal doors were broken.
Kazakh
[edit]Alternative scripts | |
---|---|
Arabic | تۇگەل |
Cyrillic | түгел |
Latin | tügel |
Yañalif | tygel |
Pronoun
[edit]түгел • (tügel)