Jump to content

туман

From Wiktionary, the free dictionary

Belarusian

[edit]

Etymology

[edit]

From a Turkic source. Cognates include Russian тума́н (tumán), see there for more.

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

тума́н • (tumán) m inan (genitive тума́на, nominative plural тума́ны, genitive plural тума́наў)

  1. (meteorology) fog
    Synonym: імгла́ (imhlá)

Declension

[edit]
Declension of тума́н (inan hard masc-form accent-a)
singular plural
nominative тума́н
tumán 		тума́ны
tumány
genitive тума́на
tumána 		тума́наў
tumánaŭ
dative тума́ну
tumánu 		тума́нам
tumánam
accusative тума́н
tumán 		тума́ны
tumány
instrumental тума́нам
tumánam 		тума́намі
tumánami
locative тума́не
tumánje 		тума́нах
tumánax
count form — тума́ны1
tumány1

1Used with the numbers 2, 3, 4 and higher numbers after 20 ending in 2, 3, and 4.

References

[edit]
  • “туман” in Belarusian–Russian dictionaries and Belarusian dictionaries at slounik.org

Kumyk

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Turkic *tuman (“mist, fog”).

Noun

[edit]

туман • (tuman)

  1. fog

Declension

[edit]
Declension of туман (tuman)
singular plural
nominative туман (tuman) туманлар (tumanlar)
accusative туманны (tumannı) туманланы (tumanlanı)
dative тумангъа (tumanğa) туманлагъа (tumanlağa)
locative туманда (tumanda) туманларда (tumanlarda)
ablative тумандан (tumandan) туманлардан (tumanlardan)
genitive туманны (tumannı) туманланы (tumanlanı)
Possessive forms of туман (tuman)
1st person singular
singular plural
nominative туманым (tumanım) туманларым (tumanlarım)
accusative туманымны (tumanımnı) туманларымны (tumanlarımnı)
dative туманымгъа (tumanımğa) туманларыма (tumanlarıma)
locative туманымда (tumanımda) туманларымда (tumanlarımda)
ablative туманымдан (tumanımdan) туманларымдан (tumanlarımdan)
genitive туманымны (tumanımnı) туманларымны (tumanlarımnı)
1st person plural
singular plural
nominative туманыбыз (tumanıbız) туманларыбыз (tumanlarıbız)
accusative туманыбызны (tumanıbıznı) туманларыбызны (tumanlarıbıznı)
dative туманыбызгъа (tumanıbızğa) туманларыбызгъа (tumanlarıbızğa)
locative туманыбызда (tumanıbızda) туманларыбызда (tumanlarıbızda)
ablative туманыбыздан (tumanıbızdan) туманларыбыздан (tumanlarıbızdan)
genitive туманыбызны (tumanıbıznı) туманларыбызны (tumanlarıbıznı)
2nd person singular
singular plural
nominative туманынгъ (tumanınğ) туманларынгъ (tumanlarınğ)
accusative туманынгъны (tumanınğnı) туманларынгъны (tumanlarınğnı)
dative туманынгъа (tumanınğa) туманларынгъа (tumanlarınğa)
locative туманынгъда (tumanınğda) туманларынгъда (tumanlarınğda)
ablative туманынгъдан (tumanınğdan) туманларынгъдан (tumanlarınğdan)
genitive туманынгъны (tumanınğnı) туманларынгъны (tumanlarınğnı)
2nd person plural
singular plural
nominative туманыгъыз (tumanığız) туманларыгъыз (tumanlarığız)
accusative туманыгъызны (tumanığıznı) туманларыгъызны (tumanlarığıznı)
dative туманыгъызгъа (tumanığızğa) туманларыгъызгъа (tumanlarığızğa)
locative туманыгъызда (tumanığızda) туманларыгъызда (tumanlarığızda)
ablative туманыгъыздан (tumanığızdan) туманларыбыздан (tumanlarıbızdan)
genitive туманыгъызны (tumanığıznı) туманларыгъызны (tumanlarığıznı)
3rd person
singular plural
nominative туманы (tumanı) туманлары (tumanları)
accusative туманын (tumanın) туманларын (tumanların)
dative туманына (tumanına) туманларына (tumanlarına)
locative туманында (tumanında) туманларында (tumanlarında)
ablative туманындан (tumanından) туманларындан (tumanlarından)
genitive туманыны (tumanını) туманларыны (tumanlarını)

Further reading

[edit]
  • Бамматов Б.Г., editor (2013), “туман”, in Кумыкско-русский словарь [Kumyk–Russian dictionary], Makhachkala: ИЯЛИ ДНЦ РАН

Kyrgyz

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Turkic *tuman (“fog”).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

туман • (tuman) (Arabic spelling تۇمان)

  1. fog

Declension

[edit]
Declension of туман
singular
(жекелик) 		plural
(көптөгөн)
nominative (атооч) туман
tuman 		тумандар
tumandar
genitive (илик) тумандын
tumandın 		тумандардын
tumandardın
dative (барыш) туманга
tumanga 		тумандарга
tumandarga
accusative (табыш) туманды
tumandı 		тумандарды
tumandardı
locative (жатыш) туманда
tumanda 		тумандарда
tumandarda
ablative (чыгыш) тумандан
tumandan 		тумандардан
tumandardan
possessive forms
first-person singular
(менин)
nominative туманым
tumanım 		тумандарым
tumandarım
genitive туманымдын
tumanımdın 		тумандарымдын
tumandarımdın
dative туманыма
tumanıma 		тумандарыма
tumandarıma
accusative туманымды
tumanımdı 		тумандарымды
tumandarımdı
locative туманымда
tumanımda 		тумандарымда
tumandarımda
ablative туманымдан
tumanımdan 		тумандарымдан
tumandarımdan
second-person singular informal
(сенин)
nominative туманың
tumanıŋ 		тумандарың
tumandarıŋ
genitive туманыңдын
tumanıŋdın 		тумандарыңдын
tumandarıŋdın
dative туманыңа
tumanıŋa 		тумандарыңа
tumandarıŋa
accusative туманыңды
tumanıŋdı 		тумандарыңды
tumandarıŋdı
locative туманыңда
tumanıŋda 		тумандарыңда
tumandarıŋda
ablative туманыңдан
tumanıŋdan 		тумандарыңдан
tumandarıŋdan
second-person singular formal
(сиздин)
nominative туманыңыз
tumanıŋız 		тумандарыңыз
tumandarıŋız
genitive туманыңыздын
tumanıŋızdın 		тумандарыңыздын
tumandarıŋızdın
dative туманыңызга
tumanıŋızga 		тумандарыңызга
tumandarıŋızga
accusative туманыңызды
tumanıŋızdı 		тумандарыңызды
tumandarıŋızdı
locative туманыңызда
tumanıŋızda 		тумандарыңызда
tumandarıŋızda
ablative туманыңыздан
tumanıŋızdan 		тумандарыңыздан
tumandarıŋızdan

Moksha

[edit]

Noun

[edit]

туман • (tuman)

  1. fog

Russian

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Attested since the 17th century. Borrowed from a Turkic source. Ultimately, from Proto-Turkic *tuman (“mist, fog”), or from Avestan 𐬛𐬎𐬥𐬨𐬀𐬥 (dunman, “fog, mist”), 𐬛𐬎𐬎𐬄𐬥𐬨𐬀𐬥 (duuąnman, “cloud”), from Proto-Iranian *dʰuHmás, from Proto-Indo-Iranian *dʰuHmás.

Compare Turkish duman, Kazakh тұман (tūman), Tatar томан (toman), Persian دود (dud): دودمان (dudmân, “smoke, soot”).

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): [tʊˈman]
  • Audio:(file)

Noun

[edit]

тума́н • (tumán) m inan (genitive тума́на, nominative plural тума́ны, genitive plural тума́нов, relational adjective тума́нный)

  1. (meteorology) fog
    Synonym: мгла (mgla)
    быть как в тума́не ― bytʹ kak v tumáne ― to be in a fog (state of mind)
    напусти́ть тума́ну ― napustítʹ tumánu ― to equivocate; to beat around the bush

Declension

[edit]
Declension of тума́н (inan masc-form hard-stem accent-a) 
singular plural
nominative тума́н
tumán 		тума́ны
tumány
genitive тума́на
tumána 		тума́нов
tumánov
dative тума́ну
tumánu 		тума́нам
tumánam
accusative тума́н
tumán 		тума́ны
tumány
instrumental тума́ном
tumánom 		тума́нами
tumánami
prepositional тума́не
tumáne 		тума́нах
tumánax
partitive тума́ну
tumánu

Derived terms

[edit]

Further reading

[edit]
  • Vasmer, Max (1964–1973) “туман”, in Oleg Trubachyov, transl., Этимологический словарь русского языка [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), Moscow: Progress
  • Chernykh, P. Ja. (1993) “туман”, in Историко-этимологический словарь русского языка [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), 3rd edition, volume 2 (панцирь – ящур), Moscow: Russian Lang., →ISBN, page 270

Southern Altai

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Turkic *tuman.

Noun

[edit]

туман • (tuman)

  1. mist, fog

References

[edit]

N. A. Baskakov, Toščakova N.A, editor (1947), “туман”, in Ojrotsko-Russkij Slovarʹ [Oyrot-Russian Dictionary], Moscow: M.: OGIZ, →ISBN

Tajik

[edit]

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /tuman/, [t̪ʰu.män]

Noun

[edit]

туман • (tuman) (Persian spelling تومن)

  1. fog

References

[edit]
  • “туман”, in Вожаҷӯ / واژه‌جو [Vožajü] (in Tajik), 2024

Ukrainian

[edit]

Etymology

[edit]

From a Turkic source. Cognates include тума́н (tumán), see there for more.

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

тума́н • (tumán) m inan (genitive тума́ну, nominative plural тума́ни, genitive plural тума́нів, relational adjective тума́нний)

  1. (meteorology) fog
    Synonym: імла́ (imlá)

Declension

[edit]
Declension of тума́н (inan hard masc-form accent-a)
singular plural
nominative тума́н
tumán 		тума́ни
tumány
genitive тума́ну
tumánu 		тума́нів
tumániv
dative тума́нові, тума́ну
tumánovi, tumánu 		тума́нам
tumánam
accusative тума́н
tumán 		тума́ни
tumány
instrumental тума́ном
tumánom 		тума́нами
tumánamy
locative тума́ні
tumáni 		тума́нах
tumánax
vocative тума́не
tumáne 		тума́ни
tumány

References

[edit]

Yakut

[edit]
Yakut Wikipedia has an article on:
Wikipedia sah

Etymology

[edit]

From Proto-Turkic *tuman.

Noun

[edit]

туман • (tuman)

  1. fog
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=туман&oldid=83641515"