Jump to content

gerçek

From Wiktionary, the free dictionary
See also: Gerçek

Gagauz

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Anatolian Turkish كِرْچَكْ (gerçäk, “true”), from Proto-Oghuz *kẹrtü-ček, a derivation from Proto-Turkic *kẹr-tü (“true”). Cognate with Azerbaijani gerçək and Turkish gerçek.[1][2]

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ɟeˑɾˈt͡ʃec/
  • Hyphenation: ger‧çek

Adjective

[edit]

gerçek (comparative taa gerçek, superlative en gerçek)

  1. true, real, veritable

Derived terms

[edit]

Adverb

[edit]

gerçek

  1. in fact, actually, really, as a matter of fact
  2. by the way, speaking of which

Interjection

[edit]

gerçek

  1. expresses afreement or aproval, yes, indeed

Noun

[edit]

gerçek (definite accusative gerçää, plural gerçeklär)

  1. truth, fact

Declension

[edit]
Declension of gerçek
singular (tekil) plural (çoğul)
nominative (yalın) gerçek gerçeklär
definite accusative (belirtme) gerçää gerçekleri
dative (yönelme) gerçää gerçeklerä
locative (bulunma) gerçektä gerçeklerdä
ablative (çıkma) gerçektän gerçeklerdän
genitive (tamlayan) gerçään gerçeklerin

Derived terms

[edit]

References

[edit]
  1. ^ András Rajki, A Concise Gagauz Dictionary with etymologies and Turkish, Azerbaijani, Crimean Tatar and Turkmen cognates, 2007
  2. ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “gerçek”, in Nişanyan Sözlük

Further reading

[edit]
  • Kopuşçu M. İ. , Todorova S. A. , Kiräkova T.İ., editors (2019), “gerçek”, in Gagauzça-rusça sözlük: klaslar 5-12, Komrat: Gagauziya M.V. Maruneviç adına Bilim-Aaraştırma merkezi, →ISBN, page 70
  • Mavrodi M. F., editor (2019), “gerçek”, in Gagauzça-rusça sözlük: klaslar 1-4, Komrat: Gagauziya M.V. Maruneviç adına Bilim-Aaraştırma merkezi, →ISBN, page 35
  • N. A Baskakov, editor (1972), “герчек”, in Gagauzsko-Russko-Moldavskij Slovarʹ [Gagauz-Russian-Moldovan Dictionary], Moskva: Izdatelʹstvo Sovetskaja Enciklopedija, →ISBN, pages 111-112

Turkish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Ottoman Turkish كرچك (gerçek, “true, actual, real”), from Old Anatolian Turkish كِرْچَكْ (gerçäk, “true”), from Proto-Oghuz *kẹrtü-ček, a derivation from Proto-Turkic *kẹr-tü (“true, truth”).[1][2] Compare also Mongolian гэрээ (geree, “agreement”), гэрч (gerč, “witness”). (Can this(+) etymology be sourced?)

Cognates

Cognate with Karakhanid [script needed] (kertü, “truth, oath”), Old Uyghur [script needed] (kertü, “truth”), [script needed] (kertgün-, “to believe”), Azerbaijani gerçək (“true”), Khakas киртінерге (kirtìnerge, “to believe”), Turkmen gerçek (“brave, courageous”), Yakut кырдьык (kırjık, “true, veritable, exact”).

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ɟeɾˈt͡ʃec/, [ɟæɾˈt͡ʃec]
  • Audio:(file)
  • Hyphenation: ger‧çek

Adjective

[edit]

gerçek

  1. true, real
  2. rightful, truthful

Declension

[edit]
predicative forms of gerçek
present tense
positive,
declarative 		positive,
interrogative 		negative,
declarative 		negative,
interrogative
ben (I am) gerçeğim gerçek miyim? gerçek değilim gerçek değil miyim?
sen (you are) gerçeksin gerçek misin? gerçek değilsin gerçek değil misin?
o (he/she/it is) gerçek / gerçektir gerçek mi? gerçek değil gerçek değil mi?
biz (we are) gerçeğiz gerçek miyiz? gerçek değiliz gerçek değil miyiz?
siz (you are) gerçeksiniz gerçek misiniz? gerçek değilsiniz gerçek değil misiniz?
onlar (they are) gerçek(ler) gerçek(ler) mi? gerçek değil(ler) gerçek değiller mi?
past tense
positive,
declarative 		positive,
interrogative 		negative,
declarative 		negative,
interrogative
ben (I was) gerçektim gerçek miydim? gerçek değildim gerçek değil miydim?
sen (you were) gerçektin gerçek miydin? gerçek değildin gerçek değil miydin?
o (he/she/it was) gerçekti gerçek miydi? gerçek değildi gerçek değil miydi?
biz (we were) gerçektik gerçek miydik? gerçek değildik gerçek değil miydik?
siz (you were) gerçektiniz gerçek miydiniz? gerçek değildiniz gerçek değil miydiniz?
onlar (they were) gerçektiler gerçek miydiler? gerçek değildi(ler) / değillerdi gerçek değil miydiler?
indirect past
positive,
declarative 		positive,
interrogative 		negative,
declarative 		negative,
interrogative
ben (I was) gerçekmişim gerçek miymişim? gerçek değilmişim gerçek değil miymişim?
sen (you were) gerçekmişsin gerçek miymişsin? gerçek değilmişsin gerçek değil miymişsin?
o (he/she/it was) gerçekmiş gerçek miymiş? gerçek değilmiş gerçek değil miymiş?
biz (we were) gerçekmişiz gerçek miymişiz? gerçek değilmişiz gerçek değil miymişiz?
siz (you were) gerçekmişsiniz gerçek miymişsiniz? gerçek değilmişsiniz gerçek değil miymişsiniz?
onlar (they were) gerçekmişler gerçek miymişler? gerçek değilmiş(ler) / değillermiş gerçek değil miymişler?
conditional
positive,
declarative 		positive,
interrogative 		negative,
declarative 		negative,
interrogative
ben (if I) gerçeksem gerçek miysem? gerçek değilsem gerçek değil miysem?
sen (if you) gerçeksen gerçek miysen? gerçek değilsen gerçek değil miysen?
o (if he/she/it) gerçekse gerçek miyse? gerçek değilse gerçek değil miyse?
biz (if we) gerçeksek gerçek miysek? gerçek değilsek gerçek değil miysek?
siz (if you) gerçekseniz gerçek miyseniz? gerçek değilseniz gerçek değil miyseniz?
onlar (if they) gerçekseler gerçek miyseler? gerçek değilseler / değillerse gerçek değil miyseler?

Synonyms

[edit]

Derived terms

[edit]

Adverb

[edit]

gerçek

  1. for real

Synonyms

[edit]

Noun

[edit]

gerçek

  1. truth, the real, fact, reality

Declension

[edit]
Declension of gerçek
singular plural
nominative gerçek gerçekler
definite accusative gerçeği gerçekleri
dative gerçeğe gerçeklere
locative gerçekte gerçeklerde
ablative gerçekten gerçeklerden
genitive gerçeğin gerçeklerin
Possessive forms
nominative
singular plural
1st singular gerçeğim gerçeklerim
2nd singular gerçeğin gerçeklerin
3rd singular gerçeği gerçekleri
1st plural gerçeğimiz gerçeklerimiz
2nd plural gerçeğiniz gerçekleriniz
3rd plural gerçekleri gerçekleri
definite accusative
singular plural
1st singular gerçeğimi gerçeklerimi
2nd singular gerçeğini gerçeklerini
3rd singular gerçeğini gerçeklerini
1st plural gerçeğimizi gerçeklerimizi
2nd plural gerçeğinizi gerçeklerinizi
3rd plural gerçeklerini gerçeklerini
dative
singular plural
1st singular gerçeğime gerçeklerime
2nd singular gerçeğine gerçeklerine
3rd singular gerçeğine gerçeklerine
1st plural gerçeğimize gerçeklerimize
2nd plural gerçeğinize gerçeklerinize
3rd plural gerçeklerine gerçeklerine
locative
singular plural
1st singular gerçeğimde gerçeklerimde
2nd singular gerçeğinde gerçeklerinde
3rd singular gerçeğinde gerçeklerinde
1st plural gerçeğimizde gerçeklerimizde
2nd plural gerçeğinizde gerçeklerinizde
3rd plural gerçeklerinde gerçeklerinde
ablative
singular plural
1st singular gerçeğimden gerçeklerimden
2nd singular gerçeğinden gerçeklerinden
3rd singular gerçeğinden gerçeklerinden
1st plural gerçeğimizden gerçeklerimizden
2nd plural gerçeğinizden gerçeklerinizden
3rd plural gerçeklerinden gerçeklerinden
genitive
singular plural
1st singular gerçeğimin gerçeklerimin
2nd singular gerçeğinin gerçeklerinin
3rd singular gerçeğinin gerçeklerinin
1st plural gerçeğimizin gerçeklerimizin
2nd plural gerçeğinizin gerçeklerinizin
3rd plural gerçeklerinin gerçeklerinin
Predicative forms
singular plural
1st singular gerçeğim gerçeklerim
2nd singular gerçeksin gerçeklersin
3rd singular gerçek
gerçektir 		gerçekler
gerçeklerdir
1st plural gerçeğiz gerçekleriz
2nd plural gerçeksiniz gerçeklersiniz
3rd plural gerçekler gerçeklerdir

Derived terms

[edit]

References

[edit]
  1. ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “gerçek”, in Nişanyan Sözlük
  2. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*gẹr-tü”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill

Further reading

[edit]
  • gerçek in Reverso (Turkish-English)
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=gerçek&oldid=83677737"