uçmak
Jump to navigation
Jump to search
Turkish
[edit]Etymology 1
[edit]Inherited from Ottoman Turkish اوچمق (“to fly, rise into the air, evaporate”), from Proto-Turkic *uč-. Compare Old Turkic 𐰆𐰲 (uč-).
Verb
[edit]uçmak (third-person singular simple present uçar)
- (intransitive) to fly
Conjugation
[edit]Conjugation of uçmak (aorist in -V²r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | uçmak | |||||||
impersonal participle | imperfective | uçan | ||||||
perfective | uçmuş | |||||||
prospective | uçacak | |||||||
personal participle | non-prospective | uçtuğum | uçtuğun | uçtuğu | uçtuğumuz | uçtuğunuz | uçtukları | |
prospective | uçacağım | uçacağın | uçacağı | uçacağımız | uçacağınız | uçacakları | ||
verbal noun | uçma | |||||||
way of doing | uçuş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | uçarım | uçarsın | uçar | uçarız | uçarsınız | uçarlar |
imperfective | uçuyorum | uçuyorsun | uçuyor | uçuyoruz | uçuyorsunuz | uçuyorlar | ||
past | perfective | uçtum | uçtun | uçtu | uçtuk | uçtunuz | uçtular | |
imperfective | uçuyordum | uçuyordun | uçuyordu | uçuyorduk | uçuyordunuz | uçuyorlardı (or uçuyordular) | ||
future | uçacağım | uçacaksın | uçacak | uçacağız | uçacaksınız | uçacaklar | ||
inferential | perfective | uçmışım | uçmışsın | uçmış | uçmışız | uçmışsınuz | uçmışlar | |
aorist | uçarmışım | uçarmışsın | uçarmış | uçarmışız | uçarmışsınız | uçarlarmış (or uçarmışlar) | ||
imperfective | uçuyormuşum | uçuyormuşsun | uçuyormuş | uçuyormuşuz | uçuyormuşsunuz | uçuyorlarmış | ||
conditional | simple | uçsam | uçsan | uçsa | uçsak | uçsanız | uçsalar | |
perfective | uçsaydım | uçsaydın | uçsaydı | uçsaydık | uçsaydınız | uçsaydılar | ||
optative | uçayım | uçasın | uça | uçalım | uçasınız | uçalar | ||
progressive | uçmaktayım | uçmaktasın | uçmakta | uçmaktayız | uçmaktasınız | uçmaktalar | ||
necessitative | uçmalıyım | uçmalısın | uçmalı | uçmalıyız | uçmalısınız | uçmalılar | ||
imperative | uç | uçsun | uçun | uçsunlar | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | uçar mıyım? | uçar mısın? | uçar mı? | uçar mıyız? | uçar mısınız? | uçarlar mı? |
imperfective | uçuyor muyum? | uçuyor musun? | uçuyor mu? | uçuyor muyuz? | uçuyor musunuz? | uçuyorlar mı? | ||
past | perfective | uçtum mu? | uçtun mu? | uçtu mu? | uçtuk mu? | uçtunuz mu? | uçtular mı? | |
imperfective | uçuyor muydum? | uçuyor muydun? | uçuyor muydu? | uçuyor muyduk? | uçuyor muydunuz? | uçuyorlar mıydı? | ||
future | uçacak mıyım? | uçacak mısın? | uçacak mı? | uçacak mıyız? | uçacak mısınız? | uçacaklar mı? | ||
inferential | perfective | uçmuş muyum? | uçmuş musun? | uçmuş mu? | uçmuş muyuz? | uçmuş musunuz? | uçmuşlar mı? | |
aorist | uçar mıymuşım? | uçar mıymuşsın? | uçar mıymuş? | uçar mıymuşız? | uçar mıymuşsınız? | uçarlar mıymış? | ||
imperfective | uçuyor muymuşum? | uçuyor muymuşsun? | uçuyor muymuş? | uçuyor muymuşuz? | uçuyor muymuşsunuz? | uçuyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | uçsam mı? | uçsan mı? | uçsa mı? | uçsak mı? | uçsanız mı? | uçsalar mı? | |
perfective | uçsa mıydım? | uçsa mıydın? | uçsa mıydı? | uçsa mıydık? | uçsa mıydınız? | uçsalar mıydı? | ||
progressive | uçmakta mıyım? | uçmakta mısın? | uçmakta mı? | uçmakta mıyız? | uçmakta mısınız? | uçmaktalar mı? | ||
necessitative | uçmalı mıyım? | uçmalı mısın? | uçmalı mı? | uçmalı mıyız? | uçmalı mısınız? | uçmalılar mı? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | uçmamak | |||||||
impersonal participle | imperfective | uçmayan | ||||||
perfective | uçmamış | |||||||
prospective | uçmayacak | |||||||
personal participle | non-prospective | uçmadığım | uçmadığın | uçmadığı | uçmadığımız | uçmadığınız | uçmadıkları | |
prospective | uçmayacağım | uçmayacağın | uçmayacağı | uçmayacağımız | uçmayacağınız | uçmayacakları | ||
verbal noun | uçmama | |||||||
way of doing | uçmayuş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | uçmam | uçmazsın | uçmaz | uçmayız | uçmazsınız | uçmazlar |
imperfective | uçmuyorum | uçmuyorsun | uçmuyor | uçmuyoruz | uçmuyorsunuz | uçmuyorlar | ||
past | perfective | uçmadım | uçmadın | uçmadı | uçmadık | uçmadınız | uçmadılar | |
imperfective | uçmuyordum | uçmuyordun | uçmuyordu | uçmuyorduk | uçmuyordunuz | uçmuyorlardı | ||
future | uçmayacağım | uçmayacaksın | uçmayacak | uçmayacağız | uçmayacaksınız | uçmayacaklar | ||
inferential | perfective | uçmamışım | uçmamışsın | uçmamış | uçmamışız | uçmamışsınız | uçmamışlar | |
aorist | uçmazmışım | uçmazmışsın | uçmazmış | uçmazmışız | uçmazmışsınız | uçmazlarmış | ||
imperfective | uçmuyormuşum | uçmuyormuşsun | uçmuyormuş | uçmuyormuşuz | uçmuyormuşsunuz | uçmuyorlarmış | ||
conditional | simple | uçmasam | uçmasan | uçmasa | uçmasak | uçmasanız | uçmasalar | |
perfective | uçmasaydım | uçmasaydın | uçmasaydı | uçmasaydık | uçmasaydınız | uçmasaydılar | ||
optative | uçmayayım | uçmayasın | uçmaya | uçmayalım | uçmayasınız | uçmayalar | ||
progressive | uçmamaktayım | uçmamaktasın | uçmamakta | uçmamaktayız | uçmamaktasınız | uçmamaktalar | ||
necessitative | uçmamalıyım | uçmamalısın | uçmamalı | uçmamalıyız | uçmamalısınız | uçmamalılar | ||
imperative | uçma | uçmasın | uçmayın | uçmasınlar | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | uçmaz mıyım? | uçmaz mısın? | uçmaz mı? | uçmaz mıyız? | uçmaz mısınız? | uçmazlar mı? |
imperfective | uçmuyor muyum? | uçmuyor musun? | uçmuyor mu? | uçmuyor muyuz? | uçmuyor musunuz? | uçmuyorlar mı? | ||
past | perfective | uçmadım mı? | uçmadın mı? | uçmadı mı? | uçmadık mı? | uçmadınız mı? | uçmadılar mı? | |
imperfective | uçmuyor muydum? | uçmuyor muydun? | uçmuyor muydu? | uçmuyor muyduk? | uçmuyor muydunuz? | uçmuyorlar mıydı? | ||
future | uçmayacak mıyım? | uçmayacak mısın? | uçmayacak mı? | uçmayacak mıyız? | uçmayacak mısınız? | uçmayacaklar mı? | ||
inferential | perfective | uçmamış mıyım? | uçmamış mısın? | uçmamış mı? | uçmamış mıyız? | uçmamış mısınız? | uçmamışlar mı? | |
aorist | uçmaz mıymışım? | uçmaz mıymışsın? | uçmaz mıymış? | uçmaz mıymışız? | uçmaz mıymışsınız? | uçmazlar mıymış? | ||
imperfective | uçmuyor muymuşum? | uçmuyor muymuşsun? | uçmuyor muymuş? | uçmuyor muymuşuz? | uçmuyor muymuşsunuz? | uçmuyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | uçmasam mı? | uçmasan mı? | uçmasa mı? | uçmasak mı? | uçmasanız mı? | uçmasalar mı? | |
perfective | uçmasa mıydım? | uçmasa mıydın? | uçmasa mıydı? | uçmasa mıydık? | uçmasa mıydınız? | uçmasalar mıydı? | ||
progressive | uçmamakta mıyım? | uçmamakta mısın? | uçmamakta mı? | uçmamakta mıyız? | uçmamakta mısınız? | uçmamaktalar mı? | ||
necessitative | uçmamalı mıyım? | uçmamalı mısın? | uçmamalı mı? | uçmamalı mıyız? | uçmamalı mısınız? | uçmamalılar mı? |
Derived terms
[edit]Etymology 2
[edit]Inherited from Ottoman Turkish اوچماق (uçmaq), from Old Anatolian Turkish اوچماق (uçmaq), واچماغ (uçmağ), probably from Sogdian [script needed] (ʼwštmʼχ, “paradise”). Sogdian borrowing underwent a semantic merge with uçmak (“to fly, rise”), thence the parallels.
Cognate with Kazakh ұжмақ (ūjmaq), Southern Altai учмак (učmak), etc.
Noun
[edit]uçmak
- (obsolete) heaven
- 14th ce., Yunus Emre, Cennetten İleri:
- “Aşık” mı derim ben aña, Tañrı'nıñ uçmağın seve
- When do I ever call the ones who like God’s heaven a “lover”?
Declension
[edit]Further reading
[edit]- “uçmak”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
- Ayverdi, İlhan (2010) “uçmak”, in Misalli Büyük Türkçe Sözlük, a reviewed and expanded single-volume edition, Istanbul: Kubbealtı Neşriyatı
Categories:
- Turkish terms inherited from Ottoman Turkish
- Turkish terms derived from Ottoman Turkish
- Turkish terms inherited from Proto-Turkic
- Turkish terms derived from Proto-Turkic
- Turkish lemmas
- Turkish verbs
- Turkish intransitive verbs
- Turkish terms with usage examples
- Turkish verbs with aorist in -V²r
- Turkish terms inherited from Old Anatolian Turkish
- Turkish terms derived from Old Anatolian Turkish
- Turkish terms derived from Sogdian
- Turkish nouns
- Turkish terms with obsolete senses
- Turkish terms with quotations
- Turkish nouns with irregular stem