Appendix:Old Armenian Swadesh list
This is a Swadesh list of words in Old Armenian, compared with definitions in English.
Presentation
[edit]- For further information, including the full final version of the list, read the Wikipedia article: Swadesh list.
American linguist Morris Swadesh believed that languages changed at measurable rates and that these could be determined even for languages without written precursors. Using vocabulary lists, he sought to understand not only change over time but also the relationships of extant languages. To be able to compare languages from different cultures, he based his lists on meanings he presumed would be available in as many cultures as possible. He then used the fraction of agreeing cognates between any two related languages to compute their divergence time by some (still debated) algorithms. Starting in 1950 with 165 meanings, his list grew to 215 in 1952, which was so expansive that many languages lacked native vocabulary for some terms. Subsequently, it was reduced to 207, and reduced much further to 100 meanings in 1955. A reformulated list was published posthumously in 1971.
List
[edit]| № | English | Old Armenian գրաբար (grabar) edit (204) |
|---|---|---|
| 1 | I (1sg) | ես (es) |
| 2 | you (2sg) | դու (du) |
| 3 | he, she, it (3sg) | նա (na), նոյն (noyn) |
| 4 | we (1pl) | մեք (mekʻ) |
| 5 | you (2pl) | դուք (dukʻ) |
| 6 | they (3pl) | նոքա (nokʻa) |
| 7 | this | այս (ays), սա (sa), սոյն (soyn) |
| 8 | that | այն (ayn), այդ (ayd) (near hearer), դա (da), դոյն (doyn) |
| 9 | here | այսր (aysr), աստ (ast) |
| 10 | there | անդ (and) |
| 11 | who | ո՞ (o?), ո՞վ (o?v), զ՞ինչ (z?inčʻ), ո՞ր (o?r) |
| 12 | what | զի՞ (zi?), ինչ (inčʻ), զ՞ինչ (z?inčʻ), ո՞ր (o?r) |
| 13 | where | յո՞ (yo?), յո՞վ (yo?v) |
| 14 | when | յորժամ (yoržam), երբ (erb) |
| 15 | how | զինչ (zinčʻ) |
| 16 | not | մի (mi), ոչ (očʻ), չ- (čʻ-), տ- (t-), ապ- (ap-), ան- (an-) |
| 17 | all | բոլոր (bolor), ամէն (amēn), ողջ (ołǰ) |
| 18 | many | բազում (bazum) |
| 19 | some | իմն (imn), իք (ikʻ), ինչ (inčʻ), ոմն (omn) |
| 20 | few | սակաւ (sakaw), դոյզն (doyzn) |
| 21 | other | այլ (ayl), միւս (miws) |
| 22 | one | միակ (miak), մի (mi), մէն (mēn) |
| 23 | two | երկու (erku) |
| 24 | three | երեք (erekʻ) |
| 25 | four | չորք (čʻorkʻ), քառ (kʻaṙ) |
| 26 | five | հինգ (hing) |
| 27 | big | մեծ (mec) |
| 28 | long | երկար (erkar) |
| 29 | wide | լայն (layn) |
| 30 | thick | հաստ (hast), խուռն (xuṙn) |
| 31 | heavy | ծանր (canr) |
| 32 | small | փոքր (pʻokʻr), մանր (manr) |
| 33 | short | կարճ (karč) |
| 34 | narrow | անձուկ (anjuk) |
| 35 | thin | բարակ (barak), նուազ (nuaz) |
| 36 | woman | կին (kin) |
| 37 | man (adult male) | մարդ (mard) |
| 38 | man (human being) | մարդ (mard) |
| 39 | child | երախայ (eraxay) |
| 40 | wife | կին (kin), ամուսին (amusin) |
| 41 | husband | ամուսին (amusin) |
| 42 | mother | մայր (mayr) |
| 43 | father | հայր (hayr) |
| 44 | animal | կենդանի (kendani) |
| 45 | fish | ձուկն (jukn) |
| 46 | bird | թռչուն (tʻṙčʻun) |
| 47 | dog | շուն (šun) |
| 48 | louse | ոջիլ (oǰil) |
| 49 | snake | օձ (ōj) |
| 50 | worm | ճճի (čči) |
| 51 | tree | ծառ (caṙ), փայտ (pʻayt) |
| 52 | forest | անտառ (antaṙ) |
| 53 | stick | |
| 54 | fruit | պտուղ (ptuł) |
| 55 | seed | սերմն (sermn) |
| 56 | leaf | տերև (terew) |
| 57 | root | արմատ (armat) |
| 58 | bark (of a tree) | կեղև (kełew) |
| 59 | flower | ծաղիկ (całik) |
| 60 | grass | խոտ (xot) |
| 61 | rope | պարան (paran) |
| 62 | skin | կաշի (kaši), մաշկ (mašk) |
| 63 | meat | միս (mis) |
| 64 | blood | արիւն (ariwn) |
| 65 | bone | ոսկր (oskr) |
| 66 | fat (noun) | ճարպ (čarp) |
| 67 | egg | ձու (ju) |
| 68 | horn | եղջիւր (ełǰiwr) |
| 69 | tail | պոչ (počʻ) |
| 70 | feather | փետուր (pʻetur) |
| 71 | hair | մազ (maz) |
| 72 | head | գլուխ (glux) |
| 73 | ear | ականջ (akanǰ) |
| 74 | eye | աչք (ačʻkʻ) |
| 75 | nose | քիթ (kʻitʻ) |
| 76 | mouth | բերան (beran) |
| 77 | tooth | ատամն (atamn) |
| 78 | tongue (organ) | լեզու (lezu) |
| 79 | fingernail | եղունգն (ełungn) |
| 80 | foot | ոտն (otn) |
| 81 | leg | ոտն (otn) |
| 82 | knee | ծունգք (cungkʻ) |
| 83 | hand | ձեռն (jeṙn) |
| 84 | wing | թև (tʻew) |
| 85 | belly | փոր (pʻor), մէջք (mēǰkʻ) |
| 86 | guts | փորոտի (pʻoroti), աղի (ałi) |
| 87 | neck | վիզ (viz) |
| 88 | back | մէջք (mēǰkʻ) |
| 89 | breast | կուրծք (kurckʻ) |
| 90 | heart | սիրտ (sirt) |
| 91 | liver | լեարդ (leard) |
| 92 | to drink | խմեմ (xmem) |
| 93 | to eat | ուտեմ (utem) |
| 94 | to bite | կծեմ (kcem) |
| 95 | to suck | ծծել (ccel) |
| 96 | to spit | թքանեմ (tʻkʻanem) |
| 97 | to vomit | ործամ (orcam), փսխեմ (pʻsxem) |
| 98 | to blow | փչեմ (pʻčʻem) |
| 99 | to breathe | շնչեմ (šnčʻem) |
| 100 | to laugh | խնդամ (xndam) |
| 101 | to see | տեսանեմ (tesanem) |
| 102 | to hear | լսեմ (lsem) |
| 103 | to know | իմանամ (imanam), գիտեմ (gitem) |
| 104 | to think | մտածեմ (mtacem) |
| 105 | to smell | հոտ հանեմ (hot hanem) |
| 106 | to fear | վախեմ (vaxem) |
| 107 | to sleep | քունեմ (kʻunem) |
| 108 | to live | ապրիմ (aprim) |
| 109 | to die | մեռանիմ (meṙanim) |
| 110 | to kill | սպանանեմ (spananem) |
| 111 | to fight | կռուիմ (kṙuim) |
| 112 | to hunt | որսամ (orsam) |
| 113 | to hit | հարուածեմ (haruacem) |
| 114 | to cut | կտրեմ (ktrem) |
| 115 | to split | բաժանեմ (bažanem) |
| 116 | to stab | խոցեմ (xocʻem) |
| 117 | to scratch | քորեմ (kʻorem), քերծեմ (kʻercem) |
| 118 | to dig | փորեմ (pʻorem) |
| 119 | to swim | լողամ (lołam) |
| 120 | to fly | թռչիմ (tʻṙčʻim) |
| 121 | to walk | քայլեմ (kʻaylem) |
| 122 | to come | գամ (gam) |
| 123 | to lie (as in a bed) | |
| 124 | to sit | նստիմ (nstim) |
| 125 | to stand | կանգնեմ (kangnem) |
| 126 | to turn (intransitive) | շրջեմ (šrǰem) |
| 127 | to fall | անկանիմ (ankanim) |
| 128 | to give | տամ (tam) |
| 129 | to hold | պահեմ (pahem) |
| 130 | to squeeze | սեղմեմ (sełmem) |
| 131 | to rub | շփեմ (špʻem) |
| 132 | to wash | լուանամ (luanam) |
| 133 | to wipe | սրբեմ (srbem) |
| 134 | to pull | ձգեմ (jgem), քարշեմ (kʻaršem) |
| 135 | to push | |
| 136 | to throw | արկանեմ (arkanem), ձգեմ (jgem) |
| 137 | to tie | կապեմ (kapem) |
| 138 | to sew | կարեմ (karem) |
| 139 | to count | ի հաշիւ ածել (i hašiw acel) |
| 140 | to say | ասեմ (asem) |
| 141 | to sing | երգեմ (ergem) |
| 142 | to play | խաղամ (xałam) |
| 143 | to float | լողամ (lołam) |
| 144 | to flow | հոսիմ (hosim) |
| 145 | to freeze | սառչիմ (saṙčʻim) |
| 146 | to swell | ուռնում (uṙnum) |
| 147 | sun | արև (arew) |
| 148 | moon | լուսին (lusin) |
| 149 | star | աստղ (astł) |
| 150 | water | ջուր (ǰur) |
| 151 | rain | անձրև (anjrew) |
| 152 | river | գետ (get) |
| 153 | lake | լիճ (lič) |
| 154 | sea | ծով (cov) |
| 155 | salt | աղ (ał) |
| 156 | stone | քար (kʻar) |
| 157 | sand | աւազ (awaz) |
| 158 | dust | փոշի (pʻoši) |
| 159 | earth | երկիր (erkir), հող (hoł) |
| 160 | cloud | ամպ (amp) |
| 161 | fog | մառախուղ (maṙaxuł) |
| 162 | sky | երկինք (erkinkʻ) |
| 163 | wind | քամի (kʻami) |
| 164 | snow | ձիւն (jiwn) |
| 165 | ice | սառոյց (saṙoycʻ) |
| 166 | smoke | ծուխ (cux) |
| 167 | fire | կրակ (krak) |
| 168 | ash | մոխիր (moxir) |
| 169 | to burn | այրեմ (ayrem) |
| 170 | road | ճանապարհ (čanaparh) |
| 171 | mountain | լեառն (leaṙn), սար (sar) |
| 172 | red | կարմիր (karmir) |
| 173 | green | կանաչ (kanačʻ) |
| 174 | yellow | դեղին (dełin) |
| 175 | white | սպիտակ (spitak) |
| 176 | black | սեաւ (seaw) |
| 177 | night | գիշեր (gišer), ցայգ (cʻayg) |
| 178 | day | օր (ōr), տիւ (tiw), ցերեկ (cʻerek) |
| 179 | year | տարի (tari) |
| 180 | warm | տաք (takʻ) |
| 181 | cold | ցուրտ (cʻurt), ոյծ (oyc) |
| 182 | full | լի (li) |
| 183 | new | նոր (nor), նորոգ (norog) |
| 184 | old | հին (hin), վաղ (vał), կանուխ (kanux) |
| 185 | good | լաւ (law), քաջ (kʻaǰ), բարի (bari), բարւոք (barwokʻ), ազնիւ (azniw) |
| 186 | bad | վատ (vat), չար (čʻar) |
| 187 | rotten | փուտ (pʻut) |
| 188 | dirty | պիղծ (piłc) |
| 189 | straight | ուղիղ (ułił) |
| 190 | round | բոլոր (bolor) |
| 191 | sharp (as a knife) | սուր (sur) |
| 192 | dull (as a knife) | բութ (butʻ) |
| 193 | smooth | հարթ (hartʻ) |
| 194 | wet | խոնաւ (xonaw) |
| 195 | dry | չոր (čʻor) |
| 196 | correct | ճիշդ (čišd), արդար (ardar), արդարացի (ardaracʻi), իրաւ (iraw) |
| 197 | near | մօտ (mōt), հուպ (hup), մերձ (merj), կից (kicʻ) |
| 198 | far | հեռոյ (heṙoy), հեռի (heṙi) |
| 199 | right | աջ (aǰ) |
| 200 | left | ձախ (jax) |
| 201 | at | -մ (-m) (sg. dative/locative), -ին (-in) |
| 202 | in | -մ (-m) (sg. dative/locative), մէջ (mēǰ), ներքս (nerkʻs) |
| 203 | with | հետ (het), հանդերձ (handerj) |
| 204 | and | և (ew), ու (u) |
| 205 | if | եթէ (etʻē) |
| 206 | because | որովհետև (orovhetew), զի (zi) |
| 207 | name | անուն (anun) |