Jump to content

կապեմ

From Wiktionary, the free dictionary

Old Armenian

[edit]

Etymology

[edit]

From կապ (kap).

Verb

[edit]

կապեմ (kapem)

  1. (transitive) to bind, to tie, to fasten; to bind or tie up; to bind fast, to pinion; to cord, to bind with cords; to bind, to connect or link with
    կապել եւ արձակելkapel ew arjakelto bind and loose
    կապել խրձունսkapel xrjunsto bind up in bundles, in fagots
    ըստ նզովիւք կապելəst nzoviwkʻ kapelto excommunicate
    կապել պատուհաս, դսրովանս ի վերայkapel patuhas, dsrovans i verayto chide, to correct, to punish, to chastise; to blame, to censure
    կապել զլեզուkapel zlezuto tongue-tie
    անուն կապել անձինanun kapel anjinto gain celebrity, to win fame, to acquire a great name
    • 5th century, Bible, Job 40.26:[1]
      Եթէ կապիցե՞ս անուր ի քիթս նորա․ անցուցանիցե՞ս դանդանաւանդ ընդ կզակս նորա։
      Etʻē kapicʻe?s anur i kʻitʻs nora; ancʻucʻanicʻe?s dandanawand ənd kzaks nora.
      • Translation by Claude E. Cox
        Will you attach a ring in its snout? Will you pass a bit through its chin?
  2. (transitive) to chain, to put in irons, to imprison
  3. (transitive, figuratively) to bind by friendship, by contract
  4. (transitive, grammar) to spell
  5. (mediopassive, intransitive) to be fastened, tied or bound
    կապեալkapealbound; imprisoned, enchained
    կապեալ ձեռօք եւ կապեալ ոտիւքkapeal jeṙōkʻ ew kapeal otiwkʻbound hand and foot
    իրք կապեալքirkʻ kapealkʻrebus
  6. (mediopassive, intransitive) to thicken
  7. (mediopassive, intransitive, figuratively) to become attached to, to conceive affection for
    կապիլ ոգւոյ ընդ ոգւոյ, կապիլ ընդ ումեք սիրովkapil ogwoy ənd ogwoy, kapil ənd umekʻ sirovto knit soul to soul, to be linked in the closest bonds of affection
    • 16th century, Zakʻaria Gnunecʻi :[2]
      Րամեալ սիրով սիրտ իմ ցընծայ,
      Հեռաստանէ առ քեզ խայտեայ,
      Եւ ողջունեալ քեզ համբոյր տայ,
      Սիրով ի սէր քո կապեցա։
      Rameal sirov sirt im cʻəncay,
      Heṙastanē aṙ kʻez xayteay,
      Ew oġǰuneal kʻez hamboyr tay,
      Sirov i sēr kʻo kapecʻa.
      • Translation by S. Peter Cowe
        Filled with love, my heart rejoices,
        From afar it rushes toward you,
        And, greeting you, offers a kiss,
        In love I am bound to your love.

Conjugation

[edit]
active
infinitive կապել (kapel) participle կապեցեալ, կապեալ (kapecʻeal, kapeal)
causative aorist stem կապեց- (kapecʻ-)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative
present կապեմ (kapem) կապես (kapes) կապէ (kapē) կապեմք (kapemkʻ) կապէք (kapēkʻ) կապեն (kapen)
imperfect կապէի, կապեի* (kapēi, kapei*) կապէիր, կապեիր* (kapēir, kapeir*) կապէր (kapēr) կապէաք, կապեաք* (kapēakʻ, kapeakʻ*) կապէիք, կապեիք* (kapēikʻ, kapeikʻ*) կապէին, կապեին* (kapēin, kapein*)
aorist կապեցի (kapecʻi) կապեցեր (kapecʻer) կապեաց (kapeacʻ) կապեցաք (kapecʻakʻ) կապեցէք, կապեցիք (kapecʻēkʻ, kapecʻikʻ) կապեցին (kapecʻin)
subjunctive
present կապիցեմ (kapicʻem) կապիցես (kapicʻes) կապիցէ (kapicʻē) կապիցեմք (kapicʻemkʻ) կապիցէք (kapicʻēkʻ) կապիցեն (kapicʻen)
aorist կապեցից (kapecʻicʻ) կապեսցես (kapescʻes) կապեսցէ (kapescʻē) կապեսցուք (kapescʻukʻ) կապեսջիք (kapesǰikʻ) կապեսցեն (kapescʻen)
imperatives
imperative կապեա՛ (kapeá) կապեցէ՛ք (kapecʻḗkʻ)
cohortative կապեսջի՛ր (kapesǰír) կապեսջի՛ք (kapesǰíkʻ)
prohibitive մի՛ կապեր (mí kaper) մի՛ կապէք (mí kapēkʻ)
  • rare
mediopassive
infinitive կապել, կապիլ* (kapel, kapil*) participle կապեցեալ, կապեալ (kapecʻeal, kapeal)
causative aorist stem կապեց- (kapecʻ-)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative
present կապիմ (kapim) կապիս (kapis) կապի (kapi) կապիմք (kapimkʻ) կապիք (kapikʻ) կապին (kapin)
imperfect կապէի (kapēi) կապէիր (kapēir) կապէր, կապիւր (kapēr, kapiwr) կապէաք (kapēakʻ) կապէիք (kapēikʻ) կապէին (kapēin)
aorist կապեցայ (kapecʻay) կապեցար (kapecʻar) կապեցաւ (kapecʻaw) կապեցաք (kapecʻakʻ) կապեցայք (kapecʻaykʻ) կապեցան (kapecʻan)
subjunctive
present կապիցիմ (kapicʻim) կապիցիս (kapicʻis) կապիցի (kapicʻi) կապիցիմք (kapicʻimkʻ) կապիցիք (kapicʻikʻ) կապիցին (kapicʻin)
aorist կապեցայց (kapecʻaycʻ) կապեսցիս (kapescʻis) կապեսցի (kapescʻi) կապեսցուք (kapescʻukʻ) կապեսջիք (kapesǰikʻ) կապեսցին (kapescʻin)
imperatives
imperative կապեա՛ց (kapeácʻ) կապեցարո՛ւք (kapecʻarúkʻ)
cohortative կապեսջի՛ր (kapesǰír) կապեսջի՛ք (kapesǰíkʻ)
prohibitive մի՛ կապիր (mí kapir) մի՛ կապիք (mí kapikʻ)
  • post-classical

Descendants

[edit]
  • Armenian: կապել (kapel)

References

[edit]
  1. ^ Cox, Claude E. (2006) Armenian Job: reconstructed Greek text, critical edition of the Armenian with English translation (Hebrew University Armenian studies; 8), Leuven – Paris – Dudley, MA: Peeters, page 260
  2. ^ Cowe, S. Peter (2019) “The object of Ałtʿamarʿci’s affections”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 61

Further reading

[edit]
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “կապեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy