կապեմ
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]From կապ (kap).
Verb
[edit]կապեմ • (kapem)
- (transitive) to bind, to tie, to fasten; to bind or tie up; to bind fast, to pinion; to cord, to bind with cords; to bind, to connect or link with
- կապել եւ արձակել ― kapel ew arjakel ― to bind and loose
- կապել խրձունս ― kapel xrjuns ― to bind up in bundles, in fagots
- ըստ նզովիւք կապել ― əst nzoviwkʻ kapel ― to excommunicate
- կապել պատուհաս, դսրովանս ի վերայ ― kapel patuhas, dsrovans i veray ― to chide, to correct, to punish, to chastise; to blame, to censure
- կապել զլեզու ― kapel zlezu ― to tongue-tie
- անուն կապել անձին ― anun kapel anjin ― to gain celebrity, to win fame, to acquire a great name
- (transitive) to chain, to put in irons, to imprison
- (transitive, figuratively) to bind by friendship, by contract
- (transitive, grammar) to spell
- (mediopassive, intransitive) to be fastened, tied or bound
- կապեալ ― kapeal ― bound; imprisoned, enchained
- կապեալ ձեռօք եւ կապեալ ոտիւք ― kapeal jeṙōkʻ ew kapeal otiwkʻ ― bound hand and foot
- իրք կապեալք ― irkʻ kapealkʻ ― rebus
- (mediopassive, intransitive) to thicken
- (mediopassive, intransitive, figuratively) to become attached to, to conceive affection for
- կապիլ ոգւոյ ընդ ոգւոյ, կապիլ ընդ ումեք սիրով ― kapil ogwoy ənd ogwoy, kapil ənd umekʻ sirov ― to knit soul to soul, to be linked in the closest bonds of affection
- 16th century, Zakʻaria Gnunecʻi :[2]
- Րամեալ սիրով սիրտ իմ ցընծայ,
Հեռաստանէ առ քեզ խայտեայ,
Եւ ողջունեալ քեզ համբոյր տայ,
Սիրով ի սէր քո կապեցա։- Rameal sirov sirt im cʻəncay,
Heṙastanē aṙ kʻez xayteay,
Ew oġǰuneal kʻez hamboyr tay,
Sirov i sēr kʻo kapecʻa.
- Translation by S. Peter Cowe
- Filled with love, my heart rejoices,
From afar it rushes toward you,
And, greeting you, offers a kiss,
In love I am bound to your love.
- Filled with love, my heart rejoices,
- Rameal sirov sirt im cʻəncay,
- Րամեալ սիրով սիրտ իմ ցընծայ,
Conjugation
[edit]active
| infinitive | կապել (kapel) | participle | կապեցեալ, կապեալ (kapecʻeal, kapeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | կապեց- (kapecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կապեմ (kapem) | կապես (kapes) | կապէ (kapē) | կապեմք (kapemkʻ) | կապէք (kapēkʻ) | կապեն (kapen) | |
| imperfect | կապէի, կապեի* (kapēi, kapei*) | կապէիր, կապեիր* (kapēir, kapeir*) | կապէր (kapēr) | կապէաք, կապեաք* (kapēakʻ, kapeakʻ*) | կապէիք, կապեիք* (kapēikʻ, kapeikʻ*) | կապէին, կապեին* (kapēin, kapein*) | |
| aorist | կապեցի (kapecʻi) | կապեցեր (kapecʻer) | կապեաց (kapeacʻ) | կապեցաք (kapecʻakʻ) | կապեցէք, կապեցիք (kapecʻēkʻ, kapecʻikʻ) | կապեցին (kapecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կապիցեմ (kapicʻem) | կապիցես (kapicʻes) | կապիցէ (kapicʻē) | կապիցեմք (kapicʻemkʻ) | կապիցէք (kapicʻēkʻ) | կապիցեն (kapicʻen) | |
| aorist | կապեցից (kapecʻicʻ) | կապեսցես (kapescʻes) | կապեսցէ (kapescʻē) | կապեսցուք (kapescʻukʻ) | կապեսջիք (kapesǰikʻ) | կապեսցեն (kapescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | կապեա՛ (kapeá) | — | — | կապեցէ՛ք (kapecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | կապեսջի՛ր (kapesǰír) | — | — | կապեսջի՛ք (kapesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ կապեր (mí kaper) | — | — | մի՛ կապէք (mí kapēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | կապել, կապիլ* (kapel, kapil*) | participle | կապեցեալ, կապեալ (kapecʻeal, kapeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | կապեց- (kapecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կապիմ (kapim) | կապիս (kapis) | կապի (kapi) | կապիմք (kapimkʻ) | կապիք (kapikʻ) | կապին (kapin) | |
| imperfect | կապէի (kapēi) | կապէիր (kapēir) | կապէր, կապիւր (kapēr, kapiwr) | կապէաք (kapēakʻ) | կապէիք (kapēikʻ) | կապէին (kapēin) | |
| aorist | կապեցայ (kapecʻay) | կապեցար (kapecʻar) | կապեցաւ (kapecʻaw) | կապեցաք (kapecʻakʻ) | կապեցայք (kapecʻaykʻ) | կապեցան (kapecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կապիցիմ (kapicʻim) | կապիցիս (kapicʻis) | կապիցի (kapicʻi) | կապիցիմք (kapicʻimkʻ) | կապիցիք (kapicʻikʻ) | կապիցին (kapicʻin) | |
| aorist | կապեցայց (kapecʻaycʻ) | կապեսցիս (kapescʻis) | կապեսցի (kapescʻi) | կապեսցուք (kapescʻukʻ) | կապեսջիք (kapesǰikʻ) | կապեսցին (kapescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | կապեա՛ց (kapeácʻ) | — | — | կապեցարո՛ւք (kapecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | կապեսջի՛ր (kapesǰír) | — | — | կապեսջի՛ք (kapesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ կապիր (mí kapir) | — | — | մի՛ կապիք (mí kapikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
[edit]- Armenian: կապել (kapel)
References
[edit]- ^ Cox, Claude E. (2006) Armenian Job: reconstructed Greek text, critical edition of the Armenian with English translation (Hebrew University Armenian studies; 8), Leuven – Paris – Dudley, MA: Peeters, page 260
- ^ Cowe, S. Peter (2019) “The object of Ałtʿamarʿci’s affections”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 61
Further reading
[edit]- Petrosean, Matatʻeay (1879) “կապեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy