կարեմ

Old Armenian

Etymology 1

A Georgian-Zan borrowing, ultimately from Proto-Georgian-Zan *ḳar- ~ *ḳr- (“to bind”).

Verb

կարեմ • (karem)  (aorist indicative կարեցի)

1. (transitive) to bind, fix, attach, pin; to sew, to join or unite with thread

   կարել հարեւանցի ― karel harewancʻi ― to tack, to baste

   կարել զոք ընդ որմն ― karel zokʻ ənd ormn ― to pin against the wall, to transfix

   • 5th century, Bible, 1 Samuel 18.11:

     Եւ ասէ. Հարից կարեցից զԴաւիթ գեղարդեամբս ընդ որմն:

     Ew asē. Haricʻ karecʻicʻ zDawitʻ gełardeambs ənd ormn:

     And he [Saul] says: I will smite and pin David to the wall with my spear.

Conjugation

active

infinitive		կարել (karel)		participle	կարեցեալ, կարեալ (karecʻeal, kareal)
causative		—		aorist stem	կարեց- (karecʻ-)
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative
	present	կարեմ (karem)	կարես (kares)	կարէ (karē)	կարեմք (karemkʻ)	կարէք (karēkʻ)	կարեն (karen)
	imperfect	կարէի, կարեի* (karēi, karei*)	կարէիր, կարեիր* (karēir, kareir*)	կարէր (karēr)	կարէաք, կարեաք* (karēakʻ, kareakʻ*)	կարէիք, կարեիք* (karēikʻ, kareikʻ*)	կարէին, կարեին* (karēin, karein*)
	aorist	կարեցի (karecʻi)	կարեցեր (karecʻer)	կարեաց (kareacʻ)	կարեցաք (karecʻakʻ)	կարեցէք, կարեցիք (karecʻēkʻ, karecʻikʻ)	կարեցին (karecʻin)
subjunctive
	present	կարիցեմ (karicʻem)	կարիցես (karicʻes)	կարիցէ (karicʻē)	կարիցեմք (karicʻemkʻ)	կարիցէք (karicʻēkʻ)	կարիցեն (karicʻen)
	aorist	կարեցից (karecʻicʻ)	կարեսցես (karescʻes)	կարեսցէ (karescʻē)	կարեսցուք (karescʻukʻ)	կարեսջիք (karesǰikʻ)	կարեսցեն (karescʻen)
imperatives
	imperative	—	կարեա՛ (kareá)	—	—	կարեցէ՛ք (karecʻḗkʻ)	—
	cohortative	—	կարեսջի՛ր (karesǰír)	—	—	կարեսջի՛ք (karesǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ կարեր (mí karer)	—	—	մի՛ կարէք (mí karēkʻ)	—

• rare
  

mediopassive

infinitive		կարել, կարիլ* (karel, karil*)		participle	կարեցեալ, կարեալ (karecʻeal, kareal)
causative		—		aorist stem	կարեց- (karecʻ-)
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative
	present	կարիմ (karim)	կարիս (karis)	կարի (kari)	կարիմք (karimkʻ)	կարիք (karikʻ)	կարին (karin)
	imperfect	կարէի (karēi)	կարէիր (karēir)	կարէր, կարիւր (karēr, kariwr)	կարէաք (karēakʻ)	կարէիք (karēikʻ)	կարէին (karēin)
	aorist	կարեցայ (karecʻay)	կարեցար (karecʻar)	կարեցաւ (karecʻaw)	կարեցաք (karecʻakʻ)	կարեցայք (karecʻaykʻ)	կարեցան (karecʻan)
subjunctive
	present	կարիցիմ (karicʻim)	կարիցիս (karicʻis)	կարիցի (karicʻi)	կարիցիմք (karicʻimkʻ)	կարիցիք (karicʻikʻ)	կարիցին (karicʻin)
	aorist	կարեցայց (karecʻaycʻ)	կարեսցիս (karescʻis)	կարեսցի (karescʻi)	կարեսցուք (karescʻukʻ)	կարեսջիք (karesǰikʻ)	կարեսցին (karescʻin)
imperatives
	imperative	—	կարեա՛ց (kareácʻ)	—	—	կարեցարո՛ւք (karecʻarúkʻ)	—
	cohortative	—	կարեսջի՛ր (karesǰír)	—	—	կարեսջի՛ք (karesǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ կարիր (mí karir)	—	—	մի՛ կարիք (mí karikʻ)	—

• post-classical
  

Derived terms

• անկար (ankar)
• անկարկատ (ankarkat)
• անկարկատելի (ankarkateli)
• ասեղնակարկատ (asełnakarkat)
• խորանակար (xoranakar)
• խրամակարկատ (xramakarkat)
• կար (kar)
• կարամուտ (karamut)
• կարամուրք (karamurkʻ)
• կարան (karan)
• կարաւակ (karawak)
• կարկատանք (karkatankʻ)
• կարկատեմ (karkatem)
• կարկատիչ (karkatičʻ)
• կարկատումն (karkatumn)
• կարկատուն (karkatun)
• կարոտեմ (karotem)
• կարուակ (karuak)
• կարուակութիւն (karuakutʻiwn)
• կօշկակար (kōškakar)
• հատակարկատ (hatakarkat)
• մանրակարկատ (manrakarkat)
• ոսկեկար (oskekar)
• ստուարակարկատ (stuarakarkat)
• ցանկակարկատ (cʻankakarkat)
• քեշակարկատ (kʻešakarkat)
• քէշակարկատ (kʻēšakarkat)
• քէշտակարկատ (kʻēštakarkat)

Descendants

• Armenian: կարել (karel)

Further reading

• Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “կար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 541ab, unknown origin
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կարեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy

Etymology 2

From կար (kar).

Verb

կարեմ • (karem)  (aorist indicative կարացի)

1. (intransitive) to be able, to have the power or faculty to, to be in a condition to

   ոչ եւս կարել ― očʻ ews karel ― to be quite exhausted or spent

   չկարել ― čʻkarel ― to be unable

   չկարեմ առնել զայդ ― čʻkarem aṙnel zayd ― I cannot do it

   արարից՝ եթէ կարացից ― araricʻ, etʻē karacʻicʻ ― I will do it if I can

Conjugation

active

infinitive		կարել (karel)		participle	կարացեալ (karacʻeal)
causative		—		aorist stem	կարաց- (karacʻ-)
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative
	present	կարեմ (karem)	կարես (kares)	կարէ (karē)	կարեմք (karemkʻ)	կարէք (karēkʻ)	կարեն (karen)
	imperfect	կարէի, կարեի* (karēi, karei*)	կարէիր, կարեիր* (karēir, kareir*)	կարէր (karēr)	կարէաք, կարեաք* (karēakʻ, kareakʻ*)	կարէիք, կարեիք* (karēikʻ, kareikʻ*)	կարէին, կարեին* (karēin, karein*)
	aorist	կարացի (karacʻi)	կարացեր (karacʻer)	կարաց (karacʻ)	կարացաք (karacʻakʻ)	կարացէք, կարացիք (karacʻēkʻ, karacʻikʻ)	կարացին (karacʻin)
subjunctive
	present	կարիցեմ (karicʻem)	կարիցես (karicʻes)	կարիցէ (karicʻē)	կարիցեմք (karicʻemkʻ)	կարիցէք (karicʻēkʻ)	կարիցեն (karicʻen)
	aorist	կարացից (karacʻicʻ)	կարասցես (karascʻes)	կարասցէ (karascʻē)	կարասցուք (karascʻukʻ)	կարասջիք (karasǰikʻ)	կարասցեն (karascʻen)
imperatives
	imperative	—	կարա՛ (kará)	—	—	կարացէ՛ք (karacʻḗkʻ)	—
	cohortative	—	կարասջի՛ր (karasǰír)	—	—	կարասջի՛ք (karasǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ կարեր (mí karer)	—	—	մի՛ կարէք (mí karēkʻ)	—

• rare
  note the aorist stem

Descendants

• Armenian: կարամ (karam), կարենալ (karenal)

References

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “կարեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Godel, Robert (1975) An introduction to the study of classical Armenian, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, page 51