գիտեմ

Armenian

Alternative forms

գիդեմ (gidem) — dialectal

Etymology

From Old Armenian գիտեմ (gitem).

Pronunciation

(Eastern Armenian) IPA^(key): /ɡiˈtem/, [ɡitém]
(Western Armenian) IPA^(key): /kiˈdem/, [kʰidém]

Verb

գիտեմ • (gitem)

I know
Գիտեի՞ր, որ Արտյոմը հասկանում է հայերեն։ ― Gitei^?r, or Artyomə haskanum ē hayeren. ― Did you know that Artyom understands Armenian?

Usage notes

Has the combining form -գետ (-get) as in Old Armenian, e.g. քերականա-գետ (kʻerakana-get).

Conjugation

Defective conjugation (Eastern Armenian)
	singular			plural
	1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
present	գիտեմ (gitem)	գիտես (gites)	գիտի, գիտե* (giti, gite*)	գիտենք (gitenkʻ)	գիտեք (gitekʻ)	գիտեն (giten)
imperfective	գիտեի (gitei)	գիտեիր (giteir)	գիտեր (giter)	գիտեինք (giteinkʻ)	գիտեիք (giteikʻ)	գիտեին (gitein)

* Dated.
More complex tenses are formed with the verb իմանալ (imanal) or գիտենալ (gitenal)

Defective negative conjugation (Eastern Armenian)
	singular			plural
	1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
present	չգիտեմ (čʻgitem)	չգիտես (čʻgites)	չգիտի, չգիտե* (čʻgiti, čʻgite*)	չգիտենք (čʻgitenkʻ)	չգիտեք (čʻgitekʻ)	չգիտեն (čʻgiten)
imperfective	չգիտեի (čʻgitei)	չգիտեիր (čʻgiteir)	չգիտեր (čʻgiter)	չգիտեինք (čʻgiteinkʻ)	չգիտեիք (čʻgiteikʻ)	չգիտեին (čʻgitein)

* Dated.
More complex tenses are formed with the verb չիմանալ (čʻimanal) or չգիտենալ (čʻgitenal).

Defective conjugation (Eastern Armenian, Traditional Orthography)
	singular			plural
	1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
present	գիտեմ (gitem)	գիտես (gites)	գիտի, գիտէ* (giti, gitē*)	գիտենք (gitenkʻ)	գիտէք (gitēkʻ)	գիտեն (giten)
imperfective	գիտէի (gitēi)	գիտէիր (gitēir)	գիտէր (gitēr)	գիտէինք (gitēinkʻ)	գիտէիք (gitēikʻ)	գիտէին (gitēin)

* Dated.
More complex tenses are formed with the verb գիտենալ (gitenal)

Defective negative conjugation (Eastern Armenian, Traditional Orthography)
	singular			plural
	1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
present	չգիտեմ (čʻgitem)	չգիտես (čʻgites)	չգիտի, չգիտէ* (čʻgiti, čʻgitē*)	չգիտենք (čʻgitenkʻ)	չգիտէք (čʻgitēkʻ)	չգիտեն (čʻgiten)
imperfective	չգիտէի (čʻgitēi)	չգիտէիր (čʻgitēir)	չգիտէր (čʻgitēr)	չգիտէինք (čʻgitēinkʻ)	չգիտէիք (čʻgitēikʻ)	չգիտէին (čʻgitēin)

* Dated.
More complex tenses are formed with the verb չգիտենալ (čʻgitenal)

Defective conjugation (Western Armenian)
	singular			plural
connegative converb (present)		գիտեր (giter)		connegative converb (past imperfect)		գիտեր (giter)

	1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
present	գիտեմ (gitem)	գիտես (gites)	գիտէ (gitē)	գիտենք (gitenkʻ)	գիտէք (gitēkʻ)	գիտեն (giten)
imperfective	գիտէի (gitēi)	գիտէիր (gitēir)	գիտէր (gitēr)	գիտէինք (gitēinkʻ)	գիտէիք (gitēikʻ)	գիտէին (gitēin)

More complex tenses are formed with the verb գիտնալ (gitnal).

Defective negative conjugation (Western Armenian)
	singular			plural
	1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
present	չեմ գիտեր (čʻem giter)	չես գիտեր (čʻes giter)	չի գիտեր (čʻi giter)	չենք գիտեր (čʻenkʻ giter)	չէք գիտեր (čʻēkʻ giter)	չեն գիտեր (čʻen giter)
imperfective	չէի գիտեր (čʻēi giter)	չէիր գիտեր (čʻēir giter)	չէր գիտեր (čʻēr giter)	չէինք գիտեր (čʻēinkʻ giter)	չէիք գիտեր (čʻēikʻ giter)	չէին գիտեր (čʻēin giter)

More complex tenses are formed with the verb չգիտնալ (čʻgitnal).

Derived terms

ասորագետ (asoraget)
ասուրագետ (asuraget)
արեւելագետ (arewelaget)
գեղագետ (geġaget)
գիտաժողով (gitažoġov)
գիտակարգ (gitakarg)
գրականագետ (grakanaget)
դեղագետ (deġaget)
դիվանագետ (divanaget)
թուրքագետ (tʻurkʻaget)
կովկասագետ (kovkasaget)
կրոնագետ (kronaget)
հայագետ (hayaget)
հանրագիտարան (hanragitaran)
միջնադարագետ (miǰnadaraget)
նշանագետ (nšanaget)
շփագետ (špʻaget)
պատմագետ (patmaget)
տնտեսագետ (tntesaget)
փորձագետ (pʻorjaget)
քաղաքագետ (kʻaġakʻaget)
քերականագետ (kʻerakanaget)

Old Armenian

Alternative forms

գիտենամ (gitenam), գիտանամ (gitanam)

Etymology

The root is *գէտ- (*gēt-, “to know”), from Proto-Indo-European *wóyd- (“to have seen, to know”).

Verb

գիտեմ • (gitem)

to know, to perceive
ոչ գիտել ― očʻ gitel ― to be ignorant of, not to know

քաջ, ճարտար գիտեմ զայն ― kʻaǰ, čartar gitem zayn ― I know it thoroughly

չգիտեմ ― čʻgitem ― I do not know, I am ignorant of it

գիտասջի՛ր ― gitasǰír ― know!

չգիտել զի՞նչ առնել ― čʻgitel zi^?nčʻ aṙnel ― to be at a loss what to do
to learn, to understand
to feel, to recognize
ոչ գիտէ զամօթ ― očʻ gitē zamōtʻ ― he has no shame
to be able
to consider, to observe, to note
to believe
(figuratively) to know, to have a carnal connection with, to copulate
գիտել զայր/զկին ― gitel zayr/zkin ― to lie with a man or woman

Conjugation

active
		singular			plural
infinitive		գիտել (gitel)		participle	գիտացեալ (gitacʻeal)
causative		գիտացուցանեմ (gitacʻucʻanem)		aorist stem	գիտաց- (gitacʻ-)

		1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
indicative
	present	գիտեմ (gitem)	գիտես (gites)	գիտէ (gitē)	գիտեմք (gitemkʻ)	գիտէք (gitēkʻ)	գիտեն (giten)
	imperfect	գիտէի, գիտեի* (gitēi, gitei*)	գիտէիր, գիտեիր* (gitēir, giteir*)	գիտէր (gitēr)	գիտէաք, գիտեաք* (gitēakʻ, giteakʻ*)	գիտէիք, գիտեիք* (gitēikʻ, giteikʻ*)	գիտէին, գիտեին* (gitēin, gitein*)
	aorist	գիտացի (gitacʻi)	գիտացեր (gitacʻer)	գիտաց (gitacʻ)	գիտացաք (gitacʻakʻ)	գիտացէք, գիտացիք (gitacʻēkʻ, gitacʻikʻ)	գիտացին (gitacʻin)
subjunctive
	present	գիտիցեմ (giticʻem)	գիտիցես (giticʻes)	գիտիցէ (giticʻē)	գիտիցեմք (giticʻemkʻ)	գիտիցէք (giticʻēkʻ)	գիտիցեն (giticʻen)
	aorist	գիտացից (gitacʻicʻ)	գիտասցես (gitascʻes)	գիտասցէ (gitascʻē)	գիտասցուք (gitascʻukʻ)	գիտասջիք (gitasǰikʻ)	գիտասցեն (gitascʻen)
imperatives
	imperative	—	գիտա՛, գիտեա՛ (gitá, giteá)	—	—	գիտացէ՛ք (gitacʻḗkʻ)	—
	cohortative	—	գիտասջի՛ր (gitasǰír)	—	—	գիտասջի՛ք (gitasǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ գիտեր (mí giter)	—	—	մի՛ գիտէք (mí gitēkʻ)	—

rare
note how the aorist stem is գիտաց- (gitacʻ-)

mediopassive
		singular			plural
infinitive		գիտել, գիտիլ* (gitel, gitil*)		participle	գիտացեալ (gitacʻeal)
causative		գիտացուցանեմ (gitacʻucʻanem)		aorist stem	գիտաց- (gitacʻ-)

		1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
indicative
	present	գիտիմ (gitim)	գիտիս (gitis)	գիտի (giti)	գիտիմք (gitimkʻ)	գիտիք (gitikʻ)	գիտին (gitin)
	imperfect	գիտէի (gitēi)	գիտէիր (gitēir)	գիտէր, գիտիւր (gitēr, gitiwr)	գիտէաք (gitēakʻ)	գիտէիք (gitēikʻ)	գիտէին (gitēin)
	aorist	գիտացայ (gitacʻay)	գիտացար (gitacʻar)	գիտացաւ (gitacʻaw)	գիտացաք (gitacʻakʻ)	գիտացայք (gitacʻaykʻ)	գիտացան (gitacʻan)
subjunctive
	present	գիտիցիմ (giticʻim)	գիտիցիս (giticʻis)	գիտիցի (giticʻi)	գիտիցիմք (giticʻimkʻ)	գիտիցիք (giticʻikʻ)	գիտիցին (giticʻin)
	aorist	գիտացայց (gitacʻaycʻ)	գիտասցիս (gitascʻis)	գիտասցի (gitascʻi)	գիտասցուք (gitascʻukʻ)	գիտասջիք (gitasǰikʻ)	գիտասցին (gitascʻin)
imperatives
	imperative	—	գիտա՛ց (gitácʻ)	—	—	գիտացարո՛ւք (gitacʻarúkʻ)	—
	cohortative	—	գիտասջի՛ր (gitasǰír)	—	—	գիտասջի՛ք (gitasǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ գիտիր (mí gitir)	—	—	մի՛ գիտիք (mí gitikʻ)	—

post-classical
note how the aorist stem is գիտաց- (gitacʻ-)

Derived terms

աղէգէտ (ałēgēt)
ամենագէտ (amenagēt)
ամենագիտակ (amenagitak)
ամենագիտող (amenagitoł)
ամենագիտութիւն (amenagitutʻiwn)
անասնագէտ (anasnagēt)
անասնագիտութիւն (anasnagitutʻiwn)
անբաւագէտ (anbawagēt)
անգէտ (angēt)
անգիտաբար (angitabar)
անգիտակ (angitak)
անգիտական (angitakan)
անգիտակութիւն (angitakutʻiwn)
անգիտանամ (angitanam)
անգիտելի (angiteli)
անգիտեմ (angitem)
անգիտենամ (angitenam)
անգիտութիւն (angitutʻiwn)
անգրագէտ (angragēt)
անզանգէտ (anzangēt)
անզանգիտաբար (anzangitabar)
անզանգիտելի (anzangiteli)
անուանագէտ (anuanagēt)
առաքելագէտ (aṙakʻelagēt)
աստեղագէտ (astełagēt)
աստեղագիտական (astełagitakan)
աստեղագիտութիւն (astełagitutʻiwn)
աստղագէտ (astłagēt)
աստղագիտութիւն (astłagitutʻiwn)
աստուածագէտ (astuacagēt)
աստուածագիտութիւն (astuacagitutʻiwn)
աստուածանգիտութիւն (astuacangitutʻiwn)
աստուածգիտութիւն (astuacgitutʻiwn)
արդարագիտող (ardaragitoł)
արհեստագէտ (arhestagēt)
արմատագէտ (armatagēt)
արուագէտ (aruagēt)
արուագիտութիւն (aruagitutʻiwn)
արուեստագէտ (aruestagēt)
արուեստագիտութիւն (aruestagitutʻiwn)
արուեստգիտութիւն (aruestgitutʻiwn)
արւագէտ (arwagēt)
աւանդագիտութիւն (awandagitutʻiwn)
բագնագիտութիւն (bagnagitutʻiwn)
բագնգիտութիւն (bagngitutʻiwn)
բազմագէտ (bazmagēt)
բազմահնարագէտ (bazmahnaragēt)
բանագէտ (banagēt)
բանագիտութիւն (banagitutʻiwn)
բանգէտ (bangēt)
բանգիտութիւն (bangitutʻiwn)
բարեգիտութիւն (baregitutʻiwn)
բարսգիտութիւն (barsgitutʻiwn)
գէտ (gēt)
գիտագոյն (gitagoyn)
գիտակ (gitak)
գիտակակից (gitakakicʻ)
գիտական (gitakan)
գիտականամ (gitakanam)
գիտակացուցանեմ (gitakacʻucʻanem)
գիտակից (gitakicʻ)
գիտակութիւն (gitakutʻiwn)
գիտակցապէս (gitakcʻapēs)
գիտակցեմ (gitakcʻem)
գիտակցութիւն (gitakcʻutʻiwn)
գիտահարց (gitaharcʻ)
գիտանոց (gitanocʻ)
գիտանք (gitankʻ)
գիտաստութիւն (gitastutʻiwn)
գիտաց (gitacʻ)
գիտացուցանեմ (gitacʻucʻanem)
գիտելի (giteli)
գիտելութիւն (gitelutʻiwn)
գիտենամ (gitenam)
գիտնագոյն (gitnagoyn)
գիտնական (gitnakan)
գիտնականագոյն (gitnakanagoyn)
գիտնականութիւն (gitnakanutʻiwn)
գիտնապէս (gitnapēs)
գիտնաւոր (gitnawor)
գիտնաւորութիւն (gitnaworutʻiwn)
գիտող (gitoł)
գիտողաբար (gitołabar)
գիտողական (gitołakan)
գիտողապէս (gitołapēs)
գիտողութիւն (gitołutʻiwn)
գիտոտեմ (gitotem)
գիտուած (gituac)
գիտութիւն (gitutʻiwn)
գիտումն (gitumn)
գիտուն (gitun)
գրագէտ (gragēt)
գրագիտութիւն (gragitutʻiwn)
դեղագիտութիւն (dełagitutʻiwn)
դժուարագիտելի (džuaragiteli)
երազագէտ (erazagēt)
երկնագէտ (erknagēt)
զանգէտ (zangēt)
զանգիտագոյն (zangitagoyn)
զանգիտական (zangitakan)
զանգիտանամ (zangitanam)
զանգիտանք (zangitankʻ)
զանգիտեմ (zangitem)
զանգիտեցուցանեմ (zangitecʻucʻanem)
զանգիտեցուցիչ (zangitecʻucʻičʻ)
զանգիտութիւն (zangitutʻiwn)
զանգիտումն (zangitumn)
թիկնագէտ (tʻiknagēt)
ինքնագէտ (inkʻnagēt)
իրագէտ (iragēt)
իրագիտող (iragitoł)
իրաւագէտ (irawagēt)
իրաւագիտութիւն (irawagitutʻiwn)
լականագէտ (lakanagēt)
լուսագիտութիւն (lusagitutʻiwn)
խորագէտ (xoragēt)
խորագիտագոյն (xoragitagoyn)
խորագիտութիւն (xoragitutʻiwn)
խորհրդագէտ (xorhrdagēt)
ծածկագէտ (cackagēt)
ծածկագիտութիւն (cackagitutʻiwn)
կախարդագիտութիւն (kaxardagitutʻiwn)
կանխագէտ (kanxagēt)
կանխագիտական (kanxagitakan)
կանխագիտապէս (kanxagitapēs)
կանխագիտութիւն (kanxagitutʻiwn)
հանճարագիտութիւն (hančaragitutʻiwn)
հանճարգիտութիւն (hančargitutʻiwn)
հարցագիտութիւն (harcʻagitutʻiwn)
հնագէտ (hnagēt)
հնագիտագոյն (hnagitagoyn)
հնագիտակ (hnagitak)
հնագիտական (hnagitakan)
հնագիտութիւն (hnagitutʻiwn)
հնարագէտ (hnaragēt)
հնարագիտութիւն (hnaragitutʻiwn)
ձեռագէտ (jeṙagēt)
ձեռագիտութիւն (jeṙagitutʻiwn)
ձեռնագէտ (jeṙnagēt)
ձեռնագիտական (jeṙnagitakan)
ճարտարագէտ (čartaragēt)
մատենագէտ (matenagēt)
մարգարէագէտ (margarēagēt)
մեծգիտակական (mecgitakakan)
մեռելագէտ (meṙelagēt)
մերձաւորագէտ (merjaworagēt)
միջագիտութիւն (miǰagitutʻiwn)
յանգէտս (yangēts)
յառաջագէտ (yaṙaǰagēt)
յառաջագիտակ (yaṙaǰagitak)
յառաջագիտութիւն (yaṙaǰagitutʻiwn)
յառաջգիտական (yaṙaǰgitakan)
յառաջգիտողութիւն (yaṙaǰgitołutʻiwn)
յառաջգիտութիւն (yaṙaǰgitutʻiwn)
յոգնագէտ (yognagēt)
նախագէտ (naxagēt)
նախագիտակ (naxagitak)
նախագիտական (naxagitakan)
նախագիտապէս (naxagitapēs)
նախագիտեմ (naxagitem)
նախագիտութիւն (naxagitutʻiwn)
նախախորհրդագէտ (naxaxorhrdagēt)
նախգիտական (naxgitakan)
նախգիտութիւն (naxgitutʻiwn)
նշանագէտ (nšanagēt)
չափչգիտութիւն (čʻapʻčʻgitutʻiwn)
չգիտանք (čʻgitankʻ)
չգիտու (čʻgitu)
չգիտուն (čʻgitun)
ստգիտեմ (stgitem)
ստուգագէտ (stugagēt)
սրտագէտ (srtagēt)
վերագիտող (veragitoł)
վերագիտութիւն (veragitutʻiwn)
տգէտ (tgēt)
տգիտաբար (tgitabar)
տգիտաբարոյ (tgitabaroy)
տգիտագոյն (tgitagoyn)
տգիտագործ (tgitagorc)
տգիտախողխող (tgitaxołxoł)
տգիտական (tgitakan)
տգիտանամ (tgitanam)
տգիտանք (tgitankʻ)
տգիտութիւն (tgitutʻiwn)
տիրագէտ (tiragēt)
տնագիտականն (tnagitakann)
տոմարագէտ (tomaragēt)
օրէնսգէտ (ōrēnsgēt)
օրինագէտ (ōrinagēt)

Descendants

Armenian: գիտեմ (gitem), գիտենալ (gitenal), գիտնալ (gitnal)

References

Petrosean, Matatʻeay (1879) “գիտեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “գիտեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “գէտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 211
Godel, Robert (1975) An introduction to the study of classical Armenian, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, page 51