լեառն

Old Armenian

Etymology

The origin is uncertain.

Perhaps from Proto-Indo-European *ḱleytr̥- (compare Gothic 𐌷𐌻𐌴𐌹𐌸𐍂𐌰 (hleiþra, “booth, tent”), Old High German hleitar (“ladder”)), a derivative of *ḱley- (“to lean”); compare Ancient Greek κλιτύς (klitús, “slope, hill”), Latin clīvus.

Alternatively, from Proto-Indo-European *lḗh₂sr̥ (“stony”) and cognate with Albanian lerë (“stone, heap of stones, stony plain, rockslope”), Ancient Greek λᾶας (lâas, “stone”), Old Irish líe (“stone”). Perhaps a Mediterranean-European substrate word.

Noun

լեառն • (leaṙn)

mount, mountain
լեառն տեառն, լեառն սուրբ ― leaṙn teaṙn, leaṙn surb ― heaven, paradise

լերինք յաւիտեանից, յաւիտենական/մշտնջենաւոր ― lerinkʻ yawiteanicʻ, yawitenakan/mštnǰenawor ― the angels, the prophets, the apostles

արտեւան, գագաթն, կատար լերանց ― artewan, gagatʻn, katar lerancʻ ― the summit, the ridge of the mountain

կապան, կիրճ լերանց ― kapan, kirč lerancʻ ― strait, defile, pass

գօտի, շղթայ, պար լերանց ― gōti, šłtʻay, par lerancʻ ― chain, ridges of mountains

հրաբուղխ լեառն ― hrabułx leaṙn ― volcano, a burning mountain

սառնատափ լերինք ― saṙnatapʻ lerinkʻ ― glaciers

լուղական լերինք ― lułakan lerinkʻ ― iceberg

մոլորակային լերինք ― molorakayin lerinkʻ ― the planetary mountains

լուսնային լերինք ― lusnayin lerinkʻ ― the lunar mountains

զլեառն լեռնայն գնալ ― zleaṙn leṙnayn gnal ― to go from mountain to mountain, or by mountain paths

լեառն Սինա ― leaṙn Sina ― mount Sinai

լեառն Մասիս ― leaṙn Masis ― mount Ararat

իբրեւ զլերինս ելանէին բարձրանային փրփրադէզ ալիքն ― ibrew zlerins elanēin barjranayin pʻrpʻradēz alikʻn ― the foaming waves ran mountains high

եւ լեառն մուկն ծնաւ ― ew leaṙn mukn cnaw ― the mountain brought forth a mouse
- 5th? century, Movsēs Xorenacʻi, Patmutʻiwn Hayocʻ [History of Armenia] 1.23:
  զՍիմն ասացեալ լեառն
  zSimn asacʻeal leaṙn
  2006 translation by Robert W. Thompson
  the mountain called Sim

Declension

^{The template Template:xcl-noun-ն-2 does not use the parameter(s): patr=lerins
pntr=lerinkʿ
sabtr=i leṙnē, leaṙnē
Please see Module:checkparams for help with this warning.}

n-type

	singular	plural
nominative	լեառն (leaṙn)	լերինք (lerinkʻ)
genitive	լերին (lerin)	լերանց (lerancʻ)
dative	լերին (lerin)	լերանց (lerancʻ)
accusative	լեառն (leaṙn)	լերինս (lerins)
ablative	ի լեռնէ, լեառնէ (i leṙnē, leaṙnē)	լերանց (lerancʻ)
instrumental	լերամբ (leramb)	լերամբք (lerambkʻ)
locative	լերին (lerin)	լերինս (lerins)
post-classically a plural accusative/locative լեռունս (leṙuns) is attested

Derived terms

բարձրալերինք (barjralerinkʻ)
զլեռնայն (zleṙnayn)
լեառնաբնակ (leaṙnabnak)
լեառնադաշտ (leaṙnadašt)
լեառնադէտ (leaṙnadēt)
լեառնական (leaṙnakan)
լեառնակեաց (leaṙnakeacʻ)
լեառնակողմն (leaṙnakołmn)
լեառնահանգէտ (leaṙnahangēt)
լեառնաձեւ (leaṙnajew)
լեառնամէջք (leaṙnamēǰkʻ)
լեառնային (leaṙnayin)
լեառնանամ (leaṙnanam)
լեառնացայտ (leaṙnacʻayt)
լեռնաբերձ (leṙnaberj)
լեռնաբնակ (leṙnabnak)
լեռնագիւղ (leṙnagiwł)
լեռնագնաց (leṙnagnacʻ)
լեռնադաշտ (leṙnadašt)
լեռնադաշտակ (leṙnadaštak)
լեռնախոյզ (leṙnaxoyz)
լեռնախոյս (leṙnaxoys)
լեռնակ (leṙnak)
լեռնական (leṙnakan)
լեռնակարկառ (leṙnakarkaṙ)
լեռնակեաց (leṙnakeacʻ)
լեռնակեցիկ (leṙnakecʻik)
լեռնակեցութիւն (leṙnakecʻutʻiwn)
լեռնակողմն (leṙnakołmn)
լեռնակոյտ (leṙnakoyt)
լեռնակուլ (leṙnakul)
լեռնակուտակ (leṙnakutak)
լեռնահանգէտ (leṙnahangēt)
լեռնահոլով (leṙnaholov)
լեռնաձեւ (leṙnajew)
լեռնաձոր (leṙnajor)
լեռնամէջ (leṙnamēǰ)
լեռնամուտ (leṙnamut)
լեռնային (leṙnayin)
լեռնայն (leṙnayn)
լեռնանամ (leṙnanam)
լեռնանման (leṙnanman)
լեռնասէր (leṙnasēr)
լեռնավայրք (leṙnavayrkʻ)
լեռնատարափ (leṙnatarapʻ)
լեռնացուցանեմ (leṙnacʻucʻanem)
լեռնոտեայք (leṙnoteaykʻ)
լեռնոտն (leṙnotn)
լեռնորդեայք (leṙnordeaykʻ)
լեռնօրէն (leṙnōrēn)
լերանցամէջ (lerancʻamēǰ)
լերինաթինդ (lerinatʻind)
քարալեառն (kʻaraleaṙn)
քարալեառնակ (kʻaraleaṙnak)

Descendants

Armenian: լեռ (leṙ)

References

Petrosean, Matatʻeay (1879) “լեառն”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “լեառն”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “լեառն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 306