սպանանեմ
Old Armenian
[edit]Alternative forms
[edit]- սպանեմ (spanem) (dialectal)
Etymology
[edit]The root is սպան- (span-), of unknown origin, + -ան- (-an-).
Verb
[edit]սպանանեմ • (spananem)
- (transitive) to kill, to slay, to put to death, to take away life, to assassinate, to massacre, to slaughter, to cut the throat of, to behead, to execute
- սպանանել զմիմեանս ― spananel zmimeans ― to kill each other
- սպանանել զկրակ ― spananel zkrak ― to put out, to extinguish, to quench fire;
- սպանանել ձիախրոխտ ընթադրութեամբ ― spananel jiaxroxt əntʻadrutʻeamb ― to ride over and trample to death
- (mediopassive, intransitive) to be killed, to meet one's death
Conjugation
[edit]active
| infinitive | սպանանել (spananel) | participle | սպանեալ (spaneal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | սպան- (span-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | սպանանեմ (spananem) | սպանանես (spananes) | սպանանէ (spananē) | սպանանեմք (spananemkʻ) | սպանանէք (spananēkʻ) | սպանանեն (spananen) | |
| imperfect | սպանանէի, սպանանեի* (spananēi, spananei*) | սպանանէիր, սպանանեիր* (spananēir, spananeir*) | սպանանէր (spananēr) | սպանանէաք, սպանանեաք* (spananēakʻ, spananeakʻ*) | սպանանէիք, սպանանեիք* (spananēikʻ, spananeikʻ*) | սպանանէին, սպանանեին* (spananēin, spananein*) | |
| aorist | սպանի (spani) | սպաներ (spaner) | եսպան, սպան (espan, span) | սպանաք (spanakʻ) | սպանէք, սպանիք (spanēkʻ, spanikʻ) | սպանին (spanin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | սպանանիցեմ (spananicʻem) | սպանանիցես (spananicʻes) | սպանանիցէ (spananicʻē) | սպանանիցեմք (spananicʻemkʻ) | սպանանիցէք (spananicʻēkʻ) | սպանանիցեն (spananicʻen) | |
| aorist | սպանից (spanicʻ) | սպանցես (spancʻes) | սպանցէ (spancʻē) | սպանցուք (spancʻukʻ) | սպանջիք (spanǰikʻ) | սպանցեն (spancʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | սպա՛ն (spán) | — | — | սպանէ՛ք (spanḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | սպանջի՛ր (spanǰír) | — | — | սպանջի՛ք (spanǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ սպանաներ (mí spananer) | — | — | մի՛ սպանանէք (mí spananēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | սպանանել, սպանանիլ* (spananel, spananil*) | participle | սպանեալ (spaneal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | սպան- (span-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | սպանանիմ (spananim) | սպանանիս (spananis) | սպանանի (spanani) | սպանանիմք (spananimkʻ) | սպանանիք (spananikʻ) | սպանանին (spananin) | |
| imperfect | սպանանէի (spananēi) | սպանանէիր (spananēir) | սպանանէր, սպանանիւր (spananēr, spananiwr) | սպանանէաք (spananēakʻ) | սպանանէիք (spananēikʻ) | սպանանէին (spananēin) | |
| aorist | սպանայ (spanay) | սպանար (spanar) | սպանաւ (spanaw) | սպանաք (spanakʻ) | սպանայք (spanaykʻ) | սպանան (spanan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | սպանանիցիմ (spananicʻim) | սպանանիցիս (spananicʻis) | սպանանիցի (spananicʻi) | սպանանիցիմք (spananicʻimkʻ) | սպանանիցիք (spananicʻikʻ) | սպանանիցին (spananicʻin) | |
| aorist | սպանայց (spanaycʻ) | սպանցիս (spancʻis) | սպանցի (spancʻi) | սպանցուք (spancʻukʻ) | սպանջիք (spanǰikʻ) | սպանցին (spancʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | սպանի՛ր (spanír) | — | — | սպանարո՛ւք (spanarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | սպանջի՛ր (spanǰír) | — | — | սպանջի՛ք (spanǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ սպանանիր (mí spananir) | — | — | մի՛ սպանանիք (mí spananikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms
[edit]- ախտասպան (axtaspan)
- այրասպան (ayraspan)
- այրասպանեմ (ayraspanem)
- այրասպանութիւն (ayraspanutʻiwn)
- անձնասպան (anjnaspan)
- անձնասպանութիւն (anjnaspanutʻiwn)
- առաքելասպան (aṙakʻelaspan)
- առնասպան (aṙnaspan)
- առնասպանեմ (aṙnaspanem)
- աստուածասպան (astuacaspan)
- աստուածասպանութիւն (astuacaspanutʻiwn)
- բոզասպան (bozaspan)
- գոռոզասպան (goṙozaspan)
- գոռոզասպանութիւն (goṙozaspanutʻiwn)
- եղբայրասպան (ełbayraspan)
- եղբայրասպանութիւն (ełbayraspanutʻiwn)
- եղբօրասպան (ełbōraspan)
- ժողովրդասպան (žołovrdaspan)
- ինքնասպան (inkʻnaspan)
- խոզասպանութիւն (xozaspanutʻiwn)
- կիսասպան (kisaspan)
- կրակասպան (krakaspan)
- հայրասպան (hayraspan)
- հայրասպանութիւն (hayraspanutʻiwn)
- հիւրասպանութիւն (hiwraspanutʻiwn)
- հոգեսպանութիւն (hogespanutʻiwn)
- ձիասպանութիւն (jiaspanutʻiwn)
- մահասպան (mahaspan)
- մայրասպան (mayraspan)
- մայրասպանութիւն (mayraspanutʻiwn)
- մանկասպան (mankaspan)
- մանկասպանութիւն (mankaspanutʻiwn)
- մարգարէասպան (margarēaspan)
- մարդասպան (mardaspan)
- մարդասպանեալ (mardaspaneal)
- մարդասպանութիւն (mardaspanutʻiwn)
- մարմնասպան (marmnaspan)
- նախասպան (naxaspan)
- ոգեսպան (ogespan)
- որդեսպան (ordespan)
- որդեսպանութիւն (ordespanutʻiwn)
- սեղեխասպանութիւն (sełexaspanutʻiwn)
- սպանակ (spanak)
- սպանանեմ (spananem)
- սպանդ (spand)
- սպանդագործ (spandagorc)
- սպանդագործեմ (spandagorcem)
- սպանդանոց (spandanocʻ)
- սպանդարան (spandaran)
- սպանիչ (spaničʻ)
- սպանող (spanoł)
- սպանողագոյն (spanołagoyn)
- սպանողական (spanołakan)
- սպանողութիւն (spanołutʻiwn)
- սպանութիւն (spanutʻiwn)
- սպանումն (spanumn)
- տիրասպան (tiraspan)
- տիրասպանու (tiraspanu)
- տղայասպան (tłayaspan)
- քարասպան (kʻaraspan)
- քրիստոսասպան (kʻristosaspan)
- քրիստոսասպանութիւն (kʻristosaspanutʻiwn)
- օձասպան (ōjaspan)
- օտարասպան (ōtaraspan)
- օտարասպանութիւն (ōtaraspanutʻiwn)
- օտարսպանութիւն (ōtarspanutʻiwn)
Descendants
[edit]- Armenian: սպանել (spanel)
References
[edit]- Petrosean, Matatʻeay (1879) “սպանանեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “սպանանեմ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “սպանանեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy