քարշեմ
Old Armenian
[edit]Alternative forms
[edit]- քաշեմ (kʻašem)
Etymology
[edit]From քարշ (kʻarš).
Verb
[edit]քարշեմ • (kʻaršem) (aorist indicative քարշեցի)
- (transitive) to draw, to drag, to pull or haul about, to drag along, to lead away
- քարշել յինքն ― kʻaršel yinkʻn ― to attract, to win, to gain or bring over
- քարշել ընդ գետին ― kʻaršel ənd getin ― to drag on the ground
- քարշել առ դատաւորն ― kʻaršel aṙ dataworn ― to lead or drag before the judge, to bring to justice
- յարտասուս քարշել ― yartasus kʻaršel ― to stir to pity, to affect, to move
- քարշել զոք ― kʻaršel zokʻ ― to defame, to slander, to bite
- (mediopassive, intransitive) to be led, drawn, dragged, trailed
- քարշել ընդ երկիր ― kʻaršel ənd erkir ― to crawl along on the ground, to creep
- քարշել ընդ փոշի ― kʻaršel ənd pʻoši ― to be dragged along in the dust
Conjugation
[edit]active
| infinitive | քարշել (kʻaršel) | participle | քարշեցեալ, քարշեալ (kʻaršecʻeal, kʻaršeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | քարշեց- (kʻaršecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | քարշեմ (kʻaršem) | քարշես (kʻaršes) | քարշէ (kʻaršē) | քարշեմք (kʻaršemkʻ) | քարշէք (kʻaršēkʻ) | քարշեն (kʻaršen) | |
| imperfect | քարշէի, քարշեի* (kʻaršēi, kʻaršei*) | քարշէիր, քարշեիր* (kʻaršēir, kʻaršeir*) | քարշէր (kʻaršēr) | քարշէաք, քարշեաք* (kʻaršēakʻ, kʻaršeakʻ*) | քարշէիք, քարշեիք* (kʻaršēikʻ, kʻaršeikʻ*) | քարշէին, քարշեին* (kʻaršēin, kʻaršein*) | |
| aorist | քարշեցի (kʻaršecʻi) | քարշեցեր (kʻaršecʻer) | քարշեաց (kʻaršeacʻ) | քարշեցաք (kʻaršecʻakʻ) | քարշեցէք, քարշեցիք (kʻaršecʻēkʻ, kʻaršecʻikʻ) | քարշեցին (kʻaršecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | քարշիցեմ (kʻaršicʻem) | քարշիցես (kʻaršicʻes) | քարշիցէ (kʻaršicʻē) | քարշիցեմք (kʻaršicʻemkʻ) | քարշիցէք (kʻaršicʻēkʻ) | քարշիցեն (kʻaršicʻen) | |
| aorist | քարշեցից (kʻaršecʻicʻ) | քարշեսցես (kʻaršescʻes) | քարշեսցէ (kʻaršescʻē) | քարշեսցուք (kʻaršescʻukʻ) | քարշեսջիք (kʻaršesǰikʻ) | քարշեսցեն (kʻaršescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | քարշեա՛ (kʻaršeá) | — | — | քարշեցէ՛ք (kʻaršecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | քարշեսջի՛ր (kʻaršesǰír) | — | — | քարշեսջի՛ք (kʻaršesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ քարշեր (mí kʻaršer) | — | — | մի՛ քարշէք (mí kʻaršēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | քարշել, քարշիլ* (kʻaršel, kʻaršil*) | participle | քարշեցեալ, քարշեալ (kʻaršecʻeal, kʻaršeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | քարշեց- (kʻaršecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | քարշիմ (kʻaršim) | քարշիս (kʻaršis) | քարշի (kʻarši) | քարշիմք (kʻaršimkʻ) | քարշիք (kʻaršikʻ) | քարշին (kʻaršin) | |
| imperfect | քարշէի (kʻaršēi) | քարշէիր (kʻaršēir) | քարշէր, քարշիւր (kʻaršēr, kʻaršiwr) | քարշէաք (kʻaršēakʻ) | քարշէիք (kʻaršēikʻ) | քարշէին (kʻaršēin) | |
| aorist | քարշեցայ (kʻaršecʻay) | քարշեցար (kʻaršecʻar) | քարշեցաւ (kʻaršecʻaw) | քարշեցաք (kʻaršecʻakʻ) | քարշեցայք (kʻaršecʻaykʻ) | քարշեցան (kʻaršecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | քարշիցիմ (kʻaršicʻim) | քարշիցիս (kʻaršicʻis) | քարշիցի (kʻaršicʻi) | քարշիցիմք (kʻaršicʻimkʻ) | քարշիցիք (kʻaršicʻikʻ) | քարշիցին (kʻaršicʻin) | |
| aorist | քարշեցայց (kʻaršecʻaycʻ) | քարշեսցիս (kʻaršescʻis) | քարշեսցի (kʻaršescʻi) | քարշեսցուք (kʻaršescʻukʻ) | քարշեսջիք (kʻaršesǰikʻ) | քարշեսցին (kʻaršescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | քարշեա՛ց (kʻaršeácʻ) | — | — | քարշեցարո՛ւք (kʻaršecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | քարշեսջի՛ր (kʻaršesǰír) | — | — | քարշեսջի՛ք (kʻaršesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ քարշիր (mí kʻaršir) | — | — | մի՛ քարշիք (mí kʻaršikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
[edit]- Armenian: քարշել (kʻaršel)
References
[edit]- Petrosean, Matatʻeay (1879) “քարշեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy