կին
See also: -կին
Armenian
[edit]Etymology
[edit]From Old Armenian կին (kin).
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /kin/, [kin]
- (Western Armenian) IPA(key): /ɡin/, [ɡin]
Audio (Eastern Armenian): (file)
Noun
[edit]կին • (kin)
- woman
- գեղեցիկ կին ― geġecʻik kin ― beautiful woman
- wife
- հավատարիմ կին ― havatarim kin ― faithful wife
Declension
[edit]| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կին (kin) | կանայք (kanaykʻ) | ||
| dative | կնոջ (knoǰ) | կանանց (kanancʻ) | ||
| ablative | կնոջից (knoǰicʻ) | կանանցից (kanancʻicʻ) | ||
| instrumental | կնոջով (knoǰov) | կանանցով (kanancʻov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կինը/կինն (kinə/kinn) | — | ||
| dative | կնոջը/կնոջն (knoǰə/knoǰn) | — | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կինս (kins) | կանայքս (kanaykʻs) | ||
| dative | կնոջս (knoǰs) | կանանցս (kanancʻs) | ||
| ablative | կնոջիցս (knoǰicʻs) | կանանցիցս (kanancʻicʻs) | ||
| instrumental | կնոջովս (knoǰovs) | կանանցովս (kanancʻovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կինդ (kind) | կանայքդ (kanaykʻd) | ||
| dative | կնոջդ (knoǰd) | կանանցդ (kanancʻd) | ||
| ablative | կնոջիցդ (knoǰicʻd) | կանանցիցդ (kanancʻicʻd) | ||
| instrumental | կնոջովդ (knoǰovd) | կանանցովդ (kanancʻovd) | ||
| locative | — | — | ||
Derived terms
[edit]- կնիկ (knik)
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]From Proto-Indo-European *gʷḗn. The genitive-dative plural կանանց (kanancʻ) is probably analogical after այր (ayr) : արանց (arancʻ). For the ending of կնոջ (knoǰ) see -ոջ (-oǰ). The plural կանայք (kanaykʻ) is often paralleled with Ancient Greek γυναικ- (gunaik-). For a discussion of the Armenian paradigm and the Greek parallel see the literature.[1][2][3][4][5]
Noun
[edit]կին • (kin)
- woman
- գեղեցիկ կին ― gełecʻik kin ― pretty woman
- նազելի կին ― nazeli kin ― charming woman
- առաքինի կին ― aṙakʻini kin ― virtuous woman
- բարեպաշտ կին ― barepašt kin ― pious woman
- ամօթղած կին ― amōtʻłac kin ― modest or bashful woman
- ողջախոհ կին ― ołǰaxoh kin ― chaste woman
- տգեղ կին ― tgeł kin ― ugly woman
- սոսկալի կին ― soskali kin ― frightful woman
- զարդասէր կին ― zardasēr kin ― coquette woman
- թեթեւամիտ կին ― tʻetʻewamit kin ― giddy or volatile woman
- կամագնաց կին ― kamagnacʻ kin ― capricious woman
- փոփոխամիտ կին ― pʻopʻoxamit kin ― fickle woman
- լկտի կին ― lkti kin ― immodest woman
- տռփոտ կին ― tṙpʻot kin ― lewd woman
- կին մարդ ― kin mard ― woman
- ազգ կանանց ― azg kanancʻ ― womankind, women, the fair sex
- թշնամի կանանց ― tʻšnami kanancʻ ― woman-hater
- կին առնակին ― kin aṙnakin ― married woman, wife
- շնորհ, գեղ կնոջ ― šnorh, geł knoǰ ― the grace, the charm of woman
- մանկահասակ կին գեղեցիկ ― mankahasak kin gełecʻik ― a young beauty
- կին խնամածու տան ― kin xnamacu tan ― house-keeper
- կին այրասիրտ ― kin ayrasirt ― heroine, courageous woman, championess
- հարկանիլ ի սէր կնոջ ― harkanil i sēr knoǰ ― to be enamoured, smitten, in love with a woman
- պատրել, մոլորեցուցանել զկին ― patrel, molorecʻucʻanel zkin ― to deceive or seduce a woman
- բռնադատել, ապականել զկին ― bṙnadatel, apakanel zkin ― to force, to dishonour a woman
- կանանց տուն ― kanancʻ tun ― women's half of the house
- wife, spouse
- հաւատարիմ կին ― hawatarim kin ― faithful wife
- անհաւատարիմ կին ― anhawatarim kin ― faithless wife
- կին առնել, առնուլ ― kin aṙnel, aṙnul ― to take a wife, to wed, to marry, to take in marriage
- կին լինել ումեք ― kin linel umekʻ ― to get married, to be spouse of
- կին ածել զդուստր ուրուք ― kin acel zdustr urukʻ ― to marry the daughter of
- կեալ ընդ կնոջ ― keal ənd knoǰ ― to live with a wife
- ծանր նստել կնոջ ― canr nstel knoǰ ― to be with child, pregnant, in the family way
- եւ առ նմա մայր նորա կին յերկրէն եգիպտացւոց ― ew aṙ nma mayr nora kin yerkrēn egiptacʻwocʻ ― and her mother gave him an Egyptian wife
- եւ եղեւ ինձ կին ― ew ełew inj kin ― and I took her to wife
Usage notes
[edit]The word has the following combining forms: կին- (kin-), կն- (kn-), կնոջ- (knoǰ-), կան- (kan-).
Declension
[edit]anomalous
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կին (kin) | կանայք (kanaykʻ) | |
| genitive | կնոջ (knoǰ) | կանանց (kanancʻ) | |
| dative | կնոջ (knoǰ) | կանանց (kanancʻ) | |
| accusative | կին (kin) | կանայս (kanays) | |
| ablative | կնոջէ (knoǰē) | կանանց (kanancʻ) | |
| instrumental | կանամբ, կնաւ (kanamb, knaw) | կանամբք (kanambkʻ) | |
| locative | կնոջ (knoǰ) | կանայս (kanays) | |
| These unusual forms are also attested: singular instrumental կնոջաւ (knoǰaw) and կնոջով (knoǰov) and plural genitive կնոջանց (knoǰancʻ). The plural genitive-dative can be կանաց (kanacʻ) | |||
Derived terms
[edit]- ազատակին (azatakin)
- այրակին (ayrakin)
- անկին (ankin)
- աշխարհատիկին (ašxarhatikin)
- առնակին (aṙnakin)
- առնակնութիւն (aṙnaknutʻiwn)
- արքայակին (arkʻayakin)
- բազմակին (bazmakin)
- բազմակնութիւն (bazmaknutʻiwn)
- երեքկին (erekʻkin)
- երիցակին (ericʻakin)
- երկակին (erkakin)
- երկկին (erkkin)
- եօթնառնակին (eōtʻnaṙnakin)
- իշխանակին (išxanakin)
- իրիցակին (iricʻakin)
- կանամբի (kanambi)
- կանանի (kanani)
- կանանոց (kananocʻ)
- կանանցաբարոյ (kanancʻabaroy)
- կանանցախօս (kanancʻaxōs)
- կանանցածին (kanancʻacin)
- կանանցական (kanancʻakan)
- կանանցահանդերձ (kanancʻahanderj)
- կանացաբար (kanacʻabar)
- կանացածին (kanacʻacin)
- կանացի (kanacʻi)
- կնաթող (knatʻoł)
- կնահան (knahan)
- կնահանութիւն (knahanutʻiwn)
- կնամարդ (knamard)
- կնամարդի (knamardi)
- կնամոլ (knamol)
- կնամոլի (knamoli)
- կնամոլութիւն (knamolutʻiwn)
- կնասէր (knasēr)
- կնասիրութիւն (knasirutʻiwn)
- կնատ (knat)
- կնատագոյն (knatagoyn)
- կնատաձորձ (knatajorj)
- կնատեաց (knateacʻ)
- կնատիմ (knatim)
- կնատութիւն (knatutʻiwn)
- կնացեալ (knacʻeal)
- կնացուցանեմ (knacʻucʻanem)
- կնաւոր (knawor)
- կնոջածին (knoǰacin)
- կնոջական (knoǰakan)
- կնոջասէրa (knoǰasēra)
- կնութիւն (knutʻiwn)
- միակին (miakin)
- միակնի (miakni)
- տանտիկին (tantikin)
- տիկին (tikin)
- տիրակին (tirakin)
- քրմակին (kʻrmakin)
Descendants
[edit]- Armenian: կին (kin)
References
[edit]- ^ Clackson, James (1994) The linguistic relationship between Armenian and Greek (Publications of the Philological Society; 30), Oxford, Cambridge: Blackwell, pages 136–137
- ^ Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, pages 172–174
- ^ Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, pages 363–364
- ^ Martirosyan, Hrach (2013) “The place of Armenian in the Indo-European language family: the relationship with Greek and Indo-Iranian”, in Journal of Language Relationship[1], number 10, page 112
- ^ Dunkel, George E. (2014) Lexikon der indogermanischen Partikeln und Pronominalstämme [Lexicon of Indo-European Particles and Pronominal Stems] (Indogermanische Bibliothek. 2. Reihe: Wörterbücher) (in German), Heidelberg: Universitätsverlag Winter GmbH Heidelberg, →ISBN, page 295
Further reading
[edit]- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “կին”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կին”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Godel, Robert (1975) An introduction to the study of classical Armenian, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, page 34
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “կին”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Categories:
- Armenian terms inherited from Old Armenian
- Armenian terms derived from Old Armenian
- Armenian terms with IPA pronunciation
- Armenian terms with audio pronunciation
- Armenian lemmas
- Armenian nouns
- Armenian terms with usage examples
- Armenian irregular nouns
- hy:Family
- hy:Female people
- Old Armenian terms inherited from Proto-Indo-European
- Old Armenian terms derived from Proto-Indo-European
- Old Armenian lemmas
- Old Armenian nouns
- Old Armenian terms with usage examples
- Old Armenian irregular nouns
- xcl:Family
- xcl:Female people