Appendix:Armenian Swadesh list
This is a Swadesh list of words in Armenian, compared with definitions in English. This list represents the Standard Eastern Armenian dialect as spoken in Yerevan, Armenia.
Presentation
[edit]- For further information, including the full final version of the list, read the Wikipedia article: Swadesh list.
American linguist Morris Swadesh believed that languages changed at measurable rates and that these could be determined even for languages without written precursors. Using vocabulary lists, he sought to understand not only change over time but also the relationships of extant languages. To be able to compare languages from different cultures, he based his lists on meanings he presumed would be available in as many cultures as possible. He then used the fraction of agreeing cognates between any two related languages to compute their divergence time by some (still debated) algorithms. Starting in 1950 with 165 meanings, his list grew to 215 in 1952, which was so expansive that many languages lacked native vocabulary for some terms. Subsequently, it was reduced to 207, and reduced much further to 100 meanings in 1955. A reformulated list was published posthumously in 1971.
List
[edit]| № | English | Armenian հայերեն (hayeren) edit (207) | IPA (key) |
|---|---|---|---|
| 1 | I (1sg) | ես (es) | /jes/ |
| 2 | you (2sg) | դու (du) | /du/ |
| 3 | he, she, it (3sg) | նա (na) | /nɑ/ |
| 4 | we (1pl) | մենք (menkʻ) | /menkʰ/ |
| 5 | you (2pl) | դուք (dukʻ) | /dukʰ/ |
| 6 | they (3pl) | նրանք (nrankʻ) | /nəˈɾɑnkʰ/ |
| 7 | this | այս (ays) | /ɑjs/ |
| 8 | that | այն (ayn) | /ɑjn/ |
| 9 | here | այստեղ (aysteġ) | /ɑjsˈteʁ/ |
| 10 | there | այնտեղ (aynteġ) | /ɑjnˈteʁ/ |
| 11 | who | ով (ov) | /ov/ |
| 12 | what | ինչ (inčʻ) | /int͡ʃʰ/ |
| 13 | where | որտեղ (orteġ), ուր (ur) | /voɾˈteʁ/, /uɾ/ |
| 14 | when | երբ (erb) | /jeɾpʰ/ |
| 15 | how | ինչպես (inčʻpes) | /int͡ʃʰˈpes/ |
| 16 | not | ոչ (očʻ), չ- (čʻ-) | /vot͡ʃʰ/, /t͡ʃʰ/ |
| 17 | all | բոլոր (bolor) | /boˈloɾ/ |
| 18 | many | շատ (šat) | /ʃɑt/ |
| 19 | some | որոշ (oroš) | /voˈɾoʃ/ |
| 20 | few | քիչ (kʻičʻ) | /kʰit͡ʃʰ/ |
| 21 | other | այլ (ayl), ուրիշ (uriš) | /ɑjl/, /uˈɾiʃ/ |
| 22 | one | մեկ (mek) | /mek/ |
| 23 | two | երկու (erku) | /jeɾˈku/ |
| 24 | three | երեք (erekʻ) | /jeˈɾekʰ/ |
| 25 | four | չորս (čʻors) | /t͡ʃʰoɾs/ |
| 26 | five | հինգ (hing) | /hinɡ/ |
| 27 | big | մեծ (mec) | /met͡s/ |
| 28 | long | երկար (erkar) | /jeɾˈkɑɾ/ |
| 29 | wide | լայն (layn) | /lɑjn/ |
| 30 | thick | հաստ (hast) | /hɑst/ |
| 31 | heavy | ծանր (canr) | /t͡sɑnəɾ/ |
| 32 | small | փոքր (pʻokʻr) | /pʰokʰəɾ/ |
| 33 | short | կարճ (karč) | /kɑɾt͡ʃ/ |
| 34 | narrow | նեղ (neġ) | /neʁ/ |
| 35 | thin | բարակ (barak) | /bɑˈɾɑk/ |
| 36 | woman | կին (kin) | /kin/ |
| 37 | man (adult male) | տղամարդ (tġamard) | /təʁɑˈmɑɾtʰ/ |
| 38 | man (human being) | մարդ (mard) | /mɑɾtʰ/ |
| 39 | child | երեխա (erexa) | /jeɾeˈχɑ/ |
| 40 | wife | կին (kin) | /kin/ |
| 41 | husband | ամուսին (amusin) | /ɑmuˈsin/ |
| 42 | mother | մայր (mayr) | /mɑjɾ/ |
| 43 | father | հայր (hayr) | /hɑjɾ/ |
| 44 | animal | կենդանի (kendani) | /kentʰɑˈni/ |
| 45 | fish | ձուկ (juk) | /d͡zuk/ |
| 46 | bird | թռչուն (tʻṙčʻun) | /tʰərˈt͡ʃʰun/ |
| 47 | dog | շուն (šun) | /ʃun/ |
| 48 | louse | ոջիլ (oǰil) | /voˈt͡ʃʰil/ |
| 49 | snake | օձ (ōj) | /ot͡sʰ/ |
| 50 | worm | ճիճու (čiču) | /t͡ʃiˈt͡ʃu/ |
| 51 | tree | ծառ (caṙ) | /t͡sɑr/ |
| 52 | forest | անտառ (antaṙ) | /ɑnˈtɑr/ |
| 53 | stick | փայտ (pʻayt) | /pʰɑjt/ |
| 54 | fruit | պտուղ (ptuġ) | /pəˈtuʁ/ |
| 55 | seed | սերմ (serm) | /seɾm/ |
| 56 | leaf | տերև (terew) | /teˈɾev/ |
| 57 | root | արմատ (armat) | /ɑɾˈmɑt/ |
| 58 | bark (of a tree) | կեղև (keġew) | /keˈʁev/ |
| 59 | flower | ծաղիկ (caġik) | /t͡sɑˈʁik/ |
| 60 | grass | խոտ (xot) | /χot/ |
| 61 | rope | պարան (paran) | /pɑˈɾɑn/ |
| 62 | skin | մաշկ (mašk), կաշի (kaši) | /mɑʃk/, /kɑˈʃi/ |
| 63 | meat | միս (mis) | /mis/ |
| 64 | blood | արյուն (aryun) | /ɑˈɾjun/ |
| 65 | bone | ոսկոր (oskor) | /vosˈkoɾ/ |
| 66 | fat (noun) | ճարպ (čarp) | /t͡ʃɑɾp/ |
| 67 | egg | ձու (ju) | /d͡zu/ |
| 68 | horn | եղջյուր (eġǰyur), պոզ (poz) | /jeʁˈd͡ʒjuɾ/, /poz/ |
| 69 | tail | պոչ (počʻ) | /pot͡ʃʰ/ |
| 70 | feather | փետուր (pʻetur) | /pʰeˈtuɾ/ |
| 71 | hair | մազ (maz) | /mɑz/ |
| 72 | head | գլուխ (glux) | /ɡəˈluχ/ |
| 73 | ear | ականջ (akanǰ) | /ɑˈkɑnd͡ʒ/ |
| 74 | eye | աչք (ačʻkʻ) | /ɑt͡ʃʰkʰ/ |
| 75 | nose | քիթ (kʻitʻ) | /kʰitʰ/ |
| 76 | mouth | բերան (beran) | /beˈɾɑn/ |
| 77 | tooth | ատամ (atam) | /ɑˈtɑm/ |
| 78 | tongue (organ) | լեզու (lezu) | /leˈzu/ |
| 79 | fingernail | եղունգ (eġung) | /jeˈʁunɡ/ |
| 80 | foot | ոտք (otkʻ) | /votkʰ/ |
| 81 | leg | ոտք (otkʻ) | /votkʰ/ |
| 82 | knee | ծունկ (cunk) | /t͡sunk/ |
| 83 | hand | ձեռք (jeṙkʻ) | /d͡zerkʰ/ |
| 84 | wing | թև (tʻew) | /tʰev/ |
| 85 | belly | փոր (pʻor) | /pʰoɾ/ |
| 86 | guts | փորոտիք (pʻorotikʻ), աղիք (aġikʻ) | /pʰoɾoˈtikʰ/, /ɑˈʁikʰ/ |
| 87 | neck | վիզ (viz) | /viz/ |
| 88 | back | մեջք (meǰkʻ) | /met͡ʃʰkʰ/ |
| 89 | breast | կուրծք (kurckʻ) | /kuɾt͡skʰ/ |
| 90 | heart | սիրտ (sirt) | /siɾt/ |
| 91 | liver | լյարդ (lyard) | /ljɑɾtʰ/ |
| 92 | to drink | խմել (xmel) | /χəˈmel/ |
| 93 | to eat | ուտել (utel) | /uˈtel/ |
| 94 | to bite | կծել (kcel) | /kəˈt͡sel/ |
| 95 | to suck | ծծել (ccel) | /t͡səˈt͡sel/ |
| 96 | to spit | թքել (tʻkʻel) | /tʰəˈkʰel/ |
| 97 | to vomit | հետ տալ (het tal), փսխել (pʻsxel) | /het tɑl/, /pʰəsˈχel/ |
| 98 | to blow | փչել (pʻčʻel) | /pʰəˈt͡ʃʰel/ |
| 99 | to breathe | շնչել (šnčʻel) | /ʃənˈt͡ʃʰel/ |
| 100 | to laugh | ծիծաղել (cicaġel) | /t͡sit͡sɑˈʁel/ |
| 101 | to see | տեսնել (tesnel) | /tesˈnel/ |
| 102 | to hear | լսել (lsel) | /ləˈsel/ |
| 103 | to know | իմանալ (imanal), գիտեմ (gitem) | /imɑˈnɑl/, /ɡiˈtem/ |
| 104 | to think | մտածել (mtacel) | /mətɑˈt͡sel/ |
| 105 | to smell | հոտ առնել (hot aṙnel) | /hot ɑrˈnel/ |
| 106 | to fear | վախենալ (vaxenal) | /vɑχeˈnɑl/ |
| 107 | to sleep | քնել (kʻnel) | /kʰəˈnel/ |
| 108 | to live | ապրել (aprel) | /ɑpˈɾel/ |
| 109 | to die | մեռնել (meṙnel) | /merˈnel/ |
| 110 | to kill | սպանել (spanel) | /spɑˈnel/ |
| 111 | to fight | կռվել (kṙvel) | /kərˈvel/ |
| 112 | to hunt | որսալ (orsal) | /voɾˈsɑl/ |
| 113 | to hit | խփել (xpʻel), հարվածել (harvacel) | /χəˈpʰel/, /hɑɾvɑˈt͡sel/ |
| 114 | to cut | կտրել (ktrel) | /kətˈɾel/ |
| 115 | to split | բաժանել (bažanel) | /bɑʒɑˈnel/ |
| 116 | to stab | խոցել (xocʻel) | /χoˈt͡sʰel/ |
| 117 | to scratch | քերծել (kʻercel), քորել (kʻorel) | /kʰeɾˈt͡sel/, /kʰoˈɾel/ |
| 118 | to dig | փորել (pʻorel) | /pʰoˈɾel/ |
| 119 | to swim | լողալ (loġal) | /loˈʁɑl/ |
| 120 | to fly | թռչել (tʻṙčʻel) | /tʰərˈt͡ʃʰel/ |
| 121 | to walk | քայլել (kʻaylel) | /kʰɑjˈlel/ |
| 122 | to come | գալ (gal) | /ɡɑl/ |
| 123 | to lie (as in a bed) | պառկել (paṙkel) | /pɑrˈkel/ |
| 124 | to sit | նստել (nstel) | /nəsˈtel/ |
| 125 | to stand | կանգնել (kangnel) | /kɑnɡˈnel/ |
| 126 | to turn (intransitive) | շրջվել (šrǰvel) | /ʃəɾd͡ʒˈvel/ |
| 127 | to fall | ընկնել (ənknel) | /ənkˈnel/ |
| 128 | to give | տալ (tal) | /tɑl/ |
| 129 | to hold | պահել (pahel), բռնել (bṙnel) | /pɑˈhel/, /bərˈnel/ |
| 130 | to squeeze | սեղմել (seġmel) | /seʁˈmel/ |
| 131 | to rub | շփել (špʻel) | /ʃəˈpʰel/ |
| 132 | to wash | լվալ (lval) | /ləˈvɑl/ |
| 133 | to wipe | սրբել (srbel) | /səɾˈpʰel/ |
| 134 | to pull | ձգել (jgel), քաշել ( kʻašel) | /d͡zəˈkʰel/, /kʰɑˈʃel/ |
| 135 | to push | հրել (hrel), բրթել (brtʻel) | /həˈɾel/, /bhɾtʰel/ |
| 136 | to throw | նետել (netel) | /neˈtel/ |
| 137 | to tie | կապել (kapel) | /kɑˈpel/ |
| 138 | to sew | կարել (karel) | /kɑˈɾel/ |
| 139 | to count | հաշվել (hašvel) | /hɑʃˈvel/ |
| 140 | to say | ասել (asel) | /ɑˈsel/ |
| 141 | to sing | երգել (ergel) | /jeɾˈkʰel/ |
| 142 | to play | խաղալ (xaġal) | /χɑˈʁɑl/ |
| 143 | to float | լողալ (loġal) | /loˈʁɑl/ |
| 144 | to flow | հոսել (hosel) | /hoˈsel/ |
| 145 | to freeze | սառչել (saṙčʻel) | /sɑrˈt͡ʃʰel/ |
| 146 | to swell | ուռել (uṙel) | /uˈrel/ |
| 147 | sun | արև (arew) | /ɑˈɾev/ |
| 148 | moon | լուսին (lusin) | /luˈsin/ |
| 149 | star | աստղ (astġ) | /ɑstəʁ/ |
| 150 | water | ջուր (ǰur) | /d͡ʒuɾ/ |
| 151 | rain | անձրև (anjrew) | /ɑnd͡zˈɾev/ |
| 152 | river | գետ (get) | /ɡet/ |
| 153 | lake | լիճ (lič) | /lit͡ʃ/ |
| 154 | sea | ծով (cov) | /t͡sov/ |
| 155 | salt | աղ (aġ) | /ɑʁ/ |
| 156 | stone | քար (kʻar) | /kʰɑɾ/ |
| 157 | sand | ավազ (avaz) | /ɑˈvɑz/ |
| 158 | dust | փոշի (pʻoši) | /pʰoˈʃi/ |
| 159 | earth | հող (hoġ) | /hoʁ/ |
| 160 | cloud | ամպ (amp) | /ɑmp/ |
| 161 | fog | մառախուղ (maṙaxuġ), մշուշ (mšuš) | /mɑrɑˈχuʁ/, /məˈʃuʃ/ |
| 162 | sky | երկինք (erkinkʻ) | /jeɾˈkinkʰ/ |
| 163 | wind | քամի (kʻami) | /kʰɑˈmi/ |
| 164 | snow | ձյուն (jyun) | /d͡zjun/ |
| 165 | ice | սառույց (saṙuycʻ) | /sɑˈrujt͡sʰ/ |
| 166 | smoke | ծուխ (cux) | /t͡suχ/ |
| 167 | fire | կրակ (krak) | /kəˈɾɑk/ |
| 168 | ash | մոխիր (moxir) | /moˈχiɾ/ |
| 169 | to burn | վառվել (vaṙvel), այրվել (ayrvel) | /vɑrˈvel/, /ɑjɾˈvel/ |
| 170 | road | ճամփա (čampʻa), ճանապարհ (čanaparh) | /t͡ʃɑmˈpʰɑ/, /t͡ʃɑnɑˈpɑɾ/ |
| 171 | mountain | լեռ (leṙ), սար (sar) | /ler/, /sɑɾ/ |
| 172 | red | կարմիր (karmir) | /kɑɾˈmiɾ/ |
| 173 | green | կանաչ (kanačʻ) | /kɑˈnɑt͡ʃʰ/ |
| 174 | yellow | դեղին (deġin) | /deˈʁin/ |
| 175 | white | սպիտակ (spitak) | /spiˈtɑk/ |
| 176 | black | սև (sew) | /sev/ |
| 177 | night | գիշեր (gišer) | /ɡiˈʃeɾ/ |
| 178 | day | օր (ōr) | /oɾ/ |
| 179 | year | տարի (tari) | /tɑˈɾi/ |
| 180 | warm | տաք (takʻ) | /tɑkʰ/ |
| 181 | cold | ցուրտ (cʻurt) | /t͡sʰuɾt/ |
| 182 | full | լիքը (likʻə) | /likʰə/ |
| 183 | new | նոր (nor) | /noɾ/ |
| 184 | old | հին (hin) | /hin/ |
| 185 | good | լավ (lav) | /lɑv/ |
| 186 | bad | վատ (vat) | /vɑt/ |
| 187 | rotten | փտած (pʻtac) | /pʰəˈtɑt͡s/ |
| 188 | dirty | կեղտոտ (keġtot) | /keχˈtot/ |
| 189 | straight | ուղիղ (uġiġ) | /uˈʁiʁ/ |
| 190 | round | կլոր (klor) | /kəˈloɾ/ |
| 191 | sharp (as a knife) | սուր (sur) | /suɾ/ |
| 192 | dull (as a knife) | բութ (butʻ) | /butʰ/ |
| 193 | smooth | հարթ (hartʻ) | /hɑɾtʰ/ |
| 194 | wet | թաց (tʻacʻ) | /tʰɑt͡sʰ/ |
| 195 | dry | չոր (čʻor) | /t͡ʃʰoɾ/ |
| 196 | correct | ճիշտ (čišt) | /t͡ʃiʃt/ |
| 197 | near | մոտ (mot) | /mot/ |
| 198 | far | հեռու (heṙu) | /heˈru/ |
| 199 | right | աջ (aǰ) | /ɑt͡ʃʰ/ |
| 200 | left | ձախ (jax) | /d͡zɑχ/ |
| 201 | at | -ում (-um), -ին (-in) | /um/, /in/ |
| 202 | in | -ում (-um), մեջ (meǰ) | /um/, /met͡ʃʰ/ |
| 203 | with | հետ (het) | /het/ |
| 204 | and | և (ew), ու (u) | /ev/, /u/ |
| 205 | if | եթե (etʻe) | /jeˈtʰe/ |
| 206 | because | որովհետև (orovhetew) | /voɾovheˈtev/ |
| 207 | name | անուն (anun) | /ɑˈnun/ |
Notes
[edit]When the words have various forms (conjugation, declension), the following forms are used:
- Verbs: infinitive
- Other words: singular, nominative, indefinite
- The list was compiled by Vahagn Petrosyan, born in 1986 and living in Yerevan, Armenia, who is a native speaker of Eastern Armenian.
- WT:HY TR is used as transliteration system.