բրթել

Armenian

Etymology

The origin is unknown. Not attested in Old or Middle Armenian.

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /bəɾˈtʰel/, [bəɾtʰél]
• (Western Armenian) IPA^(key): /pəɾˈtel/, [pʰəɾtʰél]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Verb

բրթել • (brtʻel)

1. (dialectal) to push

   Synonyms: բոթել (botʻel), հրել (hrel), հրմշտել (hrmštel)

   մի՛ բրթի ինձ ― mí brtʻi inj ― do not push me!

Inflection

-el conjugation (Eastern Armenian)

infinitive		բրթել (brtʻel)		imperfective converb		բրթում (brtʻum)
passive		բրթվել (brtʻvel)		simultaneous converb		բրթելիս (brtʻelis)
causative		—		perfective converb		բրթել (brtʻel)
aorist stem		բրթ- (brtʻ-)		future converb I		բրթելու (brtʻelu)
resultative participle		բրթած (brtʻac)		future converb II		բրթելիք (brtʻelikʻ)
subject participle		բրթող (brtʻoġ)		connegative converb		բրթի (brtʻi)
person		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	բրթում եմ (brtʻum em)	բրթում ես (brtʻum es)	բրթում է (brtʻum ē)	բրթում ենք (brtʻum enkʻ)	բրթում եք (brtʻum ekʻ)	բրթում են (brtʻum en)
	past imperfective	բրթում էի (brtʻum ēi)	բրթում էիր (brtʻum ēir)	բրթում էր (brtʻum ēr)	բրթում էինք (brtʻum ēinkʻ)	բրթում էիք (brtʻum ēikʻ)	բրթում էին (brtʻum ēin)
	future	բրթելու եմ (brtʻelu em)	բրթելու ես (brtʻelu es)	բրթելու է (brtʻelu ē)	բրթելու ենք (brtʻelu enkʻ)	բրթելու եք (brtʻelu ekʻ)	բրթելու են (brtʻelu en)
	past future	բրթելու էի (brtʻelu ēi)	բրթելու էիր (brtʻelu ēir)	բրթելու էր (brtʻelu ēr)	բրթելու էինք (brtʻelu ēinkʻ)	բրթելու էիք (brtʻelu ēikʻ)	բրթելու էին (brtʻelu ēin)
	present perfect	բրթել եմ (brtʻel em)	բրթել ես (brtʻel es)	բրթել է (brtʻel ē)	բրթել ենք (brtʻel enkʻ)	բրթել եք (brtʻel ekʻ)	բրթել են (brtʻel en)
	pluperfect	բրթել էի (brtʻel ēi)	բրթել էիր (brtʻel ēir)	բրթել էր (brtʻel ēr)	բրթել էինք (brtʻel ēinkʻ)	բրթել էիք (brtʻel ēikʻ)	բրթել էին (brtʻel ēin)
	aorist (past perfective)	բրթեցի, բրթի* (brtʻecʻi, brtʻi*)	բրթեցիր, բրթիր* (brtʻecʻir, brtʻir*)	բրթեց (brtʻecʻ)	բրթեցինք, բրթինք* (brtʻecʻinkʻ, brtʻinkʻ*)	բրթեցիք, բրթիք* (brtʻecʻikʻ, brtʻikʻ*)	բրթեցին, բրթին* (brtʻecʻin, brtʻin*)
subjunctive		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	բրթեմ (brtʻem)	բրթես (brtʻes)	բրթի (brtʻi)	բրթենք (brtʻenkʻ)	բրթեք (brtʻekʻ)	բրթեն (brtʻen)
	past	բրթեի (brtʻei)	բրթեիր (brtʻeir)	բրթեր (brtʻer)	բրթեինք (brtʻeinkʻ)	բրթեիք (brtʻeikʻ)	բրթեին (brtʻein)
conditional		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	future	կբրթեմ (kbrtʻem)	կբրթես (kbrtʻes)	կբրթի (kbrtʻi)	կբրթենք (kbrtʻenkʻ)	կբրթեք (kbrtʻekʻ)	կբրթեն (kbrtʻen)
	past	կբրթեի (kbrtʻei)	կբրթեիր (kbrtʻeir)	կբրթեր (kbrtʻer)	կբրթեինք (kbrtʻeinkʻ)	կբրթեիք (kbrtʻeikʻ)	կբրթեին (kbrtʻein)
imperative		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
		—	բրթի՛ր, բրթի՛* (brtʻír, brtʻí*)	—	—	բրթե՛ք, բրթեցե՛ք** (brtʻékʻ, brtʻecʻékʻ**)	—
*colloquial   **dated

-el negative conjugation (Eastern Armenian)

infinitive				չբրթել (čʻbrtʻel)
resultative participle				չբրթած (čʻbrtʻac)
subject participle				չբրթող (čʻbrtʻoġ)
person		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	չեմ բրթում (čʻem brtʻum)	չես բրթում (čʻes brtʻum)	չի բրթում (čʻi brtʻum)	չենք բրթում (čʻenkʻ brtʻum)	չեք բրթում (čʻekʻ brtʻum)	չեն բրթում (čʻen brtʻum)
	past imperfective	չէի բրթում (čʻēi brtʻum)	չէիր բրթում (čʻēir brtʻum)	չէր բրթում (čʻēr brtʻum)	չէինք բրթում (čʻēinkʻ brtʻum)	չէիք բրթում (čʻēikʻ brtʻum)	չէին բրթում (čʻēin brtʻum)
	future	չեմ բրթելու (čʻem brtʻelu)	չես բրթելու (čʻes brtʻelu)	չի բրթելու (čʻi brtʻelu)	չենք բրթելու (čʻenkʻ brtʻelu)	չեք բրթելու (čʻekʻ brtʻelu)	չեն բրթելու (čʻen brtʻelu)
	past future	չէի բրթելու (čʻēi brtʻelu)	չէիր բրթելու (čʻēir brtʻelu)	չէր բրթելու (čʻēr brtʻelu)	չէինք բրթելու (čʻēinkʻ brtʻelu)	չէիք բրթելու (čʻēikʻ brtʻelu)	չէին բրթելու (čʻēin brtʻelu)
	present perfect	չեմ բրթել (čʻem brtʻel)	չես բրթել (čʻes brtʻel)	չի բրթել (čʻi brtʻel)	չենք բրթել (čʻenkʻ brtʻel)	չեք բրթել (čʻekʻ brtʻel)	չեն բրթել (čʻen brtʻel)
	pluperfect	չէի բրթել (čʻēi brtʻel)	չէիր բրթել (čʻēir brtʻel)	չէր բրթել (čʻēr brtʻel)	չէինք բրթել (čʻēinkʻ brtʻel)	չէիք բրթել (čʻēikʻ brtʻel)	չէին բրթել (čʻēin brtʻel)
	aorist (past perfective)	չբրթեցի, չբրթի* (čʻbrtʻecʻi, čʻbrtʻi*)	չբրթեցիր, չբրթիր* (čʻbrtʻecʻir, čʻbrtʻir*)	չբրթեց (čʻbrtʻecʻ)	չբրթեցինք, չբրթինք* (čʻbrtʻecʻinkʻ, čʻbrtʻinkʻ*)	չբրթեցիք, չբրթիք* (čʻbrtʻecʻikʻ, čʻbrtʻikʻ*)	չբրթեցին, չբրթին* (čʻbrtʻecʻin, čʻbrtʻin*)
subjunctive		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	չբրթեմ (čʻbrtʻem)	չբրթես (čʻbrtʻes)	չբրթի (čʻbrtʻi)	չբրթենք (čʻbrtʻenkʻ)	չբրթեք (čʻbrtʻekʻ)	չբրթեն (čʻbrtʻen)
	past	չբրթեի (čʻbrtʻei)	չբրթեիր (čʻbrtʻeir)	չբրթեր (čʻbrtʻer)	չբրթեինք (čʻbrtʻeinkʻ)	չբրթեիք (čʻbrtʻeikʻ)	չբրթեին (čʻbrtʻein)
conditional		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	future	չեմ բրթի (čʻem brtʻi)	չես բրթի (čʻes brtʻi)	չի բրթի (čʻi brtʻi)	չենք բրթի (čʻenkʻ brtʻi)	չեք բրթի (čʻekʻ brtʻi)	չեն բրթի (čʻen brtʻi)
	past	չէի բրթի (čʻēi brtʻi)	չէիր բրթի (čʻēir brtʻi)	չէր բրթի (čʻēr brtʻi)	չէինք բրթի (čʻēinkʻ brtʻi)	չէիք բրթի (čʻēikʻ brtʻi)	չէին բրթի (čʻēin brtʻi)
imperative		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
		—	մի՛ բրթիր, մի՛ բրթի* (mí brtʻir, mí brtʻi*)	—	—	մի՛ բրթեք, մի՛ բրթեցեք** (mí brtʻekʻ, mí brtʻecʻekʻ**)	—
*colloquial   **dated

declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular (singulare tantum)
nominative	բրթել (brtʻel)
dative	բրթելու (brtʻelu)
ablative	բրթելուց (brtʻelucʻ)
instrumental	բրթելով (brtʻelov)
locative	բրթելում (brtʻelum)
	definite forms
nominative	բրթելը/բրթելն (brtʻelə/brtʻeln)
dative	բրթելուն (brtʻelun)
	1st person possessive forms (my)
nominative	բրթելս (brtʻels)
dative	բրթելուս (brtʻelus)
ablative	բրթելուցս (brtʻelucʻs)
instrumental	բրթելովս (brtʻelovs)
locative	բրթելումս (brtʻelums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	բրթելդ (brtʻeld)
dative	բրթելուդ (brtʻelud)
ablative	բրթելուցդ (brtʻelucʻd)
instrumental	բրթելովդ (brtʻelovd)
locative	բրթելումդ (brtʻelumd)

Further reading

• Ačaṙean, Hračʻeay (1913) “բրդել”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žoġovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages