पिङ्गल

Sanskrit

Alternative scripts

পিঙ্গল (Assamese script)
ᬧᬶᬗ᭄ᬕᬮ (Balinese script)
পিঙ্গল (Bengali script)
𑰢𑰰𑰒𑰿𑰐𑰩 (Bhaiksuki script)
𑀧𑀺𑀗𑁆𑀕𑀮 (Brahmi script)
ပိင်္ဂလ (Burmese script)
પિઙ્ગલ (Gujarati script)
ਪਿਙ੍ਗਲ (Gurmukhi script)
𑌪𑌿𑌙𑍍𑌗𑌲 (Grantha script)
ꦥꦶꦔ꧀ꦒꦭ (Javanese script)
𑂣𑂱𑂑𑂹𑂏𑂪 (Kaithi script)
ಪಿಙ್ಗಲ (Kannada script)
បិង្គល (Khmer script)
ປິງ຺ຄລ (Lao script)
പിങ്ഗല (Malayalam script)
ᢒᡳᢛᡤᠠᠯᠠ (Manchu script)
𑘢𑘱𑘒𑘿𑘐𑘩 (Modi script)
ᢒᠢᢊᠺᠠᠯᠠ᠋ (Mongolian script)
𑧂𑧒𑦲𑧠𑦰𑧉 (Nandinagari script)
𑐥𑐶𑐒𑑂𑐐𑐮 (Newa script)
ପିଙ୍ଗଲ (Odia script)
ꢦꢶꢖ꣄ꢔꢭ (Saurashtra script)
𑆥𑆴𑆕𑇀𑆓𑆬 (Sharada script)
𑖢𑖰𑖒𑖿𑖐𑖩 (Siddham script)
පිඞ‍්ගල (Sinhalese script)
𑩰𑩑𑩠 𑪙𑩞𑩽 (Soyombo script)
𑚞𑚮𑚎𑚶𑚌𑚥 (Takri script)
பிங்க³ல (Tamil script)
పిఙ్గల (Telugu script)
ปิงฺคล (Thai script)
པི་ངྒ་ལ (Tibetan script)
𑒣𑒱𑒓𑓂𑒑𑒪 (Tirhuta script)
𑨞𑨁𑨏𑩇𑨍𑨬 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *pingalás ~ pinȷ́arás (“tawny, reddish”), from Proto-Indo-European *peyǵ- ~ *pi-n-ǵ-, a variant of *peyḱ- (“to mark, paint; spot, color”), whence Latin pingō (“to decorate; to paint”). Compare the dialectal variant पिञ्जर (piñjara); also compare Hurrian 𒉿𒅔𒅗𒊏𒀭𒉡 (pi-in-ka-ra-an-nu /⁠pinkara-nnu⁠/), an ancient borrowing from Mitanni Indo-Aryan.

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /piŋ.ɡɐ.lɐ́/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /piŋ.ɡɐ.l̪ɐ/

Adjective

पिङ्गल • (piṅgalá) stem

reddish-brown, tawny; yellow, gold-colored
- c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda 11.5.26:
  स स्नातो बभ्रुः पिङ्गलः पृथिव्यां बहु रोचते ॥
  sa snāto babhruḥ piṅgalaḥ pṛthivyāṃ bahu rocate.
  When he hath bathed, brown, yellow-hued, he shines exceedingly on earth.

Declension

Masculine a-stem declension of पिङ्गल
	singular	dual	plural
nominative	पिङ्गलः (piṅgaláḥ)	पिङ्गलौ (piṅgalaú) पिङ्गला¹ (piṅgalā́¹)	पिङ्गलाः (piṅgalā́ḥ) पिङ्गलासः¹ (piṅgalā́saḥ¹)
vocative	पिङ्गल (píṅgala)	पिङ्गलौ (píṅgalau) पिङ्गला¹ (píṅgalā¹)	पिङ्गलाः (píṅgalāḥ) पिङ्गलासः¹ (píṅgalāsaḥ¹)
accusative	पिङ्गलम् (piṅgalám)	पिङ्गलौ (piṅgalaú) पिङ्गला¹ (piṅgalā́¹)	पिङ्गलान् (piṅgalā́n)
instrumental	पिङ्गलेन (piṅgaléna)	पिङ्गलाभ्याम् (piṅgalā́bhyām)	पिङ्गलैः (piṅgalaíḥ) पिङ्गलेभिः¹ (piṅgalébhiḥ¹)
dative	पिङ्गलाय (piṅgalā́ya)	पिङ्गलाभ्याम् (piṅgalā́bhyām)	पिङ्गलेभ्यः (piṅgalébhyaḥ)
ablative	पिङ्गलात् (piṅgalā́t)	पिङ्गलाभ्याम् (piṅgalā́bhyām)	पिङ्गलेभ्यः (piṅgalébhyaḥ)
genitive	पिङ्गलस्य (piṅgalásya)	पिङ्गलयोः (piṅgaláyoḥ)	पिङ्गलानाम् (piṅgalā́nām)
locative	पिङ्गले (piṅgalé)	पिङ्गलयोः (piṅgaláyoḥ)	पिङ्गलेषु (piṅgaléṣu)

¹Vedic

Feminine ā-stem declension of पिङ्गला
	singular	dual	plural
nominative	पिङ्गला (piṅgalā́)	पिङ्गले (piṅgalé)	पिङ्गलाः (piṅgalā́ḥ)
vocative	पिङ्गले (píṅgale)	पिङ्गले (píṅgale)	पिङ्गलाः (píṅgalāḥ)
accusative	पिङ्गलाम् (piṅgalā́m)	पिङ्गले (piṅgalé)	पिङ्गलाः (piṅgalā́ḥ)
instrumental	पिङ्गलया (piṅgaláyā) पिङ्गला¹ (piṅgalā́¹)	पिङ्गलाभ्याम् (piṅgalā́bhyām)	पिङ्गलाभिः (piṅgalā́bhiḥ)
dative	पिङ्गलायै (piṅgalā́yai)	पिङ्गलाभ्याम् (piṅgalā́bhyām)	पिङ्गलाभ्यः (piṅgalā́bhyaḥ)
ablative	पिङ्गलायाः (piṅgalā́yāḥ) पिङ्गलायै² (piṅgalā́yai²)	पिङ्गलाभ्याम् (piṅgalā́bhyām)	पिङ्गलाभ्यः (piṅgalā́bhyaḥ)
genitive	पिङ्गलायाः (piṅgalā́yāḥ) पिङ्गलायै² (piṅgalā́yai²)	पिङ्गलयोः (piṅgaláyoḥ)	पिङ्गलानाम् (piṅgalā́nām)
locative	पिङ्गलायाम् (piṅgalā́yām)	पिङ्गलयोः (piṅgaláyoḥ)	पिङ्गलासु (piṅgalā́su)

¹Vedic
²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of पिङ्गल
	singular	dual	plural
nominative	पिङ्गलम् (piṅgalám)	पिङ्गले (piṅgalé)	पिङ्गलानि (piṅgalā́ni) पिङ्गला¹ (piṅgalā́¹)
vocative	पिङ्गल (píṅgala)	पिङ्गले (píṅgale)	पिङ्गलानि (píṅgalāni) पिङ्गला¹ (píṅgalā¹)
accusative	पिङ्गलम् (piṅgalám)	पिङ्गले (piṅgalé)	पिङ्गलानि (piṅgalā́ni) पिङ्गला¹ (piṅgalā́¹)
instrumental	पिङ्गलेन (piṅgaléna)	पिङ्गलाभ्याम् (piṅgalā́bhyām)	पिङ्गलैः (piṅgalaíḥ) पिङ्गलेभिः¹ (piṅgalébhiḥ¹)
dative	पिङ्गलाय (piṅgalā́ya)	पिङ्गलाभ्याम् (piṅgalā́bhyām)	पिङ्गलेभ्यः (piṅgalébhyaḥ)
ablative	पिङ्गलात् (piṅgalā́t)	पिङ्गलाभ्याम् (piṅgalā́bhyām)	पिङ्गलेभ्यः (piṅgalébhyaḥ)
genitive	पिङ्गलस्य (piṅgalásya)	पिङ्गलयोः (piṅgaláyoḥ)	पिङ्गलानाम् (piṅgalā́nām)
locative	पिङ्गले (piṅgalé)	पिङ्गलयोः (piṅgaláyoḥ)	पिङ्गलेषु (piṅgaléṣu)

¹Vedic

Descendants

→ Assamese: পিঙ্গল (piṅgol)
→ Bengali: পিঙ্গল (piṅgol)
→ Maharastri Prakrit: 𑀧𑀺𑀁𑀕𑀮! (piṃgala!)
- → Marathi: पींगळा (pīṅgḷā)
→ Odia: ପିଙ୍ଗଳ (piṅgaḷa)
→ Sylheti: ꠙꠤꠋꠟꠣ (fiṅla)
→ Pali: piṅgala

References

Monier Williams (1899) “पिङ्गल”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 624/3.
Mayrhofer, Manfred (2001) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume 3, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 321
Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[2] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 126-7

श्वेत (śvetá), शुक्ल (śuklá), शुभ्र (śubhrá), धवल (dhavalá), कर्पूर (karpū́ra), गौर (gaura),	धूमल (dhūmala), धूसर (dhūsara), पलित (palitá), मलिन (malina), रजत (rajata), कपोतक (kapotaká)	कृष्ण (kṛṣṇa), काल (kāla), श्याम (śyāma), श्याव (śyāva), कज्जल (kajjala)
रक्त (rakta), रुधिर (rudhira), सिन्दूर (sindūra), अरुष (aruṣa), ताम्र (tāmra); रोहित (rohita), लोहित (lohita), कार्मिज (kārmija)	नारङ्ग (nāraṅga), कमल (kamala); कद्रु (kadru), बभ्रु (babhru), कपिश (kapiśa)	पीत (pīta), कषाय (kaṣāya), पिङ्गल (piṅgala); पाण्डु (pāṇḍu), हिरण्य (hiraṇya),
शादहरित (śā́daharita)	हरित (harita), पलाश (palāśa), शाद्वल (śādvala), मारकत (mārakata)	नील (nī́la)
कपोतक (kapotaká)	आकाशवर्ण (ākāśavarṇa) , राजावर्त (rājāvarta), वैडूर्य (vaiḍūrya)	नील (nī́la), मेचक (mecaka), कालक (kālaka)
धूम्र (dhūmra); तुत्थ (tuttha)	शोण (śoṇa), नीललोहित (nīlalohita), कर्पूरगौर (karpūragaura),	पाटल (pāṭala), अरुण (aruṇa), ब्रध्न (bradhna), ब्रध्न (bradhna)