User:Hk5183/to do Rusyn
Rusyn
[edit]P
[edit]- помішати - pomieszać
- павук - pajak
- павур - paw
- павурка, павуриця - samica pawia
- павучына - pajęczyna
- пага - rowek w grubszym boku gontu
- падати - padać
- пажерити - drapać
- пажыти - wykonywać rowki w gontach tzw „пагы”
- пазолина, пецина - przypalona glina z pieca
- пазур - pazur
- пазуха - pacha
- пазьдзіря - paździerze
- пак, потим, потім - potem, później, dalej
- пакіст - psota
- пал'ата - pałac
- палене - palone (np. kawa)
- палениско - palenisko
- палениця - spalone pole
- палец - palec
- палик - palik
- палити - palić
- палиця - laska
- паличка - laseczka
- пал'уба - w drewnie spróchniałym zupełnie od wewnątrz, zdrowa zewnętrzna warstwa grubości kilku centymetrów (z której czasem robiło się np. beczki, cebry lub inne naczynia)
- палюнка - wódka (pewnie dlatego, że się pali)
- паля - placek, podpłomyk pieczony bezpośrednio na płycie pieca kuchennego
- паляр - producent wódki
- пальок - palec od rękawiczki
- пальцак - patyk grubości jednego-dwóch palców
- пальчык - mały palec, paluszek
- памува - coś, np. potrawa o konsystencji niewyraźnej typu „rzadkie ziemniaki puree”
- памят - pamięć
- памятати - pamiętać
- пан - pan
- панахыда, панихыда - nabożeństwo za zmarłych
- пандзір - żart. kręgosłup
- паник - gatunek ptaka
- паниско - panisko
- панич - panicz
- паношыти ся - panoszyć się
- пантарка - ptak domowy
Пантна, Панкна - nazwa wsi
- пануваня - panowanie
- панувати - panować
- панча - paniątko
- паперик - papierek
- паперйове - papierowe
- папір - papier
- папортина, папротина - paproć
- папрати - paprać
- папрач - papracz, ktoś kto paprze, lub psuje
- папрыка - papryka
- папруля - kobiecy „papracz”
- папулі - pulchne policzki
- пара - para np. butów
- пара - para np. wodna
- парада - parada, pokaz
- парадна - paradna np. szabla
- парадні - paradnie
- парадник - elegant, ktoś kto lubi się popisywać
strojem
- парадниця - elegantka, lubiąca się popisywać strojem, czasem z odcieniem pychy
- парадувати - paradować przed kimś
- парадувати ся - przechadzać się w czymś ładnym dla efektu, pysznić się trochę
- парене - parzone np. kiełbaski
- паренина - karma dla bydła składająca się np. z sieczki słomianej lub plew – sparzonych ukropem dla zmiękczenia, z dodatkiem jakiejś paszy treściwej np. otrąb
- парибчыти, парібчыти - być kawalerem, dosł.„kawalerować”
- парити - parzyć
- пария - paskudny, nieprzyjemny wąwóz, zarośnięty cierniem potok, lub inne trudno dostępne miejsce, czasem o paskudnej wyboistej drodze
- парк - park
- парник - parnik
- паробок - kawaler
- парове - parowe
- паруваны - pasujący do siebie „jakby od pary”
- парунадцет - paręnaście
- парфума - perfuma
- парха - parch, choroba
- парцяне - parciane
- пасамунка, басамунка - wstążka
- пасвиско - pastwisko
- пасіка - pasieka
- пасікы - pole, na którym często stawiano ule (?)
- пасия - pasja
- паска - okrągły chlebek (dawniej duży) do święcenia na Wielkanoc
- паскуда - paskuda
- паскуджыня - paskudzenie
- паскудити - paskudzić
- паскудне - paskudne
- паскудник - paskudnik, czasem o wężu
- пасмо - pasmo włosów, włókien lnu, konopii, także nici na motowidle
- пасок - pasek
- паст - łapka
- паста - pasta
- пасти - paść
- пастыр - pasterz (bardziej uroczyście)
- пастырство - pasterstwo
- пастувати - pastować
- пастух - pastuch
- пасуване - pasowane
- пасувати - pasować
- пасує - pasuje
- патыча - chrust, suche (najczęściej) patyki
- патычкы - zapałki, też patyczki (malutkie patyki)
- патрошыти - (pol.?) patroszyć
- пахати - wąchać
- пахне - pachnie
- пахняче - pachnące
- пацувати/й - pucołowaty
- пацуляк - pucołowaty
- пацюркы - paciorki, koraliki
- паця - świnia
- пацятко - prosiak, prosiaczek
- пацятина - wieprzowina
- пацяче - wieprzowe
- пацячыти - świnić
- пачка - paczka
- паша - pasza
- пашове - paszowe
- пащека - szczęka
- пащекатий - ktoś z dużą szczęką
- паяц - pajac
- певні - pewnie
- певнист - pewność
- певниця, пивниця, яма - piwnica
- певно - pewno
- педал'о - pedał
- пекар - piekarz
- пекарити, пекарювати - być piekarzem
- пекарня - piekarnia
- пекарювати - być piekarzem
- пекєльник - piekielnik
- пеклити ся - pieklić się
- пекл'о - piekło
- пекуще - piekące
- пелевен, пелевня - pomieszczenie na plewy
- пелевник - mniejsze pomieszczenie na plewy
- пеленка - pielucha
- пелех - liczba pojedyńcza od „kudły”
- пелехати/й - kudłaty, ze zmierzwionymi włosami
- пелехы - kudły
- пелеш - skudlone włosy
- пендрак - pędrak
- пенцак - pęcak, jęczmień nie mielony
пергач > мышпергач
na zboże, lub oddzielna część portfela, torby, przegródka
- перебачыти - przebaczyć
- переберати - przebrać
- перебивати - przeszkadzać, przerywać głośno rozmowę
- перебити - przebić
- перебрати - przebrać
- переважыти - przeważyć
- переважні - przeważnie
- перевалити (ся) - przewalić (się)
- переварити - przegotować
- перевертати (ся) - przewracać (się)
- перевивати - przewijać
- перевина, провина - przewina
- перевити - przewinąć
п(е)ревлечы - przewlec п(е)ревлікати - przewlekać п(е)реганяти - przeganiać п(е)регнати - przegnać п(е)регнил'е - przegniłe п(е)регнити - przegnić п(е)регорода - przegroda п(е)регородити - przegrodzić п(е)реґадати - przegadać п(е)ред (чымси) - przed (czymś) перед - przód п(е)редавати - przekazywać п(е)редвидіти - przewidzieć п(е)ре(д)вчера - przedwczoraj п(е)реділити - przedzielić передити - wyprzedzać, prowadzić переднє - przednie переднє желізо - передні зубы - przednie zęby п(е)редостати ся - przedostać się п(е)редумати - przemyśleć п(е)режывати - przeżywać п(е)режыти - przeżyć п(е)режытя - przeżycie п(е)режмыкати - przeprać w rękach п(е)реіхати - przejechać п(е)ре(й)няти - przejąć п(е)рейти - przejść (dystans) п(е)рейти - przejść (o dolegliwości) п(е)реквинтувати си - wybrzydzać, kaprysić
przebierać w czymś
п(е)рекл'адати - przekładać п(е)реконати - sprawdzić samemu п(е)реконати (ся) - przekonać (się) п(е)рекормити - przekarmić п(е)рекстити (ся) - przeżegnać (się) п(е)рел'адуати - przeładować п(е)рел'амати - przełamać п(е)релетіти - przelecieć переліг - pole pozostawione na jakiś czas odłogiem п(е)релітувати - przelatywać п(е)реливати - przelewać п(е)рел'ожыти - przełożyć п(е)реляти - przelać п(е)ремалювати - przemalować п(е)ремарніти - przemarnieć п(е)ремерзнути - przemarznąć п(е)реміняти - przemieniać п(е)ремол'чати - przemilczeć п(е)ремокнути - przemoknąć п(е)ремордувати ся - przemęczyć się п(е)ренести - przenieść п(е)ренести ся - przenieść się п(е)реносити - przenosić п(е)ре(о)блечы (ся) - przebrać (się) п(е)репасати ся - przepasać się п(е)репечы - przepiec, przegrzać (np. o słońcu
przez czapkę)
перепівка - przepiórka п(е)репивати - przepijać п(е)репинати - przepinać, przypinać w inne
miejsce
п(е)репис - przepis, przepisanie na inną osobę п(е)реписати - przepisać п(е)репустити - przepuścić п(е)реп(н)яти - przepiąć п(е)рераб(л)яти - przerabiać п(е)реридити, п(е)рерідити - przerzedzić п(е)реризати, п(е)рерізати - przerżnąć п(е)реробити - przerobić п(е)рероб(л)ене - przerobione п(е)рероснути - przerosnąć п(е)рерости - przerosnąć п(е)рерубати - przerąbać п(е)ресаджати - przesadzać п(е)ресадити - przesadzić п(е)реселенці - przesiedleńcy п(е)реселити (ся) - przesiedlić (się) п(е)ресідити - przesiedzieć п(е)ресіяти - przesiać п(е)ресилити ся - przesilić się п(е)рескочыти - przeskoczyć п(е)ресолити - przesolić п(е)рестати - przestać п(е)рестроіти - przestroić п(е)рестуда - przeziębienie п(е)рестудити (ся) - przeziębić (się) п(е)ретечы - przeciec п(е)ретігати - przeciągać п(е)ретинати - przecinać
- перетрясти - przetrząść
- перетяг - przeciąg
п(е)ретяти - przeciąć п(е)рехвалити - przechwalić п(е)рехворити - przechorować
- перехід - przejście
п(е)рехідне - przejściowe п(е)реховати - przechować п(е)реходити - przechodzić п(е)реходити ся - spacerować п(е)реходити хвороту - przechodzić chorobę п(е)рехрестити ся - przeżegnać się п(е)рехресьця, п(е)рехрестя - skrzyżowanie п(е)рецідити - przecedzić п(е)речесати - przeczesać
- перина - pierzyna
- перко - piórko
- перлик - młotek okrągły, kilkukilowy
- перлинка - perełka
- перлисте - perliste
- перлити ся - perlić się
- пернадель, пырнадель - giez, a raczej jego larwa
- перо - pióro
- перогы, пірогы - pierogi
- перон - peron
- перс, груд - pierś
- перст - scs palec (stąd перстін, (персьцін) і
наперсток)
- персьцін, перстін - pierścień
- перун - piorun
- перуняче - pioruńskie
- перуньскє - pioruńskie
- перхати - fruwać
- перхач - „fruwacz”
перши/й - pierwszy
- перше - pierwsze
- першеньство - pierwszeństwo
- пес - pies
- песик, псик - piesek
- пестити - pieścić
- пестити ся - pieścić się, cackać się z samym sobą
- пестрак - pieg
пестракувати/й - piegowaty
- петривка - post przed św. Piotra i Pawła
- петрушка - pietruszka
- пец - piec
- пецина - spieczona glina z pieca
- печене - pieczone
- печенина - pieczyste
- печеня - pieczeń
- печинка, печінка - wątroba
- печы - piec np. chleb
- печы - piec np. po oparzeniu
- печыня - pieczenie chleba, lub pieczenie po oparzeniu
- пещыня - pieszczenie
- піввозя - półwozie (przednie lub tylne) połączone zworą (свора)
- півдруга, півтора - półtora
- півкірцівка,
- півкірцивка - beczka półkwartowa (50 kg ?)
- півнич, північ - północ
- півничне - północne
- півосма - siedem i pół
- півперек - poprzew
- півперека - ktoś/coś stający w poprzek w przen. zawada, przeszkadzacz, kłótnik, півперека сьвіта ktoś będący na przekór światu, wieczny na „nie”
- півперечыти - zaprzeczać
- півпята - cztery i pół
- півсема - sześć i pół
- півтретя - dwa i pół
- півтораста - półtorej setki
- півчетверта - trzy i pół
- півшеста - pięć i pół
- під - pod
під - strych
- підберати - podbierać np. zboże po kosie i wiązać w snopki
- підбивати - podbijać
- підбити - podbić
- підбитка - podbitka
- підбитя - podbicie np. piłki
- підбитя - górna część sklepienia stopy, mówiło się o wysokim lub niskim podbiciu
- підважыти - podważyć, często w znaczeniu użyć dźwigni w celu uniesienia/ruszenia czegoś bardzo ciężkiego
- підвезти - podwieźć
- підвечырок - podwieczorek
- підвигнути - podnieść, dźwignąć, podźwignąć
- підвязати - podwiązać
- підвязка - podwiązka
- підгартати - podgarniać np. ziemniaki w rzędach
- підгрызати - podgryzać
- підґарлиця - podgardle
- підґарля - podgardle
- піддавати - poddawać
- піддани/й - poddany
піддати (ся) - poddać się
- підзерати - podglądać
піди(й)ти, підыйти - podejść
- підкашати - podkaszać np. żeby zrobić miejsce dla kosiarki
- підкл'адати - podkładać
- підкл'асти - podkłaść
- підкова - podkowa
- підкопати - podkopać
- підкопнути - podkopnąć
- підкопувати - podkopywać
- підкосити - podkosić
- підкрасти - podkraść
- підкреслити, підкрислити - podkreślić
- підкрутити - podkręcić
- підкрутити - nastawić głośniej np. radio
- підкручати - podkręcać
- підл'амати - podłamać
- підл'е - podłe
- підливати - podlewać
підл'и/й - podły
- підл'ога, дылі, дылины - podłoga
- підл'ожыти - podłożyć
- підляти - podlać
- підмуривка - podmurówka
- підмурок - fundament
- підмурувати - podmurować
- піднести, двигнути - podnieść
- підносити, двигати - podnosić
- підобрати - podebrać
- підовж - на підовж wzdłuż
- підогнути - podgiąć
- підойма - część drewnianego wozu
- підорати - podorać
- підорвати - poderwać
- підострити - podostrzyć
- підосхнути - podeschnąć
- підошва - podeszwa
- підпалити - podpalić
- підпалювати - podpalać
- підпаляч - podpalacz
- підпальча - placek, podpłomyk
- підпаска - podpaska
- підпенькы - podpieńki
- підперати - podpierać
- підперач - drąg do podpierania czegoś (np. хыжы która się chyli)
- підпертя - podparcie
- підпечы - podpiec
- підпинати - podpinać
- підпинка - podpinka
- підпис - podpis
- підписати - podpisać
- підписувати - podpisywać
підпити/й - podpity, podchmielony
- підпити ся - podchmielić sobie
- підповід - podpowiedź
- підповідати - podpowiadać
- підпол'уденча,
- підпол'уденок - drugie śniadanie
підп(н)яти - podpiąć підраб(л)яти - podrabiać
- підрастати - podrastać
- підризати, підрізати - poderżnąć np. drzewo
- підризувати, підрізувати - podrzynać
підрывати - podrywać підроснути, підрости - podrosnąć підрубати - podrąbać підсыпати - podsypać підсохнути - podeschnąć підставити - podstawić підставка - podstawka підставяти - podstawiać підступити - podstąpić (o krok) підступні, підступно - podstępnie підсьвічник - świecznik, lub stojak na świece підтечы - podciec, podcieknąć підтігати - podciągać підтікати - podciekać підтинати - podcinać підтримати - podtrzymać підтягнути - podciągnąć підтяти - podciąć підязка, підвязка - podwiązka підъімати - podłapać пізне - późne пізніжше, пізнійше - później пізнити - późnić пізно - późno пізняво - późnawo пізриня, пізріня - spojrzenie пізрити, пізріти - spojrzeć піл' - pół
- піл'возя - półwozie
- піл'кішкы - niskie drabinki do wozu zamiast desek, lub drabin, plecione jak kosz
- піл'коля - półkole
- піл'кулька - część drewnianego wozu podpierająca kłonicę (?)
- піл'тина - połówka jodły rozszczepionej na pół
- пімста - pomsta, zemsta
- пімстити (ся) - pomścić, zemścić się
- піна - piana
- пінити (ся) - pienić się
- піняз - pieniądz
- піняче - pieniące
- пінливе - skłonne do pienienia
- піпхнути - popchnąć
- піриг, періг - pieróg
- пірвати - porwać (pochwycić i uciec)
- пірити ся - pierzyć się
- пірняч - o bardzo ostrym drażniącym zapachu
пірняче - coś o ostrym drażniącym zapachu
- піря - pierze
- піскове - piaskowe
- пісок - piasek
- піст - post
- піти - pójść
- пі(л')торак - przędziwo mające 30 pasem na półtora łokcia
- пічніти - pęcznieć
- піше - pieszo
- пішкы - pieszkiem, pieszo
- піщане - piaskowe
- піщыско - wielki piasek
- пявка - pijawka
- пивниця, яма - piwnica
- пиво - piwo
- пил'а - piła
- пилити - pilić
пил'ка - piłka do gry
- пил'ка - piłka do rżnięcia np. drewna
- пильник - pilnik
- пильно, скоро - szybko
- пильнувати - pilnować
- писак - pisak
- писаня - pisanie
- писар - pisarz
- писарство - pisarstwo
- писарювати - być pisarzem (raczej gromadzkim)
- писати - pisać
- писем, писен - pieśń (podniosła lub cerkiewna)
- писк - pisk
- пискати - piskać
- пискливе - piskliwe
- писмо - pismo
- пити - pić
- питя - picie
- пищал'ка - piszczałka
- пищати - piszczeć
- пищок, свисток - gwizdek
- пияк - pijak
- пияк - grdyka, przełyk
- пияньство - pijaństwo
- пиячыско - wielki pijak
- пиячка - pijaczka
- пык - pyk (z fajki)
- пырдель - żart. tyłek
пырденя/тко - j.w. zdrobniale
- пырий - perz
- пыркій - zadarty (nos)
- пырскати - pryskać
- пырщ - pryszcz
- пырщати - pryskać
- пырщати/й - pryszczaty
- пыск - pysk
- пысканя - pyskata kobieta
- пыскати/й - pyskaty ktoś
- пыскувати - pyskować
- пл'авати, пл'ывати - pływać
- пл'авач - pływak
- пл'ай - przełaj
- пл'акати - płakać
- пл'акса - beksa
- пл'аксиве - płaczliwe
- пл'анне - marne
- пл'анник - ktoś nic nie wart
- пл'анниця - marna ziemia
- пл'анно - słabo, marnie, licho
- пл'ань - b. marny
- пл'атити - płacić
- пл'атов - płatew
- пл'ахта - prześcieradło, płachta
- пл'ач - płacz
- пл'ачыня - płacenie
- пл'ачка - płaczka
- пл'ачливо - płaczliwie
- пл'ашанкы - małe sanki zbite z desek
- плекати - karmić piersią lub pielęgnować
- племено - plemię
- племінне - plemienne
- племінник - współplemiennik
- плести - pleść
- плетене - plecione
- плетіня - plecenie
- плеткар/ка - plotkarka
- плетянка - plecionka
плечати/й - ktoś o szerokich plecach
- плечы - plecy
- пл'іт - płot
- плічка - karczek w bluzce lub koszuli
- плисканка - ser zawinięty w płótno i przyciśnięty czymś ciężkim - robi się płaski
- пл'ывак - pływak
- пл'ываня - pływanie
- пл'ывати - pływać
- пл'ывацкє - pływackie
- пл'ын - płyn
- пл'ынне - płynne
- пл'ынути - płynąć
- пл'ыта - płyta
- пл'ытисьо, пл'ытицько - płyciutko
- пл'ытко - płytko
П(л')овая - imię krowy płowej maści пл'ови/й - płowy
п(л')уг - pług
- пляма - plama
- плямате - plamiaste
- плямити - plamić
- плян - plan
- плянтати - plątać
- плянтати ся - plątać się
- плянтро, шток - piętro
- плянтрувати - piętrować, układać piętrowo
- плянувати - planować
- плясканка > плисканка
пляскате - płaskie
- пляц - plac, miejsce
- пняк - pniak, pieniek (czasem o resztce zęba trzonowego)
- пняк - rodzina pszczela
- пнячыско - wielki pniak
- пнячок - pieniek
- по - po
- побабрати (ся) - upaprać (się)
- побавити ся - pobawić się
- побесідувати - porozmawiać, pogadać
- побивач - pobijacz, przyrząd do pobijania podczas zakładania obręczy na beczki
- побити - pobić
побити/й - pobity побожни/й - pobożny
- поборонити - pobronować
- поборонити - pobronić
- побороти - zwyciężyć
- побости - pobóść
- побрати - pobrać
- побрудити - pobrudzić
- побудити - pobudzić
- побудувати - pobudować
- повага - powaga
- поважаня - poważanie
- поважыти ся - poważyć się
- повал'а - sufit, powała
- поваляти - pobrudzić
- поваляти - poprzewracać
- повалькати - utoczyć wałeczek z ciasta plasteliny
- повбивати - powbijać
- повдівати - powkładać (o odzieży)
повдыхати - powdychać (np. inhalację lub świeże powietrze
- повезти - powieźć
- повекшати - powiększać
- повекшыня - powiększenie
- повекшыти - powiększyć
- поверене - popaczone
- повересл'о - powrósło
- поверити ся - popaczyć się
- поверха - po wierzchu, na wierzchu
поверх чогоси - na wierzchu, po wierzchu czegoś
- повести - powieść, poprowadzić
повести ся - powieść się
повікы, клипачкы, клипайкы - powieki
- повінь - powódź
- повісмо - włókno lnu, oczyszczone z paździerza
- повісти - powiedzieć
- повітря - powietrze
- повішати - powieszać (np. bieliznę na sznurze)
- повивати - powijać, owijać noworodka w pieluchy
- повивачы - powijaki
- повити - powić
- повыбивати - powybijać
- повывертати - powywracać
- повывішати - powywieszać
- повыгынати - powyginać
- повыдавати - powydawać
- повынимати - powyjmować
- повыносити - powynosić
- повыризувати - powyrzynać, powycinać
- повытерати - powycierać
- повытігати - powyciągać
- повытинати - powycinać
- повказувати - pokazać, popokazywać
- повлечы - powlec
- повлікати - powlekać (np. nogą)
- повлікач -
повливати - powlewać
- повне - pełne
- повно - pełno
- повня - pełnia
- повпинати - powpinać
- повризувати, поврізувати - pourzynać, poucinać
- повставяти - powstawiać
- повстыдати - powstydzić
- повтаряти - powtarzać
- повтерати - powycierać
- повтинати - poucinać
- повх -
- повчыти - pouczyć
- повчувати - pouczać
- повязати - powiązać
- повязины - obrzęd powiązywania Panny Młodej
- повяс - pas, talia
- погаджати ся - godzić się z czymś
ноганство, язычництво - pogaństwo
- поганяч - poganiacz
- поганьбити - pohańbić
- погарик - pucharek, większy kieliszek
- погармиґувати ся - pobiegać w różnych gwałtownie zmieniających się kierunkach z głośnym chrząkaniem (o prosiętach na wybiegu) czasem w odniesieniu do hałaśliwych zabaw (wygłupów) młodzieży
- погынаве, жываве - giętkie
- погынати - zginać coś giętkiego
- погынцати ся - pobawić się z dzieckiem powygłupiać
- погынути - poginąć
- погл'адити - pogładzić
- погл'адити - oddzielić paździerze od lnu
- погл'аскати - pogłaskać
- поглядати - poszukać
- погнати - pognać
- погнівати ся - pogniewać się
- погнити - pognić
- погнобити - pognębić
- погноіти - pognoić
- погода, хвиля - pogoda
- погодити (ся) - pogodzić się
- погойдати (ся) - pokołysać (się)
- погорбити ся - zgarbić się, pogarbić się
- погоринец, погорінец - pogorzelec
- погориско - pogorzelisko
- пограбати - pograbić
- пограбкы - zgrabki, resztki zagrabione
- пограйка - mała zabawa, np. z jednym instrumentem lub przy gramofonie wzgl. magnetof.
- погранича - pogranicze
- пограничник - żołnierz straży (służby) granicznej
- пограти - pograć
- погребати, погребсти - pogrzebać (np.
w ziemi)
- погребове - pogrzebowe
- погребсти - pogrzebać
- погриб, погріб, похорон - pogrzeb
- погрибач - pogrzebacz
- погрозити - pogrozić
- погубити - pogubić, doprowadzić do zguby
- погуляти - potańczyć, pohulać
- погуйцкати - poszczuć psa
- погуркати - pohurgotać, lub pomasować
niedelikatnie
- погуцяти - dzieć. pokołysać
- поґадати - pogadać, porozmawiać
- под - chodź
- подабати ся - podobać się
- подавати - podawać
- подармувати - poobijać się nic nie robiąc
- подарувати - podarować
(по)дарунок - podarunek
- подати - podać
подати ся на дакого - wdać się w kogoś,
być podobnym do kogoś
- подвіря - podwórze
- подворец - podwórze
- поденок - sufit w stajni
- подерте - podarte (np. spodnie)
- подерти - podrzeć, też zniszczyć np. odzież
- поділ' - podział
- поділити - podzielić
- подільне - podzielne
- подія - wydarzenie
- подышор, подышір - kredens kuchenny
- подле, под ле, по-ле - chodź no „поле гев” chodź no tu
- подовгасте - podłużne
- подовок, подивок - podołek
- подоляти - podołać
- подорож - podróż
- подорожати - podrożeć
- подорожнє - podróżne
подорожни/й - podróżny
- подорожувати - podróżować
- подумати - pomyśleć
- подуркати - postukać
- подусити - podusić
- подути - powiać
подушен(ь)ство - żałobne nabożeństwo za dusze
- подяка - podzięka
- подякуваня - podziękowanie
- подякувати - podziękować
- поезия - poezja
поет(а) - poeta
- поетычне - poetyczne
поєдинчи/й - pojedynczy
- поєдинчо - pojedynczo
- поєднаня - pojednanie
- поєднати - pojednać
- пожал'увати - pożałować czegoś
пожал'увати - użalić się nad kimś
- пожар - pożar
- пожартувати - pożartować
- пожегнати, попращати - pożegnać
- пожерти - pogryźć np. kogoś przez psa
пожерти/й - pogryziony np. przez psa
- пожертвувати - ofiarować
- пожычар - pożyczający
- пожычати - pożyczać
- пожычыти - pożyczyć
- пожычка - pożyczka
- пожовтяве - żółtawe
поза - poza (czymś) поза - poza (pozować)
- позабивати - pozabijać
- позабывати - pozapominać
- позаганяти - pozaganiać
- позагыбати - poginąć
- позагынати - pozaginać
- позадувати - pozdmuchiwać
- позаперати - pozamykać
- позапыхати - pozapychać
- позарани - pojutrze
- позарастати - pozarastać
- позаризувати, позарізувати - pozarzynać
- позберати - pozbierać
- позберати ся - pozbierać się, ubrać się
- позбывати ся - pozbywać się
- позваляти - pozwalać
- позваляти, позвалювати - pozrzucać, pozwalać
- позвертати - powywracać, poprzewracać
- позвивати - pozwijać
- позволити - pozwolić
- позганяти - pozganiać
- позгартати - pozgarniać
- поздерати - pozdzierać
- позерати - spoglądać
- позир - spojrzenie
позир - uwaga (дай там позир – uważaj tam)
- позл'ачати - pozłacać
- позл'отити - pozłocić
- позл'отка - pozłotka
- позл'очене - pozłocone
- позміняти - pozmieniać
- познавати - poznawać kogoś na ulicy
познавати - coś nowego
- познайомити ся - poznajomić się
- познати - poznać
- позначыти - poznaczyć, poznakować
- познимати - pozdejmować
- позносити - poznosić
- поімати - połapać
- поісти - pojeść, pozjadać
- поіти - poić
- поіхати - pojechać
- покаляти - pokalać
- покаль - dopóki
- покаяти ся - pokajać się
покірни/й - pokorny
- покывати - pokiwać
- покыдати - pokapać z łyżki
- покыршыти - pokruszyć
- покл'адати - robić podorywkę, płytką jesienną orkę
- покл'аняти ся - pokłaniać się
- поклиіти - pokleić
- покликати - powołać
- покля - dopóty, dotąd
покорити дакого - podporządkować sobie kogoś
покрив(л)ене - pokrzywione
- покричати - pokrzyczeć
- покрывал'о, вкрывал'о - pokrowiec, przykrycie
- покрыти - pokryć
- Покровы - Swięto u Wschodnich Chrześcijan
- покропити - pokropić
- покрутити - pokręcić coś lub czymś
покрутити ся - pokręcić się (np. po domu)
- покручене - pokręcone
- покус, по кус - po trochę
- покуса - pokusa
- покута - pokuta
- пол'азити - połazić
- пол'азник - kolędnik na Boże Narodzenie. U Łemków kolędowało się także na święto Jordanu (Выдофчы) i wówczas kolędnik nazywał się > щедрак
- пол'амати - połamać
- пол'атати - połatać
поле, под ле - chodź no
полекшати - zmniejszyć ciężar, dolegliwość
поліпшати ся - o poprawieniu się stanu zdrowia stopy życiowej itp
- поливати - polewać
- поливка - polewka
- полизати - polizać
- полиця - półka (raczej duża)
- поличка - półka, półeczka
- полишати - pozostawiać
- пол'ын - piołun
- полк - pułk
- полковник - pułkownik
- пол'ова - plewy
по(л')овина - połowa
- пол'овчык - mały płowy ptaszek, podobno gnieździ się na jałowcach
пол'огі/й - płaski, używane jednak w odniesieniu do górskiego krajobrazu, np. пол'ога гора to góra z płaskim wierzchołkiem
- пол'ожына - płaskowyż
пол'ожысти/й - płaskawy
- пол'ожыти - położyć
- пол'окати - płukać
- пол'омін - płomień
- пол'омінне - płomienne
- пол'онина - połonina
пол'онь > пол'ын - piołun
- пол'ос > пас - pas
пол'отенце - płócienko, cienkie lub mały kawałek
- пол'оти - plewić
- пол'отно - płótno
- пол'отняне - płócienne
- пол'уденок - posiłek spożywany w południe. Odpowiednik „lunchu” na Zachodzie. W czasach gdy wstawało się do pracy o 4-5-tej rano to w południe akurat wypadało około 8 godzin pracy
- пол'удне - południe
- пол'уднувати - jeść posiłek południowy
- пол'удньове - południowe
- полюбити - polubić
- полюваня - polowanie
- полювати - polować
- полювач - mysliwy
- поляна - polana
- поляти - polać
- Полячивя - pejoratywne określenie Polaków
- полячыти ся - polonizować się
- польовий - polny
польовы роботы - prace w polu
- польоптати - полюштати - ubłocić się
- помагати - pomagać
- помазати - pomazać
- помаленкы - pomaleńku, pomalutku
- помастити - pomaścić
- помахати - pomachać
- помаціці - pomaluteńku
- помедже - pomiędzy
- помел'о - rodzaj miotły z jedliny
- помервити - pomierzwić
- пометати - porzucać
- поміряти - pomierzyć
- поміст - podłoga w stajni
- поміч - pomoc
- помішати - pomieszać
- помил'уваня - zmiłowanie
- помил'увати - zmiłować się
- поминяти - pomijać
- помирити (ся) - pogodzić się
- помыток - ścierka do garnków
- помышлюнок - pomyślunek
- помолити ся - pomodlić się
- помол'оджувати ся - pokrywać się drobniutkimi chmurkami niczym welonem (o niebie)
- помордувати - pomordować
- поморока - ciemno od chmur, lub o zmierzchu
- помост - pomost
- помочы - pomóc
- помпа - pompa
- помпы - pumpy, bufiaste krótkie spodnie zapinane na guziki pod kolanami
- помпувати - pompować
- понабивати - ponabijać
- понав(л)яти - ponawiać
- понагляти - ponaglać
понагляти ся - spieszyć się
- понад - ponad
- понадто - ponadto
- Понайбі - pozdrowienie o nie znanym już Pochodzeniu. Być może od Подай Бог lub od
Помагай Бог. Prawdopodobnie było używane jako uniwersalne pozdrowienie na każdą okazję (trzeba tu pamiętać że u Łemków Pan Bóg to Пан Біг)
- понедільок - poniedziałek
- понєхати - zostawić, poniechać
- понібя - podniebienie
- понижати - poniżać
- пониже - poniżej
- понова - ponowa, świeży śnieg
- поновити - ponowić
- поносити - ponosić
- понурити ся - zachmurzyć się (o człowieku) opuścić głowę i spoglądać spode łba
- понюхати - powąchać
- понятя - pojęcie
- пообдерати - poobdzierać
- пообкл'адати - poobkładać
- пообкусувати - poobgryzać
- пообризувати - poobrzynać
- пообставяти - poobstawiać
- поовивати - poowijać
- пообзерати - pooglądać
- пообзыряти - pomacać, podotykać
- пооддавати - pooddawać
- поодділяти - pooddzielać
- поорати - poorać
- поострити - poostrzyć (np. kosę)
- поотверати - pootwierać
- поп, піп - ukr. pop, u Łemków słowo nie używane spotykało się єґомосьць, отец,
сьващенник, ксьондз
- попадати - popadać
- попажерити - podrapać
- попалити - popalić
- попапрати - popaprać
- попасти - popaść (troszkę krowy, owce)
- попацячыти - popsuć, poświnić
- попел' - popiół
- попелиця, попелюх - łupież
- попельник - popielnik
- попер - pieprz
- попередити - poprzedzić
- попереднє - poprzednie
- поперник, поперниця - pieprzniczka, pojemnik na pieprz
- поперхливий - narwany, popędliwy, lubiący się gniewać
- попечене - poparzone miejsce (przez coś gorącego
ale suchego)
попити - popić np. lekarstwo
- попырскати - popryskać
попыртани/й - „porąbany” głupi i narwany
- попыхати - popychać
- поплекати - pokarmić piersią
- поплета - pleciuga
- поплітати - pleść co ślina na język przyniesie, gadać bzdury, głupoty
- поплювати - popluć (np. w ręce)
- поплямити - poplamić
- поплянтати - poplątać
- поправа - poprawa
- поправити - poprawić
поправ(л)яти - poprawiać
- поправді, по правді - zgodnie z prawdą
- попрати - poprać
- попращати (ся) -pożegnać (się)
- попрене - pieprzone
- поприбувати, попрібувати - popróbować
- попри - przy * попри тым przy tym
- поприти - pieprzyć (posypywać pieprzem)
- попрйова мята - mięta pieprzowa
- попросити - poprosić
- попустити - popuścić
- попхати - popchać
- пора - pora
- порада - porada
- порадити - poradzić
- порадувати ся - poradować się
- поражати - porażać
- поразити - porazić
- пораіти - życzliwie podpowiedzieć, nastręczyć (bez pejoratywnego znaczenia jakie słowo to ma w języku polskim), poradzić,
- порамотати - połamać, potłuc, pogruchotać
- поранити - poranić
- порастати - porastać
- порахувати - policzyć
- порахунок - porachunek
- порепчыти - poryć w ziemi, pokopać mocno (czasem bezładnie)
- пориг - próg
- поригати ся - porzygać się
- порид, порід - poród
- порижнити, поріжнити - poróżnić
- поризати, порізати - porżnąć (np. drewno na opał)
- поризбити, порізбити - porzeźbić
- порычати ся - poryczeć się, popłakać się
- поробити - porobić
- порода - gatunek, odmiana
- породинены - spokrewnieni
- породити - porodzić, w scs zrodzić
- порожнеча - próżnia
порожнє - próżne, puste порок - wada, defekt, skaza, stąd непорочна bez skazy пороніня - poronienie поронити - poronić поросна - prośna (locha) поросити ся - prosić się (mieć prosięta) пороснене - porośnięte пороснути - porosnąć пороти - pruć порох - pył, proch порохно - próchno порохняве - spróchniałe порохнявка - próchnica порошок - proszek порплиця - część żaren, też łupież порпліт - lupież порт - kawałek płótna zarzucany na plecy
przez kobiety, coś w kształcie obrusa
порубати - porąbać поруйнувати - porujnować поруча - poręcz поруыти - poręczyć порушати - poruszać порушыти - poruszyć порцеляна - porcelana порция - porcja, kielich порцийка - kieliszek поряд - за поряд wg kolejności порядні - porządnie порядни/й - porządny порядок - porządek порядочні - wg. porządku, kolejności поряндати - porwać na ścierki посада - posada посадити - posadzić поселенец - osiedleniec поселити (ся) - osiedlić (się) посестра - siostrzenica ? посідити - posiedzieć посікати - posiakać, posiec посічы - posiec посіяти - posiać посикати (ся) - posikać (się) посиляти ся - jeść na siłę, bez apetytu
lub bawić się jedzeniem
посыл'ати - posyłać посыпати - posypać поскл'адати - poskładać посклияти - posklejać поскрибка - mała skrobaczka do
oczyszczania dzieży z resztek ciasta
поскручати - poskręcać поскубсти - poskubać посл'анец - posłaniec послебодити - poluzować послинити - poślinić посл'ухати - posłuchać посл'ушеньство - posłuszeństwo посл'ушни/й - posłuszny посмакувати - posmakować посмаркати ся - posmarkać się посмарувати - posmarować посмолити - posmolić посмотрити - popatrzeć посмутніти - posmutnieć посолити - posolić поспати - pospać постав - postaw (sukna) поставити - postawić поставити серст - zjeżyć sierść поставник - wielka świeczka lub duży
stojący świecznik przed obrazami w cerkwi
постелити - posłać постепенно - stopniowo постивка, постівка - pokos trawy постіль, посьціль - łóżko, pościel постілька - prycza, wyrko постояти - postać пострашыти - postraszyć постричы - postrzyc (np. owce) постружниця, буртниця - belka z bruzdą
do spływu gnojówki w stajni
поступок - postępek посувати - posuwać посудити - posądzić посунути - posunąć посходити - powschodzić (o posianych roślinach) посходити ся - poschodzić się, zejść się посьватити - poświęcić посьватити ся - poświęcić się посьвачыня - poświęcenie посьціль - pościel, łóżko потаж - nawóz z popiołu потакувати - potakiwać потверджыня - potwierdzenie потвердити - potwierdzić
- потвір - potwór
- потвора - potwór
- потворне - potworne
- потемри, по темри - po ciemku
- потемрити ся - ściemniać się
- потепліти - ocieplić się
- потерпіти - pocierpieć
- потігати - pociągać
потім, потим - potem
потик, потік - potok, mała górska rzeczka
по тихы - po cichu потовчы - potłuc
- потовчы ся - potłuc się
- поток, потик - potok
- поторгати - potargać
- поторгувати ся - potargować się
- потратити - pogubić (coś)
- потрафити - potrafić
- потреба - potrzeba
- потрибне, потрібне - potrzebne
- потрибувати, потрібувати - potrzebować
- потримати - potrzymać
- потрискане, потріскане - popękane, potrzaskane
- потроіти - potroić
- потрущыти - pokruszyć (głównie w odniesieniu do kłosów zboża)
потрясани/й - rodzaj tańca
- потряска - j.w.
- потрясти - potrząść
- потужыти - wzmocnić, np. gdy mocno dokręconą śrubę należy dokręcić jeszcze potężniej
- потужне - mocne, potężne, wzmocnione
- поумыкати - poodsuwać na boki, pousuwać np. z przejścia
- поусувати - pousuwać
- пофарбити - pofarbować
- пофафрындити - potargać na strzępy, podrzeć na pasma
- похвал'а - pochwała
- похвалити - pochwalić
- похвальне - pochwalne
- похворити, похворіти - zachorować, pochorować się
- похылити (ся) - pochylić (się)
- похыхму - po kryjomu
- похлібяти - pochlebiać
- похлипати - pochlipać, popić małymi łyczkami
- похлюпати - pochlupać np. dla sprawdzenia czy coś jest w zamkniętym naczyniu
- похляпати - pochlapać
- похмарно - pochmurno
поховати - pochować jakieś rzeczy
- поховати - pochować kogoś, pogrzebać
- поховзнути ся - pośliznąć się
- походжыня - pochodzenie
походиста гора - góra o łagodnych zboczach
(po której dobrze się chodzi)
походити - pochodzić (sobie)
- походити - pochodzić (skądś)
- похорон, погриб - pogrzeb
- похоронити - pogrzebać, pochować
- похребт - grzbiet
- похребтина - mięso z grzbietu: schab, polędwica
- поціл'увати - pocałować
- поцикати (ся) - posikać (się)
поювувати > поціл'увати
- почарувати - poczarować
- початок - początek
- почервеніти - zaczerwienić się
- почесати (ся) - poczesać (się)
- почесне - honorowe
- почкати - poczekać
- почкы - nerki
почорняви/й - ciemny, „czarniawy”
- почта - poczta
- почтове - pocztowe
- почтяр - poczciarz, pracownik poczty
- почути - usłyszeć
- почути - poczuć
- почутя - poczucie
- почухати - potrzeć, pomasować
- пошана - szacunek
- пошанувати - poszanować
- пошыряти - poszerzać
- пошкодити - zaszkodzić
- пошкодувати - poszkodować
- пошкрібок - mały ptaszek, по поли шкрібкат
- пошкрябати - poskrobać
- пошлід - pośladi