znać

See also: znac

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *znati. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /znat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /znat͡ɕ/

Verb

znać impf (frequentative znawać)

1. (transitive or reflexive with się, attested in Silesia, Lesser Poland, Masovia) to know (to have knowledge of) [with infinitive ‘to do what’]
   • 1981-2001 [1435], Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, volume II, Legnica, page 51:

     Ex parte enim cognoscimus, bo snagemy, et ex parte prophetamus (I Cor 13, 9)

     [Ex parte enim cognoscimus, bo znajemy, et ex parte prophetamus (I Cor 13, 9)]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 1, 7:

     Bo znaie (novit) gospodzin drogą prawich

     [Bo znaje (novit) Gospodzin drogę prawych]

   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 36:

     Tha tho nyewyasta od wszego prawa dzedzini they thesz szą [ma] sznacz a wyedzecz bicz odpadlą (quod... se cognoscat cecidisse)

     [Ta to niewiasta od wszego prawa dziedziny tej też się [ma] znać a wiedzieć być odpadłą (quod... se cognoscat cecidisse)]

   • 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[2], 29, 16:

     Bo wy znacze (vos... nostis), kakosmi przebiwali w zemi egipskey

     [Bo wy znacie (vos... nostis), kakosmy przebywali w ziemi ejipskiej]

   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 19:

     Przes szescz swyathkow tho maa wczynycz rowney dostoynosczy, czczi y staadla, kthorego sznaan yest bicz sandzą (cuius noscitur fore iudex)

     [Przez sześć świadkow to ma uczynić rownej dostojności, czci i stadła, ktorego znan jest być sędzia (cuius noscitur fore iudex)]

2. (attested in Greater Poland) to know (of a language; to be able to speak)
   • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎^[3], Greater Poland, pages 80, 5:

     Yęzyk, yegosz nye znal (non noverat)

     [Język, jegoż nie znał (non noverat)]

3. to admit, to confess
   • 1930 [c. 1455], “Jos”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[4], 2, 4:

     Znam (fateor), zesta byla przisla kv mnye, ale nye wyedzalaczem, odkøødsta

     [Znam (fateor), żesta była przyszła ku mnie, ale nie wiedziałaciem, odkądsta]

   1. (attested in Greater Poland) to confirm an accusation, to admit to something, to acknowledge someone's claim
      • 1959 [1399], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 367, Poznań:

        Krziwosanth taliter respondit: Snayø, eszem wszøl, a czsom vczinil, tom na swem vczinil

        [Krzywosąd taliter respondit: Znaję, eżem wziął, a czsom uczynił, tom na swem uczynił]

4. (attested in Greater Poland) to testify, to submit testimony
   • 1967 [1420], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 784, Kościan:

     Ja snam, yzem vydzal, kyedy Mylesza dal przysąd na Pudliszcowicze, tedy Janusz... v sząda bil

     [Ja znam, iżem widział, kiedy Milesza dał przysąd na Pudliszkowice, tedy Janusz... u sąda był]

5. (attested in Masovia) to confirm
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 33:

     Rzeczely sze ktho bycz slachcziczem... a gynszym slachczyczom tego mv nye sznayączim (hoc negantibus) rzecze szą bicz rownym

     [Rzeczeli sie kto być ślachcicem... a jinszym ślachcicom tego mu nie znającym (hoc negantibus) rzecze się być rownym]

6. (attested in Lesser Poland) to recognize (to recognize or realize who someone is)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[5], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 137, 7:

     Bo wysoky pan a smerna ogløda, a wysoka od daleka znage (cognoscit)

     [Bo wysoki Pan a śmierna ogląda, a wysoka od daleka znaje (cognoscit)]

7. (impersonal) it can be seen
   • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[6], [7], [8]}, volume XXII, page 234:

     Eze tho wschitko bilo blogo obludne..., bo wyodlo y wyedzye ku wyekugey nądzi, yako snacz na onim *bogaczczu, gen po tem blodze, gesch myal..., potim krople wodi ządal v zebraka, a nye mogl myecz

     [Eże to wszytko było błogo obłudne..., bo wiodło i wiedzie ku wiekujej nędzy, jako znać na onym bogaćcu, jen po tem błodze, jeż miał..., potym krople wody żądał u żebraka, a nie mogł mieć]

   • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[9], [10], [11]}, volume XXII, page 238:

     Gisch schą w zeli grzechow dopusczonich, bądą vczescheni otpusczenim gich, a to znacz y zna ten, gen zaluge, eze nye ma grizyenya na sąmnyenyv

     [Jiż są w żeli grzechow dopuszczonych, będą ucieszeni otpuszczenim jich, a to znać i zna ten, jen żałuje, eże nie ma gryzienia na sąmnieniu]

8. (attested in Lesser Poland) to recognize something as the one and only just or true
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[12], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], page Ath 28:

     Gest przeto wara prawa, bychom werzely y znaly (ut... confiteamur), ysz pan nasz Gezus Krystus bozy syn, bog y czlowek gest

     [Jest przeto wiara prawa, bychom wierzeli i znali (ut... confiteamur), iż Pan nasz Jezus Krystus Boży Syn, Bog i człowiek jest]

9. corruption of szonować
   • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 33, 4:

     Gdyby... then czlowyek nye sznayącz (nec... reverans) kxązaczyą any panow... wyrzekl[y]by nyekthore... szromothne szlowa

     [Gdyby... ten człowiek nie znając (nec... reverans) książęcia ani panow... wyrzekł[y]by niektore... sromotne słowa]

Derived terms

adjectives

• znamy
• znany

 

adverb

 

nouns

• znanie
• znaniec

 

verbs

• dać znać pf
• męża znać impf
• znać z oblicza w oblicze impf

 

verbs

• doznać pf
• poznać pf, poznawać impf
• przeuznać pf
• przyznać pf, przyznawać impf
• rozeznać pf
• uznać pf, uznawać impf
• wyznać pf, wyznawać impf
• zeznać pf, zeznawać impf

 

Related terms

adjectives

• niepoznany
• nieuznany
• nieznany
• przeznany
• uznany
• wyznany
• znamieniaty
• znamienisty
• znamienity
• znamienny
• znany

 

adverbs

• znamienicie
• znamienito

 

nouns

• nieuznanie
• poznanie
• przeznanie
• przyznanie
• rozeznanie
• uznanie
• uznawanie
• uznawca
• wyznanie
• wyznawacz
• wyznawanie
• wyznawca
• zeznanie
• znajmość
• znak
• znamek
• znamionanie
• znamionowanie
• znamiączko
• znamię
• znamość

 

verbs

• znamionać pf, znamionować pf, znamionawać impf

 

Descendants

• Polish: znać
• Silesian: znać

References

• Boryś, Wiesław (2005) “znać”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “znać”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “1. znać (się)”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish znać.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈznat͡ɕ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈznat͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -at͡ɕ
• Syllabification: znać

Verb

znać impf (frequentative (obsolete) znawać)

1. (transitive) to know (to have knowledge of)

   Nie znam go. ― I don't know him.

   Znasz ją? ― Do you know her?

2. (transitive) to know (to have contact with a person)
3. (transitive) to know (having learned, to be able to apply, e.g. a language)

   Jakie znasz języki? ― What languages do you know?

   Nie znałem wcześniej tego zaklęcia. ― I didn't know this spell before.

4. (transitive) to know somebody/something (to know that something exists)
5. (transitive, obsolete) to consider as, to take for [with instrumental or za (+ accusative) ‘as what/whom’]

   Synonym: uważać

6. (transitive, obsolete, literary) to realize (to become aware of)

   Synonym: zdawać sobie sprawę

7. (intransitive, obsolete) to know (to have knowledge of)

   Synonym: wiedzieć

8. (reflexive with się) to know each other, to know one another (to have knowledge of one another) [with z (+ instrumental) ‘whom’]
9. (reflexive with się) to know one's way around something (to know something very well) [with na (+ locative) ‘around what’]

   Synonyms: być za pan brat, mieć w małym palcu, wyznawać się

10. (reflexive with się) to know one's way around someone (to be able to intuit someone's thoughts and intentions well) [with na (+ locative) ‘around whom’]

    Synonym: być za pan brat

11. (reflexive with się, obsolete) to consider oneself as, to take oneself for [with instrumental or za (+ accusative) ‘as what/whom’]

    Synonym: uważać się

12. (reflexive with się, obsolete) to have sex

    Synonyms: see Thesaurus:uprawiać seks

13. (reflexive with się, obsolete) to consider as one's own [with do (+ genitive) or ku (+ dative) or w (+ locative) ‘what/whom’]

Conjugation

Conjugation of znać impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		znać
present tense	1st	znam			znamy
	2nd	znasz			znacie
	3rd	zna			znają
	impersonal	zna się
past tense	1st	znałem, -(e)m znał	znałam, -(e)m znała	znałom, -(e)m znało	znaliśmy, -(e)śmy znali	znałyśmy, -(e)śmy znały
	2nd	znałeś, -(e)ś znał	znałaś, -(e)ś znała	znałoś, -(e)ś znało	znaliście, -(e)ście znali	znałyście, -(e)ście znały
	3rd	znał	znała	znało	znali	znały
	impersonal	znano
future tense	1st	będę znał, będę znać	będę znała, będę znać	będę znało, będę znać	będziemy znali, będziemy znać	będziemy znały, będziemy znać
	2nd	będziesz znał, będziesz znać	będziesz znała, będziesz znać	będziesz znało, będziesz znać	będziecie znali, będziecie znać	będziecie znały, będziecie znać
	3rd	będzie znał, będzie znać	będzie znała, będzie znać	będzie znało, będzie znać	będą znali, będą znać	będą znały, będą znać
	impersonal	będzie znać się
conditional	1st	znałbym, bym znał	znałabym, bym znała	znałobym, bym znało	znalibyśmy, byśmy znali	znałybyśmy, byśmy znały
	2nd	znałbyś, byś znał	znałabyś, byś znała	znałobyś, byś znało	znalibyście, byście znali	znałybyście, byście znały
	3rd	znałby, by znał	znałaby, by znała	znałoby, by znało	znaliby, by znali	znałyby, by znały
	impersonal	znano by
imperative	1st	niech znam			znajmy
	2nd	znaj			znajcie
	3rd	niech zna			niech znają
active adjectival participle		znający	znająca	znające	znający	znające
passive adjectival participle		znany	znana	znane	znani	znane
contemporary adverbial participle		znając
verbal noun		znanie

Verb

znać impf

1. (impersonal) to be seen, to be visible [with na (+ locative) or w (+ locative) or po (+ locative) ‘what part of the body’]

   Synonym: widać

Conjugation

Conjugation of znać
infinitive	znać
present indicative	znać
past indicative	było znać
future indicative	będzie znać będzie [[było znać]]
conditional	było znaćby by [[było znać]]
imperative	niech znać

Derived terms

adjectives

• znajomy
• znany

 

nouns

• doznanie
• obeznanie
• rozeznanie
• rozpoznanie
• uznanie
• zeznanie
• znajomość
• znawca
• znawstwo

 

proverb

• cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie wiecie, co posiadacie

 

verbs

• doznać pf, doznawać impf
• obeznać pf, obeznawać impf
• poznać pf, poznawać impf
• przyznać pf, przyznawać impf
• rozeznać pf, rozeznawać impf
• uznać pf, uznawać impf
• wyznać pf, wyznawać impf
• zaznać pf, zaznawać impf
• zeznać pf, zeznawać impf

 

verbs

• dać znać pf, dawać znać impf
• nie chcieć znać impf
• nie znać dnia ani godziny impf
• nie znać się na żartach impf
• znać jak zły szeląg impf
• znać się jak kura na pieprzu impf
• znać się jak łyse konie impf
• znać się na rzeczy impf
• znać się z widzenia impf
• znać swoje miejsce impf
• znać ten ból impf
• znać umiar impf
• znać z widzenia impf
• znać ze słyszenia impf

 

Related terms

nouns

• znak
• znamię

 

verbs

• oznajmić pf, oznajmiać impf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), znać is one of the most used words in Polish, appearing 16 times in scientific texts, 2 times in news, 17 times in essays, 55 times in fiction, and 91 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 181 times, making it the 317th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• znać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• znać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “1. znać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “2. znać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “znać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “ZNAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 15.02.2015
• “ZNAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 22.09.2009
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “znać”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “znać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “znać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 8, Warsaw, page 574
• znać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish znać.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈznat͡ɕ/
• Rhymes: -at͡ɕ
• Syllabification: znać

Verb

znać impf

1. (transitive) to know (to have knowledge of)
2. (reflexive with sie) to know one's way around something (to know something very well)
3. (reflexive with sie) to know each other, to know one another

Conjugation

Conjugation of znać impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		znać
present tense	1st	znōm			znōmy
	2nd	znŏsz			znŏcie
	3rd	znŏ			znajōm
past tense	1st	znołch, znołech, znoł żech	znałach znała żech	znałoch1) znało żech1)	znalimy, znalichmy	znałymy, znałychmy
	2nd	znołś, znołeś, znoł żeś	znałaś znała żeś	znałoś1) znało żeś1)	znaliście, znali żeście	znałyście, znały żeście
	3rd	znoł	znała	znało	znali	znały
future tense	1st	bydã znoł, bydã znać	bydã znała, bydã znać	bydã znało,1) bydã znać	bydymy znali, bydymy znać	bydymy znały, bydymy znać
	2nd	bydziesz znoł, bydziesz znać	bydziesz znała, bydziesz znać	bydziesz znało,1) bydziesz znać	bydziecie znali, bydziecie znać	bydziecie znały, bydziecie znać
	3rd	bydzie znoł, bydzie znać	bydzie znała, bydzie znać	bydzie znało, bydzie znać	bydōm znali, bydōm znać	bydōm znały, bydōm znać
pluperfect tense2)	1st	bōłch znoł, bōłech znoł, bōł żech znoł	byłach znała była żech znała	byłoch znało1) było żech znało1)	byli my znali, bylichmy znali	były my znały, byłychmy znały
	2nd	bōłś znoł, bōłeś znoł, bōł żeś znoł	byłaś znała była żeś znała	byłoś znało1) było żeś znało1)	byliście znali, byli żeście znali	byłyście znały, były żeście znały
	3rd	bōł znoł	była znała	było znało1)	były my znali, byłychmy znali	były znały
conditional	1st	bych znoł	bych znała	byście znali	by my znały, bychmy znały
	2nd	byś znoł	byś znała	byście znali	byście znały
	3rd	by znoł	by znała	by znało	by znali	by znały
imperative	1st	niych znōm			znejmy
	2nd	znej			znejcie
	3rd	niych znŏ			niych znajōm
active adjectival participle		znajōncy	znajōncŏ	znajōnce	znajōncy	znajōnce
passive adjectival participle		znany	znanŏ	znane	znani	znane
verbal noun		znanie
1) Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms. 2) The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past.

Derived terms

verbs

• doznać pf
• poznać pf
• prziznać pf, prziznŏwać impf
• rozeznać pf, rozeznŏwać impf
• uznać pf, uznŏwać impf
• wyznać pf, wyznŏwać impf

 

Related terms

nouns

• znak
• znamiã

 

verbs

• znaczyć impf

 

Further reading

• znac in dykcjonorz.eu
• znać in silling.org
• znać_sie in silling.org

Upper Sorbian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *znàti.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈznat͡ʃ/
• Rhymes: -at͡ʃ
• Hyphenation: znać
• Syllabification: znać

Verb

znać impf

1. (transitive) to know

   Ja znaju twojeho bratra. ― I know your brother.

2. (reflexive with so) to know each other

   Znajemoj so wot naju dźěćatstwa. ― We know each other since our childhood.

Conjugation

Conjugation of znać (imperfective)

	person	singular	dual		plural
			virile	nonvirile
infinitive		znać
transgressive		znajo
present tense	1st	znaju	znajemoj		znajemy
	2nd	znaješ	znajetaj	znajetej	znajeće
	3rd	znaje	znajetaj	znajetej	znaja
past tense	1st	znajach	znajachmoj		znajachmy
	2nd	znaješe	znaještaj	znaještej	znaješće
	3rd	znaješe	znaještaj	znaještej	znajachu
imperative	1st	—	znajmoj		znajmy
	2nd	znaj	znajtaj	znajtej	znajće
	3rd	znaj	—
active participle		znajacy
passive participle		znaty
ł-form		znał
verbal noun		znaće

Derived terms

nouns

• znaće n

 

References

• “znać” in Soblex