liczyć

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *ličiti. First attested in 1399.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /lʲiːt͡ʃʲɨt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /lʲit͡ʃʲɨt͡ɕ/

Verb

liczyć impf

1. (attested in Greater Poland) to count (to determine the number of)
   • 1960 [1399], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty pyzdrskie, volume II, number 285, Pyzdry:

     Hanek bil przi tem y liczil penødze Ruczlowi iedennaczcze grziwen

     [Hanek był przy tem i liczył pieniądze Ruclowi jedennaćcie grzywien]

2. (attested in Greater Poland, Masovia) to count (to recite numbers in sequence) [with od (+ genitive) ‘from what number’]
   • 1885-2024 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[1], volume I, Międzyrzecz, Warsaw, page 487:

     Inclusiue computando ad acta presencium pyrzwe y posledne liczøcz latho oth wydana tego tho lystha

     [Inclusiue computando ad acta presencium pirzwe i poślednie licząc lato ot wydania tego to lista]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 65r:

     Inclusiue computando a data presencium lato pyrzve y poslednye lyczacz od vydanya thego tho lysthą

     [Inclusiue computando a data presencium lato piyrzwe i poslednie liczyć od wydania tego to liczą]

3. (attested in Greater Poland, Masovia) to count (to include) [with w (+ accusative) ‘as what’]
   • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 55:

     Gdy bądzye newyasztha darowana... od szwego maza, tho nye ma bycz lyczono w dzyal any za nyewyeszczkye rzeczy

     [Gdy będzie niewiasta darowana... od swego męża, to nie ma być liczono w dział ani za niewiesckie rzeczy]

   • 1885-2024 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[2], volume I, Międzyrzecz, Warsaw, page 481:

     Zastawyamy... w tyssonczu grzywen... lyczoncz w kaszdø grzywnø, computando in quamlibet marcam, czterdzesczy y oszm grossy

     [Zastawiamy... w tysiącu grzywien... licząc w każdą grzywnę, computando in quamlibet marcam, czterdzieści i ośm groszy]

4. to reckon, to calculate
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[3], page 187:

     Takosch... Krystus byl zyv na svyeczye trzydzyesczy a dvye lyeczye pelnych a o[d] trzechdzyeszyad y ode trzech lat tako vyelye, yako od Bozego Narodzenya do Vyelykey Noczy, czosz lycze ('liczą') za pol roka (quod pro dimidio anno computatur)

     [Takoż... Krystus był żyw na świecie trzydzieści a dwie lecie pełnych a o[d] trzechdziesiąt i ode trzech lat tako wiele, jako od Bożego Narodzenia do Wielikiej Nocy, coż liczą za poł roka (quod pro dimidio anno computatur)]

5. (attested in Greater Poland) to consider as (to assign some quality to)
   • 1874-1891 [middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[4], [5], [6]}, volume XXII, page 235:

     Vbogyego ducha albo dusche gest ten..., gen syą ny zacz nye waszi any lyczi

     [Ubogiego ducha albo dusze jest ten..., jen się ni zacz nie waży ani liczy]

   • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 105:

     A przydzely ktho a lyczy szye temu vmarlemu przyrodzony, thedy ma wymyenycz czlowyek blyszkosczy

     [A przydzieli kto a liczy sie temu umarłemu przyrodzony, tedy ma wymienić członek bliskości]

6. (attested in Greater Poland) to justify accusations
   • 1959 [1419], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 974, Poznań:

     Yaco to swaczczą, yaco Micolaya ne zazalowal s procuratornym listem oth Thomy, cszo liczy, ... by rabil

     [Jako to świadczą, jako Mikołaja nie zażałował z prokuratornym listem ot Tomy, cso liczy, ... by rąbił]

Derived terms

adjectives

• liczny

 

adverbs

• jedno od drugiego licząc

 

nouns

• liczba
• liczbienie
• liczenie
• liczność
• liczydło

 

verbs

• doliczyć pf, doliczać impf
• naliczyć pf
• obliczyć pf, obliczać impf
• odliczyć pf, odliczać impf
• policzyć pf, policzać impf
• przyliczyć pf, przyliczać impf
• rozliczyć pf
• wliczyć pf, wliczać impf
• wyliczyć pf, wyliczać impf
• wyzliczyć pf
• zliczyć pf

 

Descendants

• Polish: liczyć
• Silesian: liczyć

References

• Boryś, Wiesław (2005) “liczyć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “liczyć”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Mańczak, Witold (2017) “liczyć”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “liczyć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “liczyć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “liczyć”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish liczyć.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈli.t͡ʂɘt͡ɕ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈli.t͡ʂɨt͡ɕ/

• Audio 1; “liczyć”:

  (file)

• Audio 2; “liczyć się”:

  (file)

• Rhymes: -it͡ʂɘt͡ɕ
• Syllabification: li‧czyć

Verb

liczyć impf (perfective policzyć)

1. (intransitive) to count (to recite numbers in sequence) [with do (+ genitive) ‘to what number’]

   Synonym: odliczać

2. (transitive) to count (to perform arithmetic calculations)

   Synonyms: obliczać, obrachowywać, przeliczać, rachować

3. (transitive) to count (to add up individual units)

   Synonym: przeliczać

4. (transitive) to count (to determine the financial value of something) [with za (+ accusative) ‘for what’]

   Synonyms: cenić, taksować, wyceniać

5. (transitive, usually in the contemporary adverbial participle) to count (to take into consideration when determining quantity)
6. (intransitive) to count (to amount to, to number in total)
7. (transitive, usually in any participle) to count (to measure i.e. units of distance or time) [with w (+ locative) ‘in what unit’], [with od (+ genitive) ‘since when’]
8. (intransitive) to count on (to rely on, trust, or expect) [with na (+ accusative) ‘on whom/what’]

   Synonym: polegać

   Zawsze możesz na mnie liczyć. ― You can always count on me.

9. (intransitive) to count on (to hope for something) [with na (+ accusative) ‘on whom/what’]
10. (transitive) to count on (to expect)
11. (transitive, boxing) to count (to recite numbers from ten as a boxer lies in the ring so as to mark the end of a match)

    Synonym: wyliczać

12. (transitive) to count (to consider something as an example of something or as having some quality; to account, to regard as)

    Synonym: wliczać

13. (transitive) to count (to charge or calculate some fee)
14. (reflexive with się) to count (to matter, to have some meaning) [with w (+ locative) ‘in/at what’]

    Synonym: znaczyć

15. (reflexive with się) to account for (to take into consideration) [with z (+ instrumental) ‘with whom/what’]

    Synonym: uwzględniać

16. (reflexive with się, colloquial) to account (to settle an account)

    Synonym: rozliczać się

17. (reflexive with się) to count (to determine the size of the group to which you belong)
18. (reflexive with się) to count (to belong to some group)
19. (Middle Polish) to count; Further details are uncertain.
    • 1532, Bartłomiej z Bydgoszczy, Słownik łacińsko-polski‎^[7], page 214b:

      Computo, Conumerare, putare, numerare, lyczicz.

      [Computo, Conumerare, putare, numerare, liczyć.]

    • 1564, J. Mączyński, Lexicon‎^[8], page 253c:

      Numero, Liczę.

      [Numero, Liczę.]

Conjugation

Conjugation of liczyć impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		liczyć
present tense	1st	liczę			liczymy
	2nd	liczysz			liczycie
	3rd	liczy			liczą
	impersonal	liczy się
past tense	1st	liczyłem, -(e)m liczył	liczyłam, -(e)m liczyła	liczyłom, -(e)m liczyło	liczyliśmy, -(e)śmy liczyli	liczyłyśmy, -(e)śmy liczyły
	2nd	liczyłeś, -(e)ś liczył	liczyłaś, -(e)ś liczyła	liczyłoś, -(e)ś liczyło	liczyliście, -(e)ście liczyli	liczyłyście, -(e)ście liczyły
	3rd	liczył	liczyła	liczyło	liczyli	liczyły
	impersonal	liczono
future tense	1st	będę liczył, będę liczyć	będę liczyła, będę liczyć	będę liczyło, będę liczyć	będziemy liczyli, będziemy liczyć	będziemy liczyły, będziemy liczyć
	2nd	będziesz liczył, będziesz liczyć	będziesz liczyła, będziesz liczyć	będziesz liczyło, będziesz liczyć	będziecie liczyli, będziecie liczyć	będziecie liczyły, będziecie liczyć
	3rd	będzie liczył, będzie liczyć	będzie liczyła, będzie liczyć	będzie liczyło, będzie liczyć	będą liczyli, będą liczyć	będą liczyły, będą liczyć
	impersonal	będzie liczyć się
conditional	1st	liczyłbym, bym liczył	liczyłabym, bym liczyła	liczyłobym, bym liczyło	liczylibyśmy, byśmy liczyli	liczyłybyśmy, byśmy liczyły
	2nd	liczyłbyś, byś liczył	liczyłabyś, byś liczyła	liczyłobyś, byś liczyło	liczylibyście, byście liczyli	liczyłybyście, byście liczyły
	3rd	liczyłby, by liczył	liczyłaby, by liczyła	liczyłoby, by liczyło	liczyliby, by liczyli	liczyłyby, by liczyły
	impersonal	liczono by
imperative	1st	niech liczę			liczmy
	2nd	licz			liczcie
	3rd	niech liczy			niech liczą
active adjectival participle		liczący	licząca	liczące	liczący	liczące
passive adjectival participle		liczony	liczona	liczone	liczeni	liczone
contemporary adverbial participle		licząc
verbal noun		liczenie

Derived terms

nouns

• liczygrosz
• liczykrupa

 

verbs

• doliczyć pf, doliczać impf
• nadliczyć pf
• naliczyć pf, naliczać impf
• obliczyć pf, obliczać impf
• odliczyć pf, odliczać impf
• podliczyć pf, podliczać impf
• policzyć pf, policzać impf
• przeliczyć pf, przeliczać impf
• (Middle Polish) przyliczyć pf, (Middle Polish) przyliczać impf
• rozliczyć pf, rozliczać impf
• (Middle Polish) uliczyć pf
• wliczyć pf, wliczać impf
• wyliczyć pf, wyliczać impf
• zaliczyć pf, zaliczać impf
• zliczyć pf, zliczać impf

 

verbs

• liczyć na własne siły impf
• liczyć się z czasem impf
• liczyć się z każdym groszem impf
• liczyć się z pieniędzmi impf
• liczyć się ze słowami impf

 

Related terms

adjectives

• liczbowy
• liczebny
• liczny

 

particles

• lekko licząc

 

nouns

• bezlik
• liczba
• liczebnik
• licznik
• liczydło
• Liczyrzepa
• lik

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), liczyć is one of the most used words in Polish, appearing 15 times in scientific texts, 21 times in news, 17 times in essays, 13 times in fiction, and 22 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 88 times, making it the 723rd most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• liczyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• liczyć się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• liczyć in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “liczyć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “liczyć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “LICZYĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], (Can we date this quote?)
• Renata Bronikowska (30.05.2019) “LICZYĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “liczyć”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “liczyć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “liczyć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 738
• liczyć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
• liczyć się in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
• Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “liczyć”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish liczyć.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈli.t͡ʂɪt͡ɕ/
• Rhymes: -it͡ʂɪt͡ɕ
• Syllabification: li‧czyć

Verb

liczyć impf

1. (transitive) to count

Conjugation

Conjugation of liczyć impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		liczyć
present tense	1st	liczã			liczymy
	2nd	liczysz			liczycie
	3rd	liczy			liczōm
past tense	1st	liczōłch, liczōłech, liczōł żech	liczyłach liczyła żech	liczyłoch1) liczyło żech1)	liczylimy, liczylichmy	liczyłymy, liczyłychmy
	2nd	liczōłś, liczōłeś, liczōł żeś	liczyłaś liczyła żeś	liczyłoś1) liczyło żeś1)	liczyliście, liczyli żeście	liczyłyście, liczyły żeście
	3rd	liczōł	liczyła	liczyło	liczyli	liczyły
future tense	1st	bydã liczōł, bydã liczyć	bydã liczyła, bydã liczyć	bydã liczyło,1) bydã liczyć	bydymy liczyli, bydymy liczyć	bydymy liczyły, bydymy liczyć
	2nd	bydziesz liczōł, bydziesz liczyć	bydziesz liczyła, bydziesz liczyć	bydziesz liczyło,1) bydziesz liczyć	bydziecie liczyli, bydziecie liczyć	bydziecie liczyły, bydziecie liczyć
	3rd	bydzie liczōł, bydzie liczyć	bydzie liczyła, bydzie liczyć	bydzie liczyło, bydzie liczyć	bydōm liczyli, bydōm liczyć	bydōm liczyły, bydōm liczyć
pluperfect tense2)	1st	bōłch liczōł, bōłech liczōł, bōł żech liczōł	byłach liczyła była żech liczyła	byłoch liczyło1) było żech liczyło1)	byli my liczyli, bylichmy liczyli	były my liczyły, byłychmy liczyły
	2nd	bōłś liczōł, bōłeś liczōł, bōł żeś liczōł	byłaś liczyła była żeś liczyła	byłoś liczyło1) było żeś liczyło1)	byliście liczyli, byli żeście liczyli	byłyście liczyły, były żeście liczyły
	3rd	bōł liczōł	była liczyła	było liczyło1)	były my liczyli, byłychmy liczyli	były liczyły
conditional	1st	bych liczōł	bych liczyła	byście liczyli	by my liczyły, bychmy liczyły
	2nd	byś liczōł	byś liczyła	byście liczyli	byście liczyły
	3rd	by liczōł	by liczyła	by liczyło	by liczyli	by liczyły
imperative	1st	niych liczã			liczmy
	2nd	licz			liczcie
	3rd	niych liczy			niych liczōm
active adjectival participle		liczōncy	liczōncŏ	liczōnce	liczōncy	liczōnce
passive adjectival participle		liczōny	liczōnŏ	liczōne	liczyni	liczōne
verbal noun		liczynie
1) Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms. 2) The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past.

Derived terms

adjectives

• liczny

 

nouns

• liczba

 

verbs

• doliczyć pf, doliczać impf
• naliczyć pf
• policzyć pf
• prziliczyć pf
• wliczyć pf, wliczać impf
• wyliczyć pf, wyliczać impf
• zliczyć pf
• ôbliczyć pf, ôbliczać impf
• ôdliczyć pf, ôdliczać impf

 

Related terms

adverbs

• licznie

 

Further reading

• liczyc in dykcjonorz.eu
• liczyć in silling.org
• Aleksandra Wencel (2023) “licyć”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski, page 373