patrzeć
Appearance
See also: patrzëc
Polish
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Polish patrzyć. The shift of -yć > -eć is unclear, but this form was apparently popularized by Doroszewski's dictionary.[1]
Pronunciation
[edit]- (Middle Polish) IPA(key): (16th c.) /ˈpa.tr̝ɛt͡ɕ/, (17th–18th c.) /ˈpa.tʂɛt͡ɕ/
Audio 1; “patrzeć”: (file) Audio 2; “patrzeć”: (file) Audio 3; “patrzeć się”: (file) - Rhymes: -atʂɛt͡ɕ
- Syllabification: pa‧trzeć
Verb
[edit]patrzeć impf (frequentative (obsolete or regional) patrzać)
- (intransitive or reflexive with się) to look; to look at (to direct one's eyes upon) [with na (+ accusative) ‘at whom/what’], [with w (+ accusative) ‘at what’], [with po (+ locative) ‘up and down whom/what’], [with przez (+ accusative) ‘through what’]
- Mąż patrzy na swoją żonę. ― The husband looks at his wife. [with na (+ accusative) ‘something/someone’]
- (intransitive) to view, to regard, to look upon
- (intransitive) to look at, to notice, to turn one's attention to [with na (+ accusative) ‘at whom/what’]
- Synonym: zwracać uwagę
- (transitive, second person) used to direct someone's attention; look
- Synonym: popatrzeć
- (intransitive or reflexive with się) to be directed towards
- (intransitive, of emotions or character traits) to be seen, to be visible [with dative ‘on whom’ and z (+ genitive) ‘from what part of the body’]
- (intransitive, colloquial) to strive for, to try for [with genitive ‘for what’]
- Synonym: pilnować
- (intransitive) to look at (to treat a certain way)
- Synonym: traktować
- (intransitive) to notice
- Synonyms: obserwować, zauważać
- (intransitive, colloquial) to bear in mind, to give heed [with na (+ accusative) ‘what’]
- Synonyms: mieć na uwadze, zważać
- (intransitive, obsolete) to look like, to resemble [with na (+ accusative) ‘what’]
- Synonyms: mieć pozór, przypominać, wyglądać
- (reflexive with się, colloquial, obsolete) to be expected, to ought to
- (intransitive, colloquial, obsolete) to look for, to seek out [with genitive ‘what’ or za (+ instrumental) ‘what’]
- (intransitive, colloquial, obsolete) to keep an eye out for [with genitive ‘what’]
- Synonyms: czekać, wypatrywać
- (intransitive, obsolete) to spy on
- Synonyms: podglądać, podpatrywać, szpiegować
Conjugation
[edit]Derived terms
[edit]adverb
nouns
phrase
proverb
verbs
- patrzeć innymi oczyma impf, popatrzeć innymi oczyma pf
- patrzeć jak w obraz impf
- patrzeć krzywym okiem impf
- patrzeć na księżą oborę impf
- patrzeć przez palce impf
- patrzeć swego impf
- patrzeć trzy na ręce impf
- patrzeć w sufit impf
- patrzeć wilkiem impf
- patrzeć z boku impf, popatrzeć z boku pf
- patrzeć z góry impf
verbs
- dopatrzeć pf, dopatrzyć pf, dopatrywać impf
- napatrzeć pf, napatrzyć pf, napatrywać impf
- odpatrzyć pf
- opatrzeć pf, opatrzyć pf, opatrywać impf
- patrzeć jak cielę na malowane wrota impf
- podpatrzeć pf, podpatrzyć pf, podpatrywać impf
- popatrzeć pf, popatrzyć pf, popatrywać impf
- przepatrzyć pf, przepatrywać impf
- przypatrzyć pf, przypatrywać impf
- rozpatrzeć pf, rozpatrzyć pf, rozpatrywać impf
- spatrzyć pf
- upatrzeć pf, upatrzyć pf, upatrywać impf
- wpatrzeć pf, wpatrzyć pf, wpatrywać impf
- wypatrzyć pf, wypatrywać impf
- zapatrzyć pf, zapatrywać impf
Trivia
[edit]According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), patrzeć is one of the most used words in Polish, appearing 5 times in scientific texts, 27 times in news, 106 times in essays, 76 times in fiction, and 196 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling times, making it the 280th most common word in a corpus of 500,000 words.[2]
References
[edit]- ^ Bańkowski, Andrzej (2000) “patrzeć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- ^ Ida Kurcz (1990) “patrzeć”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 360
Further reading
[edit]- patrzeć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- patrzeć in Polish dictionaries at PWN
- Aleksander Zdanowicz (1861) “patrzeć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “patrzeć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 90
- patrzeć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Silesian
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Polish patrzyć.
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]patrzeć impf
- (intransitive) to look at [with na (+ accusative) ‘something/someone’]
Conjugation
[edit]Derived terms
[edit]verbs
- napatrzeć pf
- popatrzeć pf
- rozpatrzić pf, rozpatrować impf
- zapatrzić pf, zapatrować impf
Further reading
[edit]Categories:
- Polish terms derived from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish 2-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/atʂɛt͡ɕ
- Rhymes:Polish/atʂɛt͡ɕ/2 syllables
- Polish lemmas
- Polish verbs
- Polish imperfective verbs
- Polish intransitive verbs
- Polish reflexive verbs
- Polish terms with usage examples
- Polish transitive verbs
- Polish colloquialisms
- Polish terms with obsolete senses
- Silesian terms derived from Proto-Slavic
- Silesian terms inherited from Proto-Slavic
- Silesian terms inherited from Old Polish
- Silesian terms derived from Old Polish
- Silesian terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Silesian/atʂɛt͡ɕ
- Rhymes:Silesian/atʂɛt͡ɕ/2 syllables
- Silesian lemmas
- Silesian verbs
- Silesian imperfective verbs
- Silesian intransitive verbs