biec
Appearance
Old Polish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Proto-Slavic *běťi. First attested in 1467.
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]biec impf (determinate, indeterminate biegać)
- (attested in Lesser Poland) to run (of living things: to move quickly on foot)
- 1885-2024 [1467], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[1], volume VIII, Chęciny, page 20:
- Jakom ya Stachny... nye byl..., gdy byegla do syna swego zabytego
- [Jakom ja Stachny... nie bił..., gdy biegła do syna swego zabitego]
Derived terms
[edit]verbs
Related terms
[edit]adjectives
nouns
verbs
Descendants
[edit]- Polish: biec
References
[edit]- Boryś, Wiesław (2005) “biec”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “biec”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “biec”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “biec”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “biec”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Polish biec. Cognate with Lithuanian bė́gti (“to run”) and Ancient Greek φέβομαι (phébomai, “to flee”).
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]biec impf (determinate, perfective pobiec, indeterminate biegać)
- (intransitive) to run (of living things: to move quickly on foot)
- Pies biegnie do swojego pana. ― The dog runs to his master.
- (intransitive) to run, to rush (to rush somewhere in order to accomplish a specific task) [with po (+ accusative) ‘for what/whom’; or with infinitive ‘to do what’; or with do or dokąd ‘to what/where’]
- (intransitive, of objects) to run, to race, to roll (to move across a surface in a particular direction)
- Pociąg biegnie co dwadzieścia minut. ― The train runs every ten minutes.
- Chmury biegną po niebie. ― Clouds move across/in the sky.
- (intransitive) to run, to go, to lead (to form a route)
- Te tory kolejowe biegną do starego portu. ― These railway tracks run to the old port.
- (intransitive, of objects in time) to fly, to race (to pass by very quickly; to proceed very fast)
- Czas biegnie. ― Time flies.
- życie biegnie ― Life flies by.
- lata biegną ― The years run by.
- (intransitive, of objects in time) to progress (to develop or change with time)
- Akcja biegnie. ― The action progresses.
- Historia biegnie. ― The story unfolds.
- (intransitive, law) to begin, to run (to begin and continue) [with od (+ genitive) ‘from when’]
- Przedawnienie biegnie od... ― The statute of limitations runs from...
Conjugation
[edit]Archaic conjugation:
Derived terms
[edit]verbs
- dobiec pf, dobiegnąć pf, dobiegać impf
- nabiec pf, nabiegnąć pf, nabiegać impf
- nadbiec pf, nadbiegnąć pf, nadbiegać impf
- obiec pf, obiegnąć pf, obiegać impf
- odbiec pf, odbiegnąć pf, odbiegać impf
- pobiec pf, pobiegnąć pf, pobiegać impf
- podbiec pf, podbiegnąć pf, podbiegać impf
- przebiec pf, przebiegnąć pf, przebiegać impf
- przybiec pf, przybiegnąć pf, przybiegać impf
- rozbiec pf, rozbiegnąć pf, rozbiegać impf
- ubiec pf, ubiegnąć pf, ubiegać impf
- wbiec pf, wbiegnąć pf, wbiegać impf
- wybiec pf, wybiegnąć pf, wybiegać impf
- zabiec pf, zabiegnąć pf, zabiegać impf
- zbiec pf, zbiegnąć pf, zbiegać impf
verbs
- wzrok biegnie impf
Related terms
[edit]adjective
nouns
verb
Collocations
[edit]Collocations
- biec chodnikiem ― to run down the sidewalk
- biec korytarzem ― to run down the hall
- biec do mety ― to run to the finish line
- biec do drzwi ― to run to the door
- biec do łazienki ― to run to the bathroom
- biec po schodach ― to run to run upstairs/downstairs
- biec boso ― to run barefoot
- biec prosto przed siebie ― to run straight ahead
- biec ile sił w nogach ― to run as fast as one can
- biec kłusem ― to trot
- biec truchtem ― to trot/jog
- biec i krzyczeć ― to run and yell
- tupot biegnących ― the stomping of people running
- biec do banku ― to run to the bank
- biec do domu ― to run home
- biec do kiosku ― to run to a kiosk
- biec do pracy ― to run to work
- biec do sklepu ― to run to the store
- biec do szkoły ― to run to school
- biec do telefonu ― to run to the phone
- biec po pomoc ― to run for help
- biec kupić ― to run to buy (something)
- biec sprawdzić ― to run to check (something)
- biec szukać ― to run to look for (something)
- Droga biegnie wzdłuż kanionu. ― The road runs along the canyon.
- biec nieubłaganie ― to pass inexorably
Further reading
[edit]- biec in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- biec in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “biec”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “biec”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “biec”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 147
- biec in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Categories:
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish verbs
- Old Polish determinate verbs
- Old Polish imperfective verbs
- Lesser Poland Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Old Polish concrete verbs
- Polish terms derived from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish 1-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/ɛt͡s
- Rhymes:Polish/ɛt͡s/1 syllable
- Polish lemmas
- Polish verbs
- Polish determinate verbs
- Polish imperfective verbs
- Polish intransitive verbs
- Polish terms with usage examples
- pl:Law
- Polish terms with collocations
- Polish concrete verbs