biec

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: Bieć and biếc

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *běťi. First attested in 1467.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /bjɛt͡s/
  • IPA(key): (15th CE) /bjɛt͡s/

Verb

[edit]

biec impf (determinate, indeterminate biegać)

  1. (attested in Lesser Poland) to run (of living things: to move quickly on foot)
    • 1885-2024 [1467], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[1], volume VIII, Chęciny, page 20:
      Jakom ya Stachny... nye byl..., gdy byegla do syna swego zabytego
      [Jakom ja Stachny... nie bił..., gdy biegła do syna swego zabitego]

Derived terms

[edit]
verbs
[edit]
adjectives
nouns
verbs

Descendants

[edit]
  • Polish: biec

References

[edit]
  • Boryś, Wiesław (2005) “biec”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “biec”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “biec”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • Sławski, Franciszek (1958-1965) “biec”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “biec”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish biec. Cognate with Lithuanian bė́gti (to run) and Ancient Greek φέβομαι (phébomai, to flee).

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ˈbjɛt͡s/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɛt͡s
  • Syllabification: biec

Verb

[edit]

biec impf (determinate, perfective pobiec, indeterminate biegać)

  1. (intransitive) to run (of living things: to move quickly on foot)
    Pies biegnie do swojego pana.The dog runs to his master.
  2. (intransitive) to run, to rush (to rush somewhere in order to accomplish a specific task) [with po (+ accusative) ‘for what/whom’; or with infinitive ‘to do what’; or with do or dokąd ‘to what/where’]
  3. (intransitive, of objects) to run, to race, to roll (to move across a surface in a particular direction)
    Pociąg biegnie co dwadzieścia minut.The train runs every ten minutes.
    Chmury biegną po niebie.Clouds move across/in the sky.
  4. (intransitive) to run, to go, to lead (to form a route)
    Te tory kolejowe biegną do starego portu.These railway tracks run to the old port.
  5. (intransitive, of objects in time) to fly, to race (to pass by very quickly; to proceed very fast)
    Czas biegnie.Time flies.
    życie biegnieLife flies by.
    lata biegnąThe years run by.
  6. (intransitive, of objects in time) to progress (to develop or change with time)
    Akcja biegnie.The action progresses.
    Historia biegnie.The story unfolds.
  7. (intransitive, law) to begin, to run (to begin and continue) [with od (+ genitive) ‘from when’]
    Przedawnienie biegnie od...The statute of limitations runs from...

Conjugation

[edit]
Conjugation of biec impf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive biec
present tense 1st biegnę biegniemy
2nd biegniesz biegniecie
3rd biegnie biegną
impersonal biegnie się
past tense 1st biegłem,
-(e)m biegł
biegłam,
-(e)m biegła
biegłom,
-(e)m biegło
biegliśmy,
-(e)śmy biegli
biegłyśmy,
-(e)śmy biegły
2nd biegłeś,
-(e)ś biegł
biegłaś,
-(e)ś biegła
biegłoś,
-(e)ś biegło
biegliście,
-(e)ście biegli
biegłyście,
-(e)ście biegły
3rd biegł biegła biegło biegli biegły
future tense 1st będę biegł,
będę biec
będę biegła,
będę biec
będę biegło,
będę biec
będziemy biegli,
będziemy biec
będziemy biegły,
będziemy biec
2nd będziesz biegł,
będziesz biec
będziesz biegła,
będziesz biec
będziesz biegło,
będziesz biec
będziecie biegli,
będziecie biec
będziecie biegły,
będziecie biec
3rd będzie biegł,
będzie biec
będzie biegła,
będzie biec
będzie biegło,
będzie biec
będą biegli,
będą biec
będą biegły,
będą biec
impersonal będzie biec się
conditional 1st biegłbym,
bym biegł
biegłabym,
bym biegła
biegłobym,
bym biegło
bieglibyśmy,
byśmy biegli
biegłybyśmy,
byśmy biegły
2nd biegłbyś,
byś biegł
biegłabyś,
byś biegła
biegłobyś,
byś biegło
bieglibyście,
byście biegli
biegłybyście,
byście biegły
3rd biegłby,
by biegł
biegłaby,
by biegła
biegłoby,
by biegło
biegliby,
by biegli
biegłyby,
by biegły
imperative 1st niech biegnę biegnijmy
2nd biegnij biegnijcie
3rd niech biegnie niech biegną
active adjectival participle biegnący biegnąca biegnące biegnący biegnące
contemporary adverbial participle biegnąc

Archaic conjugation:

Conjugation of biec impf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive biec
present tense 1st biegę bieżemy
2nd bieżesz bieżecie
3rd bieże biegą
impersonal bieże się
past tense 1st biegłem,
-(e)m biegł
biegłam,
-(e)m biegła
biegłom,
-(e)m biegło
biegliśmy,
-(e)śmy biegli
biegłyśmy,
-(e)śmy biegły
2nd biegłeś,
-(e)ś biegł
biegłaś,
-(e)ś biegła
biegłoś,
-(e)ś biegło
biegliście,
-(e)ście biegli
biegłyście,
-(e)ście biegły
3rd biegł biegła biegło biegli biegły
impersonal bieżono
future tense 1st będę biegł,
będę biec
będę biegła,
będę biec
będę biegło,
będę biec
będziemy biegli,
będziemy biec
będziemy biegły,
będziemy biec
2nd będziesz biegł,
będziesz biec
będziesz biegła,
będziesz biec
będziesz biegło,
będziesz biec
będziecie biegli,
będziecie biec
będziecie biegły,
będziecie biec
3rd będzie biegł,
będzie biec
będzie biegła,
będzie biec
będzie biegło,
będzie biec
będą biegli,
będą biec
będą biegły,
będą biec
impersonal będzie biec się
conditional 1st biegłbym,
bym biegł
biegłabym,
bym biegła
biegłobym,
bym biegło
bieglibyśmy,
byśmy biegli
biegłybyśmy,
byśmy biegły
2nd biegłbyś,
byś biegł
biegłabyś,
byś biegła
biegłobyś,
byś biegło
bieglibyście,
byście biegli
biegłybyście,
byście biegły
3rd biegłby,
by biegł
biegłaby,
by biegła
biegłoby,
by biegło
biegliby,
by biegli
biegłyby,
by biegły
impersonal bieżono by
imperative 1st niech biegę bieżmy
2nd bież bieżcie
3rd niech bieże niech biegą
active adjectival participle biegący biegąca biegące biegący biegące
contemporary adverbial participle biegąc
verbal noun bieżenie

Derived terms

[edit]
verbs
verbs
[edit]
adjective
nouns
verb

Collocations

[edit]

Further reading

[edit]
  • biec in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • biec in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “biec”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “biec”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “biec”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 147
  • biec in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego