ważyć

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From waga +‎ -yć.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ˈva.ʐɘt͡ɕ/
  • Audio 1; ważyć:(file)
  • Audio 2; ważyć się:(file)
  • Rhymes: -aʐɘt͡ɕ
  • Syllabification: wa‧żyć
  • Homophone: warzyć

Verb

[edit]

ważyć impf

  1. (transitive) to weigh (to determine the weight of an object)
  2. (transitive) to weigh in one's hand, to hold in one's hand to estimate the weight of
  3. (transitive) to weigh, to think about, to consider
  4. (intransitive) to weigh (to have a certain weight)
    • 2019 March 7, “Ile waży Droga Mleczna? Naukowcy odpowiadają”, in Rzeczpospolita[1], archived from the original on 2022-08-02:
      Ile waży Droga Mleczna?
      How much does the Milky Way weigh?
    • 2019 May 30, “Uratowano najmniejsze dziecko. Niemowlę ważyło 245 gramów”, in Rzeczpospolita[2], archived from the original on 2022-08-02:
      Niemowlę ważyło zaledwie 245 gramów.
      The infant weighed only 245 grams.
  5. (intransitive) to carry weight, to be important
  6. (intransitive, archaic) to cost, to be worth
    • 1900 (first published 1853), Zygmunt Kaczkowski, Murdelio (Wybór pism Zygmunta Kaczkowskiego, tom III)[3], Gebethner i Wolff, archived from the original on 2022-08-02, page 38:
      – ...Wieleż ważą te dobra?
      Odtrąciłem teraz ja znów pana Urbańskiego w łokieć i odpowiedziałem:
      – Ja dałem sto sześćdziesiąt tysięcy.
      "...Do these goods cost much?"
      Now I hit Mr. Urbański in the elbow again and replied: "I paid a hundred and sixty thousand."
  7. (intransitive) to take up (space on a harddrive, of files)
    • 2021, Sławomir Nieściur, Anomalia[4], Drageus Publishing House, archived from the original on 2022-08-03, page 268:
      – ...Ile [pliki] ważą?
      – Dwa terabajty.
      "...How much space do [the files] take up?"
      "Two terabytes."
    • 2021, Andrzej-Ludwik Włoszczyński, Po co ci logo? ciąg dalszy[5], Wydawnictwo internetowe e-bookowo, page 150:
      Efekt mamy w pliku png, które waży, bagatela, 1,85 Giga!
      We have the effect in a png file, which takes up only a little: 1.85 gigabytes!
  8. (reflexive with się) to weigh oneself
  9. (reflexive with się) to dare [with infinitive or na (+ accusative) ‘to do something’]
    • 1870, Paweł Piasecki, Kronika Pawła Piaseckiego biskupa przemyślskiego[6], Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, archived from the original on 2022-08-03, page 271:
      Ale przemogło zdanie Żółkiewskiego, które na owym sejmie powagę wyroku miało i pod najsurowszemi, to jest wywołania i dóbr utraty karami, przez uchwałę sejmową zabroniono, aby nikt z krajowców nie ważył się gwałcić paktów z Turkami zawartych, ani Multan zbrojnie najeżdżać.
      But Żółkiewski's opinion, which in that Sejm had the authority of a verdict, won out, and a ban was passed by a decree of the Sejm with the severest penalties, that is, banishment and loss of property, so that none of the country's natives would dare to violate the pacts made with the Turks and no Moldavian would dare to invade in arms.
    • 1907, “Kronika miesięczna”, in Adam Krasiński, editor, Biblioteka warszawska[7], volume 266, A. Gins, archived from the original on 2022-08-03, page 189:
      Po Mickiewiczu i Słowackim nikt prawie nie ważył się na budowanie utworu szerzej zakrojonego...
      After Mickiewicz and Słowacki, almost nobody dared to construct a more broadly formed composition...
  10. (reflexive with się) to be decided (e.g. one's fate)
    Synonym: decydować się, rozstrzygać się

Conjugation

[edit]
Conjugation of ważyć impf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive ważyć
present tense 1st ważę ważymy
2nd ważysz ważycie
3rd waży ważą
impersonal waży się
past tense 1st ważyłem,
-(e)m ważył
ważyłam,
-(e)m ważyła
ważyłom,
-(e)m ważyło
ważyliśmy,
-(e)śmy ważyli
ważyłyśmy,
-(e)śmy ważyły
2nd ważyłeś,
-(e)ś ważył
ważyłaś,
-(e)ś ważyła
ważyłoś,
-(e)ś ważyło
ważyliście,
-(e)ście ważyli
ważyłyście,
-(e)ście ważyły
3rd ważył ważyła ważyło ważyli ważyły
impersonal ważono
future tense 1st będę ważył,
będę ważyć
będę ważyła,
będę ważyć
będę ważyło,
będę ważyć
będziemy ważyli,
będziemy ważyć
będziemy ważyły,
będziemy ważyć
2nd będziesz ważył,
będziesz ważyć
będziesz ważyła,
będziesz ważyć
będziesz ważyło,
będziesz ważyć
będziecie ważyli,
będziecie ważyć
będziecie ważyły,
będziecie ważyć
3rd będzie ważył,
będzie ważyć
będzie ważyła,
będzie ważyć
będzie ważyło,
będzie ważyć
będą ważyli,
będą ważyć
będą ważyły,
będą ważyć
impersonal będzie ważyć się
conditional 1st ważyłbym,
bym ważył
ważyłabym,
bym ważyła
ważyłobym,
bym ważyło
ważylibyśmy,
byśmy ważyli
ważyłybyśmy,
byśmy ważyły
2nd ważyłbyś,
byś ważył
ważyłabyś,
byś ważyła
ważyłobyś,
byś ważyło
ważylibyście,
byście ważyli
ważyłybyście,
byście ważyły
3rd ważyłby,
by ważył
ważyłaby,
by ważyła
ważyłoby,
by ważyło
ważyliby,
by ważyli
ważyłyby,
by ważyły
impersonal ważono by
imperative 1st niech ważę ważmy
2nd waż ważcie
3rd niech waży niech ważą
active adjectival participle ważący ważąca ważące ważący ważące
passive adjectival participle ważony ważona ważone ważeni ważone
contemporary adverbial participle ważąc
verbal noun ważenie

Derived terms

[edit]
verbs

Further reading

[edit]
  • ważyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • ważyć in Polish dictionaries at PWN