chuyên chính vô sản

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Vietnamese

[edit]

Etymology

[edit]

chuyên chính (dictatorship, autocracy) +‎ vô sản (proletariat (noun)). Ultimately calque of German Diktatur des Proletariats, likely indirectly through Chinese 無產階級專政无产阶级专政 (vô sản giai cấp chuyên chính).

Pronunciation

[edit]
  • (Hà Nội) IPA(key): [t͡ɕwiən˧˧ t͡ɕïŋ˧˦ vo˧˧ saːn˧˩]
  • (Huế) IPA(key): [t͡ɕwiəŋ˧˧ t͡ɕɨn˦˧˥ vow˧˧ ʂaːŋ˧˨] ~ [t͡ɕwiəŋ˧˧ t͡ɕɨn˦˧˥ vow˧˧ saːŋ˧˨]
  • (Saigon) IPA(key): [c⁽ʷ⁾iəŋ˧˧ cɨn˦˥ vow˧˧ ʂaːŋ˨˩˦] ~ [c⁽ʷ⁾iəŋ˧˧ cɨn˦˥ jow˧˧ saːŋ˨˩˦]

Noun

[edit]

(classifier nền) chuyên chính vô sản

  1. (Marxism) dictatorship of the proletariat (a socio-political power characterized by a struggle to achieve a communist society)
    Antonym: chuyên chính tư sản
    • 1963 [1852], Karl Marx, “Marx an Joseph Weydemeyer in New York 5. März 1852”, in Karl Marx - Friedrich Engels - Werke, volume 28, p. 508; English translation in 1983 Marx/Engels Collected Works, volume 39, p. 62, 65; Vietnamese translation in 1996 C. Mác Và Ph. Ăng-Ghen Toàn Tập, volume 28, p. 662
      Cái mới mà tôi đã làm là chứng minh rằng: 1) sự tồn tại của các giai cấp chỉ gắn với những giai đoạn phát triển lịch sử nhất định của sản xuất, 2) đấu tranh giai cấp tất yếu dẫn đến chuyên chính vô sản, 3) bản thân nền chuyên chính này chỉ là bước quá độ tiến tới thủ tiêu mọi giai cấp và tiến tới xã hội không có giai cấp
      What I did that was new was to prove: (1) that the existence of classes is only bound up with particular historical phases in the development of production, (2) that the class struggle necessarily leads to the dictatorship of the proletariat, (3) that this dictatorship itself only constitutes the transition to the abolition of all classes and to a classless society.
    • 1917, Vladimir Lenin, The State and Revolution, “II.3”; English translation from Lenin Collected Works, volume 25, 2011 [1917], page 418; Vietnamese translation from V. I. Lê-nin Toàn Tập[1], volume 33, 2005 [1917], page 44
      Những hình thức của các nhà nước tư sản thì hết sức khác nhau, nhưng thực chất chỉ là một: chung quy lại thì tất cả những nhà nước ấy, vô luận thế nào, cũng tất nhiên phải là nền chuyên chính tư sản. Bước chuyển từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa cộng sản, cố nhiên là không thể không đem lại rất nhiều hình thức chính trị khác nhau, nhưng thực chất của những hình thức ấy tất nhiên sẽ chỉ là một, tức là: chuyên chính vô sản.
      Bourgeois states are most varied in form, but their essence is the same: all these states, whatever their form, in the final analysis are inevitably the dictatorship of the bourgeoisie. The transition from capitalism to communism is certainly bound to yield a tremendous abundance and variety of political forms, but the essence will inevitably be the same: the dictatorship of the proletariat.