กษัตริย์
(Redirected from พระมหากษัตริย์)
Thai
[edit]Alternative forms
[edit]- (obsolete) กระษัตร (grà-sàt)
- (obsolete) กระษัตริย์ (grà-sàt)
- (obsolete) กษัตร (gà-sàt)
- (obsolete) กษัตรา (grà-sàt-dtraa)
- ขัตติยะ
Etymology
[edit]From Sanskrit क्षत्रिय (kṣatriya, “kṣatriya: the ruling and military elite, being one of the four social classes in the society”). Compare Pali khattiya, from which Thai ขัตติยะ was derived. Cognate with Modern Khmer ក្សត្រិយ៍ (ksat).
Pronunciation
[edit]Orthographic | กษัตริย์ k ʂ ạ t r i y ʻ | |
Phonemic | กะ-สัด k a – s ạ ɗ | |
Romanization | Paiboon | gà-sàt |
Royal Institute | ka-sat | |
(standard) IPA(key) | /ka˨˩.sat̚˨˩/(R) |
Noun
[edit]กษัตริย์ • (gà-sàt) (classifier องค์ or พระองค์ or ตน)
- (Hinduism)
- kṣatriya: those who fight, the ruling and military elite, being one of the four social classes in the society, the other classes being พราหมณ์ (praam, “brāhmaṇa: those who pray”), แพศย์ (pɛ̂ɛt, “vaiśya: those who trade”), and ศูทร (sùut, “śūdra: those who work”).
- member of the kṣatriya social class.
- (formally: พระมหา~) monarch.
- (formally: พระมหา~) male monarch.
- 1932, พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช ๒๔๗๕:
- มาตรา ๔ ผู้เป็นกษัตริย์ของประเทศ คือ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาประชาธิปกพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว การสืบมฤดกให้เป็นไปตามกฎมนเทียรบาลว่าด้วยการสืบราชสันตติวงศ์ พ.ศ. ๒๔๖๗ และด้วยความเห็นชอบของสภาผู้แทนราษฎร
- mâat-dtraa · sìi · pûu bpen gà-sàt kɔ̌ɔng bprà-têet · kʉʉ · prá bàat sǒm-dèt prá bpà-rá-min má-hǎa bprà-chaa-tí-bpòk prá bpòk glâao jâao-yùu-hǔua · gaan-sʉ̀ʉp má-rʉ́-dòk hâi bpen-bpai dtaam gòt-mon-tiian-baan wâa-dûai gaan-sʉ̀ʉp râat-chá sǎn-dtà-dtì-wong · pút-tá-sàk-gà-ràat · sɔ̌ɔng-pan sìi-rɔ́ɔi hòk-sìp jèt · lɛ́ dûai kwaam-hěn-chɔ̂ɔp kɔ̌ɔng sà-paa-pûu-tɛɛn-râat-sà-dɔɔn
- Section 4 The person who is the king of the nation is Phrabāt Somdet Phra Paramin Mahā Prajadhipok Phra Pok Klāo Čhāoyūhūa. Succession [to the throne] shall be governed by the Palace Law on Succession, 2467 BE, and with the approval of the House of People's Representatives.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1976, คำสั่งของคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน ฉบับที่ ๔๑ ลงวันที่ ๒๑ ตุลาคม ๒๕๑๙:
- มาตรา ๑๑๒ ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่สามปีถึงสิบห้าปี
- mâat-dtraa · nʉ̀ng-rɔ́ɔi sìp sɔ̌ɔng · pûu-dai mìn-bprà-màat · duu-mìn · rʉ̌ʉ sà-dɛɛng kwaam-aa-kâat-mâat-ráai prá má-hǎa gà-sàt · prá raa-chí-nii · rát-chá-taa-yâat · rʉ̌ʉ pûu-sǎm-rèt-râat-chá-gaan-tɛɛn-prá-ong · dtɔ̂ng rá-waang-tôot jam-kúk dtâng-dtɛ̀ɛ sǎam bpii tʉ̌ng sìp hâa bpii
- Section 112 Anyone who defames, insults, or expresses rancour or ill will towards the king, queen, heir to the throne, or regent, shall be liable to imprisonment from three years to fifteen years.
- (please add an English translation of this quotation)
Synonyms
[edit]monarch
- กษิดิทร
- กษิดิศวร์
- กษีดิศร
- จุฑาธิปไตย
- เจ้า (jâao)
- เจ้าชีวิต
- เจ้าแผ่นดิน (jâao-pɛ̀n-din)
- ท้าว (táao)
- ท้าวพระยา (táao-prá-yaa)
- ธรณินทร์
- ธรณิศ
- ธรณิศร
- ธรณิศวร์
- ธรณีศวร
- ธราธิบดี
- ธราธิป
- ธเรศ
- บดินทร์ (bɔɔ-din)
- ผ่านเกล้า
- ผ่านเผ้า
- ผ่านพิภพ
- ผ่านฟ้า
- พญา (pá-yaa)
- พระเจ้าแผ่นดิน
- พระพันปี
- พระพันวศา
- พระพันวษา
- พระพันวัสสา
- พระพุทธเจ้า (prá-pút-tá-jâao)
- พระยา (prá-yaa)
- พันปี
- ภูธร (puu-tɔɔn)
- ภูธเรศ
- ภูธเรศวร
- ภูนาถ
- ภูนายก
- ภูเนตุ
- ภูบดินทร์
- ภูบดี (puu-bɔɔ-dii)
- ภูบาล
- ภูเบนทร์
- ภูเบศ
- ภูเบศวร์
- ภูป (pûup)
- ภูภุช
- ภูมิธร
- ภูมินทร์
- ภูมินาถ
- ภูมิบดี
- ภูมิบาล
- ภูมิภุช
- ภูมี
- ภูวนาถ
- ภูวเนตร
- ภูวไนย
- มนุชาธิป
- มหิธร
- มหิบดี (má-hì-bɔɔ-dii)
- มหิบาล
- มหิป
- มหิศร
- มหิศวร
- มเหศ
- มเหศวร
- ราช (râat)
- รายอ
- รายา
- วิภู
- สมมติเทพ
- เหนือเกล้า
- เหนือหัว
- องค์เหนือหัว
Derived terms
[edit]See also
[edit]Categories:
- Thai terms borrowed from Sanskrit
- Thai terms derived from Sanskrit
- Rhymes:Thai/at̚
- Thai terms with IPA pronunciation
- Thai 2-syllable words
- Thai lemmas
- Thai nouns
- Thai nouns classified by องค์
- Thai nouns classified by พระองค์
- Thai nouns classified by ตน
- th:Hinduism
- Thai terms with usage examples
- Thai terms with quotations
- Thai terms with irregular pronunciations
- th:Heads of state
- th:Monarchy