Jump to content

oświadczyć

From Wiktionary, the free dictionary
See also: ôświadczyć

Old Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

From o- +‎ świadczyć. First attested in 1398. Compare Old Czech osvědčiti and Old Slovak osvedčiť.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /ɔɕfjaːtt͡ʃʲɨt͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /ɔɕfjɒtt͡ʃʲɨt͡ɕ/

Verb

[edit]

oświadczyć pf (imperfective oświadczać)

  1. (attested in Greater Poland) to publicly announce, to make a statement
    • 1959 [1398], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 396, Poznań:
      Tegdi Wawrzinecz... wstrøcil ti, czso sli podle strugi. Tegdi Iaroslaw z Przeczslawem oswadczil vosnim to wstrøcene
      [Tegdy Wawrzyniec... wstrącił ty, cso szli podle strugi. Tegdy Jarosław z Przecsławem oświadczył woźnym to wstrącenie]

Derived terms

[edit]
nouns
[edit]
nouns

Descendants

[edit]
  • Polish: oświadczyć
  • Silesian: ôświadczyć

References

[edit]
  • Boryś, Wiesław (2005) “świadek”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “świadek”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “oświadczyć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “oświadczyć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish oświadczyć. By surface analysis, o- +‎ świadczyć. Compare Czech osvědčit, Kashubian òswiadczëc, and Ukrainian осві́дчити (osvídčyty).

Pronunciation

[edit]
 
  • IPA(key): /ɔˈɕfjat.t͡ʂɘt͡ɕ/
  • Audio 1; oświadczyć:(file)
  • Audio 2; oświadczyć się:(file)
  • Rhymes: -att͡ʂɘt͡ɕ
  • Syllabification: o‧świad‧czyć

Verb

[edit]

oświadczyć pf (imperfective oświadczać)

  1. (intransitive) to declare, to announce (to inform officially) [with dative ‘whom’]
  2. (intransitive) to declare, to announce (to say clearly) [with dative ‘whom’]
  3. (transitive, obsolete) to provide, to perform
    Synonym: wyświadczyć
  4. (transitive, obsolete) to ask someone for their child's hand in marriage
  5. (transitive, Middle Polish, law) to testify
  6. (reflexive with się) to propose marriage, to pop the question [with dative ‘to whom’]
  7. (reflexive with się) to declare oneself, to announce oneself (to state one's i.e. readiness)
  8. (reflexive with się, obsolete) to speak out (to support or be against someone by speaking) [with za (+ instrumental) ‘for whom/what’], [with przeciw (+ dative) ‘against whom/what’]
  9. (reflexive with się, obsolete) to call, to summon (to bring forth as a witness) [with instrumental ‘whom’]
  10. (reflexive with się, Middle Polish) to be declared, to be announced

Conjugation

[edit]
Conjugation of oświadczyć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive oświadczyć
future tense 1st oświadczę oświadczymy
2nd oświadczysz oświadczycie
3rd oświadczy oświadczą
impersonal oświadczy się
past tense 1st oświadczyłem,
-(e)m oświadczył
oświadczyłam,
-(e)m oświadczyła
oświadczyłom,
-(e)m oświadczyło
oświadczyliśmy,
-(e)śmy oświadczyli
oświadczyłyśmy,
-(e)śmy oświadczyły
2nd oświadczyłeś,
-(e)ś oświadczył
oświadczyłaś,
-(e)ś oświadczyła
oświadczyłoś,
-(e)ś oświadczyło
oświadczyliście,
-(e)ście oświadczyli
oświadczyłyście,
-(e)ście oświadczyły
3rd oświadczył oświadczyła oświadczyło oświadczyli oświadczyły
impersonal oświadczono
conditional 1st oświadczyłbym,
bym oświadczył
oświadczyłabym,
bym oświadczyła
oświadczyłobym,
bym oświadczyło
oświadczylibyśmy,
byśmy oświadczyli
oświadczyłybyśmy,
byśmy oświadczyły
2nd oświadczyłbyś,
byś oświadczył
oświadczyłabyś,
byś oświadczyła
oświadczyłobyś,
byś oświadczyło
oświadczylibyście,
byście oświadczyli
oświadczyłybyście,
byście oświadczyły
3rd oświadczyłby,
by oświadczył
oświadczyłaby,
by oświadczyła
oświadczyłoby,
by oświadczyło
oświadczyliby,
by oświadczyli
oświadczyłyby,
by oświadczyły
impersonal oświadczono by
imperative 1st niech oświadczę oświadczmy
2nd oświadcz oświadczcie
3rd niech oświadczy niech oświadczą
passive adjectival participle oświadczony oświadczona oświadczone oświadczeni oświadczone
anterior adverbial participle oświadczywszy
verbal noun oświadczenie

Derived terms

[edit]
nouns

Trivia

[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), oświadczyć is one of the most used words in Polish, appearing 1 time in scientific texts, 76 times in news, 7 times in essays, 8 times in fiction, and 1 time in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 93 times, making it the 681st most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

[edit]
  1. ^ Ida Kurcz (1990) “oświadczyć”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 347

Further reading

[edit]
  • oświadczyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • oświadczyć in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “oświadczyć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “oświadczyć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Wiesław Morawski (09.05.2023) “OŚWIADCZYĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • OŚWIADCZYĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 09.05.2023
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “oświadczyć”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “oświadczyć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “oświadczyć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 896
  • oświadczyć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego