ჩაჩხა
Laz
[edit]Etymology 1
[edit]By regressive assimilation from ცაჩხა (ʒaçxa), from ცა (ʒa, “sky”) + -შ (-ş, genitive case marker) + დღა (dğa, “day”). Compare Mingrelian ცაშხა (cašxa), Svan ცა̈̄შ (cǟš).
Alternative forms
[edit]Noun
[edit]ჩაჩხა • (çaçxa) (Latin spelling Çaçxa)
Usage notes
[edit]- ჩაჩხა სერი (çaçxa seri) used in Vizha to mean Thursday night.
Declension
[edit]| singular | plural | |
|---|---|---|
| absolutive | ჩაჩხა (çaçxa) | ჩაჩხაფე (çaçxape) |
| ergative | ჩაჩხაქ (çaçxak) | ჩაჩხაფექ (çaçxapek) |
| dative | ჩაჩხას (çaçxas) | ჩაჩხაფეს (çaçxapes) |
| genitive | ჩაჩხაშ(ი) (çaçxaş(i)) | ჩაჩხაფეშ(ი) (çaçxapeş(i)) |
| directive | ჩაჩხაშე (çaçxaşe) | ჩაჩხაფეშე (çaçxapeşe) |
| ablative | ჩაჩხაშენ (çaçxaşen) | ჩაჩხაფეშენ (çaçxapeşen) |
| locative | ჩაჩხას (çaçxas) | ჩაჩხაფეს (çaçxapes) |
| instrumental | ჩაჩხათენ (çaçxaten) | ჩაჩხაფეთენ (çaçxapeten) |
Notes: dialects may differ on declension.
See also
[edit]- days of the week: დოლონიშ ნდღალეფე (doloniş ndğalepe), ხაჶთაშ ნდღალეფე (xaftaş ndğalepe) (appendix): თუთაჩხა (tutaçxa) · იკინაჩხა (iǩinaçxa)/ტახაჩხა (ťaxaçxa) · ჯუმაჩხა (cumaçxa) · ჩაჩხა (çaçxa) · პარასკე (p̌arasǩe)/ობიჩხა (obiçxa) · საბატონი (sabaťoni) · ბჟაჩხა (bjaçxa)/მჟორაჩხა (mjoraçxa) [edit]
Etymology 2
[edit]From ჩაჩხ- (çaçx-, “to babble”) + -ა (-a).
Noun
[edit]ჩაჩხა • (çaçxa) (Latin spelling çaçxa) (Vizha)
- waterfall
- Synonyms: მაჩხა (maçxa), გეჩაჩხალონი (geçaçxaloni), მეჩაჩხალონი (meçaçxaloni), მეჲაჩხალონი (meyaçxaloni)
- რაკანიშა მეჲოწედასი ჩაჩხა იზინ
- raǩanişa meyoǯedasi çaçxa izin
- The waterfall is seen from the hill
Further reading
[edit]- Adjarian, H. (1898) “Étude sur la langue laze”, in Mémoires de la Société de Linguistique de Paris (in French), volume X, page 166
- Kojima, Gôichi (2012–) “çaçxa[1]”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı[1] (in Turkish)
- Kojima, Gôichi (2012–) “çaçxa[2]”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı[2] (in Turkish)
- Bucaklişi, İsmail Avcı, Uzunhasanoğlu, Hasan (1999) Lazca-Türkçe Sözlük / Lazuri-Turkuli Nenapuna [Laz–Turkish dictionary] (in Turkish), Istanbul: Akyüz Yayıncılık, page 236
- Marr, N. (1910) “ჩაჩხა”, in Грамматика чанского (лазского) языка с хрестоматией и словарем [Grammar of the Chan (Laz) Language with a Reader and a Dictionary] (Материалы по яфетическому языкознанию; 2) (in Russian), Saint Petersburg: Academy Press, page 141a
- Tandilava, Ali (2013) “ჩაჩხა”, in Merab Čuxua, Natela Kutelia, Lile Tandilava, Lali Ezugbaia, editors, Lazuri leksiḳoni [Laz Dictionary][3], online version prepared by Levan Vašaḳiʒe, Tbilisi