Jump to content

मर्त

From Wiktionary, the free dictionary

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Indo-Aryan *mártas, from Proto-Indo-Iranian *mártas, from Proto-Indo-European *mór-tos, from *mer- (to die). Cognate with Avestan 𐬨𐬀𐬭𐬆𐬙𐬀 (marəta), Ancient Greek μορτός (mortós).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

मर्त (márta) stemm (root मृ)

  1. a mortal, man
    Synonyms: पुरुष (púruṣa), मनुष्य (manuṣyà), नर (nára), मानव (mānavá), मानुष (mā́nuṣa, mānuṣá)
    • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.5.10:
      मा नो॒ मर्ता॑ अ॒भि द्रु॑हन्त॒नूना॑मिन्द्र गिर्वणः ।
      ईशा॑नो यवया व॒धम् ॥
      mā́ no mártā abhí druhantanū́nāmindra girvaṇaḥ.
      ī́śāno yavayā vadhám.
      O Indra, thou who lovest song, do not let any man hurt our bodies.
      Keep slaughter far from us for thou canst.
  2. Earth, the mortal world

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of मर्त (márta)
Singular Dual Plural
Nominative मर्तः
mártaḥ
मर्तौ / मर्ता¹
mártau / mártā¹
मर्ताः / मर्तासः¹
mártāḥ / mártāsaḥ¹
Vocative मर्त
márta
मर्तौ / मर्ता¹
mártau / mártā¹
मर्ताः / मर्तासः¹
mártāḥ / mártāsaḥ¹
Accusative मर्तम्
mártam
मर्तौ / मर्ता¹
mártau / mártā¹
मर्तान्
mártān
Instrumental मर्तेन
mártena
मर्ताभ्याम्
mártābhyām
मर्तैः / मर्तेभिः¹
mártaiḥ / mártebhiḥ¹
Dative मर्ताय
mártāya
मर्ताभ्याम्
mártābhyām
मर्तेभ्यः
mártebhyaḥ
Ablative मर्तात्
mártāt
मर्ताभ्याम्
mártābhyām
मर्तेभ्यः
mártebhyaḥ
Genitive मर्तस्य
mártasya
मर्तयोः
mártayoḥ
मर्तानाम्
mártānām
Locative मर्ते
márte
मर्तयोः
mártayoḥ
मर्तेषु
márteṣu
Notes
  • ¹Vedic

References

[edit]