öz

See also: Appendix:Variations of "oz"

Azerbaijani

Etymology

Inherited from Old Anatolian Turkish اوز (öz), from Proto-Common Turkic *ȫz, from Proto-Turkic *ȫŕ, whence also Azerbaijani özək. Cognate with Chuvash вар (var), Chuvash варӑ (vară).

Pronunciation

• Audio:

  (file)

Pronoun

öz

1. self

   Muradın kiçik qardaşının on yaşı var, amma artıq özündən hündürdür.

   Murad's younger brother is still just ten years old, but he's already taller than himself.

   Özünə bir qulaq as.

   Just listen to yourself.

   Mənə göstəriş vermə, mən özüm hər şeyi bilirəm.

   Don't give me instructions, I know everything myself

   Özü yaxşıdır, ətrafı pis.

   He himself is good, but his circle/gang is bad.

   Özün bilərsən.

   As you want, then.

   (literally, “You'll know yourself.”)

   Sən onları inandıra bilməyəcəksən. Onlar sənin özünü daha tez inandırarlar.

   You won't be able to convince them. Rather, they will convince you.

   Mən səni, sənin özünü tanıdığından daha yaxşı tanıyıram.

   I know you better than you know yourself.

Declension

Declension of öz

	singular	plural
nominative	öz	özlər
definite accusative	özü	özləri
dative	özə	özlərə
locative	özdə	özlərdə
ablative	özdən	özlərdən
definite genitive	özün	özlərin

Possessive forms of öz

	nominative
	singular	plural
mənim (“my”)	özüm	özlərim
sənin (“your”)	özün	özlərin
onun (“his/her/its”)	özü	özləri
bizim (“our”)	özümüz	özlərimiz
sizin (“your”)	özünüz	özləriniz
onların (“their”)	özü or özləri	özləri
	accusative
	singular	plural
mənim (“my”)	özümü	özlərimi
sənin (“your”)	özünü	özlərini
onun (“his/her/its”)	özünü	özlərini
bizim (“our”)	özümüzü	özlərimizi
sizin (“your”)	özünüzü	özlərinizi
onların (“their”)	özünü or özlərini	özlərini
	dative
	singular	plural
mənim (“my”)	özümə	özlərimə
sənin (“your”)	özünə	özlərinə
onun (“his/her/its”)	özünə	özlərinə
bizim (“our”)	özümüzə	özlərimizə
sizin (“your”)	özünüzə	özlərinizə
onların (“their”)	özünə or özlərinə	özlərinə
	locative
	singular	plural
mənim (“my”)	özümdə	özlərimdə
sənin (“your”)	özündə	özlərində
onun (“his/her/its”)	özündə	özlərində
bizim (“our”)	özümüzdə	özlərimizdə
sizin (“your”)	özünüzdə	özlərinizdə
onların (“their”)	özündə or özlərində	özlərində
	ablative
	singular	plural
mənim (“my”)	özümdən	özlərimdən
sənin (“your”)	özündən	özlərindən
onun (“his/her/its”)	özündən	özlərindən
bizim (“our”)	özümüzdən	özlərimizdən
sizin (“your”)	özünüzdən	özlərinizdən
onların (“their”)	özündən or özlərindən	özlərindən
	genitive
	singular	plural
mənim (“my”)	özümün	özlərimin
sənin (“your”)	özünün	özlərinin
onun (“his/her/its”)	özünün	özlərinin
bizim (“our”)	özümüzün	özlərimizin
sizin (“your”)	özünüzün	özlərinizin
onların (“their”)	özünün or özlərinin	özlərinin

Determiner

öz

1. own

   Öz işidir. ― It's his/her own business.

   Hər kəs öz evində nə istəyir, onu da eləyir. ― Everyone does whatever s/he wants in his/her own home.

   • 1931, Jafar Jabbarly, 1905-ci ildə, page 146; republished as Cafar Cabbarlı. Əsərləri., Baku: Şərq-Qərb, 2005:

     Bunları mən öz gözümlə görmüşəm, öz qulağımla eşitmişəm və öz əlimlə yazmışam.

     These are the things I've seen with my own eyes, heard with my own ears and written with my own hand.

Derived terms

• öz aramızdır
• özbaşına
• özbaşınalıq
• özcə
• özcüyəz
• özək
• özəkləmə
• özəkləmək
• özəkli
• özfəaliyyət
• özgəyerli
• özgün
• özləmə
• özləmək
• özlərininki
• özlü
• özlülük
• özlüyündə
• özüaçılan
• özüboşaldan
• özül
• özüllü
• özülsüz
• özümünkü
• özümüzünkü
• özündənbəy
• özündəngetmə
• özünəbəy
• özünəxidmət
• özünənəzarət
• özünüçəkən
• özünüdartan
• özünüidarə
• özünüqoruma
• özünümüdafiə
• özünümüşahidə
• özününkü
• özünütənqid
• özünütərbiyə
• özünüzünkü
• özüyazan
• özüyeriyən

Related terms

• özbək
• özbəkcə

Further reading

• “öz” in Obastan.com.

Crimean Tatar

Etymology

Inherited from Proto-Turkic *ȫŕ.

Noun

öz (accusative [please provide], plural [please provide])

1. core
2. original

Pronoun

öz

1. self, -self

Gagauz

Etymology

Inherited from Old Anatolian Turkish اوز (öz), from Proto-Turkic *ȫŕ. Compare Turkish öz, Azerbaijani öz, Turkmen öz.

Pronunciation

• IPA^(key): /y̯øs/

Adjective

öz

1. one's own, personal

   bı benim öz kardaşım

   this is my own brother

2. native, original

   Synonyms: ana, akraba

Noun

öz (definite accusative özü, plural özlär)

1. core

   Synonym: yatka

2. core, pith, kernel, gist

   Synonym: çekerdek

3. honey
4. essence, base
5. self

Declension

Declension of öz

	singular (tekil)	plural (çoğul)
nominative (yalın)	öz	özlär
definite accusative (belirtme)	özü	özleri
dative (yönelme)	özä	özlerä
locative (bulunma)	özdä	özlerdä
ablative (çıkma)	özdän	özlerdän
genitive (tamlayan)	özün	özlerin

Derived terms

• özek
• özel
• özen
• özengi
• özenmää
• özgün
• özlemää
• özlü
• öznek

Further reading

• Ciachir, Mihail (1938) “ioz”, in Dicționar gagauzo (tiurco)–român pentru gagauzii din Basarabia (in Romanian), Chișinău, page 66
• Kopuşçu M. İ. , Todorova S. A. , Kiräkova T.İ., editors (2019), “öz”, in Gagauzça-rusça sözlük: klaslar 5-12, Komrat: Gagauziya M.V. Maruneviç adına Bilim-Aaraştırma merkezi, →ISBN, page 127
• N. A Baskakov, editor (1972), “öз”, in Gagauzsko-Russko-Moldavskij Slovarʹ [Gagauz-Russian-Moldovan Dictionary], Moskva: Izdatelʹstvo Sovetskaja Enciklopedija, →ISBN, page 354

Turkish

Pronunciation

• IPA^(key): /øz/, [ˈø̞z̟]
• Hyphenation: öz

Etymology 1

From Ottoman Turkish اوز (öz, “pith, essence, marrow; self”), from Old Anatolian Turkish اوز (öz), from Proto-Turkic *ȫŕ.

Noun

öz (definite accusative özü, plural özler)

1. gist
2. core
3. kernel
4. abstract

Declension

Declension of öz

singular plural nominative öz özler definite accusative özü özleri dative öze özlere locative özde özlerde ablative özden özlerden genitive özün özlerin Possessive forms nominative singular plural 1st singular özüm özlerim 2nd singular özün özlerin 3rd singular özü özleri 1st plural özümüz özlerimiz 2nd plural özünüz özleriniz 3rd plural özleri özleri definite accusative singular plural 1st singular özümü özlerimi 2nd singular özünü özlerini 3rd singular özünü özlerini 1st plural özümüzü özlerimizi 2nd plural özünüzü özlerinizi 3rd plural özlerini özlerini dative singular plural 1st singular özüme özlerime 2nd singular özüne özlerine 3rd singular özüne özlerine 1st plural özümüze özlerimize 2nd plural özünüze özlerinize 3rd plural özlerine özlerine locative singular plural 1st singular özümde özlerimde 2nd singular özünde özlerinde 3rd singular özünde özlerinde 1st plural özümüzde özlerimizde 2nd plural özünüzde özlerinizde 3rd plural özlerinde özlerinde ablative singular plural 1st singular özümden özlerimden 2nd singular özünden özlerinden 3rd singular özünden özlerinden 1st plural özümüzden özlerimizden 2nd plural özünüzden özlerinizden 3rd plural özlerinden özlerinden genitive singular plural 1st singular özümün özlerimin 2nd singular özünün özlerinin 3rd singular özünün özlerinin 1st plural özümüzün özlerimizin 2nd plural özünüzün özlerinizin 3rd plural özlerinin özlerinin Predicative forms singular plural 1st singular özüm özlerim 2nd singular özsün özlersin 3rd singular öz özdür özler özlerdir 1st plural özüz özleriz 2nd plural özsünüz özlersiniz 3rd plural özler özlerdir

Pronoun

öz

1. self, -self

Derived terms

• özdek
• özdeş
• özek
• özel
• özerk
• özet
• özgü
• özgün
• özgür
• özlü
• özne
• özsüz
• özümsemek

Etymology 2

From Ottoman Turkish اوز (öz, “valley, river”), from Proto-Turkic *örs, *örsen (“river, river bed”).

Noun

öz

1. (dated, dialectal) creek, small river
2. (dated, dialectal) wetlands, fertile land

Declension

Declension of öz

singular plural nominative öz özler definite accusative özü özleri dative öze özlere locative özde özlerde ablative özden özlerden genitive özün özlerin Possessive forms nominative singular plural 1st singular özüm özlerim 2nd singular özün özlerin 3rd singular özü özleri 1st plural özümüz özlerimiz 2nd plural özünüz özleriniz 3rd plural özleri özleri definite accusative singular plural 1st singular özümü özlerimi 2nd singular özünü özlerini 3rd singular özünü özlerini 1st plural özümüzü özlerimizi 2nd plural özünüzü özlerinizi 3rd plural özlerini özlerini dative singular plural 1st singular özüme özlerime 2nd singular özüne özlerine 3rd singular özüne özlerine 1st plural özümüze özlerimize 2nd plural özünüze özlerinize 3rd plural özlerine özlerine locative singular plural 1st singular özümde özlerimde 2nd singular özünde özlerinde 3rd singular özünde özlerinde 1st plural özümüzde özlerimizde 2nd plural özünüzde özlerinizde 3rd plural özlerinde özlerinde ablative singular plural 1st singular özümden özlerimden 2nd singular özünden özlerinden 3rd singular özünden özlerinden 1st plural özümüzden özlerimizden 2nd plural özünüzden özlerinizden 3rd plural özlerinden özlerinden genitive singular plural 1st singular özümün özlerimin 2nd singular özünün özlerinin 3rd singular özünün özlerinin 1st plural özümüzün özlerimizin 2nd plural özünüzün özlerinizin 3rd plural özlerinin özlerinin Predicative forms singular plural 1st singular özüm özlerim 2nd singular özsün özlersin 3rd singular öz özdür özler özlerdir 1st plural özüz özleriz 2nd plural özsünüz özlersiniz 3rd plural özler özlerdir

Further reading

• “öz”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
• Nişanyan, Sevan (2002–) “öz”, in Nişanyan Sözlük

Turkmen

Etymology

Inherited from Proto-Turkic *ȫŕ. Compare Turkish, Gagauz, and Azerbaijani öz.

Pronunciation

• IPA^(key): /œːð/

Adjective

ȫz

1. own

   öz eli bilen ― with one's own hands

Noun

ȫz (definite accusative ȫzi, plural ȫzler)

1. self

Declension

Declension of öz

	singular	plural
nominative	öz	özler
accusative	özi	özleri
genitive	öziň	özleriň
dative	öze	özlere
locative	özde	özlerde
ablative	özden	özlerden

Pronoun

ȫz

1. self, -self

Derived terms

• öz-özi

Further reading

• “öz” in Enedilim.com
• “öz” in Webonary.org