stawić

See also: stawic

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *stàviti. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /stavit͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /stavit͡ɕ/

Verb

stawić pf (imperfective stawiać)

1. (attested in Greater Poland) to set (to place, to put)
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[1], page 119:

     3Vyelye lyvda eypskyego obrazy ych, dzyevycza noszacz dzyeczyatko, y stavyly w ych boznyczach y czynyly ym vyelyka czescz

     [Wiele luda ejipskiego obrazy ich, dziewica nosząc dzieciątko, i stawili w ich bożnicach i czynili im wieliką cześć]

   • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎^[2], Greater Poland, pages 85, 13:

     Boze, zloszny powstaly na mye... a nye stawyly czyebye przed sobø

     [Boże, złośni powstali na mie... a nie stawili ciebie przed sobą]

2. (attested in Greater Poland, Lesser Poland, law) to bring (to present in court, i.e. a witness, a refugee, a guarantor, the subject of the dispute, etc., to bring to trial)
   • 1888 [1407], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎^[3], Greater Poland, page 89:

     Iaco Micolay wipusczil kaplana Wawrzinczowi, yego myal przecziw gemu stawicz

     [Jako Mikołaj wypuścił kapłana Wawrzyńcowi, jego miał przeciw jemu stawić]

   • 1923 [1481], Helena Polaczkówna, editor, Najstarsza księga sądowa wsi Trześniowa 1419-1609‎^[4], Trześniów, Podkarpackie Voivodeship, page 106:

     Quia sibi ius szkazalo Cupethkowi *lubr sthawycz

     [Quia sibi ius skazało ku Piet[r]kowi lupr stawić]

   • 1897 [1418], Teki Adolfa Pawińskiego‎^[5], volume VII, number 91, Brześć Kujawski Voivodeship:

     Kaszalesz mi sobe trzi grziwne obranczicz, ... tedi sa rankoyme trzi grziwne ranczili a gdisz swe bidlo w tich trzech grziwnach stauili, tedim ya czebe obszilal

     [Kazałeś mi sobie trzy grzywnie obręczyć, ... tedy za rękojmie trzy grzywnie ręczyli a gdyż swe bydło w tych trzech grzywnach stawili, tedym ja ciebie obsyłał]

3. (attested in Lesser Poland) to set, to erect (to build)
   • 1895 [1428], Archiwum Komisji Prawniczej. Collectanea ex Archivo Collegii Iuridici‎^[6], volume VIIIa, page 172:

     Yze... posual ksandz custossa o przekopø y o kopanye przekopi y na gego stauil groblø

     [Iże... pozwał ksiądz kustosza o przekopę i o kopanie przekopy i na jego stawił groblą]

   • 1428, Rękopiśmienne luźne ekscerpty z ksiąg sądowych grodzkich i ziemskich, volume III, Krakow, Biecz, and Czchów, pages 30, 101:

     em quia locavit al. stavil piscinam penes rippam ipsius

     Item quia locavit al. stawił piscinam penes rippam ipsius

4. to dam (to build a barrier on a river)
   • 1856-1870 [1437], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki‎^[7], volume II, number 2709:

     Paulus debet fluvium transeuntem per villam... stauicz et ultra szastawy non debet ipsum mittere de ripis

     [Paulus debet fluvium transeuntem per villam... stawić et ultra zastawy non debet ipsum mittere de ripis]

5. The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
   1. to leave, to keep
      • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 35, 4:

        Gdy ten myesczanyn przed pelna rada wysznal, aby szobye dwye [puszce] stawyl y szchowal a trzeczą krolewy dal, tho bylo szlodzeystwo

        [Gdy ten mieszczanin przed pełną radą wyznał, aby sobie dwie [puszce] stawił i schował a trzecią krolewi dał, to było złodziejstwo]

6. (reflexive with się, attested in Masovia) to show oneself; to come (to arrive in person, to show up)
   • 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią]‎^[8], Mierzeniec, Płock, line 15:

     Kogokoly szmyercz vduszy, kaszdy w gey scolye bycz mvszy, dzyfno szya szvym zakom stavy, kasdego szyuotha szbavy

     [Kogokoli śmierć udusi, każdy w jej szkole być musi, dziwno się swym żakom stawi, każdego żywota zbawi]

7. (reflexive with się) to boast, to brag
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[9], page 793:

     Pomavyayącz czye o krolevstvo, aby szye thy stavyl, yzby chczyal krolem bycz

     [Pomawiająć cie o krolewstwo, aby sie ty stawił, iżby chciał krolem być]

8. (reflexive with się) to impede (to hinder, to be an obstacle)
   • 1874-1891 [XV p. pr.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[10], [11], [12]}, volume XVI, page 340:

     Staw szyą obsta

     [Staw się obsta]

9. (reflexive with się) to pretend
   • 1874-1891 [XV p. post.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[13], [14], [15]}, volume I, page XLIII:

     Lubo cze klamcze sluchącz, staw syą gynssze mysslycz, gyąkoby thego nye sluchąl

     [Lubo cie kłamce słuchać, staw się jinsze myślić, jakoby tego nie słuchał]

Derived terms

(adjectives):

• stawiony

Descendants

• Polish: stawić
• Silesian: stawić

References

• Boryś, Wiesław (2005) “stawić”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “stawić”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “stawić, stawić się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish stawić.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈsta.vit͡ɕ/

• Audio 1; “stawić”:

  (file)

• Audio 2; “stawić się”:

  (file)

• Rhymes: -avit͡ɕ
• Syllabification: sta‧wić

Verb

stawić pf (imperfective stawiać)

1. (reflexive with się) to show up, to turn up

   Synonym: zjawić się

Conjugation

Conjugation of stawić pf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		stawić
future tense	1st	stawię			stawimy
	2nd	stawisz			stawicie
	3rd	stawi			stawią
	impersonal	stawi się
past tense	1st	stawiłem, -(e)m stawił	stawiłam, -(e)m stawiła	stawiłom, -(e)m stawiło	stawiliśmy, -(e)śmy stawili	stawiłyśmy, -(e)śmy stawiły
	2nd	stawiłeś, -(e)ś stawił	stawiłaś, -(e)ś stawiła	stawiłoś, -(e)ś stawiło	stawiliście, -(e)ście stawili	stawiłyście, -(e)ście stawiły
	3rd	stawił	stawiła	stawiło	stawili	stawiły
	impersonal	stawiono
conditional	1st	stawiłbym, bym stawił	stawiłabym, bym stawiła	stawiłobym, bym stawiło	stawilibyśmy, byśmy stawili	stawiłybyśmy, byśmy stawiły
	2nd	stawiłbyś, byś stawił	stawiłabyś, byś stawiła	stawiłobyś, byś stawiło	stawilibyście, byście stawili	stawiłybyście, byście stawiły
	3rd	stawiłby, by stawił	stawiłaby, by stawiła	stawiłoby, by stawiło	stawiliby, by stawili	stawiłyby, by stawiły
	impersonal	stawiono by
imperative	1st	niech stawię			stawmy
	2nd	staw			stawcie
	3rd	niech stawi			niech stawią
anterior adverbial participle		stawiwszy
verbal noun		stawienie

Derived terms

(verbs):

• dostawić pf, dostawiać impf
• nadstawić pf, nadstawiać impf
• nastawić pf, nastawiać impf
• obstawić pf, obstawiać impf
• odstawić pf, odstawiać impf
• ostawić pf, ostawiać impf
• podstawić pf, podstawiać impf
• postawić pf, postawiać impf
• pozostawić pf, pozostawiać impf
• przedstawić pf, przedstawiać impf
• przestawić pf, przestawiać impf
• przystawić pf, przystawiać impf
• rozstawić pf, rozstawiać impf
• ustawić pf, ustawiać impf
• wstawić pf, wstawiać impf
• wystawić pf, wystawiać impf
• zastawić pf, zastawiać impf
• zestawić pf, zestawiać impf
• zostawić pf, zostawiać impf

Further reading

• stawić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• stawić in Polish dictionaries at PWN