হ

See also: ই, হৃ, and হ্যাঁ

হ U+09B9, হ BENGALI LETTER HA [unassigned: U+09BA–U+09BB] ← স [U+09B8] Bengali ◌় → [U+09BC]

Assamese

Etymology

Assamese verb set
হ (ho)
হোৱা (hüa)
হোওৱা (hüüa)

Inherited from Early Assamese ভ (bho), from Sanskrit ভৱতি (bhavati). Cognate with Sylheti ꠅꠃꠣ (oua), Bengali হওয়া (hoōẇa), Hindustani होना (honā) / ہونا (honā).

Pronunciation

• IPA^(key): /ɦɔ/

Verb

হ • (ho)

1. to be

   মই ৰজা হওঁ! ― moi roza hoü̃! ― I am a king!

   তুমি বছ হবা। ― tumi bos hoba. ― You will be a boss.

2. to become

   Synonym: হৈ যোৱা (hoi züa)

   গছজোপা ওখ݁ হৈছে। ― goszüpa ükho hoise. ― The plant has become taller.

3. to occur, happen

   তাত ভূঁইকঁপ হৈছে। ― tat bhũikõp hoise. ― An earthquake has occurred there.

   কি হ’ল? ― ki höl? ― What happened?

4. to result, have an effect

   তই নিজিকিলে কিনো হ’ল? ― toi nizikile kinü höl? ― What does it matter if you didn't win?

5. to be born

   Synonyms: জগা (zoga), জন্ম হোৱা (zonmo hüa)

   কেঁচুৱা হৈছে। ― kẽsua hoise. ― A child was born.

6. to pass by, elapse

   মই চাকৰি কৰা দুবছৰ হৈছে। ― moi sakori kora dubosor hoise. ― Two years have elapsed since I started (my) job.

7. (with instrumental-case subject) to be done, committed

   মোৰ ভুল এটা হৈছে। ― mür bhul eta hoise. ― I have made a mistake. (literally, “A mistake has been committed by me.”)

8. enough

   Synonym: হৈ যোৱা (hoi züa)

   হব আৰু নেলাগে। ― hobo aru nelage. ― (It is) enough, (I) don't need more.

9. a conjunct verb turning any noun or adjective into a verb

   থিয় হোৱা ― thi hüa ― to stand up

   ডাঙৰ হোৱা ― daṅor hüa ― to grow up

   ভাল হোৱা ― bhal hüa ― to be better

   বেয়া হোৱা ― bea hüa ― to be worse, damage

Conjugation

impersonal forms of হ

		Affirmative (+)	Negative (-)
Stem		হ ho	নহ noho
Gerund, Past participle, Agentive		হোৱা hüa	নোহোৱা nühüa
Conjugative		হৈ hoi	নহৈ nohoi
Infinitive		হ’ব höbo	নহ’ব nohöbo
Genitive infinitive		হ’বৰ höbor	নহ’বৰ nohöbor
Goal		হ’বলৈ höboloi	নহ’বলৈ nohöboloi
Terminative		হ’বলৈকে höboloike	নহ’বলৈকে nohöboloike
Future passive participle		হ’ব লগা höbo loga	নহ’ব লগা nohöbo loga
Agentive (emphatic)	(♂)	হওঁতা hoü̃ta	নহওঁতা nohoü̃ta
	♀	হোৱঁতী hüõti	নোহোৱঁতী nühüõti
Contingent		হওঁতে hoü͂te	নহওঁতে nohoü͂te
Progressive participle		হওঁতে - হওঁতে hoü͂te - hoü͂te	নহওঁতে - নহওঁতে nohoü͂te - nohoü͂te
Reason		হোৱাত hüat	নোহোৱাত nühüat
Past conditional		হ’লত hölot	নহ’লত nohölot
Future conditional		হ’লে höle	নহ’লে nohöle
Perfect participle		হৈ hoi	নহৈ nohoi
Habitual participle		হৈ⁠-⁠হৈ hoi-hoi	নহৈ⁠-⁠নহৈ nohoi⁠-⁠nohoi

Conjugation forms of হ

Person		First person	Second person			Third person
			Very faml. & Inferior	Familiar	Honorific		Non honorific
Singular		মই moi	তই toi	তুমি tumi	আপুনি apuni	তেওঁ etc teü͂	সি ♂, তাই ♀ etc xi ♂, tai ♀
Plural	i	আমি ami	তহঁত tohõt	তোমালোক tümalük	আপোনালোক apünalük	তেওঁলোক teü͂lük	সিহঁত etc xihõt
	t		তহঁতে tohõte	তোমালোকে tümalüke	আপোনালোকে apünalüke	তেওঁলোকে teü͂lüke	সিহঁতে etc xihõte
Present
Indefinite	+	হওঁ hoü͂	হৱ hoo	হোৱা hüa	হয় hoy
	-	নহওঁ nohoü͂	নহৱ nohoo	নোহোৱা nühüa	নহয় nohoy
Imperfective	+	হৈছোঁ hoisü͂	হৈছ hoiso	হৈছা hoisa	হৈছে hoise
	-	Imperfective
		হোৱা নাই hüa nai
		"not about to" (usage is not common)
		{{{pres-perf-5}}} {{{pres-perf-5-tr}}}	{{{pres-perf-6vf}}} {{{pres-perf-6vf-tr}}}	{{{pres-perf-6f}}} {{{pres-perf-6f-tr}}}	{{{pres-perf-7}}} {{{pres-perf-7-tr}}}
Continuous	+	হৈ আছোঁ hoi asü͂	হৈ আছ hoi aso	হৈ আছা hoi asa	হৈ আছে hoi ase
	-	হৈ থকা নাই hoi thoka nai
Past
Simple	+	হ’লোঁ hölü͂	হলি holi	হ’লা höla	হ’লে höle
	-	নহ’লোঁ nohölü͂	নহলি noholi	নহ’লা nohöla	নহ’লে nohöle
Imperfective	+	হৈছিলোঁ hoisilü͂	হৈছিলি hoisili	হৈছিলা hoisila	হৈছিলে hoi}sile
	-	Imperfective
		নহৈছিলোঁ nohoisilü͂	নহৈছিলি nohoisili	নহৈছিলা nohoisila	নহৈছিলে nohoisile
		Habitual
		{{{past-simp-7}}} {{{past-simp-7-tr}}}	{{{past-simp-8vf}}} {{{past-simp-8vf-tr}}}	{{{past-simp-8f}}} {{{past-simp-8f-tr}}}	{{{past-simp-9}}} {{{past-simp-9-tr}}}
Continuous	+	হৈ আছিলোঁ hoi asilü͂	হৈ আছিলি hoi asili	হৈ আছিলা hoi asila	হৈ আছিলে hoi asile
	-	হৈ থকা নাছিলোঁ hoi thoka nasilü͂	হৈ থকা নাছিলি hoi thoka nasili	হৈ থকা নাছিলা hoi thoka nasila	হৈ থকা নাছিলে hoi thoka nasile
Future
Indicative	+	হ’ম höm	হবি hobi	হ’বা höba	হ’ব höbo
	-	Indicative
		নহওঁ nohoü͂	নহৱ nohoo	নোহোৱা nühüa	নহয় nohoy
		"Perhaps"
		নহ’ম nohöm	নহবি nohobi	নহ’বা nohöba	নহ’ব nohöbo
Continuous	+	হৈ থাকিম hoi thakim	হৈ থাকিবি hoi thakibi	হৈ থাকিবা hoi thakiba	হৈ থাকিব hoi thakibo
	-
		Indicative
		হৈ নাথাকিম hoi nathakim	হৈ নাথাকিবি hoi nathakibi	হৈ নাথাকিবা hoi nathakiba	হৈ নাথাকিব hoi nathakibo
		"Perhaps"
		{{{fut-cont-7}}} {{{fut-cont-7-tr}}}	{{{fut-cont-8vf}}} {{{fut-cont-8vf-tr}}}	{{{fut-cont-8f}}} {{{fut-cont-8f-tr}}}	{{{fut-cont-9}}} {{{fut-cont-9-tr}}}
Others
Imperative	+	হওঁ hoü͂	হ ho	হোৱা hüa	হওক hoük
	-	—	নহবি nohobi	নহ’বা nohöba	নহ’ব nohöbo
❋ Note 1: i = for intransitive verbs, t = for transitive verbs. The suffix -এ (-e) marks ergative case.
❋ Note 2: Sometimes -হঁক (-hõk) or less commonly -হঁত (-hõt) suffix is used for plural pronouns, like আমি কৰোহঁক (ami korühõk), আপোনালোক আহিলেহঁক (apünalük ahilehõk) etc.
❋ Note 3: For intransitive verbs like যোৱা (züa, “to go”) the 3rd person suffix -এ (-e) in simple past tense is not used, like সি গ’ল (xi göl), not সি গ’লে (xi göle).
❋ Note 4: Other 3rd person pronouns have the same conjugation. Click here to see other personal pronouns.

Derived terms

• জন্ম হ (zonmo ho)
• থিয় হ (thi ho)
• নাইকিয়া হ (naikia ho)
• বেয়া হ (bea ho)
• ভাল হ (bhal ho)

 

Letter

হ • (ho)

1. The 44th character in the Assamese alphabet.

Bengali

Etymology 1

Pronunciation

• IPA^(key): /hɔ/

• Audio:

  (file)

Letter

হ • (ho)

1. The 43rd character in the Bengali abugida.

Alternative forms

হ্ব (hbo), হ্যাঁ (hễ)

See also

• (Bengali script letters) অ,‎ আ,‎ ই,‎ ঈ,‎ উ,‎ ঊ,‎ ঋ,‎ এ,‎ ঐ,‎ ও,‎ ঔ,‎ ক,‎ খ,‎ গ,‎ ঘ,‎ ঙ,‎ চ,‎ ছ,‎ জ,‎ ঝ,‎ ঞ,‎ ট,‎ ঠ,‎ ড,‎ ঢ,‎ ণ,‎ ত,‎ থ,‎ দ,‎ ধ,‎ ন,‎ প,‎ ফ,‎ ব,‎ ভ,‎ ম,‎ য,‎ র,‎ ল,‎ শ,‎ ষ,‎ স,‎ হ,‎ ড়,‎ ঢ়,‎ য়,‎ ৎ,‎ ং,‎ ঃ,‎ ঁ ^{(Category: Bengali letters) [edit]}

Etymology 2

From earlier হয় (hoẏ, literally “(it) happens”), repurposed as an affirmative, derived from হওয়া (hoōẇa, “to be”). Compare Sylheti ꠅꠄ (oe), Assamese হয় (hoy), Odia ହଁ (hã).

Interjection

হ • (ho)

1. yes