mieszkać

See also: mieszkac and mięszkać

Old Polish

Alternative forms

• mięszkać

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *mešьkati. The form mięszkać is from secondary nasalization from the m-. First attested in c. 1301, but in common usage only as of 1350.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /mjɛ(ː)ʃʲkat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /mjɛʃʲkat͡ɕ/, /mjeʃʲkat͡ɕ/

Verb

mieszkać impf (frequentative mieszkawać)

1. (attested in Masovia) to live, to reside (to stay somewhere permanently or temporarily)
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 105:

     Wdowa... w domu, w ktorem ten tho mansz yey bidlycz bil obykl, ... myaszkala bandzye (manebit) alysch do yey zivotha

     [Wdowa... w domu, w ktorem ten to mąż jej bydlyć był obykł, ... mięszkała będzie (manebit) aliż do jej żywota]

2. (attested in Lesser Poland) to live under (to be subordinate to) [with pod (+ instrumental) ‘under whom’]
   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎^[1], Lesser Poland, page 34:

     Vstawiamy, aby nye mogli wyączey smyecz zbyeszecz abo odydz, gedno geden abo dwa do gynszey dzedzyny, kromye woley tego pana, pod ktorym są abo myeszkayą (praeter domini illius villae, in qua degunt, voluntatem)

     [Ustawiamy, aby nie mogli więcej śmieć zbieżeć abo odyć, jedno jeden abo dwa do jinszej dziedziny kromie wolej tego pana, pod ktorym są abo mieszkają (praeter domini illius villae, in qua degunt, voluntatem)]

3. (attested in Lesser Poland) to keep doing (to persist in something; to do something without interruption)
   • 1892 [1484], Hieronim Łopaciński, editor, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI‎^[2], Krakow, page 716:

     Gdyby syą przygodzylo w nyezgodzie myeszkacz (de pace vero inter fratres et sorores... in discordia positos facienda)

     [Gdyby się przygodziło w niezgodzie mieszkać (de pace vero inter fratres et sorores... in discordia positos facienda)]

4. (attested in Lesser Poland) to delay, to linger
   • c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie‎^[3], Miechów, page br 39:

     Suøta Katerina [k dobremu] ne meskacy iesc stala

     [Święta Katerzyna [k dobremu] nie mieszkaci jeść stała]

   • 1930 [c. 1455], “Neh”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[4], 6, 3:

     Dzalo vyelykye ia dzalam y nye mogø k vam snydz, abi syø dzalo nye myeszkalo (ne forte negligatur), gdisz bich szadl k vam

     [Działo wielikie ja działam i nie mogę k wam snić, aby się działo nie mieszkało (ne forte negligatur), gdyż bych szedł k wam]

5. to neglect
   • 1930 [c. 1455], chapter III, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[5], Reg 22, 3:

     Nasze gest Ramot Galaad, a myeszkami ge wszøcz (negligimus tollere eam) z røkv krolya syrskego

     [Nasze jest Ramot Galaad a mieszkamy je wziąć (negligimus tollere eam) z ręku krola syrskiego]

6. (attested in Greater Poland) to waste time
   • 1908 [c. 1500], Bolesław Erzepki, editor, Przyczynki do średniowiecznego słownictwa polskiego. I. Glosy polskie wpisane do łacińsko-niemieckiego słownika drukowanego w roku 1490‎^[6], Lubiń, page 45:

     Quid verborum circuitu moramur y czos tho vyele mova myąskamy

     [Quid verborum circuitu moramur i coż to wiele mową mieszkamy]

7. (attested in Greater Poland) to put off, to delay
   • 1885-2024 [Middle of the 15th century], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[7], volume IV, page 594:

     Nye racz thego odmawyacz, ss czebyecz ma bicz bosza macz, myeschkasch dyvd zbawyenye, vczyn temv dokonanye

     [Nie racz tego odmawiać, z ciebieć ma być boża mać, mieszkasz ludu zbawienie, uczyń temu dokonanie]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 111r:

     Quid verborum circuitu immoramur y czos tho vyele mova myąskamy

     [Quid verborum circuitu immoramur i coć to wiele mowa mięszkamy]

8. (attested in Lesser Poland) to live or act according to some rules
   • 1892 [1484], Hieronim Łopaciński, editor, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI‎^[8], Krakow, page 710:

     Ize braczya mayą vczlyvye myezkaczi, a tez mayą sye rozpusthnosczy y marnosczy vystrzegaczi y vyarovaczy

     [Iże bracia mają uczliwie mieszkać, a też mają sie rozpustności i marności wystrzegać i wiarować]

9. The meaning of this term is uncertain.
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[9], page 317:

     Spyevalysmy vam a vysczye myeskaly (cecinimus vobis et non saltastis Mat 11, 17), krzyczelysmy a vysczye nye plakaly

     [Śpiewalismy wam a wyście mieszkali (cecinimus vobis et non saltastis Mat 11, 17), krzyczelismy a wyście nie płakali]

Derived terms

nouns

• mieszczak
• mieszczanin
• mieszczanka
• mieszczka
• mieszkanie

 

verbs

• omieszkać pf, omieszkawać impf, omięszkiwać impf
• pomieszkać pf
• przemieszkać pf, przemieszkawać impf
• zamieszkać pf, zamieszkawać impf

 

Related terms

adjectives

• omieszkały
• przemieszkały
• zamięszkały

 

adverbs

• zamięszkale

 

nouns

• obmieszkanie
• omieszkanie
• omieszkawanie
• przemieszkanie
• przemieszkawanie
• zamieszkanie
• zamieszkałość
• zamieszkliwość

 

Descendants

• Polish: mieszkać
• Silesian: miyszkać

References

• Boryś, Wiesław (2005) “mieszkać”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “mieszkać”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “mieszkać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “mieszkać (się), mięszkać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “mieszkać”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Alternative forms

• mięszkać (obsolete or dialectal, Poznań)

Etymology

Inherited from Old Polish mieszkać.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈmjɛʂ.kat͡ɕ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈmjɛʂ.kat͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛʂkat͡ɕ
• Syllabification: miesz‧kać

Verb

mieszkać impf

1. (intransitive, of people) to live, to reside (to have permanent or long-term residence; to treat a place as one's long-term place of residence)
2. (intransitive, of animals) to dwell, to live (to have one's habitat somewhere)
3. (intransitive, of emotions, phenomena, etc.) to dwell, to reside (to be felt by most people; to be in the air)
4. (intransitive, obsolete) to pay attention to; to spend time with
5. (intransitive, obsolete, chifely negated) to linger
6. (intransitive, Middle Polish) to rely, to depend

   Synonym: polegać

7. (intransitive, Middle Polish) to live (to be alive)

   Synonym: żyć

8. (intransitive, Middle Polish) to remain (to not disappear)

   Synonym: trwać

9. (intransitive, Middle Polish) to remain (to not leave)

   Synonyms: pozostawać, zostawać

10. (intransitive, Middle Polish) to live under certain conditions
11. (intransitive, Middle Polish) to associate with (to be in someone's company)

    Synonym: obcować

12. (intransitive, Middle Polish) to act according to some regulations, rules, etc.

    Hypernym: postępować

13. (intransitive, Middle Polish or dialectal, Żywiec) to be late

    Synonym: spóźniać się

Conjugation

Conjugation of mieszkać impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		mieszkać
present tense	1st	mieszkam			mieszkamy
	2nd	mieszkasz			mieszkacie
	3rd	mieszka			mieszkają
	impersonal	mieszka się
past tense	1st	mieszkałem, -(e)m mieszkał	mieszkałam, -(e)m mieszkała	mieszkałom, -(e)m mieszkało	mieszkaliśmy, -(e)śmy mieszkali	mieszkałyśmy, -(e)śmy mieszkały
	2nd	mieszkałeś, -(e)ś mieszkał	mieszkałaś, -(e)ś mieszkała	mieszkałoś, -(e)ś mieszkało	mieszkaliście, -(e)ście mieszkali	mieszkałyście, -(e)ście mieszkały
	3rd	mieszkał	mieszkała	mieszkało	mieszkali	mieszkały
	impersonal	mieszkano
future tense	1st	będę mieszkał, będę mieszkać	będę mieszkała, będę mieszkać	będę mieszkało, będę mieszkać	będziemy mieszkali, będziemy mieszkać	będziemy mieszkały, będziemy mieszkać
	2nd	będziesz mieszkał, będziesz mieszkać	będziesz mieszkała, będziesz mieszkać	będziesz mieszkało, będziesz mieszkać	będziecie mieszkali, będziecie mieszkać	będziecie mieszkały, będziecie mieszkać
	3rd	będzie mieszkał, będzie mieszkać	będzie mieszkała, będzie mieszkać	będzie mieszkało, będzie mieszkać	będą mieszkali, będą mieszkać	będą mieszkały, będą mieszkać
	impersonal	będzie mieszkać się
conditional	1st	mieszkałbym, bym mieszkał	mieszkałabym, bym mieszkała	mieszkałobym, bym mieszkało	mieszkalibyśmy, byśmy mieszkali	mieszkałybyśmy, byśmy mieszkały
	2nd	mieszkałbyś, byś mieszkał	mieszkałabyś, byś mieszkała	mieszkałobyś, byś mieszkało	mieszkalibyście, byście mieszkali	mieszkałybyście, byście mieszkały
	3rd	mieszkałby, by mieszkał	mieszkałaby, by mieszkała	mieszkałoby, by mieszkało	mieszkaliby, by mieszkali	mieszkałyby, by mieszkały
	impersonal	mieszkano by
imperative	1st	niech mieszkam			mieszkajmy
	2nd	mieszkaj			mieszkajcie
	3rd	niech mieszka			niech mieszkają
active adjectival participle		mieszkający	mieszkająca	mieszkające	mieszkający	mieszkające
contemporary adverbial participle		mieszkając
verbal noun		mieszkanie

Verb

mieszkać pf

1. (intransitive, Middle Polish) to leave, to neglect

Derived terms

adjectives

• mieszkalny

 

nouns

• mieszkanie
• mieszkaniec
• mieszkanka

 

verbs

• omieszkać pf
• pomieszkać pf, pomieszkiwać impf
• przemieszkać pf, przemieszkiwać impf
• zamieszkać pf, zamieszkiwać impf

 

verbs

• mieszka kątem impf
• mieszkać pod mostem impf, zamieszkać pod mostem pf

 

Descendants

• → Ukrainian: ме́шкати (méškaty)

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), mieszkać is one of the most used words in Polish, appearing 6 times in scientific texts, 5 times in news, 5 times in essays, 30 times in fiction, and 38 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 84 times, making it the 758th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• mieszkać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• mieszkać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “mieszkać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “MIESZKAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 14.06.2023
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “mieszkać”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “mieszkać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “mieszkać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 965
• mieszkać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
• Izydor Kopernicki (1875) “mieszkać”, in Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności (I), volume 3, Kraków: Akademia Umiejętności, page 372