Jump to content

domówić

From Wiktionary, the free dictionary
See also: domowić

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From do- +‎ mówić. First attested in 1481.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /dɔmɔːvit͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /dɔmovit͡ɕ/

Verb

[edit]

domówić pf (imperfective domawiać)

  1. to finish saying
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[1], page 612:
      A takosch rzekl myly Kristus daley: Ova szye przyblyza, yen myą zdradzy. A nye doczyągnal myly Kristus tego slova domovycz, aze Iudasch poydzye (adhuc eo loquente ecce Judas... venit Mat 26, 47) z vyelyką tlusczą Zydov y ryczerzov
      [A takoż rzekł miły Krystus dalej: Owa sie przybliża, jen mię zdradzi. A nie dociągnął miły Krystus tego słowa domowić, aże Judasz pojdzie (adhuc eo loquente ecce Judas... venit Mat 26, 47) z wieliką tłuszczą Żydow i rycerzow]
  2. to agree on or coordinate the details of something
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 507:
      Czczyenye o tem, yako Zydovye Vyelyką Srodą konyecznye domovyly, yze myely vbycz mylego Iesuszą
      [Czcienie o tem, jako Żydowie w Wieliką Środę koniecznie domowili, iże mieli ubić miłego Jesusa]
  3. (reflexive with się, law) to declare in a trial
    • 1868 [1481], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[3], volume XVI, page 392:
      Prefatus procurator iure proloqutus est al. domowił sie, ut predicta Anna de Jasionka tradidit filio suo Iohanni per legitimum al. obcego tutorem causam vergentem cum generoso Iohanne subpincerna et eciam Anna Korytkowa eodem modo marito suo tradidit, quod et ius decrevit, quod possunt habere
      [Prefatus procurator iure proloqutus est al. domovyl sze, ut predicta Anna de Iaszonka tradidit filio suo Iohanni per legitimum al. obczego tutorem causam vergentem cum generoso Iohanne subpincerna et eciam Anna Korythkowa eodem modo marito suo tradidit, quod et ius decrevit, quod possunt habere]

Derived terms

[edit]
noun

Descendants

[edit]
  • Polish: domówić

References

[edit]
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “domówić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish domówić. By surface analysis, do- +‎ mówić.

Pronunciation

[edit]
 
  • Rhymes: -uvit͡ɕ
  • Syllabification: do‧mó‧wić

Verb

[edit]

domówić pf (imperfective domawiać)

  1. (transitive, literary) to finish saying
    Synonyms: dokończyć, dopowiedzieć
  2. (transitive) to order something extra
    Hypernym: zamówić
  3. (transitive) to agree on or coordinate the details of something [with z (+ instrumental) ‘with whom’]
    Synonym: dograć
  4. (transitive, dated) to rib, to deride, to jeer, to jibe
    Synonyms: przymówić; see also Thesaurus:obrażać
  5. (reflexive with się, colloquial) to agree on or coordinate the details of something [with z (+ instrumental) ‘with whom’]
    Synonym: porozumieć się
  6. (reflexive with się, colloquial) to admonish
    Synonym: przymówić się

Conjugation

[edit]
Conjugation of domówić pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive domówić
future tense 1st domówię domówimy
2nd domówisz domówicie
3rd domówi domówią
impersonal domówi się
past tense 1st domówiłem,
-(e)m domówił
domówiłam,
-(e)m domówiła
domówiłom,
-(e)m domówiło
domówiliśmy,
-(e)śmy domówili
domówiłyśmy,
-(e)śmy domówiły
2nd domówiłeś,
-(e)ś domówił
domówiłaś,
-(e)ś domówiła
domówiłoś,
-(e)ś domówiło
domówiliście,
-(e)ście domówili
domówiłyście,
-(e)ście domówiły
3rd domówił domówiła domówiło domówili domówiły
impersonal domówiono
conditional 1st domówiłbym,
bym domówił
domówiłabym,
bym domówiła
domówiłobym,
bym domówiło
domówilibyśmy,
byśmy domówili
domówiłybyśmy,
byśmy domówiły
2nd domówiłbyś,
byś domówił
domówiłabyś,
byś domówiła
domówiłobyś,
byś domówiło
domówilibyście,
byście domówili
domówiłybyście,
byście domówiły
3rd domówiłby,
by domówił
domówiłaby,
by domówiła
domówiłoby,
by domówiło
domówiliby,
by domówili
domówiłyby,
by domówiły
impersonal domówiono by
imperative 1st niech domówię domówmy
2nd domów domówcie
3rd niech domówi niech domówią
passive adjectival participle domówiony domówiona domówione domówieni domówione
anterior adverbial participle domówiwszy
verbal noun domówienie

Further reading

[edit]
  • domówić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • domówić in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “domowić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “domowić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Wiesław Morawski (14.05.2019) “DOMÓWIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • DOMÓWIĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 08.06.2010
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “domówić”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “domówić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “domówić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 506
  • domówić in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego