blisko

Lower Sorbian

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈbliskɔ/, [ˈblʲiskɔ]

Adverb

blisko (comparative bližej, superlative nejbližej)

1. nearby

Related terms

• bliski

Preposition

blisko [with genitive]

1. near

   blisko torma ― near the tower

Further reading

• Starosta, Manfred (1999) “blisko”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag

Old Polish

Etymology

From bliski +‎ -o. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /blʲiskɔ/
• IPA^(key): (15^th CE) /blʲiskɔ/

Adverb

blisko (comparative bliżej, superlative nabliższej)

1. closely, near (not far in distance) [with genitive or od (+ genitive)]
   • 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[1], 30, 1:

     Przikazanye to to, ges to ya dzysz przikazvyø tobye, nye iest nad tobø ani daleko polozono, ani na nyebye postawyono... Ale gest tv rzecz wyelmi blisko (iuxta te est sermo valde), slowo w vsczech twich y w serczv twem

     [Przykazanie to to, jeż to ja dziś przykazuję tobie, nie jest nad tobą ani daleko położono, ani na niebie postawiono... Ale jest tu rzecz, [słowo] wielmi blisko (iuxta te est sermo valde), w uściech twych i w siercu twem]

   • 1874-1891 [15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[2], [3], [4]}, volume XVI, page 340:

     Filocapcio fry yest to, czo slowe thego blyzey

     [Filocapcio fryj jest to, co słowie tego bliżej]

   • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[5], 23, 1:

     Pogrzebl zonø... w yaskyny dwoytey blisko od Mambre (in spelunca agri duplici, quae respiciebat Mambre)

     [Pogrzebł żonę... w jaskini dwoitej blisko od Mambre (in spelunca agri duplici, quae respiciebat Mambre)]

2. up close
   • 1930 [c. 1455], “III Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[6], 20, 39:

     Sluga twoy wiszedl boiowacz blysko (egressus est ad proeliandum cominus)

     [Sługa twoj wyszedł bojować blisko (egressus est ad proeliandum cominus)]

3. (attested in Masovia) closely, soon (not far in time)
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 25:

     Chczeemi, aby... dnyow naablyszzey naslyadvyących (diebus proxime sequentibus)... wszistczy prawvyączi szą... odprawyeny bily

     [Chcemy, aby... dniow nabliższej naśladujących (diebus proxime sequentibus)... wszystcy prawujący się... odprawieni byli]

4. closely being near in relation
   • 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VII, page 572:

     Ysz mv gest w them czlonku a tako blyszko przyrodzon ten vmarly

     [Iż mu jest w tem członku [a] tako blisko przyrodzon ten umarły]

5. closely being near in law
   • 1856-1870 [1933], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki‎^[7], volume VIII, number 8539:

     Jaco blizey k dzedzinye xandz Symon ani k nyey nicz nye maya

     [Jako bliżej k dziedzinie ksiądz Szymon a oni k niej nic nie mają]

6. (attested in Greater Poland) close to; approximately
   • 1901 [15th century], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 133:

     Yacoby a. blisko circiter, id est fere a. citra (circiter tria millia Act 2, 41)

     [Jakoby aut blisko circiter, id est fere aut citra (circiter tria millia Act 2, 41)]

   • c. 1500:, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 27v:

     Circiter refertur ad numerum et ad tempus blysko albo okolo

     [Circiter refertur ad numerum et ad tempus blisko albo około]

7. nearly, almost
   • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[8], 19, 9:

     Bili blisko ku wilamanyu drzwy (iamque prope erat, ut effringerent fores)

     [Byli blisko ku wyłamaniu drzwi (iamque prope erat, ut effringerent fores)]

Descendants

• Polish: blisko
• Silesian: blisko

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “blisko”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “blisko”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Alternative forms

• blizko (pre-reform orthography (1936))

Etymology

Inherited from Old Polish blisko. By surface analysis, bliski +‎ -o.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈblis.kɔ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -iskɔ
• Syllabification: blis‧ko

Adverb

blisko (comparative bliżej, superlative najbliżej)

1. closely, near (not far in distance)

   Synonyms: niedaleko, opodal, w pobliżu

   Antonym: daleko

   mieszkać blisko ― to live close/near

   siedzący najbliżej ― (the one) sitting closest

   stojący najbliżej ― (the one) standing closest

   najbliżej położony ― (the one) set closest

   najbliżej usytuowany ― (the one) situated closest

   blisko stąd ― near here

2. (figuratively) closely (in close, intimate relationships)

   Synonym: ściśle

   blisko/bliżej/najbliżej współpracować ― to work closely/closer/the closest together

   blisko zaprzyjaźniony ― closely acquainted

   blisko spokrewniony ― closely related

   blisko związany ― closely connected

   Oni są ze sobą bliżej niż myślałem. ― They are closer to each other than I thought.

   Jan i Marek są blisko spokrewnieni. ― John and Mark are closely related.

3. closer, further, precisely, in detail

   Synonyms: dokładnie, szczegółowo, uważnie, wnikliwie

   przyjrzeć się bliżej ― to take a closer look

   poznać/zapoznać bliżej ― to learn more about/to become better acquainted

   interesować się bliżej ― to become more interested

   scharakteryzować bliżej ― to characterize further

   wyjaśnić bliżej ― to explain further

   opowiedzieć bliżej ― to answer further

   zaprzyjaźnić się bliżej ― to become better acquainted

   bliżej nieokreślony ― indefinite

   bliżej nieznany ― unknown

   bliżej niezidentyfikowany ― unidentified

   bliżej niewyjaśniony ― uneplained

   Przyjrzyjmy się temu bliżej. ― Let's have a closer look at this.

4. (Middle Polish) close; Further details are uncertain.
   • 1564, J. Mączyński, Lexicon‎^[9], page 179d:

     Iuxta Blisko/ podle/ nie dáleko wedle.

     [Iuxta Blisko/ podle/ nie daleko wedle.]

   • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum‎^[10], page 860b:

     Prope ‒ Blisko.

     [Prope ‒ Blisko.]

   • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum‎^[11], page 862a:

     Propinque ‒ Blisko.

     [Propinque ‒ Blisko.]

Preposition

blisko [with genitive]

1. close to

   Synonyms: niedaleko, nieopodal, opodal, w pobliżu

   Mieszkam blisko sklepu. ― I live close to the store.

2. close (close in time)

   Spotkajmy się bliżej wtorku. ― Let's meet closer to the Tuesday.

Particle

blisko

1. nearly, almost

   Synonyms: circa, niespełna, niemal, około, prawie

   Blisko 20 osób zginęło w tym wypadku. ― Nearly 20 people died in the accident.

Related terms

adjectives

• bliziuteńki
• bliziutki
• bliznowaty
• bliznowy
• bliźni
• bliźniaczy
• bliźnięcy
• przybliżony
• zbliżeniowy
• zbliżony

 

adverbs

• bliziuteńko
• bliziutko
• bliźniaczo
• bliźnięco

 

nouns

• bliskość
• blizenka
• blizna
• bliznowiec
• bliźniactwo
• bliźniaczek
• bliźniaczka
• bliźniaczość
• bliźniak
• bliźniczka
• bliźnię
• bliższość
• przybliżenie
• zbliżenie

 

verbs

• bliżyć impf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), blisko is one of the most used words in Polish, appearing 12 times in scientific texts, 30 times in news, 9 times in essays, 19 times in fiction, and 8 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 78 times, making it the 820th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• blisko in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• blisko in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “blisko”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Ewa Małachowska-Pasek (16.11.2022) “BLISKO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “blisko”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “blizko”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “blizko”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 166
• blisko in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Serbo-Croatian

Pronunciation

• IPA^(key): /blîsko/
• Hyphenation: bli‧sko

Adverb

blȉsko (Cyrillic spelling бли̏ско)

1. closely, well, privately, intimately

   Blisko se poznajemo.

   We know each other closely.

2. (dated or regional) closely, nearly
3. familiar, well-known (often encountered or experience)

   Nisam ekspert, ali blisko mi je pa se snalazim.

   I am not an expert, but it is familiar to me, so I get by.

Adjective

blisko

1. neuter nominative/accusative/vocative singular of blizak

Further reading

• “blisko”, in Hrvatski jezični portal [Croatian language portal] (in Serbo-Croatian), 2006–2024

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish blisko. By surface analysis, bliski +‎ -o.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈblis.kɔ/
• Rhymes: -iskɔ
• Syllabification: blis‧ko

Adverb

blisko (comparative bliżyj, superlative nojbliżyj)

1. closely; near (not far in distance)

   Synonym: niydaleko

2. closely; near (not far in time)

   Synonyms: hned, niydaleko

Further reading

• blisko in silling.org
• Aleksandra Wencel (2023) “blisko”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski, page 65