अर्धतृतीय

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• অৰ্ধতৃতীয় (Assamese script)
• ᬅᬃᬥᬢᬺᬢᬷᬬ (Balinese script)
• অর্ধতৃতীয় (Bengali script)
• 𑰀𑰨𑰿𑰠𑰝𑰴𑰝𑰱𑰧 (Bhaiksuki script)
• 𑀅𑀭𑁆𑀥𑀢𑀾𑀢𑀻𑀬 (Brahmi script)
• အရ်္ဓတၖတီယ (Burmese script)
• અર્ધતૃતીય (Gujarati script)
• ਅਰ੍ਧਤ੍ਰਤੀਯ (Gurmukhi script)
• 𑌅𑌰𑍍𑌧𑌤𑍃𑌤𑍀𑌯 (Grantha script)
• ꦄꦂꦣꦠꦽꦠꦷꦪ (Javanese script)
• 𑂃𑂩𑂹𑂡𑂞𑃂𑂞𑂲𑂨 (Kaithi script)
• ಅರ್ಧತೃತೀಯ (Kannada script)
• អធ៌ត្ឫតីយ (Khmer script)
• ອຣ຺ຘຕ຺ຣິຕີຍ (Lao script)
• അര്ധതൃതീയ (Malayalam script)
• ᠠᡵᢡᠠᢠᡵᡳᢠᡳᡳᠶᠠ (Manchu script)
• 𑘀𑘨𑘿𑘠𑘝𑘵𑘝𑘲𑘧 (Modi script)
• ᠠᠷᢑᠾᠠᢐᠷᠢᢐᠢᠢᠶ᠋ᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦠𑧈𑧠𑧀𑦽𑧖𑦽𑧓𑧇 (Nandinagari script)
• 𑐀𑐬𑑂𑐢𑐟𑐺𑐟𑐷𑐫 (Newa script)
• ଅର୍ଧତୃତୀଯ (Odia script)
• ꢂꢬ꣄ꢤꢡꢺꢡꢷꢫ (Saurashtra script)
• 𑆃𑆫𑇀𑆣𑆠𑆸𑆠𑆵𑆪 (Sharada script)
• 𑖀𑖨𑖿𑖠𑖝𑖴𑖝𑖱𑖧 (Siddham script)
• අර්‍ධතෘතීය (Sinhalese script)
• 𑩐𑩼 𑪙𑩮𑩫𑩙𑩫𑩑𑩛𑩻 (Soyombo script)
• 𑚀𑚤𑚶𑚜𑚙𑚙𑚯𑚣 (Takri script)
• அர்த⁴த்ரிதீய (Tamil script)
• అర్ధతృతీయ (Telugu script)
• อรฺธตฺฤตีย (Thai script)
• ཨ་རྡྷ་ཏྲྀ་ཏཱི་ཡ (Tibetan script)
• 𑒁𑒩𑓂𑒡𑒞𑒵𑒞𑒲𑒨 (Tirhuta script)
• 𑨀𑨫𑩇𑨜𑨙𑨼𑨉𑨙𑨁𑨊𑨪 (Zanabazar Square script)

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-European *h₁er-

Proto-Indo-European *dʰe

Proto-Indo-European *-os

Proto-Indo-Iranian *Hárdʰas

Sanskrit अर्ध (ardha)

Proto-Indo-European *tréyes

Proto-Indo-Iranian *tráyasder.

Sanskrit तृतीय (tṛtīya)

Sanskrit अर्धतृतीय (ardhatṛtīya)

Compound of अर्ध (ardha, “half”) +‎ तृतीय (tṛtīya, “third”), literally meaning "[two full ones and] the half of the third".

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɐɾ.dʱɐ.tr̩.tiː.jɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ɐɾ.d̪ʱɐ.t̪r̩.t̪iː.jɐ/

Numeral

अर्धतृतीय • (ardhatṛtīya)

1. two and a half

Declension

Masculine a-stem declension of अर्धतृतीय

	singular	dual	plural
nominative	अर्धतृतीयः (ardhatṛtīyaḥ)	अर्धतृतीयौ (ardhatṛtīyau) अर्धतृतीया¹ (ardhatṛtīyā¹)	अर्धतृतीयाः (ardhatṛtīyāḥ) अर्धतृतीयासः¹ (ardhatṛtīyāsaḥ¹)
vocative	अर्धतृतीय (ardhatṛtīya)	अर्धतृतीयौ (ardhatṛtīyau) अर्धतृतीया¹ (ardhatṛtīyā¹)	अर्धतृतीयाः (ardhatṛtīyāḥ) अर्धतृतीयासः¹ (ardhatṛtīyāsaḥ¹)
accusative	अर्धतृतीयम् (ardhatṛtīyam)	अर्धतृतीयौ (ardhatṛtīyau) अर्धतृतीया¹ (ardhatṛtīyā¹)	अर्धतृतीयान् (ardhatṛtīyān)
instrumental	अर्धतृतीयेन (ardhatṛtīyena)	अर्धतृतीयाभ्याम् (ardhatṛtīyābhyām)	अर्धतृतीयैः (ardhatṛtīyaiḥ) अर्धतृतीयेभिः¹ (ardhatṛtīyebhiḥ¹)
dative	अर्धतृतीयाय (ardhatṛtīyāya)	अर्धतृतीयाभ्याम् (ardhatṛtīyābhyām)	अर्धतृतीयेभ्यः (ardhatṛtīyebhyaḥ)
ablative	अर्धतृतीयात् (ardhatṛtīyāt)	अर्धतृतीयाभ्याम् (ardhatṛtīyābhyām)	अर्धतृतीयेभ्यः (ardhatṛtīyebhyaḥ)
genitive	अर्धतृतीयस्य (ardhatṛtīyasya)	अर्धतृतीययोः (ardhatṛtīyayoḥ)	अर्धतृतीयानाम् (ardhatṛtīyānām)
locative	अर्धतृतीये (ardhatṛtīye)	अर्धतृतीययोः (ardhatṛtīyayoḥ)	अर्धतृतीयेषु (ardhatṛtīyeṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of अर्धतृतीया

	singular	dual	plural
nominative	अर्धतृतीया (ardhatṛtīyā)	अर्धतृतीये (ardhatṛtīye)	अर्धतृतीयाः (ardhatṛtīyāḥ)
vocative	अर्धतृतीये (ardhatṛtīye)	अर्धतृतीये (ardhatṛtīye)	अर्धतृतीयाः (ardhatṛtīyāḥ)
accusative	अर्धतृतीयाम् (ardhatṛtīyām)	अर्धतृतीये (ardhatṛtīye)	अर्धतृतीयाः (ardhatṛtīyāḥ)
instrumental	अर्धतृतीयया (ardhatṛtīyayā) अर्धतृतीया¹ (ardhatṛtīyā¹)	अर्धतृतीयाभ्याम् (ardhatṛtīyābhyām)	अर्धतृतीयाभिः (ardhatṛtīyābhiḥ)
dative	अर्धतृतीयायै (ardhatṛtīyāyai)	अर्धतृतीयाभ्याम् (ardhatṛtīyābhyām)	अर्धतृतीयाभ्यः (ardhatṛtīyābhyaḥ)
ablative	अर्धतृतीयायाः (ardhatṛtīyāyāḥ) अर्धतृतीयायै² (ardhatṛtīyāyai²)	अर्धतृतीयाभ्याम् (ardhatṛtīyābhyām)	अर्धतृतीयाभ्यः (ardhatṛtīyābhyaḥ)
genitive	अर्धतृतीयायाः (ardhatṛtīyāyāḥ) अर्धतृतीयायै² (ardhatṛtīyāyai²)	अर्धतृतीययोः (ardhatṛtīyayoḥ)	अर्धतृतीयानाम् (ardhatṛtīyānām)
locative	अर्धतृतीयायाम् (ardhatṛtīyāyām)	अर्धतृतीययोः (ardhatṛtīyayoḥ)	अर्धतृतीयासु (ardhatṛtīyāsu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of अर्धतृतीय

	singular	dual	plural
nominative	अर्धतृतीयम् (ardhatṛtīyam)	अर्धतृतीये (ardhatṛtīye)	अर्धतृतीयानि (ardhatṛtīyāni) अर्धतृतीया¹ (ardhatṛtīyā¹)
vocative	अर्धतृतीय (ardhatṛtīya)	अर्धतृतीये (ardhatṛtīye)	अर्धतृतीयानि (ardhatṛtīyāni) अर्धतृतीया¹ (ardhatṛtīyā¹)
accusative	अर्धतृतीयम् (ardhatṛtīyam)	अर्धतृतीये (ardhatṛtīye)	अर्धतृतीयानि (ardhatṛtīyāni) अर्धतृतीया¹ (ardhatṛtīyā¹)
instrumental	अर्धतृतीयेन (ardhatṛtīyena)	अर्धतृतीयाभ्याम् (ardhatṛtīyābhyām)	अर्धतृतीयैः (ardhatṛtīyaiḥ) अर्धतृतीयेभिः¹ (ardhatṛtīyebhiḥ¹)
dative	अर्धतृतीयाय (ardhatṛtīyāya)	अर्धतृतीयाभ्याम् (ardhatṛtīyābhyām)	अर्धतृतीयेभ्यः (ardhatṛtīyebhyaḥ)
ablative	अर्धतृतीयात् (ardhatṛtīyāt)	अर्धतृतीयाभ्याम् (ardhatṛtīyābhyām)	अर्धतृतीयेभ्यः (ardhatṛtīyebhyaḥ)
genitive	अर्धतृतीयस्य (ardhatṛtīyasya)	अर्धतृतीययोः (ardhatṛtīyayoḥ)	अर्धतृतीयानाम् (ardhatṛtīyānām)
locative	अर्धतृतीये (ardhatṛtīye)	अर्धतृतीययोः (ardhatṛtīyayoḥ)	अर्धतृतीयेषु (ardhatṛtīyeṣu)

• ¹Vedic

Descendants

• Ashokan Prakrit: 𑀅𑀠𑀢𑀺𑀬 (aḍhatiya)
  • Prakrit: 𑀅𑀟𑁆𑀠𑀸𑀇𑀬 (aḍḍhāiya), 𑀅𑀟𑁆𑀠𑀸𑀇𑀚𑁆𑀚 (aḍḍhāijja), 𑀅𑀤𑁆𑀥𑀢𑀇𑀬 (addhataïya), 𑀅𑀟𑁆𑀠𑀇𑀚𑁆𑀚 (aḍḍhaïjja) (see there for further descendants)
• Dardic:
  • Kashmiri: ڈآؠ (ḍāy)
• Pali: aḍḍhātiya

References

• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “ardhatṛtīya”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 29