խաբեմ
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]From խաբ (xab). The sense "to mock" is a semantic loan from Ancient Greek ἐμπαίζω (empaízō, “to mock; to deceive”).
Verb
[edit]խաբեմ • (xabem)
- (transitive) to deceive, dupe, trick
- (transitive) to mock
Conjugation
[edit]active
| infinitive | խաբել (xabel) | participle | խաբեցեալ, խաբեալ (xabecʻeal, xabeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | խաբեց- (xabecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | խաբեմ (xabem) | խաբես (xabes) | խաբէ (xabē) | խաբեմք (xabemkʻ) | խաբէք (xabēkʻ) | խաբեն (xaben) | |
| imperfect | խաբէի, խաբեի* (xabēi, xabei*) | խաբէիր, խաբեիր* (xabēir, xabeir*) | խաբէր (xabēr) | խաբէաք, խաբեաք* (xabēakʻ, xabeakʻ*) | խաբէիք, խաբեիք* (xabēikʻ, xabeikʻ*) | խաբէին, խաբեին* (xabēin, xabein*) | |
| aorist | խաբեցի (xabecʻi) | խաբեցեր (xabecʻer) | խաբեաց (xabeacʻ) | խաբեցաք (xabecʻakʻ) | խաբեցէք, խաբեցիք (xabecʻēkʻ, xabecʻikʻ) | խաբեցին (xabecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | խաբիցեմ (xabicʻem) | խաբիցես (xabicʻes) | խաբիցէ (xabicʻē) | խաբիցեմք (xabicʻemkʻ) | խաբիցէք (xabicʻēkʻ) | խաբիցեն (xabicʻen) | |
| aorist | խաբեցից (xabecʻicʻ) | խաբեսցես (xabescʻes) | խաբեսցէ (xabescʻē) | խաբեսցուք (xabescʻukʻ) | խաբեսջիք (xabesǰikʻ) | խաբեսցեն (xabescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | խաբեա՛ (xabeá) | — | — | խաբեցէ՛ք (xabecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | խաբեսջի՛ր (xabesǰír) | — | — | խաբեսջի՛ք (xabesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ խաբեր (mí xaber) | — | — | մի՛ խաբէք (mí xabēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | խաբել, խաբիլ* (xabel, xabil*) | participle | խաբեցեալ, խաբեալ (xabecʻeal, xabeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | խաբեց- (xabecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | խաբիմ (xabim) | խաբիս (xabis) | խաբի (xabi) | խաբիմք (xabimkʻ) | խաբիք (xabikʻ) | խաբին (xabin) | |
| imperfect | խաբէի (xabēi) | խաբէիր (xabēir) | խաբէր, խաբիւր (xabēr, xabiwr) | խաբէաք (xabēakʻ) | խաբէիք (xabēikʻ) | խաբէին (xabēin) | |
| aorist | խաբեցայ (xabecʻay) | խաբեցար (xabecʻar) | խաբեցաւ (xabecʻaw) | խաբեցաք (xabecʻakʻ) | խաբեցայք (xabecʻaykʻ) | խաբեցան (xabecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | խաբիցիմ (xabicʻim) | խաբիցիս (xabicʻis) | խաբիցի (xabicʻi) | խաբիցիմք (xabicʻimkʻ) | խաբիցիք (xabicʻikʻ) | խաբիցին (xabicʻin) | |
| aorist | խաբեցայց (xabecʻaycʻ) | խաբեսցիս (xabescʻis) | խաբեսցի (xabescʻi) | խաբեսցուք (xabescʻukʻ) | խաբեսջիք (xabesǰikʻ) | խաբեսցին (xabescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | խաբեա՛ց (xabeácʻ) | — | — | խաբեցարո՛ւք (xabecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | խաբեսջի՛ր (xabesǰír) | — | — | խաբեսջի՛ք (xabesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ խաբիր (mí xabir) | — | — | մի՛ խաբիք (mí xabikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
[edit]- Armenian: խաբել (xabel)
Further reading
[edit]- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “խաբեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ġazarean, Ṙubēn (2006) “խաբել”, in Grabari homanišneri baṙaran [Dictionary of Old Armenian Synonyms], Yerevan: University Press
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “խաբեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “խաբիմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy