тумс
Appearance
Moksha
[edit]Etymology
[edit]Cognate with Erzya туемс (tujems), Finnish tuoda. (This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]тумс • (tums)
- (intransitive) to go, leave
- O. Je. Poljakov (1993) Russko-mokšanskij razgovornik [Russian-Moksha phrasebook], Saransk: Mordovskoje knižnoje izdatelʹstvo, →ISBN
- Минь тутама экскурсияв автомобильса.
- Miń tutama ekskursijäv avtomobiľsa.
- We are going on a road-trip in a car
- Мзярда тинь тутада (тон туят) лямбе шири?
- Mzärda tiń tutada (ton tujät ) lämbe širi?
- When are you going south?
- Мон туян вели
- Mon tujän veli
- I am going to the countryside
- Торазевсь атям, и тусь вии пизем
- Torazevś atäm, i tuś viji pizem
- Thunder thundered and heavy rain poured down
- (literally, “(..) strong rain went”)
- O. Je. Poljakov (1995) Učimsja govoritʹ po-mokšanski [Let's learn to speak Moksha], Saransk: Mordovskoje knižnoje izdatelʹstvo, →ISBN
- Кода тон арьсят, туй пизем?
- Koda ton arsät, tuj pizem?
- How do you think, will there be rain?
- (literally, “(..) will rain go?”)
- Fenno-Ugrica
- Ашезь ту мирденц мархта
- Ašeź tu mirdenc marxta
- She didn't go with her husband
- O. Je. Poljakov (1993) Russko-mokšanskij razgovornik [Russian-Moksha phrasebook], Saransk: Mordovskoje knižnoje izdatelʹstvo, →ISBN
Conjugation
[edit]Present/future "I" and "you [sg.]" forms have an additional -я- element — туян, туят (tujän , tujät), otherwise this verb inflects as a regular a-stem as shown below.
Subjective conjugation of тумс
Present / future | ||
---|---|---|
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | тун (tun) | аф тун (af tun) |
2nd singular — тон (ton) | тут (tut) | аф тут (af tut) |
3rd singular — сон (son) | туй (tuj) | аф туй (af tuj) |
1st plural — минь (miń) | тутама (tutama) | аф тутама (af tutama) |
2nd plural — тинь (tiń) | тутада (tutada) | аф тутада (af tutada) |
3rd plural — синь (siń) | туйхть (tujhť) | аф туйхть (af tujhť) |
Past I | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | тунь (tuń) | ашень / изень ту (ašeń / izeń tu) |
2nd singular — тон (ton) | туть (tuť) | ашеть / изеть ту (ašeť / izeť tu) |
3rd singular — сон (son) | тусь (tuś) | ашезь / изь ту (ašeź / iź tu) |
1st plural — минь (miń) | туме (tume) | ашеме / иземе ту (ašeme / izeme tu) |
2nd plural — тинь (tiń) | туде (tude) | ашеде / изеде ту (ašede / izede tu) |
3rd plural — синь (siń) | тусть (tusť) | ашесть / исть ту (ašesť / isť tu) |
Compound future | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | карман тума (karman tuma) | аф карман тума (af karman tuma) |
2nd singular — тон (ton) | кармат тума (karmat tuma) | аф кармат тума (af karmat tuma) |
3rd singular — сон (son) | кармай тума (karmaj tuma) | аф кармай тума (af karmaj tuma) |
1st plural — минь (miń) | карматама тума (karmatama tuma) | аф карматама тума (af karmatama tuma) |
2nd plural — тинь (tiń) | карматада тума (karmatada tuma) | аф карматада тума (af karmatada tuma) |
3rd plural — синь (siń) | кармайхть тума (karmajhť tuma) | аф кармайхть тума (af karmajhť tuma) |
Imperative | ||
positive | negative | |
2nd singular — тон (ton) | тук (tuk) | тят ту (tät tu) |
2nd plural — тинь (tiń) | туда (tuda) | тяда ту (täda tu) |
Past II / subjunctive | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | тулень (tuleń) | афолень ту (afoleń tu)1 |
2nd singular — тон (ton) | тулеть (tuleť) | афолеть ту (afoleť tu)1 |
3rd singular — сон (son) | туль (tuľ) | афоль ту (afoľ tu)1 |
1st plural — минь (miń) | тулеме (tuleme) | афолеме ту (afoleme tu)1 |
2nd plural — тинь (tiń) | туледе (tulede) | афоледе ту (afolede tu)1 |
3rd plural — синь (siń) | тульхть (tulxť) | афольхть ту (afolxť tu)1 |
Conditional | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | тундярян (tundärän) | аф тундярян (af tundärän) |
2nd singular — тон (ton) | тундярят (tundärät) | аф тундярят (af tundärät) |
3rd singular — сон (son) | тундяряй (tundäräj) | аф тундяряй (af tundäräj) |
1st plural — минь (miń) | тундярятама (tundärätama) | аф тундярятама (af tundärätama) |
2nd plural — тинь (tiń) | тундярятада (tundärätada) | аф тундярятада (af tundärätada) |
3rd plural — синь (siń) | тундяряйхть (tundäräjhť) | аф тундяряйхть (af tundäräjhť) |
Subjunctive of conditional | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | тундярялень (tundäräleń) | афолень тундяря (afoleń tundärä) |
2nd singular — тон (ton) | тундярялеть (tundäräleť) | афолеть тундяря (afoleť tundärä) |
3rd singular — сон (son) | тундяряль (tundäräľ) | афоль тундяря (afoľ tundärä) |
1st plural — минь (miń) | тундярялеме (tundäräleme) | афолеме тундяря (afoleme tundärä) |
2nd plural — тинь (tiń) | тундяряледе (tundärälede) | афоледе тундяря (afolede tundärä) |
3rd plural — синь (siń) | тундяряльхть (tundärälxť) | афольхть тундяря (afolxť tundärä) |
Desiderative | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | тулексолень (tuleksoleń) | аф тулексолень (af tuleksoleń) |
2nd singular — тон (ton) | тулексолеть (tuleksoleť) | аф тулексолеть (af tuleksoleť) |
3rd singular — сон (son) | тулексоль (tuleksoľ) | аф тулексоль (af tuleksoľ) |
1st plural — минь (miń) | тулексолеме (tuleksoleme) | аф тулексолеме (af tuleksoleme) |
2nd plural — тинь (tiń) | тулексоледе (tuleksolede) | аф тулексоледе (af tuleksolede) |
3rd plural — синь (siń) | тулексольхть (tuleksolxť) | аф тулексольхть (af tuleksolxť) |
Optative | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | тузан (tuzan) | тязан ту (täzan tu) |
2nd singular — тон (ton) | тузат (tuzat) | тязат ту (täzat tu) |
3rd singular — сон (son) | туза (tuza) | тяза ту (täza tu) |
1st plural — минь (miń) | тустама (tustama) | тястама ту (tästama tu) |
2nd plural — тинь (tiń) | тустада (tustada) | тястада ту (tästada tu) |
3rd plural — синь (siń) | туст (tust) | тяст ту (täst tu) |
Non-finite forms | ||
infinitive | тумс (tums) | |
ma-infinitive / verbal noun | тума (tuma) | |
mda-infinitive | тумда (tumda) | |
past passive participle | туф (tuf) | |
agentive / pres. act. part. | туй (tuj) | |
gerund | тузь (tuź) | |
gerund negative | апак тук (apak tuk) | |
present passive participle | туви (tuvi) |
Antonyms
[edit]- самс (sams)
Coordinate terms
[edit]- молемс (molems)
References
[edit]- ту/мс, -сь in O. Je. Poljakov (1993) Russko-mokšanskij razgovornik [Russian-Moksha phrasebook], Saransk: Mordovskoje knižnoje izdatelʹstvo, →ISBN