ξένος
Appearance
Ancient Greek
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]From earlier ξένϝος (xénwos), from Proto-Hellenic *ksénwos, which Beekes tentatively considers Pre-Greek; he also mentions attempts to connect the term to Proto-Indo-European *gʰóstis (“guest”).[1] However, compare Avestan 𐬑𐬱𐬥𐬀𐬎 (xšnau), as well as Albanian huaj (“alien”), from Proto-Albanian *ksōn(w)ja.
Pronunciation
[edit]- (5th BCE Attic) IPA(key): /ksé.nos/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /ˈkse.nos/
- (4th CE Koine) IPA(key): /ˈkse.nos/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /ˈkse.nos/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /ˈkse.nos/
Adjective
[edit]ξένος • (xénos) m (feminine ξένη, neuter ξένον); first/second declension
Declension
[edit]Number | Singular | Dual | Plural | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Case/Gender | Masculine | Feminine | Neuter | Masculine | Feminine | Neuter | Masculine | Feminine | Neuter | |||||
Nominative | ξένος xénos |
ξένη xénē |
ξένον xénon |
ξένω xénō |
ξένᾱ xénā |
ξένω xénō |
ξένοι xénoi |
ξέναι xénai |
ξένᾰ xéna | |||||
Genitive | ξένου xénou |
ξένης xénēs |
ξένου xénou |
ξένοιν xénoin |
ξέναιν xénain |
ξένοιν xénoin |
ξένων xénōn |
ξένων xénōn |
ξένων xénōn | |||||
Dative | ξένῳ xénōi |
ξένῃ xénēi |
ξένῳ xénōi |
ξένοιν xénoin |
ξέναιν xénain |
ξένοιν xénoin |
ξένοις xénois |
ξέναις xénais |
ξένοις xénois | |||||
Accusative | ξένον xénon |
ξένην xénēn |
ξένον xénon |
ξένω xénō |
ξένᾱ xénā |
ξένω xénō |
ξένους xénous |
ξένᾱς xénās |
ξένᾰ xéna | |||||
Vocative | ξένε xéne |
ξένη xénē |
ξένον xénon |
ξένω xénō |
ξένᾱ xénā |
ξένω xénō |
ξένοι xénoi |
ξέναι xénai |
ξένᾰ xéna | |||||
Derived forms | Adverb | Comparative | Superlative | |||||||||||
ξένως xénōs |
ξενώτερος xenṓteros |
ξενώτᾰτος xenṓtatos | ||||||||||||
Notes: |
|
Number | Singular | Dual | Plural | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Case/Gender | Masculine | Feminine | Neuter | Masculine | Feminine | Neuter | Masculine | Feminine | Neuter | |||||
Nominative | ξένος xénos |
ξένᾱ xénā |
ξένον xénon |
ξένω xénō |
ξένᾱ xénā |
ξένω xénō |
ξένοι xénoi |
ξέναι xénai |
ξένᾰ xéna | |||||
Genitive | ξένοιο xénoio |
ξένᾱς xénās |
ξένοιο xénoio |
ξένοιν xénoin |
ξέναιν xénain |
ξένοιν xénoin |
ξένων xénōn |
ξενᾶν xenân |
ξένων xénōn | |||||
Dative | ξένῳ xénōi |
ξένᾳ xénāi |
ξένῳ xénōi |
ξένοιν xénoin |
ξέναιν xénain |
ξένοιν xénoin |
ξένοις xénois |
ξέναις xénais |
ξένοις xénois | |||||
Accusative | ξένον xénon |
ξένᾱν xénān |
ξένον xénon |
ξένω xénō |
ξένᾱ xénā |
ξένω xénō |
ξένους xénous |
ξένᾱς xénās |
ξένᾰ xéna | |||||
Vocative | ξένε xéne |
ξένᾱ xénā |
ξένον xénon |
ξένω xénō |
ξένᾱ xénā |
ξένω xénō |
ξένοι xénoi |
ξέναι xénai |
ξένᾰ xéna | |||||
Derived forms | Adverb | Comparative | Superlative | |||||||||||
ξένως xénōs |
ξενώτερος xenṓteros |
ξενώτᾰτος xenṓtatos | ||||||||||||
Notes: |
|
Descendants
[edit]- Greek: ξένος (xénos)
Descendants
From the neuter singular:
- → Afrikaans: xenon
- → Albanian: ksenon
- → Arabic: إِكْسِينُون (ʔiksinōn)
- → Armenian: քսենոն (kʻsenon)
- → Asturian: xenón
- → Basque: xenona
- → Belarusian: ксэнон (ksenón)
- → Breton: ksenon
- → Bulgarian: ксенон (ksenon)
- → Catalan: xenó
- → Cornish: xenon
- → Crimean Tatar: ksenon
- → Czech: xenon
- → Danish: xenon
- → Dutch: xenon
- → Esperanto: ksenono
- → Estonian: ksenoon
- → Faroese: xenon
- → Finnish: ksenon
- → French: xénon
- → Friulian: xenon
- → Galician: xenon
- → Georgian: ქსენონი (ksenoni)
- → German: Xenon
- → Greek: ξένο (xéno)
- → Hebrew: קסנון (ksinón)
- → Hungarian: xenon
- → Icelandic: xenon
- → Ido: xenio
- → Interlingua: xenon
- → Irish: xeanón
- → Italian: xenon, xeno
- → Japanese: キセノン (kisenon)
- → Kashubian: ksenón
- → Kazakh: ксенон (ksenon)
- → Korean: 크세논 (keusenon), 제논 (jenon)
- → New Latin: xenon
- → Latvian: ksenons
- → Limburgish: ksenon
- → Lithuanian: ksenonas
- → Luxembourgish: Xenon
- → Macedonian: ксенон (ksenon)
- → Malay: xenon
- → Maltese: ksenon
- → Manx: xenon
- → Mongolian: ксенон (ksenon)
- → Norwegian Bokmål: xenon
- → Norwegian Nynorsk: xenon
- → Occitan: xenon
- → Persian: زنون
- → Polish: ksenon
- → Portuguese: xenônio, xenónio
- → Romanian: xenon
- → Russian: ксено́н (ksenón)
- → Northern Sami: xenon
- → Scottish Gaelic: xeanon
- → Serbo-Croatian: ksènōn
- → Slovak: xenón
- → Slovene: ksenon
- → Spanish: xenón
- → Swedish: xenon
- → Tajik: ksenon
- → Tamil: செனன் (ceṉaṉ)
- → Thai: ซีนอน (sii-nɔ̂n)
- → Turkish: ksenon
- → Ukrainian: ксенон (ksenon)
- → Uzbek: ксенон (ksenon)
- → Vietnamese: xenon
- → Volapük: xenonin
- → Welsh: senon
- → West Frisian: xenon
Noun
[edit]ξένος • (xénos) m (genitive ξένου); second declension
- of parties giving or receiving hospitality: host and much more commonly guest
- stranger
- one who is hired: hired worker, mercenary
- foreigner
Declension
[edit]Case / # | Singular | Dual | Plural | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nominative | ὁ ξένος ho xénos |
τὼ ξένω tṑ xénō |
οἱ ξένοι hoi xénoi | ||||||||||
Genitive | τοῦ ξένου toû xénou |
τοῖν ξένοιν toîn xénoin |
τῶν ξένων tôn xénōn | ||||||||||
Dative | τῷ ξένῳ tôi xénōi |
τοῖν ξένοιν toîn xénoin |
τοῖς ξένοις toîs xénois | ||||||||||
Accusative | τὸν ξένον tòn xénon |
τὼ ξένω tṑ xénō |
τοὺς ξένους toùs xénous | ||||||||||
Vocative | ξένε xéne |
ξένω xénō |
ξένοι xénoi | ||||||||||
Notes: |
|
Case / # | Singular | Dual | Plural | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nominative | ὁ ξένος ho xénos |
τὼ ξένω tṑ xénō |
τοὶ ξένοι toì xénoi | ||||||||||
Genitive | τοῦ ξένω toû xénō |
τοῖν ξένοιν toîn xénoin |
τῶν ξένων tôn xénōn | ||||||||||
Dative | τῷ ξένῳ tôi xénōi |
τοῖν ξένοιν toîn xénoin |
τοῖς ξένοις toîs xénois | ||||||||||
Accusative | τὸν ξένον tòn xénon |
τὼ ξένω tṑ xénō |
τὼς ξένως tṑs xénōs | ||||||||||
Vocative | ξένε xéne |
ξένω xénō |
ξένοι xénoi | ||||||||||
Notes: |
|
Derived terms
[edit]- Ἄξεινος (Áxeinos)
- Ἀριστόξενος (Aristóxenos)
- Μενέξενος (Menéxenos)
- ξενῐ́ᾱ (xeníā)
- ξενῐ́ζω (xenízō)
- ξενῐκός (xenikós)
- ξένῐος (xénios)
- Ξενοκλῆς (Xenoklês)
- Ξενοκράτης (Xenokrátēs)
- Ξενοφάνης (Xenophánēs)
- ξενοφῠ́λᾰξ (xenophúlax)
- Ξενοφῶν (Xenophôn)
- Πολυξένη (Poluxénē)
- Πρόξενος (Próxenos)
- πρόξενος (próxenos)
- Τιμόξενος (Timóxenos)
- φιλόξενος (philóxenos)
- Φιλόξενος (Philóxenos)
Descendants
[edit]References
[edit]- ^ Beekes, Robert S. P. (2010) “ξένος”, in Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 1034
Further reading
[edit]- “ξένος”, in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
- “ξένος”, in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
- ξένος in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
- Bauer, Walter et al. (2001) A Greek–English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature, Third edition, Chicago: University of Chicago Press
- “ξένος”, in Slater, William J. (1969) Lexicon to Pindar, Berlin: Walter de Gruyter
- G3581 in Strong, James (1979) Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible
- Woodhouse, S. C. (1910) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language[1], London: Routledge & Kegan Paul Limited.
Greek
[edit]Etymology
[edit]From Ancient Greek ξένος (xénos).
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]ξένος • (xénos) m (feminine ξένη, neuter ξένο)
Declension
[edit]singular | plural | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
masculine | feminine | neuter | masculine | feminine | neuter | ||
nominative | ξένος (xénos) | ξένη (xéni) | ξένο (xéno) | ξένοι (xénoi) | ξένες (xénes) | ξένα (xéna) | |
genitive | ξένου (xénou) | ξένης (xénis) | ξένου (xénou) | ξένων (xénon) | ξένων (xénon) | ξένων (xénon) | |
accusative | ξένο (xéno) | ξένη (xéni) | ξένο (xéno) | ξένους (xénous) | ξένες (xénes) | ξένα (xéna) | |
vocative | ξένε (xéne) | ξένη (xéni) | ξένο (xéno) | ξένοι (xénoi) | ξένες (xénes) | ξένα (xéna) |
Derivations:
Comparative: πιο + positive forms (e.g. πιο ξένος, etc.)
Relative superlative: definite article + πιο + positive forms (e.g. ο πιο ξένος, etc.)
Synonyms
[edit]- see: αλλοδαπός (allodapós)
Related terms
[edit]- αξενία f (axenía, “inhospitality”)
- άξενος (áxenos, “inhospitable”)
- αποξενώνω (apoxenóno, “alienate”)
- αποξένωση f (apoxénosi, “alienation, estrangement”)
- αφιλοξενία f (afiloxenía, “inhospitality”)
- ξεναγός m or f (xenagós, “guide”)
- ξενηλασία f (xenilasía, “anti-immigrant”)
- ξενίζω (xenízo)
- ξενικός (xenikós, “foreign”, adjective)
- ξένιος (xénios, epithet of Zeus)
- ξενισμός m (xenismós)
- ξενιστής m (xenistís, “biological host”)
- ξενιτεύομαι (xenitévomai, “to emigrate”)
- ξενιτιά f (xenitiá, “foreign lands”)
- ξενο- (xeno-, prefix)
- ξένον n (xénon, “xenon”)
- παράξενος (paráxenos, “strange, weird”)
- προξενεύω (proxenévo)
- πρόξενος m (próxenos, “consul; who causes”)
- προξενώ (proxenó, “to cause”)
- φιλοξενώ (filoxenó, “host”)
Noun
[edit]ξένος • (xénos) m (plural ξένοι, feminine ξένη)
Declension
[edit]singular | plural | |
---|---|---|
nominative | ξένος (xénos) | ξένοι (xénoi) |
genitive | ξένου (xénou) | ξένων (xénon) |
accusative | ξένο (xéno) | ξένους (xénous) |
vocative | ξένε (xéne) | ξένοι (xénoi) |
Synonyms
[edit]- αλλοδαπός m (allodapós)
Categories:
- Ancient Greek terms inherited from Proto-Hellenic
- Ancient Greek terms derived from Proto-Hellenic
- Ancient Greek terms borrowed from a Pre-Greek substrate
- Ancient Greek terms derived from a Pre-Greek substrate
- Ancient Greek 2-syllable words
- Ancient Greek terms with IPA pronunciation
- Ancient Greek lemmas
- Ancient Greek adjectives
- Ancient Greek paroxytone terms
- Ancient Greek nouns
- Ancient Greek masculine nouns
- Ancient Greek second-declension nouns
- Ancient Greek masculine nouns in the second declension
- Greek terms inherited from Ancient Greek
- Greek terms derived from Ancient Greek
- Greek terms with IPA pronunciation
- Greek lemmas
- Greek adjectives
- Greek adjectives in declension ος-η-ο
- Greek nouns
- Greek masculine nouns
- Greek nouns declining like 'δρόμος'
- el:People