uniżyć

Old Polish

Etymology

From u- + *niżyć, from niski (comparative niższy) + -yć. First attested in the middle of the fifteenth century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /uɲiʒʲɨt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /uɲiʒʲɨt͡ɕ/

Verb

uniżyć pf (imperfective uniżać)

1. (attested in Masovia) to make smaller; to lower
   • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 298:

     Vszelka gora y pagorek bądzye vnyszon (humiliabitur Luc 3, 5)

     [Wszelka gora i pagorek będzie uniżon (humiliabitur Luc 3, 5)]

   • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 36, 4:

     Wysznaly szye ktho, acz szye myastv dal na myloscz, themv mozecze vnyszchycz albo mnoszycz wyny (quam, sc. veniam, augmentare et minorare potestis), jako vaszchą wola

     [Wyznali sie kto, acz sie miastu dał na miłość, temu możecie uniżyć albo mnożyć winy (quam, sc. veniam, augmentare et minorare potestis), jako wasza wola]

2. (reflexive with się, attested in Southern Borderlands) to lower oneself, to show humility
   • 1880-1894 [Middle of the 15th century], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności‎^[1], volume I, Lviv, page 94:

     Carissimi, humiliamini sub potenti manu dei vnyscze sze, vkorzcze sze pod moczną moczą bozą (I Pet 5, 6)

     [Carissimi, humiliamini sub potenti manu dei uniżcie sie, ukorzcie sie pod mocną mocą Bożą (I Pet 5, 6)]

Derived terms

nouns

• uniżenie
• uniżność

 

Related terms

adjectives

• niski

 

Descendants

• Polish: uniżyć
• Silesian: uniżyć

References

• Boryś, Wiesław (2005) “poniżyć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “uniżyć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish uniżyć. By surface analysis, u- +‎ niżyć. Compare Russian уни́зить (unízitʹ).

Pronunciation

 

• IPA^(key): /uˈɲi.ʐɘt͡ɕ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /uˈɲi.ʐɨt͡ɕ/

• Rhymes: -iʐɘt͡ɕ
• Syllabification: u‧ni‧żyć

Verb

uniżyć pf (imperfective uniżać)

1. (transitive, dated) to lower, to abase, to humble

   Synonym: upokorzyć

2. (transitive, obsolete) to lower (to cause to be at a lower position)

   Synonyms: obniżyć, zniżyć

3. (reflexive with się, dated) to lower oneself, to abase oneself, to humble oneself

   Synonym: upokorzyć się

4. (reflexive with się, obsolete) to become lower

   Synonym: zniżyć się

Conjugation

Conjugation of uniżyć pf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		uniżyć
future tense	1st	uniżę			uniżymy
	2nd	uniżysz			uniżycie
	3rd	uniży			uniżą
	impersonal	uniży się
past tense	1st	uniżyłem, -(e)m uniżył	uniżyłam, -(e)m uniżyła	uniżyłom, -(e)m uniżyło	uniżyliśmy, -(e)śmy uniżyli	uniżyłyśmy, -(e)śmy uniżyły
	2nd	uniżyłeś, -(e)ś uniżył	uniżyłaś, -(e)ś uniżyła	uniżyłoś, -(e)ś uniżyło	uniżyliście, -(e)ście uniżyli	uniżyłyście, -(e)ście uniżyły
	3rd	uniżył	uniżyła	uniżyło	uniżyli	uniżyły
	impersonal	uniżono
conditional	1st	uniżyłbym, bym uniżył	uniżyłabym, bym uniżyła	uniżyłobym, bym uniżyło	uniżylibyśmy, byśmy uniżyli	uniżyłybyśmy, byśmy uniżyły
	2nd	uniżyłbyś, byś uniżył	uniżyłabyś, byś uniżyła	uniżyłobyś, byś uniżyło	uniżylibyście, byście uniżyli	uniżyłybyście, byście uniżyły
	3rd	uniżyłby, by uniżył	uniżyłaby, by uniżyła	uniżyłoby, by uniżyło	uniżyliby, by uniżyli	uniżyłyby, by uniżyły
	impersonal	uniżono by
imperative	1st	niech uniżę			uniżmy
	2nd	uniż			uniżcie
	3rd	niech uniży			niech uniżą
passive adjectival participle		uniżony	uniżona	uniżone	uniżeni	uniżone
anterior adverbial participle		uniżywszy
verbal noun		uniżenie

Related terms

adjectives

• niski

 

Further reading

• uniżyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• uniżyć in Polish dictionaries at PWN
• uniżyć się in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “uniżyć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “uniżyć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Aleksandra Wieczorek (20.11.2018) “UNIŻYĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “uniżyć”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “uniżyć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “uniżyć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 311

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish uniżyć. Compare Russian унижа́ть (unižátʹ).

Pronunciation

• IPA^(key): /uˈɲi.ʐɪt͡ɕ/
• Rhymes: -iʐɪt͡ɕ
• Syllabification: u‧ni‧żyć

Verb

uniżyć pf (imperfective uniżać)

1. (transitive) to lower, to abase, to humble
2. (transitive) to lower (to cause to be at a lower position)

Conjugation

Conjugation of uniżyć pf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		uniżyć
future tense	1st	uniżã			uniżymy
	2nd	uniżysz			uniżycie
	3rd	uniży			uniżōm
past tense	1st	uniżōłch, uniżōłech, uniżōł żech	uniżyłach uniżyła żech	uniżyłoch1) uniżyło żech1)	uniżylimy, uniżylichmy	uniżyłymy, uniżyłychmy
	2nd	uniżōłś, uniżōłeś, uniżōł żeś	uniżyłaś uniżyła żeś	uniżyłoś1) uniżyło żeś1)	uniżyliście, uniżyli żeście	uniżyłyście, uniżyły żeście
	3rd	uniżōł	uniżyła	uniżyło	uniżyli	uniżyły
pluperfect tense2)	1st	bōłch uniżōł, bōłech uniżōł, bōł żech uniżōł	byłach uniżyła była żech uniżyła	byłoch uniżyło1) było żech uniżyło1)	byli my uniżyli, bylichmy uniżyli	były my uniżyły, byłychmy uniżyły
	2nd	bōłś uniżōł, bōłeś uniżōł, bōł żeś uniżōł	byłaś uniżyła była żeś uniżyła	byłoś uniżyło1) było żeś uniżyło1)	byliście uniżyli, byli żeście uniżyli	byłyście uniżyły, były żeście uniżyły
	3rd	bōł uniżōł	była uniżyła	było uniżyło1)	były my uniżyli, byłychmy uniżyli	były uniżyły
conditional	1st	bych uniżōł	bych uniżyła	byście uniżyli	by my uniżyły, bychmy uniżyły
	2nd	byś uniżōł	byś uniżyła	byście uniżyli	byście uniżyły
	3rd	by uniżōł	by uniżyła	by uniżyło	by uniżyli	by uniżyły
imperative	1st	niych uniżã			uniżmy
	2nd	uniż			uniżcie
	3rd	niych uniży			niych uniżōm
passive adjectival participle		uniżōny	uniżōnŏ	uniżōne	uniżyni	uniżōne
verbal noun		uniżynie
1) Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms. 2) The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past.

Related terms

adjectives

• niski

 

Further reading

• uniżyć in silling.org