Jump to content

spowiadać

From Wiktionary, the free dictionary

Old Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

From s- +‎ powiadać. First attested in the end of the 14th century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /spɔvjadat͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /spɔvjadat͡ɕ/

Verb

[edit]

spowiadać impf (perfective spowiedzieć or wyspowiadać)

  1. (reflexive with się) to proclaim
  2. (transitive or reflexive with się, attested in Lesser Poland) to praise; to spread good word about someone; to make famous
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 7, 18:
      Spowadacz se bødø (confitebor) gospodnu podlug prawdi iego
      [Spowiadać sie będę (confitebor) Gospodnu podług prawdy jego]
  3. (Christianity, attested in Greater Poland) to shrive (to hear a confession)
    • 1959 [1400], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 423, Poznań:
      Iacoszm panø kaliszkø spowedal i bozim czalem oprawil
      [Jakośm panią kaliską spowiedał i Bożym Ciałem oprawił]
  4. (reflexive with się, Christianity, attested in Greater Poland, Lesser Poland) to confess, to shrive (to disclose sins) [with dative or przed (+ instrumental) ‘to/in whom’, along with genitive or z (+ genitive) ‘about what’]
    Synonym: wspowiadać się
    • 1959 [1426], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1222, Poznań:
      Yacosm byl nemoczen Welą (leg. w Wielą) Nedzela prawą nemoczą hy spowadalem za
      [Jakośm był niemocen w Wielą Niedzielą prawą niemocą hi spowiadałem się]
    • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎[3], Krakow, page 174b:
      Nechacz szø ten tho lud pred tobø spoueda a thy ge przesegnag
      [Niechać się ten to lud przed tobą spowieda a ty je przeżegnaj]
    • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎[4], Krakow, page 14a:
      Bichom *szo nauczyly svich grzecof spouedacz a pokuthø sza ne strogicz
      [Bychom się nauczyli swych grzechow spowiedać a pokutę za nie strojić]
    • End of the 14th century, Spowiedź powszechna - Confessio generalis, number 1:
      Szpowadami szø bogw naszemw milemw, yszeszmi szgrzeszili
      [Spowiadamy sie Bogu naszemu miłemu, iżesmy zgrzeszyli]
[edit]
adjective
nouns
verbs

Descendants

[edit]
  • Polish: spowiadać

References

[edit]

Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish spowiadać. By surface analysis, s- +‎ powiadać.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /spɔˈvja.dat͡ɕ/
  • Audio 1; “spowiadać”:(file)
  • Audio 2; “spowiadać się”:(file)
  • Rhymes: -adat͡ɕ
  • Syllabification: spo‧wia‧dać

Verb

[edit]

spowiadać impf (perfective wyspowiadać or (obsolete) spowiedzieć)

  1. (transitive, Christianity) to shrive (to hear a confession)
    Synonyms: słuchać spowiedzi, udzielać spowiedzi
    Przed mszą ksiądz spowiadał wiernych. ― Before Mass, the priest heard confessions from the faithful.
  2. (transitive) to grill, to press (to interrogate; to question aggressively or harshly, especially to try and get an explanation) [with z (+ genitive) ‘about what’]
  3. (reflexive with się, Christianity) to confess, to shrive (to disclose sins) [with u (+ genitive) ‘to whom’] [with z (+ genitive) ‘about what’]
    Synonym: jednać się z Bogiem
  4. (reflexive with się) to let slip (to reveal a secret, especially by coercion) [with dative ‘to whom’ and z (+ genitive) ‘what’]
  5. (reflexive with się) to confide, to confide in (to say something in confidence) [with dative or przed (+ instrumental) ‘to/in whom’, along with z (+ genitive) ‘about what’]
    Synonym: zwierzać się

Conjugation

[edit]
Conjugation of spowiadać impf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive spowiadać
present tense 1st spowiadam spowiadamy
2nd spowiadasz spowiadacie
3rd spowiada spowiadają
impersonal spowiada się
past tense 1st spowiadałem,
-(e)m spowiadał 		spowiadałam,
-(e)m spowiadała 		spowiadałom,
-(e)m spowiadało 		spowiadaliśmy,
-(e)śmy spowiadali 		spowiadałyśmy,
-(e)śmy spowiadały
2nd spowiadałeś,
-(e)ś spowiadał 		spowiadałaś,
-(e)ś spowiadała 		spowiadałoś,
-(e)ś spowiadało 		spowiadaliście,
-(e)ście spowiadali 		spowiadałyście,
-(e)ście spowiadały
3rd spowiadał spowiadała spowiadało spowiadali spowiadały
impersonal spowiadano
future tense 1st będę spowiadał,
będę spowiadać 		będę spowiadała,
będę spowiadać 		będę spowiadało,
będę spowiadać 		będziemy spowiadali,
będziemy spowiadać 		będziemy spowiadały,
będziemy spowiadać
2nd będziesz spowiadał,
będziesz spowiadać 		będziesz spowiadała,
będziesz spowiadać 		będziesz spowiadało,
będziesz spowiadać 		będziecie spowiadali,
będziecie spowiadać 		będziecie spowiadały,
będziecie spowiadać
3rd będzie spowiadał,
będzie spowiadać 		będzie spowiadała,
będzie spowiadać 		będzie spowiadało,
będzie spowiadać 		będą spowiadali,
będą spowiadać 		będą spowiadały,
będą spowiadać
impersonal będzie spowiadać się
conditional 1st spowiadałbym,
bym spowiadał 		spowiadałabym,
bym spowiadała 		spowiadałobym,
bym spowiadało 		spowiadalibyśmy,
byśmy spowiadali 		spowiadałybyśmy,
byśmy spowiadały
2nd spowiadałbyś,
byś spowiadał 		spowiadałabyś,
byś spowiadała 		spowiadałobyś,
byś spowiadało 		spowiadalibyście,
byście spowiadali 		spowiadałybyście,
byście spowiadały
3rd spowiadałby,
by spowiadał 		spowiadałaby,
by spowiadała 		spowiadałoby,
by spowiadało 		spowiadaliby,
by spowiadali 		spowiadałyby,
by spowiadały
impersonal spowiadano by
imperative 1st niech spowiadam spowiadajmy
2nd spowiadaj spowiadajcie
3rd niech spowiada niech spowiadają
active adjectival participle spowiadający spowiadająca spowiadające spowiadający spowiadające
passive adjectival participle spowiadany spowiadana spowiadane spowiadani spowiadane
contemporary adverbial participle spowiadając
verbal noun spowiadanie

Derived terms

[edit]
nouns
[edit]
adjectives
nouns
verbs

Further reading

[edit]
  • spowiadać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • spowiadać in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “spowiedać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “spowiedać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • “SPOWIEDAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 15.12.2008
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “spowiadać”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “spowiadać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “spowiadać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 6, Warsaw, page 325
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=spowiadać&oldid=82617522"