przychodzić
Jump to navigation
Jump to search
Old Polish
[edit]Etymology
[edit]From przy- + chodzić. First attested in the 14th century.
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]przychodzić impf (perfective przyjć)
- (of living beings, attested in Masovia, Lesser Poland) to come, to arrive [with do (+ genitive) or ku (+ dative) ‘to whom/what’]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[1], page 375:
- Owa yvsz trzy lata przychodza (venio Luc 13, 7) na kazde, schukayącz ovocza na tem drzevye fygovym
- [Owa już trzy lata przychodzę (venio Luc 13, 7) na każde szukając owoca na tem drzewie figowym]
- 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 298:
- Vydzancz vyelye... Saducevszow przychodzącze na krzesth yego (venientes ad baptismum suum Mat 3, 7), rzekl gym
- [Widząc wiele... saduceuszow przychodzące na krzest jego (venientes ad baptismum suum Mat 3, 7), rzekł jim]
- 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 301:
- Drugyego dnya vydzyal Ian Iesusa przychodzączego do szyebye (venientem ad se Jo 1, 29)
- [Drugiego dnia widział Jan Jesusa przychodzącego do siebie (venientem ad se Jo 1, 29)]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 77, 38:
- Rano przichodzili k nemu (veniebant ad eum)
- [Rano przychodzili k niemu (veniebant ad eum)]
- (attested in Lesser Poland) to come to; to get (to achieve a particular state) [with na (+ accusative) or ku (+ dative) ‘to what’]
- 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I[3], Lesser Poland, page 36:
- Potem w vbostwo wpadwszy, kv gorszemv przychodzą (ad vicia deteriora labuntur) abo zbygyayą
- [Potem w ubostwo wpadwszy ku gorszemu przychodzą (ad vicia deteriora labuntur) abo zbijają]
- (of things, attested in Lesser Poland) to come, to appear
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][4], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 61, 10:
- Bogaczstwa acz bødø p[rz]ichodzicz (divitiae si affluant), ne przicladaycze sercza
- [Bogacstwa acz będą p[rz]ychodzić (divitiae si affluant), nie przykładajcie sierca]
- (attested in Masovia) to belong to someone
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 47:
- Vydzalo szą gest nam..., abi... synowye nye prosili gimyenya przychodzączego sz strony oczczovey (obvenientium ex linea paterna)
- [Widziało się jest nam..., aby... synowie nie prosili jimienia, przychodzącego z strony oćcowej (obvenientium ex linea paterna)]
- (attested in Masovia) to arise; to be born
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 80:
- Aby lasy..., gdze male vzithki przychodzą (ubi modicae utilitates proveniunt), byli wykopany, aby w szyrsze vszytky byly obroczony
- [Aby lasy..., gdzie małe użytki przychodzą (ubi modicae utilitates proveniunt), były wykopany a aby w szyrsze użytki były obrocony]
- (of concepts, phenomena, etc., attested in Lesser Poland) to arise, to appear
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[5], Krakow, page 1b:
- Isczy nasz mily Ihu Xc narodzilci szø gesth on byl f ten tho czasz, gdisczy stare latho schodzy, a noue przichodzy
- [Iżci nasz miły Jesu Kryst narodziłci się jest on był w ten to czas, gdyżci stare lato schodzi a nowe przychodzi]
- 1874-1891 [End of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[6], [7], [8], volume I, page XLVII:
- Przichodzy-cz staroscz (appropinquat senectus), radzą-cz, aby radnyey syą poleczal bogu nyzly synowy
- [Przychodzi-ć starość (appropinquat senectus), radzę-ć, aby radniej się polecał Bogu niżli synowi]
- (of negative experiences, attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) to happen
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[9], Krakow, Brodnia, page 75a:
- Iusz czaszkoscz przychodzy mego zywotha
- [Już ciężkość przychodzi mego żywota]
- to spread, to extend, to appear, to come true
- 1875 [End of the 15th century], Stanisław Motty, editor, Książeczka do nabożeństwa Jadwigi księżniczki polskiej[10], Modlitewnik Nawojki, page 111:
- Yze od czyebye, myly Yesu Criste, przychodzy wyelyka cznotha y wschelyka czysthota
- [Iże od ciebie, miły Jesu Kryste, przychodzi w[sz]elika cnota i wszelika czystota]
- Corruption of przychodzący or przychodzień.
- 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[11], 12, 45:
- Przychodzøø (advena) a negemnyk nye bødze gego geszcz
- [*Przychodzę (advena) a najemnik nie będzie jego jeść]
- The meaning of this term is uncertain.
- 1922 [End of the 14th century], Jan Łoś, editor, Początki piśmiennictwa polskiego. (Przegląd zabytków językowych)[12], page 232:
- […] yeny i nysz przyghøto gesc przichodzøce
- [ […] jeny i nic przyjęto jeść przychodzące]
Derived terms
[edit]nouns
verbs
- przychodzić na świat impf
Related terms
[edit]adjectives
nouns
Descendants
[edit]- Polish: przychodzić
- Silesian: przichodzić
References
[edit]- Boryś, Wiesław (2005) “chodzić”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “chodzić”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “przychodzić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Polish przychodzić. By surface analysis, przy- + chodzić. Compare Kashubian przëchòdzëc and Slovincian przêchôdzëc.
Pronunciation
[edit]- (Middle Polish) IPA(key): (16th c.) /pr̝ɨˈxɔ.d͡ʑit͡ɕ/, (17th–18th c.) /pʂɨˈxɔ.d͡ʑit͡ɕ/
Verb
[edit]przychodzić impf (perfective przyjść)
- (intransitive, of people) to come, to arrive (moving on foot, to get to a certain place)
- (intransitive, of vehicles) to come, to arrive
- (intransitive) to come (to arrive at a place to do the typical things one would do at that place, either once or for a while) [with infinitive ‘to do what’]
- (intransitive, of messages etc.) to come (to be delivered to the intended addressee or place)
- (intransitive, colloquial) to come (to arrive at a place to pick up or drop off passengers)
- (intransitive, obsolete) to reach a border or boundary in time
- (intransitive) to get (to acquire a specific mental or physical condition) [with do (+ genitive) ‘(int) what’]
- przychodzić do formy ― to get into shape
- przychodzić do zdrowia ― to get healthy
- przychodzić do równowagi ― to find one's balance
- (intransitive, of events) to come (to start to take place)
- (intransitive, colloquial) to come next (to take place after something else)
- (intransitive, of a desire or other phenomena) to take (to start to be felt by a person) [with dative ‘whom’]
- (intransitive) to come (to be able to be achieved) [with dative ‘to whom’ and z (+ genitive) ‘at what’]
- (impersonal) to come to; to have to [with dative ‘subject’, along with infinitive or na (+ accusative) ‘to what’]
Conjugation
[edit]Derived terms
[edit]proverbs
verbs
- jak przychodzić co do czego impf, jak przyjść co do czego pf
- przychodzi do głowy impf, przyszło do głowy pf
- przychodzić na gotowe impf, przyjść na gotowe pf
- przychodzić na świat impf, przyjść na świat pf
- przychodzić z pomocą impf, przyjść z pomocą pf
Further reading
[edit]- przychodzić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- przychodzić in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przychodzić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przychodzić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “PRZYCHODZIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 29.01.2009
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przychodzić”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “przychodzić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przychodzić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 268
- przychodzić in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Categories:
- Old Polish terms prefixed with przy-
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish verbs
- Old Polish imperfective verbs
- Masovia Old Polish
- Lesser Poland Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Sieradz-Łęczyca Old Polish
- Old Polish terms with uncertain meaning
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms prefixed with przy-
- Polish 3-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/ɔd͡ʑit͡ɕ
- Rhymes:Polish/ɔd͡ʑit͡ɕ/3 syllables
- Polish lemmas
- Polish verbs
- Polish imperfective verbs
- Polish intransitive verbs
- Polish colloquialisms
- Polish terms with obsolete senses
- Polish terms with collocations
- Polish impersonal verbs