przepowiedzieć

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From prze- +‎ powiedzieć. First attested in the fourteenth century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /pr̝ɛpɔvjɛd͡ʑɛt͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /pr̝ɛpɔvjɛd͡ʑɛt͡ɕ/

Verb

[edit]

przepowiedzieć pf (imperfective przepowiadać)

  1. (attested in Lesser Poland) to inform, to let know
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 118, 172:
      Przepowe (pronuntiabit, Puł: przepo[po]wye) yøzyk moy molwø twoyø
      [Przepowie (pronuntiabit, Puł: przepo[po]wie) język moj mołwę twoję]
  2. to foresee, to predict
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎[2], page 403:
      O tem, yako myly Iesus przepovyedzyal svą mąka apostolom svoym
      [O tem, jako miły Jesus przepowiedział swą mękę apostołom swoim]
  3. (law) to report or make a statement either in court or at a bureau
    • 1868 [1443], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎[3], volume XI, page 223:
      Veniens Onanya... kmeto reginalis predixit al. przepowyedzal, quia Lucz de Bukowe... uxorem suam insequens in via et strata libera ipsam dehonestavit iuxta suam voluntatem
      [Veniens Onanija... kmeto reginalis predixit al. przepowiedział, quia Łucz de Bukowa... uxorem suam insequens in via et strata libera ipsam dehonestavit iuxta suam voluntatem]
  4. (reflexive with się, law) to appear in court to hear a case
    • 1868 [1436], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎[4], volume XIII, page 12:
      Nicolaus... actor attemptavit terminum primum al. przepowyedzal sa super Michaelem Warczaba
      [Nicolaus... actor attemptavit terminum primum al. przepowiedział się super Michaelem Warcaba (a. Warcabą)]

Derived terms

[edit]
nouns
[edit]
nouns
verbs

Descendants

[edit]
  • Polish: przepowiedzieć

References

[edit]
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “przepowiedzieć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “przepowiedzieć, przepowiedzieć się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish przepowiedzieć. By surface analysis, prze- +‎ powiedzieć.

Pronunciation

[edit]
 
  • IPA(key): /pʂɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/
  • (Middle Polish) IPA(key): (16th c.) /pr̝ɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/, (17th–18th c.) /pʂɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/, (16th c.) /pr̝ɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑet͡ɕ/, (17th–18th c.) /pʂɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑet͡ɕ/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɛd͡ʑɛt͡ɕ
  • Syllabification: prze‧po‧wie‧dzieć

Verb

[edit]

przepowiedzieć pf (imperfective przepowiadać)

  1. (transitive) to foretell, to prophesy (to predict the future) [with dative ‘for whom’]
  2. (transitive, colloquial) to resay, to retell, to repeat (to say multiple times either out loud or in one's head in order to better remember something)

Conjugation

[edit]
Conjugation of przepowiedzieć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive przepowiedzieć
future tense 1st przepowiem przepowiemy
2nd przepowiesz przepowiecie
3rd przepowie przepowiedzą
impersonal przepowie się
past tense 1st przepowiedziałem,
-(e)m przepowiedział 		przepowiedziałam,
-(e)m przepowiedziała 		przepowiedziałom,
-(e)m przepowiedziało 		przepowiedzieliśmy,
-(e)śmy przepowiedzieli 		przepowiedziałyśmy,
-(e)śmy przepowiedziały
2nd przepowiedziałeś,
-(e)ś przepowiedział 		przepowiedziałaś,
-(e)ś przepowiedziała 		przepowiedziałoś,
-(e)ś przepowiedziało 		przepowiedzieliście,
-(e)ście przepowiedzieli 		przepowiedziałyście,
-(e)ście przepowiedziały
3rd przepowiedział przepowiedziała przepowiedziało przepowiedzieli przepowiedziały
impersonal przepowiedziano
conditional 1st przepowiedziałbym,
bym przepowiedział 		przepowiedziałabym,
bym przepowiedziała 		przepowiedziałobym,
bym przepowiedziało 		przepowiedzielibyśmy,
byśmy przepowiedzieli 		przepowiedziałybyśmy,
byśmy przepowiedziały
2nd przepowiedziałbyś,
byś przepowiedział 		przepowiedziałabyś,
byś przepowiedziała 		przepowiedziałobyś,
byś przepowiedziało 		przepowiedzielibyście,
byście przepowiedzieli 		przepowiedziałybyście,
byście przepowiedziały
3rd przepowiedziałby,
by przepowiedział 		przepowiedziałaby,
by przepowiedziała 		przepowiedziałoby,
by przepowiedziało 		przepowiedzieliby,
by przepowiedzieli 		przepowiedziałyby,
by przepowiedziały
impersonal przepowiedziano by
imperative 1st niech przepowiem przepowiedzmy
2nd przepowiedz przepowiedzcie
3rd niech przepowie niech przepowiedzą
passive adjectival participle przepowiedziany przepowiedziana przepowiedziane przepowiedziani przepowiedziane
anterior adverbial participle przepowiedziawszy
verbal noun przepowiedzenie

Derived terms

[edit]
adjectives
nouns
[edit]
adjective
nouns
verbs

Further reading

[edit]
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=przepowiedzieć&oldid=82383203"