przepowiedzieć

Old Polish

Etymology

From prze- +‎ powiedzieć. First attested in the fourteenth century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pr̝ɛpɔvjɛd͡ʑɛt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /pr̝ɛpɔvjɛd͡ʑɛt͡ɕ/

Verb

przepowiedzieć pf (imperfective przepowiadać)

1. (attested in Lesser Poland) to inform, to let know
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 118, 172:

     Przepowe (pronuntiabit, Puł: przepo[po]wye) yøzyk moy molwø twoyø

     [Przepowie (pronuntiabit, Puł: przepo[po]wie) język moj mołwę twoję]

2. to foresee, to predict
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[2], page 403:

     O tem, yako myly Iesus przepovyedzyal svą mąka apostolom svoym

     [O tem, jako miły Jesus przepowiedział swą mękę apostołom swoim]

3. (law) to report or make a statement either in court or at a bureau
   • 1868 [1443], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎^[3], volume XI, page 223:

     Veniens Onanya... kmeto reginalis predixit al. przepowyedzal, quia Lucz de Bukowe... uxorem suam insequens in via et strata libera ipsam dehonestavit iuxta suam voluntatem

     [Veniens Onanija... kmeto reginalis predixit al. przepowiedział, quia Łucz de Bukowa... uxorem suam insequens in via et strata libera ipsam dehonestavit iuxta suam voluntatem]

4. (reflexive with się, law) to appear in court to hear a case
   • 1868 [1436], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎^[4], volume XIII, page 12:

     Nicolaus... actor attemptavit terminum primum al. przepowyedzal sa super Michaelem Warczaba

     [Nicolaus... actor attemptavit terminum primum al. przepowiedział się super Michaelem Warcaba (a. Warcabą)]

Derived terms

nouns

• przepowiednica
• przepowiednik
• przepowiedzenie

 

Related terms

nouns

• przepowiadacz
• przepowiadanie
• przepowieść

 

verbs

• powiedzieć pf, powiadać impf

 

Descendants

• Polish: przepowiedzieć

References

• Bańkowski, Andrzej (2000) “przepowiedzieć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “przepowiedzieć, przepowiedzieć się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish przepowiedzieć. By surface analysis, prze- +‎ powiedzieć.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /pʂɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/

• (Middle Polish) IPA^(key): (16^th c.) /pr̝ɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/, (17^th–18^th c.) /pʂɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/, (16^th c.) /pr̝ɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑet͡ɕ/, (17^th–18^th c.) /pʂɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑet͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛd͡ʑɛt͡ɕ
• Syllabification: prze‧po‧wie‧dzieć

Verb

przepowiedzieć pf (imperfective przepowiadać)

1. (transitive) to foretell, to prophesy (to predict the future) [with dative ‘for whom’]
2. (transitive, colloquial) to resay, to retell, to repeat (to say multiple times either out loud or in one's head in order to better remember something)

Conjugation

Conjugation of przepowiedzieć pf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		przepowiedzieć
future tense	1st	przepowiem			przepowiemy
	2nd	przepowiesz			przepowiecie
	3rd	przepowie			przepowiedzą
	impersonal	przepowie się
past tense	1st	przepowiedziałem, -(e)m przepowiedział	przepowiedziałam, -(e)m przepowiedziała	przepowiedziałom, -(e)m przepowiedziało	przepowiedzieliśmy, -(e)śmy przepowiedzieli	przepowiedziałyśmy, -(e)śmy przepowiedziały
	2nd	przepowiedziałeś, -(e)ś przepowiedział	przepowiedziałaś, -(e)ś przepowiedziała	przepowiedziałoś, -(e)ś przepowiedziało	przepowiedzieliście, -(e)ście przepowiedzieli	przepowiedziałyście, -(e)ście przepowiedziały
	3rd	przepowiedział	przepowiedziała	przepowiedziało	przepowiedzieli	przepowiedziały
	impersonal	przepowiedziano
conditional	1st	przepowiedziałbym, bym przepowiedział	przepowiedziałabym, bym przepowiedziała	przepowiedziałobym, bym przepowiedziało	przepowiedzielibyśmy, byśmy przepowiedzieli	przepowiedziałybyśmy, byśmy przepowiedziały
	2nd	przepowiedziałbyś, byś przepowiedział	przepowiedziałabyś, byś przepowiedziała	przepowiedziałobyś, byś przepowiedziało	przepowiedzielibyście, byście przepowiedzieli	przepowiedziałybyście, byście przepowiedziały
	3rd	przepowiedziałby, by przepowiedział	przepowiedziałaby, by przepowiedziała	przepowiedziałoby, by przepowiedziało	przepowiedzieliby, by przepowiedzieli	przepowiedziałyby, by przepowiedziały
	impersonal	przepowiedziano by
imperative	1st	niech przepowiem			przepowiedzmy
	2nd	przepowiedz			przepowiedzcie
	3rd	niech przepowie			niech przepowiedzą
passive adjectival participle		przepowiedziany	przepowiedziana	przepowiedziane	przepowiedziani	przepowiedziane
anterior adverbial participle		przepowiedziawszy
verbal noun		przepowiedzenie

Derived terms

adjectives

• przepowiedczy
• przepowiedni

 

nouns

• przepowiednia
• przepowiednik
• przepowiedź

 

Related terms

adjective

• przepowiadalny

 

nouns

• przepowiadacz
• przepowiadaczka
• przepowiadalność
• przepowiadka
• przepowiastka
• przepowieść

 

verbs

• powiedzieć pf, powiadać impf

 

Further reading

• przepowiedzieć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• przepowiedzieć in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przepowiedzieć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przepowiedzieć”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “przepowiedzieć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przepowiedzieć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 169
• przepowiedzieć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego